دیپلماسی عمومی ایرانیان، با آغاز دور دوم تحریمهای ایالات متحده امریکا علیه ایران از سر گرفته شد. این بار اگرچه تعدادی از هنرمندان ایرانی پرچمدار این دیپلماسی شدند اما به نظر میرسد که این موضوع آنقدر گنجایش داشته باشد که بتواند فعالان سایر حوزهها را هم در کنار یکدیگر قرار دهد. احزاب یکی از نهادهایی است که میتواند از این فرصت استفاده کرده و به داد دستگاه دیپلماسی ایران برسد.
اما آنچه در عالم واقع تحقق مییابد، چیزی خلاف این امر است. البته آن گونه که حمیدرضا ترقی معاون بینالملل حزب مؤتلفه اسلامی میگوید، تقصیر این انفعال به گردن وزارت امور خارجه است. ترقی در ادامه ادعای عجیبی مطرح و عنوان میکند: «حزبش میتواند همچون فعالیتهایی که در زمان توافق هستهای صورت گرفته، تأثیرگذار باشد اما در عمل وزارت امور خارجه سد راه آنان شده است!» او معتقد است که ارتباطات ما یعنی حزب مؤتلفه دلیل همراهی دیروز و امروز چینیها و روسها با جمهوری اسلامی در مورد مسائل هستهای بوده است. مشروح این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
احزاب چگونه میتوانند به پیشبرد دیپلماسی عمومی کشور کمک کنند؟
ظرفیت احزاب در عرصه بینالمللی و دیپلماسی عمومی، بسیار بالاست و حضور ما در اتحادیه احزاب سیاسی آسیا یکی از ابزارهایی است که تاکنون هم در ارتباط با مسائل هستهای و هم در ارتباط با تحریمها از آن بهره زیادی بردهایم!
یعنی پیش از این سابقه داشته که بتوانید از ظرفیت حزب خود برای پیشبرد دیپلماسی عمومی استفاده کنید؟
ما در اجلاس مسکو تحریمهای امریکا علیه ایران را محکوم کردیم. یکی از بندهای قطعنامه پایانی این اجلاس محکومیت تحریمهای امریکا بود اما متأسفانه دولت، تاکنون بهایی به دیپلماسی عمومی احزاب نداده است. حتی یک میز هم در وزارت امور خارجه برای احزاب درنظر گرفته نشد تا از این ظرفیت استفاده شود. ما تبادلات و تعاملات فراوانی با احزاب دنیا داریم و میتوانیم این تعاملات را هم افزایش دهیم. متأسفانه چون ساختار دولت ساختار حزبی نیست لذا به دیپلماسی عمومی احزاب هیچ توجهی نمیکند.
از روز اول روی کار آمدن آقای روحانی در دولت یازدهم، اولین موضوعی را که با ایشان در میان گذاشتیم و روی آن تأکید کردیم، این بود که با توجه به ظرفیت بیش از ۳۵۰ حزب در آسیا و ارتباطاتی که هم با کشورهایی آفریقایی و هم اروپایی و امریکای لاتین داریم، بهترین فرصت است که با تقویت دیپلماسی عمومی و کمک به ما از این ظرفیت برای انتقال پیام جمهوری اسلامی به احزاب کشورهای مختلف جهان و خصوصاً آسیا و آفریقا و امریکای لاتین و حتی اروپا استفاده کنیم.
پاسخ دولت چه بود؟
پیشنهادات مختلفی در این رابطه دادهایم اما متأسفانه غیر از بخش آفریقا و آسیای وزارت خارجه که بر حسب ارتباطات ما با کشورهای عضو این قاره مجبور بوده با ما همکاری داشته باشد، بخش دیگری با ما همکاری نکرد. البته ما هم سعی کردیم از این فرصت استفاده کرده و از نقطه نظراتشان برای این تعامل استفاده کنیم، ولی با این حال، وزارت خارجه هیچ بهایی به این موضوع نداده است. تمام سفرها و ارتباطاتی که صورت میگیرد را تماماً با هزینه خودمان انجام دادهایم. اینها برای دولتی که میخواهد تعاملات بینالمللی داشته باشد اصلاً خوب نیست. تأکید مقام معظم رهبری هم بر دیپلماسی فعال عمومی است که در سیاستهای ابلاغی آن را اعلام کردهاند. پس لازمه اجرای این دستور این است که واقعاً دولت در این زمینه سرمایهگذاری جدیتری را انجام دهد و از این ظرفیت استفاده بیشتری کند.
با توجه به اینکه هنوز جایگاه حزب در کشور ما آنچنان جا نیفتاده است، به نظر شما چنین ظرفیتی در احزاب وجود دارد که بتوانند بازوی دستگاه دیپلماسی ایران باشند؟
ظرفیت دیپلماسی احزاب با قدرت ارتباطاتی که میتواند برقرار کند، بسیار بالاست. اشخاص و افرادی از جریانات حزبی هستند که در عرصه بینالمللی صاحب نفوذ بوده و میتوانند ارتباط خوبی برقرار کنند. این ارتباط میتواند طرفهای خارجی را وادار به موضعگیری کند و فضای افکار عمومی جهان را به نفع ایران تغییر دهد. لذا ما واقعاً گلهمند هستیم که هیچ توجهی از سوی دولت نسبت به این ظرفیت صورت نگرفته است. اما بدون توجه به اینکه دولت از ما حمایت میکند یا نمیکند، کار خود را انجام میدهیم. در عرصه بینالمللی آنچه وظیفه ما بوده را انجام دادهایم. یعنی حمایت از جمهوری اسلامی و محکومیت امریکا. حتی حمایت از فناوری صلح آمیز هستهای در آن زمان که بحث پرونده هستهای مطرح بوده و همچنین محکومیت امریکا به علت خروج از برجام و تحریمهای جدید را وظیفه خود میدانستیم که اعتراض کنیم.
مذاکرات شما با کدام کشورها صورت گرفته و آیا موفقیتآمیز هم بوده؟
دلیل همراهی امروز و دیروز چینیها و روسها با جمهوری اسلامی در مورد مسائل هستهای، همین ارتباطات ما بوده است. ما به آن کشورها سفر کردیم و آنان را توجیه کردیم و مسائل را تبیین کردیم و آنها را به این اعتقاد و باور رساندیم که جمهوری اسلامی به دنبال سلاح هستهای نیست. به آنها باوراندیم که نظر ولیفقیه ما که سلاح هستهای را حرام میداند یعنی چه؟ توجیه این موضوع که در روابط رسمی انجامپذیر نیست. ما اینها را در جلسات کارشناسی نشستهایم و بحث کردهایم. در مذاکرات رسمی که این گونه مسائل را نمیتوانند تبادل کنند، پس بهتر است که ما به عنوان اعضای حزب به آن بپردازیم.
- 18
- 6