محمدرضا تابش، نایب رئیس فراکسیون امید در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره دلیل طرح این مسأله توسط رئیس دولت اصلاحات و نظر اصلاح‌طلبان درباره آن توضیح داده است.
رئیس دولت اصلاحات نگرانی‌هایی درباره فضای احتمالی انتخابات سال ۹۸ مطرح کرده‌اند. این نگرانی‌ها و خصوصاً بخش‌هایی که مربوط به عملکرد جریان اصلاحات می‌شود را خود اصلاح‌طلبان چگونه ارزیابی می‌کنند؟
سخنان رئیس دولت اصلاحات محدود به این موضوع نبود و ما باید کل آن را مد‌نظر قرار دهیم. یعنی آن بخشی که قدری ناامیدانه جلوه کرده یک مقدمه و مؤخره‌ای دارد. اول اینکه ایشان همچنان از موضع داخل نظام این حرف‌ها را می‌زند و هشدار می‌دهد که از سر دلسوزی است. دوم این نکته بود که ایشان ناراحت بودند و نقد داشتند که ما باید هویت اصلاحطلبی را حفظ کنیم که هم باید سمت مردم و رأی مردم بایستیم و هم اینکه تغییر را در چارچوب‌های مسالمت‌آمیز بخواهیم.
نقد ایشان در اینجا چه بود؟
یکی همان بحث قدیمی که رقبا فکر می‌کنند زدن اصلاح‌طلبان یعنی رأی بیشتر برای خودشان، حال آنکه این رأی یا به سمت اپوزیسیون برانداز می‌رود یا منفعل می‌شود. یک نقد هم به عملکرد خودمان داشتند که به هر صورت با این روش و مسیر و طریق اصلاحطلبی آنچه می‌خواهیم حاصل نمی‌شود و مردم از ما فاصله می‌گیرند.
یعنی می‌گفتند ما با بهره‌وری بسیار بیشتری می‌توانستیم کار کنیم و نکردیم. اینکه ما باید بهتر عمل می‌کردیم هم ناظر به دو جنبه بود؛ یکی اینکه خودمان باید برنامه، استراتژی، تاکتیک و نگاه قوی تری می‌داشتیم و نسبت به عملکرد خودمان در جاهای مختلف مثل مجلس، شوراها، دولت و جاهای دیگر نظارت بهتری می‌داشتیم و یکی هم اینکه حاکمیت می‌توانست و باید بهتر عمل کند و رقبای سیاسی هم موانع جدی ایجاد کردند. بر همین مبنا ایشان پیش‌بینی خودش را که یک هشدار بود، صادقانه مطرح کرد.
این بحث در صحبت‌های رئیس دولت اصلاحات که رقیب یا قسمتی از حاکمیت مانع اصلاح‌طلبان بوده آیا به نظر خودتان بیش از اندازه تکراری نشده؟ یعنی فکر نمی‌کنید قدرت اقناع‌کنندگی آن برای جامعه کم شده باشد؟
بله خیلی تکرار شده اما واقعیت دارد. این موانع واقعی هستند. مسأله تأسف‌بار این نیست که اصلاح‌طلبان همچنان این بحث تکراری را مطرح می‌کنند. تأسف‌بار این است که مخاطب این بحث از نتیجه عینی این رویکرد که بارها در شکل‌های مختلفی دیده، درس نمی‌گیرد و سیاستش را تغییر نمی‌دهد. از این واضح‌تر نمی‌توانیم هشدار دهیم که ناامیدی از اصلاح‌طلبان یعنی باز کردن میدان برای اپوزیسیون برانداز؛ چه بواسطه گرایش پیدا کردن بخشی از جامعه به آن سمت و چه بواسطه منفعل شدن بخش عظیم‌تری از مردم در این نزاع سیاسی.
کدام نزاع؟
نزاع بین موافقان و مخالفان نظام. بزرگترین خطر الان همین انفعال بخش بزرگی از جامعه در این میدان است.
من می‌خواهم باز برگردم به داخل جریان اصلاحات. بحث‌های دیگر بارها مطرح شده‌اند. با توجه به صحبت‌های رئیس دولت اصلاحات که به نظر جدیدتر می‌آمد، سهم مستقل خود اصلاح‌طلبان در وضعیت فعلی و شرایطی که هشدار داده شده چقدر است؟ منظور آن بخش از سهمی است که در همین شرایط می‌توانستند بهتر عمل کنند.
من اول این را بگویم که این مسائل تقریباً در همه ملاقات‌های ما با ایشان و جلسات دیگر ایشان از قبل مطرح می‌شد و این هشدار جدیدی نیست که ایشان داده. تنها مسأله تازه این است که این بار رسانه‌ای شد.قبلا این مسائل و دیدگاه‌ها هم در جلسات مطرح بود و هم به جاها و سطوح دیگری منتقل می‌شد. یعنی فقط این نبود که در جلسات خود اصلاح‌طلبان طرح بحث شود.
این مسائل به طرق مختلف سعی می‌شد منتقل شود و دیگرانی هم در جریان هشدارها و نگرانی‌ها باشند. اما خب اینها بدون بازخورد بود که یک جور نادیده گرفته شدن و بی‌اهمیت بودن بحث را القا می‌کرد. حالا اما مردم واقعاً در تنگنا هستند و این شرایط جای تعارف ندارد. ما یک افقی پیش رو داریم که جریان اصلاحات درباره آن یک تفسیر و تحلیلی دارد که باید مطرح کند. بقیه شاید بگویند خطری نیست و اهمیت ندارد.
اما از نظر ما خطراتی وجود دارد و ما شرایط عادی در پیش نداریم. ما از اول عزم‌مان این بود که اتفاقی در این عرصه بیفتد. گره مشکل مردم و کشور هم سیاسی است و بقیه مشکلات تابع و ناشی از مشکل سیاسی هستند.
احسان بداغی
- 11
- 6
