شگفتی‌های مریخ در یک نگاه

به گزارش ایسنا، آژانس فضایی اروپا اخیر تصاویری دیدنی از سیاره سرخ منتشر کرده است. "ماآدیم والیس" (Ma’adim Vallis) یکی از بزرگ ترين ژرف دره های مریخ است. این منطقه قابل مشاهده در تصویر که در جنوب شرقی ماآدیم والیس واقع شده است، در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۸ ثبت شد. ماآدیم والیس بین منطقه آتشفشانی تارسیس که دارای چهار آتشفشان (از جمله بزرگترین آتشفشان در منظومه شمسی) و دهانه برخوردی "هلاس پلانیتیا" (Hellas Planitia) است، قرار دارد.

این دره با ۲۰ کیلومتر عرض و دو کیلومتر عمق، از ارتفاعات جنوبی نزدیک به مرز دوگانگی (dichotomy boundary) آغاز می شود و به دهانه گوسِو (Gusev) ختم می شود. مرز دوگانگی منطقه باریکی است که بالادستی های این دهانه که بیشتر در نیمکره جنوبی مریخ واقع شده است را از پائین دست های دشت های نیمکره شمالی مریخ جدا می کند.

ابعاد این تصاویر ۷۰×۱۳۸ کیلومتر است که تقریباً به اندازه قبرس است. اگر به تصویر توجه کنید یک مرز باریک نیز در مرکز تصویر قابل مشاهده است که مواد تیره را در غرب و مواد روشن را در شرق نشان می دهد. دانشمندان گمان می کنند که این ویژگی به احتمال زیاد لبه جریان گدازه بازالتی است.

برآمدگی های چین خورده به وضوح در سطح جریان گدازه ای قابل مشاهده است. آن ها به احتمال زیاد توسط نیروهای فشاری تشکیل شده اند. در شمال این ناحیه دهانه ای به وسعت تقریبا ۲۰ کیلومتر وجود دارد. این دهانه تا حدی با گدازه پر شده است که این امر نشان می دهد احتمالا قبل از جاری شدن گدازه شکل گرفته است. یک دهانه کوچک تر به وسعت هفت کیلومتری نیز در لبه جنوبی این دهانه بزرگ تر باید پس از آن تشکیل شده باشد زیرا دارای پوششی است که ممکن است از مواد سرشار از یخ آب که در هنگام برخورد به بیرون جاری میشوند، تشکیل شده باشد.

یک ویژگی خطی به طول بیش از ۲۰۰ کیلومتر، تصویر را تقریبا در مرکز به دو بخش تقسیم می کند. به احتمال زیاد این یک ناوه مربوط به طغیان منطقه آتشفشانی تارسیس در شمال شرقی مریخ (Mars) است. ناوه (Trough) در زمین شناسی به فرورفتگی یا چاله ساختاری خطی گفته می شود که در فاصله ای طولانی گسترده شده و از درازگودال کم شیب تر است.

ناوه ممکن است یک حوضه ساختاری باریک یا یک کافت زمین شناختی باشد که اغلب در لبه صفحه زمین ساختی تشکیل می شود. این طغیان امکان دارد فشار زيادي بر پوسته ایجاد کرده باشد که این فشار با تشکیل نواحی شکستگی آزاد شده و این ناوه ها را ایجاد کرده است.