یافتن یخ آب در مریخ دشوار است، زیرا جو نازک این سیاره باعث می شود هر آب مایع روی سطح آن فوری تبخیر شود. بنابراین ناسا از پروژه SWIM برای یافتن و نقشه برداری از یخ آب های موجود در مریخ استفاده می کند.
به گزارش ایسنا به نقل از آی ای، یخ آب یک دارایی گرانبها برای کاشفان آینده مریخ خواهد بود، زیرا می تواند آب آشامیدنی و سوخت موشک را برای آن ها فراهم کند. ولی همچنین به آن ها فرصتی برای مطالعه آب و هوای گذشته و حال سیاره سرخ و کشف نشانه هایی از حیات باستانی یا فعلی آن می دهد.
یافتن یخ آب در مریخ
یافتن یخ آب در مریخ دشوار است، زیرا جو نازک این سیاره باعث می شود هر آب مایعی روی سطح آن فوري تبخیر شود. مناطق قطبی مریخ دارای یخ فراوان هستند. با این حال، آن ها عمدتا از کربن دی اکسید منجمد یا یخ خشک تشکیل شده اند و برای انسان یا ربات ها بسیار منجمد هستند و نمی توانند برای مدت طولانی کارگر باشند.
به همین دلیل است که ناسا پروژه نقشه برداری یخ آب زیرسطحی (SWIM) را تأمین مالی کرده است که هدف آن یافتن بهترین مکان ها برای دسترسی به یخ آب های مدفون زیر سطح مریخ است.
پروژه SWIM به تازگی چهارمین مجموعه نقشه های خود را منتشر کرده است که دقیق ترین نقشه ها از زمان شروع پروژه در سال ۲۰۱۷ است.
پروژه SWIM توسط موسسه علوم سیاره ای در توسان آریزونا رهبری می شود و توسط آزمایشگاه پیشران جت ناسا در جنوب کالیفرنیا مدیریت می شود. این پروژه از داده های چندین مأموریت ناسا مانند مدارگرد شناسایی مریخ (MRO)، ادیسه مریخ ۲۰۰۱ و نقشه بردار جهانی مریخ استفاده می کند.
این پروژه با ترکیب انواع داده های مختلف، امیدوارکننده ترین مناطق برای یافتن یخ آب مریخ (Mars) را شناسایی کرده است که ماموریت های آینده میتوانند به آن ها دست یابند.
تصاویر تازه منتشر شده یک دهانه برخوردی را نشان می دهد که یخ آب را در مریخ آشکار کرده است. این یکی از ویژگی هایی است که SWIM برای نقشه برداری از مکان های یخ آب زیرسطحی روی این سیاره استفاده می کند. همچنین بخشی از آخرین نسخه نقشه های SWIM است که ناسا بودجه آن را تامین می کند.
پروژه SWIM روی عرض های جغرافیایی میانی مریخ تمرکز کرده است، جایی که ابزارهای این فضاپیما نشانه هایی از رسوبات بزرگ آب یخ زده زیر سطح مریخ را شناسایی کرده اند.
عرض های جغرافیایی میانی شمالی به طور ویژه جذاب هستند، زیرا جو ضخیم تری نسبت به سایر بخش های مریخ دارند که می تواند به کاهش سرعت فضاپیماها در هنگام فرود کمک شایانی کند. مکان های ایده آل برای فرود فضانوردان در لبه جنوبی این منطقه است. یعنی به اندازه ای نزدیک به خط استوای مریخ که دمای گرم تری داشته باشد، اما به اندازه ای دور از شمال باشد که یخ کافی داشته باشد.
سیدنی دو، مدیر پروژه SWIM می گوید:اگر انسان ها را به مریخ بفرستید، می خواهید تا جایی که می توانید آنها را به خط استوا نزدیک کنید. هرچه انرژی کمتری برای گرم نگه داشتن فضانوردان و تجهیزات آنها صرف کنید، برای سایر چیزهایی که آنها نیاز دارند چیزهای بیشتری در اختیار خواهید داشت.
ساختن یک نقشه بهتر
نسخه های قبلی نقشه SWIM به دوربین های با وضوح پایین تر، رادار، نقشه بردارهای حرارتی و طیف سنج ها متکی بودند که تنها می توانند وجود و مقدار یخ مدفون را نشان دهند، ولی آنرا تأیید نمی کنند. اما در این جدیدترین نسخه از دو دوربین با وضوح بالاتر در MRO استفاده شده است. همچنین از داده های دوربین Context برای بهبود نقشه های نیم کره شمالی استفاده شد و برای نخستین بار از داده های آزمایش علمی تصویربرداری با وضوح بالا (HiRISE) برای ارائه دقیق ترین نما از لبه ی یخ- تا حد امکان- نزدیک به خط استوا استفاده شد.
پروژه SWIM همچنین از داده های HiRISE برای مطالعه دهانه های برخوردی تازه ناشی از برخورد شهاب سنگ هایی که ممکن است تکه های یخ را حفر کرده باشند، استفاده می کند. بیشتر این دهانه ها بیش از ۱۰ متر عرض ندارند، اما در سال ۲۰۲۲، HiRISE یک دهانه برخوردی با عرض ۱۵۰ متری را مشاهده کرد که مقدار قابل توجهی یخ را نشان داد که در زیر سطح مریخ پنهان شده بود.
یک تصویر مفهومی نیز فضانوردان ناسا را در حال حفاری سطح مریخ نشان می دهد.
در مجموع، ناسا نقشه های جدیدی ایجاد کرده است که نشان می دهد یخ آب ها به راحتی در دسترس کاوشگران آینده هستند.
نقشه جدید ناسا شامل برخی ویژگی های دیگر نیز می شود که نشان دهنده وجود یخ آب زیرسطحی در مریخ است. یکی از آنها« زمین چند ضلعی» نام دارد که در آن تغییرات فصلی دما باعث ایجاد ترک هایی در سطح مریخ می شود که اشکال چند ضلعی را ایجاد می کند. این چند ضلعی ها در اطراف دهانه های برخوردی تازه پر از یخ دیده می شوند که نشان می دهد یخ بیشتری در زیر سطح این مناطق وجود دارد.
گرت مورگان یکی از سرپرستان پروژه SWIM در موسسه علوم سیاره ای می گوید که این دهانه ها مکان هایی را نشان می دهند که هیچ شکی در مورد یخ آب در آنها وجود ندارد.
وی افزود که از این مکان ها می توان برای آزمایش این که آیا روش های نقشه برداری آن ها قابل اعتماد است یا خیر، استفاده کرد.
معمای دیگری که SWIM می خواهد حل کند این است که چرا مقدار یخ آب در مکان های مختلف عرض های جغرافیایی میانی مریخ متفاوت است. برخی از مناطق، یخ بیشتری نسبت به سایرین دارند و هیچ توضیح واضحی در این مورد وجود ندارد.
ناتانیل پوتزیگ از دیگر اعضای پروژه SWIM در مؤسسه علوم سیاره ای می گوید این جدیدترین نقشه میتواند به آنها در ایجاد فرضیه های جدید برای این پدیده کمک کند. وی همچنین گفت که این نقشه می تواند به آنها کمک کند تا مدل های خود را از چگونگی تغییر آب و هوای مریخ باستانی اصلاح کنند.
دانشمندان پروژه SWIM امیدوارند که پروژه آن ها راه را برای ماموریت پیشنهادی «نقشه بردار یخ مریخ» (Mars Ice Mapper) هموار کند که یک مدارگرد با رادار قدرتمندی است که برای جستجوی یخ های نزدیک سطح، فراتر از جایی که ماموریت HiRISE آن را تایید کرده، طراحی شده است. این ماموریت می تواند اطلاعات بیشتری در مورد توزیع و عمق یخ آب در مریخ ارائه دهد و به کاوشگران آینده این سیاره کمک کند تا وظایف خود را برنامه ریزی کنند.
- 15
- 2
