به گزارش ایسنا، اخیراً "لی زنگ" (Li Zeng) اخترشناس "دانشگاه هاروارد" اظهار کرده در میان هزاران سیارات فراخورشیدی کشف شده در کهکشان راه شیری، بسیاری از این سیارات دارای منابع آبی هستند.
سیاره فراخورشیدی یا سیاره غیرخورشیدی (Exoplanet) سیاره‌ای است که خارج از سامانه خورشیدی قرار دارد و به دور یک ستاره (غیر از خورشید) در حال گردش‌است. نخستین شناسایی علمی وجود یک سیاره فراخورشیدی در سال ۱۹۸۸ انجام شد با این حال، نخستین تأیید در سال ۱۹۹۲ صورت گرفت.
"سیارات فراخورشیدی کوچک‌تر از نپتون" (Sub-Neptune exoplanets)
آقای لی زنگ که طی این مطالعه بر سیارات بزرگ‌تر از زمین اما کوچک‌تر از نپتون تمرکز داشت، دریافت که بیشتر این سیارات تقریباً حاوی ۲۵ درصد یا بیشتر یخ یا مایعات هستند.
دانشمندان بر این باورند که سیارات فراخورشیدی که توسط دکتر زنگ به دقت مورد بررسی قرار گرفتند، "کوتوله‌های گازی" (gas dwarfs) هستند. کوتوله‌های گازی، سیارات گازی با یک هسته سنگی هستند که توسط مواد بخارشده، احاطه شده‌اند.
به باور دکتر زنگ، اگر داده‌های مهم "تلسکوپ فضایی کپلر "نبود، انجام این پژوهش امکان پذیر نبود. برآورد فعلی این است که هر ستاره‌ای در کهکشان ما، دارای سیستم سیاره‌ای خاص خود است و تشکیل سیاره یک فرآیند فیزیکی جهانی است که به تشکیل ستاره می‌انجامد.
نحوه مطالعه اخترشناسان درباره جهان به گونه‌ای است که آنها سامانه منظومه شمسی ما را به عنوان نمونه اصلی در نظر گرفته و سپس آن را با سامانه‌های دیگر مقایسه می‌کنند اما اخیراً به لطف پیشرفت فناوری این کار بسیار دقیق‌تر صورت می‌گیرد.
تلسکوپ فضایی "گایا"
به دلایل متعددی، ارائه اطلاعات قابل اعتماد در مورد سیارات فراخورشیدی بسیار دشوار است زیرا نخست آنها بسیار دور از ما هستند و نکته مهم دیگر اینکه آنها در اطراف ستارگان میزبان در حال چرخش هستند. یک ستاره در مقایسه با یک سیاره بسیار عظیم‌تر و به طرز باورنکردنیدرخشان‌تر است در نتیجه بیشتر دانش ما در مورد دنیا بر اساس استنتاج است و نمی‌توان به طور قطعی چیزی را ثابت کرد.
حتی اندازه‌گیری دقیق فاصله و اندازه ستارگان در اطراف منظومه شمسی یک کار سخت است. اما شاید تلسکوپ گایا بتواند در این باره به ما یاری رساند. گایا (Gaia)یک تلسکوپ فضایی است که در سال ۲۰۱۳ توسط آژانس فضایی اروپا (ESA) راه‌اندازی شده و انتظار می‌رود مأموریت آن تا سال ۲۰۲۲ ادامه یابد. این تلسکوپ فضایی برای اخترسنجی با دقت بی‌سابقه‌ای از موقعیت‌ها، فاصله‌ها و حرکت‌ها طراحی شده‌است.
دکتر زنگ در انتها افزود: همانطور که پیش‌تر نیز توضیح دادیم، زیستگاه ما از بزرگراه‌های کهکشانی فاصله زیادی دارد و به همین دلیل است که هیچ منابع آبی در اطراف خورشید وجود ندارد اما در بسیاری از سیارات فراخورشیدی، منابع آبی وجود دارد.
در آخر چه می‌شود؟
خبر خوب برای دوستداران سیارات فراخورشیدی این است که یک پروژه از سوی ناسا در حال انجام است که طی آن با استفاده از تمام ابزارهای پیشرفته، سیارات فراخورشیدی را رصد می‌کنند.
این برنامه که "ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران" یا "تس" (TESS) نام دارد مأموریتی برای کشف هزاران سیاره فراخورشیدی است.
ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران یک تلسکوپ فضایی ساخت ناسا است که ۱۹ آوریل سال ۲۰۱۸ میلادی به فضا پرتاب شد. به عنوان ادامه "برنامه کاوشگران" (Explorers program)، هدف تس، جستجوی سیاره‌های فراخورشیدی بیشتر در فضایی ۴۰۰ برابر پوشش مأموریت کپلر، بااستفاده از روش گذر است که در کهکشان‌های دیگر به‌ویژه در مدار ستاره‌های پُر نور اطراف خودشان در فاصله‌ای که امکان حیات در آن وجود داشته باشد قرار دارند. در مقایسه با حدود ۳۸۰۰ سیاره فراخورشیدی که تاکنون پیدا شده٬ انتظار می‌رود که این فضاپیما موفق به پیدا کردن بیش از۲۰ هزار سیاره دیگر شود.
هدف مأموریت تس در مرحله نخست تمرکز بر درخشان‌ترین ستارگان نزدیک به زمین برای بررسی آثار گذر سیاره‌های فراخورشیدی در پیرامون آنها در طول دو سال است. پروژه تس، از مجموعه‌ای از دوربین‌های گسترده‌ای برای انجام یک بررسی همه‌جانبه استفاده خواهد کرد.
- 15
- 4
