دنیای رنگارنگ بلبل‌ها؛ آشنایی با انواع بلبل در سراسر جهان

انواع بلبل

بلبل ها پرنده های خوش صدا

بلبل‌ها، پرندگان خوش‌آواز و زیبایی هستند که با نغمه‌های دلنشین‌شان، جان به طبیعت می‌بخشند. انواع بلبل در سراسر جهان پراکنده‌اند و با رنگ‌ها و اندازه‌های مختلف، چشم‌نواز و گوش‌نواز هستند. در این مقاله، به دنیای رنگارنگ بلبل‌ها سفر می‌کنیم و با برخی از شناخته‌شده‌ترین انواع بلبل آشنا می‌شویم.

انواع مختلف بلبل

بلبل معمولی:

بلبل معمولی (Luscinia megarhynchos) پرنده‌ای ساده قهوه‌ای رنگ با چشمانی کم‌رنگ و دم قهوه‌ای زنگ‌زده، که بیشتر به‌خاطر آواز غنی و قدرتمندش که می‌تواند افراد را در شب بیدار نگه دارد، معروف است. در مناطقی با بلبل برفک بسیار مشابه است و در مقایسه امکان اشتباه وجود دارد.

قسمت زیرین کمرنگ بدون علامت دارد، همچنین پشتی با رنگ گرمتر و دم پر رنگ تر آن مورد توجه است. آهنگ بسیار متغیر است و می تواند شامل سوت، تریل، جغجغه، و عبارات تاب دار باشد. عناصر اغلب تکرار می شوند. در زیستگاه‌های متنوع درختی و خشک، معمولاً با درخت های سایه‌دار یافت می‌شود. زمستان‌ها در زیستگاه‌های درهم تنیده مشابهی عمر خود را می گذراند. معمولاً خجالتی و گریزان است.

ظاهر نر و ماده در این نوع پرنده شبیه به همدیگر است، البته نرها کمی بزرگتر هستند و طول بال هایشان نیز درازتر خواهد بود. با این وجود ماده ها در برخی از موارد وزن بیشتری دارند، زیرا نرها آواز می خوانند و از این مسیر انرژی بیشتری را صرف متابولیسم خواهند کرد. 

قابل توجه ترین ویژگی این پرندگان تکنوازی وسیع آوازهایی است که می توانند با آنها ارتباط برقرار کنند. به نظر می رسد دو نوع آهنگ برای این نوع پرنده وجود دارد. صدای سوت که برای دفاع از قلمرو و انتخاب جنسی استفاده می شود و تماس های بدون سوت برای همه انواع دیگر ارتباطات استفاده می شود.

بلبل‌ها بیشتر حشره‌خوار هستند و حشراتی مانند سوسک‌ها، مورچه‌ها، کرم‌ها و عنکبوت‌هایی را می‌خورند که روی زمین پیدا می‌شوند. همچنین در فصل پاییز از انواع توت‌ها و سایر میوه‌ها هم تغذیه می‌کنند.

فصل تولید مثل بلبل معمولی معمولاً در حدود اردیبهشت هر سال اتفاق می‌افتد. نر با تولید صدای سوت مانند جفت را جذب می کند که در شب بسیار قابل توجه خواهد بود. رفتار ماده در این موضوع بسیار تبعیض آمیز است زیرا به دنبال همسری با بهترین آهنگ است. پس از یافتن جفت، نر تعداد سوت ها را کاهش می دهد و در شب آواز نمی خواند تا زمانی که ماده تخم گذاری کند.

بلبل معمولی، انواع بلبل

بلبل برفکی:

بلبل برفکی (Luscinia luscinia) بسیار شبیه به بلبل معمولی، اما بیشتر قهوه‌ای تیره است اما نه قهوه‌ای مایل به قرمز، با دم تیره‌تر و سینه‌های قهوه‌ای خالدار (نه ساده و شنی). آهنگ‌های آن‌ها می‌تواند به‌طور گیج‌کننده‌ای شبیه باشند، اما بلبل برفکی یکنواخت‌تر، کمتر متنوع‌تر و کندتر است.

در جنگل های انبوه، مرطوب، برگریز و همچنین پارک ها و باغ های پر درخت تولید مثل می کند. زمستان ها را در پوشش گیاهی درهم، اغلب مرطوب و انبوه می گذراند. در محدوده وسیعی از زیستگاه‌ها در مسیر عبور، از جمله مناطق خشک‌تر، ظاهر می‌شود. از بی مهرگان و انواع توت ها نیز تغذیه می کند.

جنس ماده و نر از نظر ظاهری شبیه به هم هستند اما ظاهر بچه ها تیره تر و خالدارتر به نظر می رسد. در ماه های مهر و آبان، در پایان فصل تولید مثل وجود دارد.

بلبل برفک عمدتاً از روی زمین تغذیه می کند و کرم های خاکی، عنکبوت ها و بالغین، لاروها و شفیره های حشراتی مانند سوسک ها، پروانه های کوچک، مورچه ها و مگس ها را می گیرد. در پاییز، توت‌های بیدانه و بزرگ نیز خورده می‌شوند. بلبل های برفک قبل از عبور از صحرا در هنگام مهاجرت، ذخایر چربی خود را جمع می کنند.

بلبل برفکی، انواع بلبل

بلبل چینی یا گلو آبی:

بلبل گلو آبی یا چینی (Luscinia svecica) یک پرنده مهاجر کوچک است که قبلاً به عنوان یکی از اعضای خانواده بلبل برفک طبقه بندی می شد، اما اکنون به طور کلی به عنوان یک نوع جدا در نظر گرفته می شود. این گونه غالبا حشره خوار است و در باتلاق بوته ای زندگی می کند، همچنین در سراسر پالئارکتیک در غرب آلاسکا تولید مثل می کند، در چنبره یا در بوته های متراکم لانه می سازد. در شبه جزیره ایبری، نیمه شمالی آفریقا، و در جنوب آسیا (از جمله شبه قاره هند) زمستان می گذراند.

پرنده گلو آبی  اندازه ای برابر ۱۳-۱۴ سانتی متر دارد. در بالا قهوه ای ساده است به جز دم مشکی مشخص با تکه های کناری قرمز، در قسمت سینه نیز پرهای آبی دارد. علیرغم ظاهر متمایز نرها، مطالعات ژنتیکی اخیر تنها تنوع محدودی را بین اشکال نشان می‌دهد که تایید می‌کند  بلبل چینی خود یک گونه است. پوست اندازی در ماه ژوئیه پس از تولید مثل شروع می شود و در ۴۰-۴۵ روز، قبل از مهاجرت پرندگان کامل می شود.

بلبل چینی، انواع بلبل

رابین گلو سفید:

رابین گلو سفید (Irania gutturalis)، یا irania، پرنده ای کوچک، از نظر جنسی دو شکل و مهاجر است. نام عامیانه و تیره ایرانیا به ایران، نوع محلی آن اشاره دارد، در حالی که نام خاص gutturalis در لاتین قرون وسطایی به معنای «گلو» است. در غرب آسیا تولید مثل و در شرق آفریقا زمستان گذرانی می کند.

این گونه بزرگتر از رابین اروپایی است و طول آن ۱۶ سانتی متر  و طول بال آن ۲۸ سانتی متر  است. نر مولد دارای قسمت بالای سربی مایل به خاکستری، صورت سیاه با گلو سفید و سوپرسیلیوم و قسمت زیرین نارنجی و دم سیاه است، همانطور که منقار قوی است. ماده‌ها ساده‌تر بوده، عمدتاً خاکستری هستند، جدا از دم سیاه، رگه‌هایی به رنگ نارنجی در پهلوها دیده می شود و برخی رگه‌های گلو سفید دارند.

این پرنده باوجودی که با وجودی که حشره خوار است، در پاییز نیز میوه می خورد. این گونه مهاجر است که در غرب آسیا از ترکیه به افغانستان زاد و ولد می کند و در شرق آفریقا زمستان گذرانی خواهد کرد. در شرق آفریقا، آنها در بیشه های بسته در کشور خشک، به طور معمول جنگل های آکاشیا کامیفورا در فلات خشک مرکزی یافت می شوند.

زیستگاه زاد و ولد رابین گلو سفید، دامنه های سنگی خشک با تعدادی بوته است که غالبا در برخی از ارتفاعات خواهد بود، آنها در یک درختچه لانه می کند و ۴-۵ تخم می گذارد.

رابین گلو سفید، انواع بلبل

بلبل عقابی سیبری:

یاقوت سرخ سیبری (Calliope calliope) یک پرنده رهگذر کوچک است که قبلاً به عنوان یکی از اعضای خانواده برفک، طبقه بندی می شد، اما اکنون به طور کلی به عنوان یک نوع خاص بلبل درنظر گرفته می شود. گلو یاقوت سیبری و گونه های کوچک اروپایی مشابه اغلب چت نامیده می شوند.

این یک گونه حشره‌خوار، مهاجر است که در جنگل‌های مخروطی مختلط با درختان زیر درخت در سیبری پرورش می‌یابد و در نزدیکی زمین لانه می کند. در تایلند، هند، اندونزی و بنگلادش زمستان می گذرد.

این گونه کمی بزرگتر از رابین اروپایی است. در بالا قهوه ای ساده است به جز دم مشکی مشخص با تکه های کناری قرمز. سوپرسیلیوم سفید قوی دارد. گلوی نر دارای یک رنگ قرمز است که لبه آن سیاه و سفید باریک و سپس یک حاشیه سفید پهن ختم می شود. ماده ها فاقد گلو و لبه های رنگ روشن هستند. نر آهنگی شبیه به یک نسخه سخت تر از خرچنگ باغچه دارد.

بلبل عقابی سیبری، انواع بلبل

اصول مراقبت از بلبل

قفس مناسب:

اولین قدم برای مراقبت از بلبل، تهیه قفسی مناسب است. قفس بلبل باید به اندازه‌ی کافی بزرگ باشد تا پرنده بتواند به راحتی در آن پرواز کند.

مکان مناسب:

قفس بلبل را باید در مکانی مناسب قرار داد. این مکان باید دور از نور مستقیم خورشید و باد و courants d'air باشد.

تغذیه مناسب:

تغذیه مناسب، یکی از مهم‌ترین اصول مراقبت از بلبل است. بلبل‌ها به غذای متنوعی نیاز دارند.

آب تمیز:

همیشه باید آب تمیز و تازه در دسترس بلبل باشد.

نظافت قفس:

نظافت قفس بلبل، از اهمیت بالایی برخوردار است. قفس بلبل را باید به طور مرتب تمیز کرد و فضله‌ها و غذای مانده را از آن خارج کرد.

حمام بلبل:

بلبل‌ها به حمام کردن علاقه دارند. برای حمام بلبل، می‌توانید یک ظرف کم عمق را پر از آب ولرم کنید و در قفس او قرار دهید.

بیماری‌های بلبل:

بلبل‌ها ممکن است به بیماری‌های مختلفی مبتلا شوند. در صورت مشاهده علائم بیماری در بلبل، باید او را به دامپزشک متخصص پرندگان برد.

معاینه دوره‌ای:

برای مراقبت از بلبل، لازم است او را به طور دوره‌ای به دامپزشک ببرید تا معاینه شود.

توجه به نیازهای عاطفی:

بلبل‌ها به توجه و محبت نیاز دارند. برای شادابی و سلامتی بلبل، باید با او صحبت کنید و برایش وقت بگذارید.

شرایط مناسب برای مکان قفس:

- دور از نور مستقیم خورشید و باد

- دارای تهویه مناسب

- دور از دسترس حیوانات خانگی دیگر

نور مناسب:

- بلبل‌ها به نور خورشید نیاز دارند.

- قفس بلبل را باید در مکانی قرار داد که به نور خورشید دسترسی داشته باشد.

دمای مناسب:

- دمای مناسب برای بلبل، بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است.

گردآوری: بخش علمی سرپوش