رصدهای صورت گرفته با تلسکوپ هابل سازمان ناسا نشان می دهد که دلیل کاهش غیرمنتظره نور ستاره «ابط الجوزا» احتمالا یک انفجار بزرگ بوده است.
به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه اینترنتی ناسا، ستاره «ابط الجوزا» در فاصله ۶۵۰ سال نوری از زمین جای گرفته و ستاره ای بسیار بزرگ است.
قطر این ستاره حدود ۸۹۰ برابر قطر خورشید است. هر چند که دمای سطحی آن تقریباً نصف دمای تک ستاره منظومه شمسی (Solar System) است. اندازه ابط الجوزا در حدی است که اگر جای خورشید قرار می گرفت، سطح آن به حوالی مدار سیاره مشتری می رسید.
اکنون پژوهشگران تلسکوپ فضایی هابل (Hubble Space Telescope) با بررسی رصدهای صورت گرفته توسط این تلسکوپ به این نتیجه رسیده اند که کم شدن مرموزانه نور این ستاره به احتمال بسیار زیاد به علت انفجار حجم زيادي از مواد داغی صورت گرفته که به شکل یک ابر غبار، جلوی نور ابط الجوزا را پوشانده است.
از نظر محققین هابل، این ابر غبار زمانی ایجاد شده است که پلاسمای بسیار داغی که از تورم سلول های همرفتی بزرگ ایجاد شده است، از میانه جو داغ ستاره به لایه های سردتر آن میرسد و در آن جا این ذرات پلاسما سرد شده و به شکل ذرات غبار درمی آیند.
آن ها افزودند: این ابر غبار از اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی جلوی نوری را که از حدود یک چهارم سطح این ستاره ساطع می شد، گرفت؛ به طوریکه این کاهش نور با چشم غیرمسلح نیز قابل رویت بود ولی از آوریل ۲۰۲۰، این ستاره به وضعیت عادی روشنایی خود بازگشت.
ستاره غول پیکر سرخ ابط الجوزا در شرایط عادی جزء ۱۰ ستاره پرنور آسمان شب است. ولی درخشش این ستاره در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی تا حد چشمگیری کاهش پیدا کرد؛ به طوریکه حتی در فهرست ۲۰ ستاره درخشان آسمان شب نیز جای نمی گرفت.
البته تغییر نور ابط الجوزا مساله ای غیرعادی نبود. این ستاره در دسته ستاره های متغیر قرار دارد که نورشان در طول زمان تغییر می کند. تغییرات نور ابط الجوزا در دهه های گذشته به دقت بررسی شده است.
با این حال میزان افت نور این ستاره در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی در یک قرن گذشته بی سابقه بوده است و همین مسئله باعث گمانه زنی هایی در بین اخترشناسان شده است. بعضی از اخترشناسان بر این باور بودند که کاهش نور شدید این ستاره مقدمه ای است بر انفجار آن و تبدیل شدن ابط الجوزا به ستاره ای پرنورتر از ماه کامل.
- 11
- 6