اردک:
اردک یا مرغابی گونه ای از پرندگان است که بدون شک همه در دوران کودکی خاطراتی را با آنها داریم. خصلت این پرنده آب دوست بودن او است که سبب شده در اکثر مناطق کره زمین به جز مناطق سرد مانند قطب زندگی کند. اردک ها در نزدیکی آب زندگی می کنند و از ماهرترین موجودات پرنده شناگر محسوب می شوند، از طرفی آنها را می توان در دشت و مراتع سرسبز و چراگاه ها نیز نگه داری کرد.
تغذیه اردک های از انواع حشرات و گیاهان است یا به عبارتی همه چیزخوار هستند، جوجه اردک ها بعد از خارج شدن از تخم می توانند بدون غذا تا ۲۴ ساعت زنده بمانند زیرا دارای ذخیره غذایی هستند.
گوشت اردک خوراکی است و بدبو و بد طعم نیست، البته این موضوع بستگی به نحوه مدیریت و تغذیه پرنده نیز دارد؛ به طوری که با تغذیه اصولی طیور گوشت اردک می تواند لذیذ و نزدیک به گوشت شکاری باشد. تخم اردک نیز مصرف خوراکی دارد که در کشور ما چندان رایج نیست، به همین دلیل در ایران اردک تخم گذار را برای پرورش انتخاب نمی کنند بلکه اردک هایی با نژادهای گوشتی یا بومی را پرورش می دهند.
در مورد نژادهای مختلف اردک باید اشاره کرد در گروه های؛ گوشتی، تخمگذار، دو منظوره ای و زینتی طبقه بندی می شوند.
از جمله نژادهای مهم گوشتی اردک می توان به؛ اردک پکین یا پکن (چینی)، اسرائیلی یا روسی یا مسکویی، آیلسبوری و آنکونا اشاره کرد که این نژاد اردک ها همگی اهلی بوده و مانند اردک بومی می توان آنها را در منزل نیز پرورش داد و نگه داری کرد.
از جمله نژادهای تخم گذار نیز می توان به رانر ، هندی، خال دار انگلیسی و کمپل خاکی اشاره کرد، همچنین باید گفت اردک ماندارین یکی از معروف ترین نژادهای زینتی این پرنده محسوب می شود.
پرورش اردک:
پرورش اردک اهلی در منزل:
بسیاری از روستاییان و افرادی که در شهرهای کوچک زندگی می کنند؛ به سبب دسترسی به آب راه ها و مکان هایی برای برطرف کردن نیازهای تغذیه ای؛ شروع به پرورش و نگهداری از اردک اهلی می کنند. این محیط ها می توانند محل مناسبی برای نگهداری از این حیوان باشند، با استفاده از پرورش اردک و فروش آنها در بازار می توان به سود و درآمد مناسبی دست پیدا کرد.
برای پرورش اردک در خانه می توان چند جوجه اردک خریداری کرد و مکانی مانند؛ اتاق یا زیرزمین را به آنها اختصاص داد. نکته این که باید در این زمینه به آن توجه کرد تهویه مناسب اتاق است، همچنین باید مکان نگه داری به شکل مداوم تمیز شود تا از بروز هرگونه آلودگی و بیماری پیشگیری کنید. همانطور که اشاره شد اردک های سرما گریز هستند به همین دلیل در فصول سرد باید به فکر تامین گرمایش محیط هم باشید. برای تغذیه اردک ها نیز می توانید از موادی مانند؛ برنج، سبوس برنج، پودر ذرت، ویتامین ها، مکمل غذایی اردک، کرم و... استفاده کنید.
پرورش صنعتی اردک:
این روش از پرورش اردک نسبت به روش خانگی درآمد زایی و سود بیشتری خواهد داشت، البته در مقابل هم برای انجام آن به تجهیزات و لوازم بیشتر و بزرگتری نیاز خواهیم داشت از قبیل؛ دستگاه جوجه کشی و دیگر لوازم صنعتی. برای شروع به کار پرورش اردک به روش صنعتی می توان به یکی ۳ روش زیر عمل کرد:
نگهداری از اردک در فضای باز:
برای اجرای این روش لازم است جوجه اردک ها را به مدت ۲ هفته در داخل سالن و سپس به آب بند ها و یا شالیزار منتقل کنید. نباید فراموش کنید که پرورش اردک در فضای باز نیاز دارد که برای هر اردک به ابعاد یک متر مربع، محدوده در محل نگهداری و یا استخر وجود داشته باشد، البته بسیاری از کارشناسان و متخصصان معتقد هستند این پرندگان باید تا ۱ ماهگی در جای خشک بزرگ شوند، زیرا باید بدن از پر پوشیده شود سپس به آب راه یا شالیزار منتقل شوند.
پرورش اردک در فضای نیمه باز:
این روش پرورش نسبت به سایرین رایج تر و مرسوم تر است، برای این کار شما نیاز به یک سالن نگهداری و یک استخر دارید. استفاده از این روش به اردک این امکان را می دهد در زمان هایی به شنل بپردازد، البته اگر استخر مناسبی برای این کار دارید اقدام به پرورش به این روش کنید و با پرورش همزمان اردک و ماهی از هردوی آنها کسب سود کنید.
نگهداری در فضای بسته:
در صورتی که می خواهید اردک را در آب و هوای سرد پروررش دهید می توانید از این روش استفاده کنید، در این حیطه نیزا به وسایلی از قبیل؛ قفس، نرده و یا بستر های پوشالی نیاز دارید، باید توجه داشته باشید اردک ها در این روش باید در قفس نگه داری شوند این کار می تواند آزادی عمل اردک را به دنبال داشته باشد که پیامد خوشایندی ندارد.
سالن پرورش اردک:
برای شروع به پرورش اردک در سالن باید به شرایط و ویژگی های سالن پرورش آگاهی کافی داشته باشید، باید توجه داشته باشید وجود یک استخر در کنار سالن می تواند در رشد اردک ها تاثیر مثبت گذارد و از طرفی روحیه آنها را شاداب تر می سازد. یکی از نکات مهم در نگهداری از پرندگان مختلف نه تنها اردک توجه به دما است، دمای سالن مورد نظر برای نگه داری از اردک باید بین ۲۸ تا ۳۲ درجه سانتی گراد باشد.
نکته مهم و قابل توجه دیگر عایق سازی درست و اصولی کف سالن است، بهتر است از موادی مانند؛ خرده چوب، پوشال و مواد دیگر برای پوشاندن هرچه بهتر کف سالن استفاده کنید تا دمای محل حالت ثابت داشته باشد و هوای سالن تحت تاثیر دمای بیرون قرار نگیرد. از طرفی استفاده از یک تهویه مناسب بسیار حائز اهمیت است، زیرا اردک نسبت به سایر پرندگان بوی بیشتری دارد، در نتیجه باید از تهویه مناسب و اصولی برای این سوله ها استفاده کرد.
درآمدزایی از طریق پرورش اردک:
نگهداری و پرورش اردک به دلایلی نظیر؛ کم بودن احتمال بیماری، مقبولیت گوشت، سرعت رشد بالا، سهولت پرورش و تغذیه می تواند به خوبی گسترش پیدا کند، در صورتی که پرورش اصولی صورت بگیرد می توان ظرف مدت ۲ ماه وزن یک اردک را به ۲/۵ کیلوگرم رساند و در برخی نژادها هم می توان در دوره تخم گذاری به ۳۰۰ تخم نطفه دار یا تخم خوراکی دست پیدا کرد. در کشورهای اروپای شرقی و غربی ، آمریکا ، آسیا جنوب شرقی ، چین و هند پرورش اردک رونق دارد و سالانه بر وسعت آنها افزوده می شود.
در برخی مناطق ایران نیز می توان اقدام به پرورش اردک کرد، اما مناطق شمالی و پرباران به دلیل پرورش آزاد و تامین قسمت قابل توجهی از غذای آن ها از محیط مناطق مناسب تری برای پرورش اردک محسوب می شوند. اردک می تواند گرما و رطوبت بالای محیط را به راحتی تحمل کند و با داشتن لایه ضخیمی از چربی در زیر پوستش قادر است تا ۲۰ درجه سانتی گراد زیر صفر را تحمل کند. اردک ها از جمله پرندگان آب دوست هستند که در آب و هوای سرد زمستان تخمگذاری انجام می دهند.
مزایای نگهداری از اردک:
عدم وجود بیماری مشترک:
میان انسان و پرندگان بیماری های مشترک بسیار کمی وجود دارد، به همین دلیل با اطمینان بیشتر می توان محصولات آنها را استفاده کرد.
چربی کم:
فرآورده های طیور چربی کمتری دارند بنابراین می توانند منبع غذایی خوبی برای انسان باشند.
سهولت هضم گوشت:
به دلیل ااینکه طیور وزن کمتری دارند، فشار کمتری هم به ماهیچه های آنها وارد می شود در نتیجه گوشت تردتر و قابل هضم تری دارند.
گردآوری: بخش علمی سرپوش
- 18
- 5