نحوه استفاده از قطب نماقطب نما چیست؟
Compass یا قطب نما یکی از قدیمی ترین ابزارهایی که برای جهت یابی استفاده می شود از زمانی که بشر به درک بیشتری در زمینه جهت یابی و ناوبری دست پیدا کرد قطب نما به مهمترین وسیله های سفر تبدیل شد. هیچ یک از سفرهای بزرگ دنیا بدون کمک قطب نما قابل انجام نبودند این وسیله برای انجام محاسبات ناوبری در مسافت های طولانی ضروری است و بدون آن سفر امکان پذیر نخواهد بود.
کاوشگران اولیه برای پیدا کردن مسیر خود مجبور به استفاده از نشانه های محلی و ستاره ها بودند همین موضوع انها را از مقصدشان دور کرده یا به جایی ناشناخته می برد، اما قطب نما یکی از موفقیت های اساسی بود که چنین رویایی را به واقعیت تبدیل کرد. در ادامه به طرز کار این وسیله بیشتر اشاره می شود.
نحوه استفاده از قطب نما و نکات مربوط به آنیک قطب نما چگونه کار می‌کند؟
قطب نماها میدان های مغناطیسی طبیعی زمین را تشخیص داده و بر اساس همان عمل می کنند. در مرکز زمین یک هسته آهنی وجود دارد که به دنبال فشار گرانشی بخش از آن مایع و بخشی دیگر بلور جامد است. این اعتقاد وجود دارد که حرکت هسته خارجی مایع همان چیزی است که میدان مغناطیسی زمین را ایجاد می کند. مانند همه میدان های مغناطیسی زمین هم دارای دو قطب اصلی است که یکی در شمال و دیگری در جنوب قرار دارند.
این قطب های مغناطیسی مقداری از محور چرخش زمین که تحت عنوان قطب های جغرافیایی هستند فاصله دارند با این وجود به اندازه کافی به این قطب ها نزدیک هستند که می توان جهت های کلی را با محاسبه اختلاف زاویه به عنوان یک زاویه انحراف برای ناوبری استفاده کرد.
به طورکلی قطب نما از یک آهن ربای سبک ساخته می شود که سوزن مغناطیسی آن روی یک محور چرخان آزاد روی آن قرار می گیرد. این خصوصیت اجازه نمی دهد تا سوزن نسبت به میدان هیا مغناطیسی اطرافش واکنش دهد و عکس العمل بهتری داشته باشد. از آنجایی که قطب های مغناطیسی غیرهمنام همدیگر را جذب می کنند، قطب جنوب سوزن مغناطیسی به قطب شمال طبیعی زمین اشاره دارد و به این صورت دریانوردان می توانند قطب های جغرافیایی را تشخیص دهند.
اولین قطب نماها از نوع آبی بودند که چینی ها در زمان سلسله سونگ ساختند. این قطب نماها یم قطعه فلز مغناطیسی شده بودند که در یک کاسه آب شناور است. در این قطب نما آب بدون ایجاد نیروی اصطکاک محور چرخش را برای ساخت قطب نما فراهم می کرد.
قطب نماها بعدا در قرن ۱۴ میلادی در غرب به صورت متداول استفاده می شدند همین موضوع سبب شد در حال حاضر یکی از اکتشافات تاریخ بشر که قاره آمریکا است با همین وسیله حیاتی کشف شد. جایی که قدرت‌های بزرگ اروپایی کاوش بیشتر در جهان از جمله آمریکای شمالی و جنوبی را آغاز کردند، شد. البته در این قرن تنها وسیله اکتشاف شده قطب نما نبود بلکه ابداعات طلایی دیگری هم وجود داشت. حتی در حال حاضر ناوبری مدرن هنوز به قطب نما و نقشه‌های دقیقی که به کمک آن به وجود آمده، متکی است.
نحوه استفاده و کارکرد قطب نماانواع قطب نما:
قطب نماها از نظر کیفیت بسیار متفاوت هستند از قطب نماهای ساده پلاستیکی که در مغازه های لوازم التحریری هستند تا قطب نماهای نظامی با کیفیت بالا.
کوله گردها غالبا از قطب نماهای جهت دار برای پیدا کردن مسیر، تعیین موقعیت و جهت خود استفاده می کنند. قطب نماهای پیشرفته تر دارای لوازم جانبی هم هستند که در ادامه به آنها اشاره شده است:
- ذره بین برای خواندن نمادها، اعداد بسیار کوچک نقشه که در صفحه اصلی قطب نما نمایش داده شده اند
آینه بری دیدن عقربه که راهی دیگر برای تقویت دقت می باشد.
- امکان کار در شب: به یاد داشته باشید قدم زدن در هنگام شب در نواحی ناشناخته توصیه نمی شود.
- کلینومتر: یکی دیگر از خصوصیات قطب نماهای پیشرفته این است که به شما اجازه می دهد شیب یک سطح را تخمین بزنید.
- پیکان تنظیم انحراف: که برای تصحیح مغناطیسی بکار می رود. در این نوع قطب نماها پیکان مورد استفاده در جهت نما ثابت نیست اما می تواند با یک وسیله ریز تنظیم شود. شما می توانید پیکان جهت نما را برای کاهش میدان مغناطیسی تنظیم کنید. شما می توانید با تغییر در میدان مغناطیسی در منطقه تنظیمات جدید را ایجاد کنید.
نحوه کار با قطب نما:
پیش از هر چیزی باید مطمئن باشید که کدام وسیله می تواند روی قطب نمای شما تاثیر بگذارد پس از آن دور شوید. برای مثال خطوط ولتاژ یا ولتاژ بالا قطب نما را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب انحراف آن از حالت طبیعی خواهد شد.
قطب نما را روی مف دست خودتان بگذارید به طوری که آرنج زاویه ۹۰ با قفسه سینه داشته باشد. سوزن مغناطیسی شما نباید با قسمت بالایی یا انتهای محفظه قطب نما در تماس باشد. دست خود را تاجایی که امکان دارد ثابت نگه دارید و سوزن مغناطیسی را تماشا کنید. شمال جایی خواهد بود که نوک قرمز به آن اشاره دارد.
اکنون می توانید با کمک قطب نما جهت را پیدا کنید. برای پیدا کردن آن صفحه مندرج لغزنده اطراف قطب نما را چرخانده تا زمانی جایی که پیکان جهت نما کاملا سوزن مغناطیسی در یک راستا قرار بگیرند. در این موقعیت، پیکان جهت نما جهت حرکت شما را نشان می دهد.
مرحله بعدی همان تعیین جهت یک تپه، دریاچه یا کوه می باشد. پس به سمت مقصد خود بچرخید و آن را مجدد تکرار کنید. سپس می توانید به سمت آن حرکت کرده و برای اطمینان بیشتر این فرآیند را چند بار تکرار کنید.
نحوه کار و استفاده از قطب نمانحوه استفاده از قطب نما و نقشه:
زمانی که در منطقه ای دورافتاده پیاده روی می کنید و برای پیدا کردن جهت مناسب ضروری می باشد یا برای گشت و گذار در منطقه ای که پیش از آن اصلا آنجا را ندیده اید با یک قطب نمای مناسب و نقشه نیاز دارید. در ادامه به نحوه استفاده از نقشه و قطب نما اشاره می شود:
در ابتدا باید بررسی کنید که در حال حاضر کدام منطقه را برای حضور انتخاب کرده اید. قطب نما را مف دست خود قرار دهید و سوزن مغناطیسی را تماشا کنید. سوزن باید بچرخد مگر اینکه شما روبه شمال ایستاده باشید. صفحه مندرج لغزنده را بچرخانید تا جایی که پیکان جهت نما با سوزن مغناطیسی همتراز شود. به پیکان جهت نما دقت داشته باشید این پیکان جهت روبرو را نمایش می دهد، درصورتی که پیکان بین S و E قرار دارد به این معنا خواهد بود که شما را به جنوب شرقی هستید.
نقشه را روی یک سطح صاف بگذارید و آن را ثابت نگه دارید. در این زمان باید پیکان جهت نما با نقطه مورد نظر خودتان داخل نقشه تراز کنید. بسیار اهمیت دارد که شمال روی نقشه پیدا کنید و مطمئن شوید که پیکان جهت نما به سمت شمال حرکت می کند. در اکثر نقشه ها، شمال در بالا قرار دارد.
پیکان جهت نما باید به مسیری که می خواهید بروید اشاره کنید، خطوط و پیکان جهت نما را با خطوط نصف النهاری نقشه هم راستا پیدا کنید.
محفظه قطب نما را به آرامی چرخانده تاجایی که خطوط تنظیطم جهت محفظه با خطوط نصف النهاری نقشه هم راستا باشد.
در این زمان می توانید قطب نما را از روی نقشه برداشته و بایستید سپس آن را به صورت افقی جلوی خودتان نگه دارید. بدن خود را حرکت داده تا انتهای شمالی فلش مغناطیسی بر فلش جهت دار داخل قطب نما منطبق باشد. در این زمان به سمت مقصد موردنظرتان حرکت کنید. پیکان را دنبال کرده تا شما را به سمت مقصدتان راهنمایی کند.
برای کسب اطمینان از اینکه در مسیر درست هستید و مسیری صحیح در پیش دارید، گاهی خوانش های جدید را هم انجام دهید. این موضوع به خصوص زمانی که منطقه ای دارای اختلاف ارتفاع مانند جنگل هستید اهمیت دارد.
نحوه استفاده از قطب نما و نقشهنکات و ترفندهایی برای مبتدیان:
پیش از اینکه به منطقه دور یا مکانی که تا به حال نرفته اید سفر کنید باید از نحوه کارکرد قطب نما یا نقشه اطلاع داشته و چندین مرتبه تمرین کنید.
اطمینان داشته باشید که مسیر پیش روی شما براساس جهت پیکان جهت نما است.
زمانی که نقشه را در دست دارید جهت پیکان نما باید به سمت شمال باشد حتی اگر به سمت جنوب می روید.
با قرار گرفتن در مسیر شمال راه خود را پیدا کنید.
تصور کنید که در بیابان هستید و راه خود را گم کرده اید، همچنین هیچ نقشه ای همراه خود نیاورده اید. یک قطب نما دارید که می توانید مسیر را به شما نشان دهد، بر اساس چندین مطالعه روانشناختی مغز ما به گونه ای طراحی شده اجازه می دهد زمان مواجهه با شمال مجددا مسیر را پیدا کنید. درست مانند نقشه ها که همواره به سمت شمال گرایش دارد حافظه بصری ماهم از همین قاعده پیروی می کند.
همین دلیل سبب می شود که زمان گم شدن در یک جنگل قطب نما را برداشته و مشخص کنید که شمال دقیقا کجا قرار دارد. زمانی که به سمت شمال قرار دارید سعی کنید نقشه منطقه موردنظر خودتان را تصور کنید. براساس تصویری که ایجاد می شود مغز شروع به پردازش می کند. براساس مطالعات انجام شده زمانی که روبه شمال می ایستید بیشتر افراد می توانند نقشه تقریبی منطقه پیش رو را تجسم کنند، حتی اگر پیش از این فقط یک مرتبه آنجا را دیده باشند.
همانطور که مشاهده می کنید قطب نما از وسیله های ضروری برای طبیعت گردی است و گم شدن موضوعی غیرطبیعی نیست، درحقیقت این موضوع می تواند برای هرکسی و در هر مکانی ایجاد شود. بسیاری از افراد در جنگل های نزدیک به مناطق پرجمعیت گم می شوند سپس مسیر را به راحتی پیدا نکرده اند.
پیاده روی کردن در زمین های اطراف بدون استفاده از قطب نما و نقشه بسیار گیج کننده است، به خصوص اگر زمان صعود از تپه ها هستید یا از جنگل عبور می کنید، کافی است بتوانید کار با نقشه و قطب نما را یاد بگیرید. در این صورت دیگر لازم نیست نگران گم کردن مسیر باشید.
گردآوری: بخش علمی سرپوش
- 19
- 2
