پرورش ماهی اوزون بروندرباره ی ماهی خاویاری (اوزون برون) بدانید!
ماهی اوزون برون ( به انگلیسی : Starry sturgeon ) یا ماهی استورژون که به نام تیریج و با نام علمی اکیپنسر استلاتوس ( به انگلیسی : Acipenser stellatus ) شناخته می شود یکی از انواع ماهیان خاویاری است که ارزش اقتصادی بالای آن به دلیل تولید خاویار است که منبع ارزی مهمی برای کشور تولید کننده محسوب می شود.
تیریج نام گیلکی این ماهی است. اوزون برون در ترکی به معنی دراز دماغ است که اشاره به ظاهر این ماهی و تیغه دراز جلوی دهان این ماهی دارد.
ماهی اوزون برون در دریای خزر و دریای سیاه زندگی می کند و ۹۰ درصد خاویار دریای خزر از این ماهی تامین می گردد.
شکل ظاهری ماهی اوزون برون
ماهی اوزون برون بدنی کشیده و دراز دارد.
چشمانش گرد است.
پوزه ماهی باریک و کشیده است.
روی لب پایینی و سر ماهی بریدگی دیده می شود.
دارای سبیلک های کوتاه است.
پهلو و پشت این ماهی ب رنگ سیاه و شکم ماهی به رنگ روشن است.
طول بدن ماهی ۱۲۳ – ۲۴۱ سانتی متر است.
این ماهی دارای ۵ ردیف استخون است که در پشت آن حدود ۹ – ۱۶ استخوان و در شکم ماهی ۹ – ۱۴ استخوان وجود دارد.
روی پوست ماهی اشکال ستاره مانند روشن دید می شود.
زیستگاه ماهی اوزون برونزیستگاه و بیولوژی ماهی اوزون برون
اوزون برون جزو ماهی های مهاجر است و در رودخانه های گرم زندگی می کند.
زیستگاه ماهی باید بستر ماسه ای ، شنی و رسی داشته باشد که بتواند به راحتی در ان حرکت کند.
این ماهی خانه خود را در عمق ۵۰ – ۳۰۰ متری دریا می سازد جایی که دمای آب بین ۴ – ۲۷ درجه باشد.
اوزون برون دریای خزر تا ۱.۵ متر میتواند رشد کند و در سن ۱۲ سالگی به بلوغ می رسد و میتواند تخم ریزی کند.
ماهی هر سال یک بار آماده تولید مثل می شود.
زمان تخم ریزی ماهی در دوماه پایانی بهار و در دمای ۱۲ – ۱۴ درجه است.
اوزون برون دریای خزر در هر بار تخم ریزی میتونید بین ۱۵ – ۳۳۳ هزار تخم تولید کند.
تمام فرایند تولید مثل ماهی اوزون برون در رودخانه انجام می شود.
این ماهی به صورت دسته جمعی مهاجرت می کند و وارد رودخانه می شود.
رودخانه های ایران که محل زندگی این ماهی هستند عبارتند از: رودخانه بابل رود، سرخ رود، کورا، گرگان رود و تجن.
اوزون برون در اوایل شهریور تا پاییز به آب های گرم می رود و از فروردین تا خرداد به آب های سرد مهاجرت میکند.
ارزش اقتصادی ماهی اوزون برون
ماهی اوزون برون به دلیل تولید خاویار ارزش اقتصادی بالایی دارد.
گوشت تازه این ماهی هم ارزش غذایی بالایی دارد.
از کیسه شنای این ماهی در صنعت تولید چسب استفاده می شود.
در ایران روند پرورش این ماهی به خوبی پیشرفته است و در حال حاضر میتوان این ماهی را به صورت پرورشی تولید کرد.
اوزون برون ایرانی با طول ۱۲۲ سانتیمتر میتواند تا ۱۰۷۰ گرم خاویار تولید کند.
پرورش ماهی اوزون برون و تولید خاویار از این ماهی ها ، نسل ماهی اوزون برون رودخانه ای را از انقراض حفظ می کند.
ارزش غذایی ماهی اوزون برونارزش غذایی ماهی اوزون برون
ماهی اوزون برون ارزش غذایی بالایی دارد.
گوشت این ماهی ۱۷.۸ درصد پروتئین ، ۹.۵ درصد چربی و ۷۱.۷ درصد رطوبت دارد.
گوشت اوزون برون پرورشی ، ۲۱ درصد پروتئین ، ۱.۴ درصد چربی و ۷۶.۸ درصد رطوبت دارد.
به طور کلی پروتئین اوزون برون پرورشی نسبت به اوزون برون دریایی بیشتر است و چربی کمتری دارد.
طبع ماهی اوزون برون در طب سنتی
از نظر طب سنتی ماهی اوزون برون مانند همه ماهی های دیگر طبع سردی دارد و برای متعادل کردن طبع وعده غذایی میتوانید از زنجبیل و زعفران به عنوان ادویه ماهی استفاده کنید و بعد از اتمام وعده غذایی ۱ – ۲ عدد خرما به عنوان مصلح ماهی میل نمایید.
خواص ماهی اوزون برونخواص ماهی اوزون برون
گنجاندن هفته ای دو وعده ماهی اوزون برون در برنامه غذایی برای سلامت بدن مفید است. ماهی اوزون برون ارزش غذایی بالایی دارد که در ادامه به طور کامل در مورد آن توضیح می دهیم :
درمان کم خونی فقر آهن
مصرف ماهی اوزون برون راهی طبیعی برای درمان کم خونی فقر آهن است، آهن موجود در این ماهی به راحتی توسط دستگاه گوارش جذب بدن می شود.
بمب فسفر و پیشگیری از پوکی استخوان
این ماهی سرشار از فسفر است ، فسفر به جذب بهتر کلسیم در بدن و تقویت استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان کمک میکند.
پیشگیری از سرطان
آنتی اکسیدان های این ماهی از رشد و گسترش سلول های سرطانی در بدن جلوگیری می کند.
پیشگیری از سکته مغزی
این ماهی سرشار از مواد معدنی است که به تقویت و بهبود عملکرد قلب و عروق کمک میکند.
تامین ید مورد نیاز بدن
مصرف این ماهی میتواند به صورت طبیعی ید مورد نیاز بدن برای رشد استخوان ها و عملکرد صحیح متابولیسم بدن را تامین کند. مصرف به اندازه ید میتواند از اختلالاتی ا زجمله کوتاهی قد ، اختلالات تولید مثل ، چاقی و افزایش وزن پیشگیری کند.
کاهش افسردگی
افرادی که به طور منظم ماهی میخورند کمتر احتمال دارد به افسردگی مبتلا شوند. امگا ۳ موجود در ماهی از افسردگی پیشگیری میکند و باعث افزایش شادابی و تحرک در افرد می شود و فشار خون را کنترل میکند.
گردآوری : بخش علمی سرپوش
- 14
- 3
