به گزارش ایلنا، زهرا احمدی‌پور امروز در «همایش گفتمان میهمان‌نوازی با رویکرد توسعه گردشگری» که در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران و با حضور فرهیختگان، استادان، پژوهشگران و فعالان حوزه گردشگری برگزار شد، گفت: «مایلم سخن خود را با اشاره‌ای کوتاه به ”بوستان“ سعدی شیرازی آغاز کنم، آنجاکه در باب نخست، یعنی باب ”مهمان‌نوازی“، می‌گوید: ”بزرگان مسافر به‌جان پرورند/که نامِ نکویی به عالم برند/ تبه گردد آن مملکت عن‌قریب/کزو خاطرآزرده آید غریب/ غریب‌آشنا باش و سیّاح‌دوست/که سیّاح جُلّابِ نامِ نکوست.“ فرهنگ ایرانی همواره به میهمان‌نوازی و سیاح‌دوستی فراخوانده است. این سنت دیرین فرهنگی در تمام جنبه‌ها و سطوح مختلف حیات فرهنگی و اجتماعی ایرانیان ریشه دارد و به‌حق باید آن را بخشی از میراث‌فرهنگی این سرزمین و جزوی از میراث جهانی دانست.»
او با اشاره به معماری خانه‌های ایرانی گفت:«از چادرهای عشایر ترکمن تا مجلل‌ترین خانه‌ها در کاشان، از معماری خانه‌های بلوچی تا معماری سنتی خوزستان، همواره بهترین بخش خانه به پذیرایی از مهمان اختصاص یافته است. در اصول معماری بناهای دولتی و عام‌المنفعه نیز پذیرایی، مهمان‌نوازی و مهمان‌پذیری موردتوجه خاص بوده است. باغ‌های ایرانی همواره پذیرای مهمان‌ها، تجّار و سیّاحان کشورهای دیگر بوده‌اند و کمتر سفرنامه‌ای می‌توان یافت که در آن شرحی از مهمان‌دوستی و پذیرایی ایرانیان نیامده باشد.»
احمدی‌پور ادامه داد: «در حوزه تجارت و ارتباطات بازرگانی نیز ایران همواره سرزمین امن کاروان‌های تجاری و بازرگانان بوده و در تمام مسیرها و شاهراه‌های ارتباطی، با کاروانسرا به پذیرایی از تجّار رفته است. از سوی دیگر، در جای‌جای فرهنگ عامه و ادبیات شفاهی اقوام و فرهنگ‌های مختلف ایران، اهمیت مسئله رسیدگی و احترام به ”مهمان“ به‌چشم می‌خورد.»
او خاطرنشان کرد:«در دنیای امروز، هیچ پدیده‌ای مانند گردشگری معرف سیمای فرهنگی یک کشور نیست. درواقع، گردشگری، علاوه‌بر نقش اقتصادی منحصر‌به‌فردی که در ایجاد اشتغال، توسعه پایدار و درآمدزایی دارد، بهترین زمینه برای گفت‌و‌گو و آشنایی ملت‌ها و فرهنگ‌های گوناگون با یکدیگر است. فرهنگ‌ها در بستر گردشگری با یکدیگر آشنا می‌شوند و به‌دور از جنجال‌ها و تنش‌های سیاسی دولت‌ها، به زبان انسانی مشترک می‌رسند. فرهنگ ایرانی هم از این قاعده مستثنا نیست و تجربه گردشگری ایران به‌خوبی نشان داده که برخورد محترمانه و مهمان‌دوستانه مردم ایران تا چه حد توانسته است تصویر واقعی کشور را به سایر فرهنگ‌ها و ملت‌ها معرفی کند.»
میهمان‌پذیری و میهمان‌داری، سنتی بسیار کهن در ایران‌زمین
رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، با بیان اینکه امروزه صنعت گردشگری و مهمان‌پذیری، به یک صنعت پُررونق برای کشورهایی تبدیل شده که دارای جاذبه‌های سیاحتی هستند، گفت: «بهره گرفتن بیشتر از این صنعت امری بسیار ضروری می‌نماید. همان‌طور که مقام معظم رهبری در پیام نوروزی امسال به‌درستی و با تیزبینی اشاره داشتند، مشکلاتی مثل گرانی، بیکاری و آسیب‌های اجتماعی ریشه در فقر اقتصادی دارند. تبعیض‌ها و نابرابری‌ها، بیکاری و برخی از مشکلات که جوانان ایران اسلامی با آنها دست‌به‌گریبان‌اند، فقط با توجه به اقتصاد مقاومتی و با تکیه بر تولید و اشتغال حل‌شدنی می‌نماید و انتخاب هوشمندانه نام ”اقتصاد مقاومتی: تولید و اشتغال“ برای سال ۱۳۹۶ به‌خوبی راه‌حل مسائل حاد امروزی کشور را به‌دست می‌دهد. تأکید ایشان بر مسئولیت همگان، چه در برابر حق و چه در برابر خلق، جای هر نوع توجیه را برای سلب مسئولیت از مسافر و استقبال از بین می‌برد.»
او تصریح کرد: «یکی از اصلی‌ترین و مهمترین راه‌ها برای تقویت بنیه اقتصادی کشور، توسعه و ایجاد اشتغال برای قشر جوان توجه به صنعت گردشگری است. میهمان‌پذیری و میهمان‌داری، تکریم در راه‌مانده‌ای که سرزده می‌رسد و احترام به میهمان، خیلی پیش‌تر از آن‌که در قالب صنعتی پرسود و درآمدزا موردتوجه دنیا قرار بگیرد، در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما جایگاهی ویژه و خاص داشته و برای قدمت آن هرگز نمی‌توان تاریخی مشخص ارائه داد. مهمان‌نوازی یکى از برترین مکارم اخلاقى است که در آن، مهمان، نه‌تنها روزىِ خود را می‌آورد و از روزىِ انسان نمی‌کاهد، که حتی بر آن می‌افزاید.»
احمدی‌پور افزود: «مهمان و میزبانی از عهد کهن برای ”ایرانی‌جماعت“ یک اصل خواستنی بوده است، چنان‌که صائب تبریزی نیز می‌سراید: رزقِ ما با پای مهمان می‌رسد از خوانِ غیب/میزبانِ ماست هر کس می‌شود مهمانِ ما. حتی از این رسم فرهنگی دیرینه آداب گسترده‌ای به‌یادگار مانده است که کانون آن در طبخ غذا و گرامی داشتن مهمان است.»
گردشگری رونق‌بخش اقتصاد کشورهای درحال توسعه و کشورهایی که صنایع معدودی دارند
او ادامه داد: «در معماری اصیل ایرانی شاهدیم که یکی از مهمترین ارکان خانه‌ها بخش مهمانخانه است که متأسفانه در معماری امروزی کمتر به آن توجه می‌شود. امروز کشورهای غربی با الگوبرداری از فرهنگ مهمان‌نوازی و راه‌اندازی شبکه‌های اجتماعی ویژه توانسته‌اند اقتصاد گردشگری خود را توسعه دهند و به‌تبع آن، از سود اقتصادی این عرصه بیش‌ازپیش بهره‌مند شوند. امروز صنعت گردشگری رمز خروج ما از اقتصاد نفتی است، لذا توجه به این عرصه می‌تواند گره‌گشای مشکلات ناشی از اقتصاد تک‌محصولی و بازار آسیب‌پذیر آن باشد.»
رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری بیان کرد: «اکنون که این صنعت در زمره صنایع پُردرآمد به‌شمار می‌رود، بر ماست که با تکیه بر فرهنگ غنی ایران به بازنگری جدی در این صنعت بپردازیم و با تلفیق بیشتر عناصر بومی و ملی با این صنعت، به‌نوعی جاذبه بیشتری برای گردشگران ایجاد کنیم و نگذاریم که فرهنگ غنی ایرانی به بوته فراموشی سپرده شود.»
او افزود: «مهمان‌داری به‌عنوان یک صنعت می‌تواند و باید در عرصه فرهنگی، اقتصادی، و حتی سیاسی و امنیتی اثرگذار باشد. یکی از برتری‌های صنعت گردشگری نسبت به صنایع دیگر توزیع درآمدهای ناشی از این صنعت است که در میان آحاد جامعه صورت می‌گیرد و جوامع محلی هم از درآمدهای آن برخوردار می‌شوند. بنابراین، صنعت میهمان‌نوازی برای تولید اقتصادی در حوزه صنایع‌دستی و ایجاد اشتغال زمینه‌سازی می‌کند. گردشگری می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری (مثلاً از شرکت‌های خارجی) و بهبود اثرات تکاثری درآمد نیز کمک کند. این صنعت از نظر اقتصادی برای کشورهای درحال توسعه و کشورهایی که صنایع معدودی دارند بسیار مفید است.»
احمدی‌پور گفت: «صنعت میهمان‌داری در عرصه فرهنگی هم می‌تواند بسیار اثرگذار باشد. این صنعت به‌نحو بسیار عمیق و تأثیرگذاری می‌تواند به گسترش ارتباط بین‌فرهنگی بینجامد که تبلیغ فرهنگ ایرانی و اسلامی می‌تواند از اثرات بسیار مهم و پربار آن باشد. معرفی این فرهنگ غنی و بی‌حدومرز جز با معرفی جاذبه‌های تاریخی‌‌فرهنگی و رسوم خاص مناطق مختلف این مرزوبوم گهربار و گهرنقش میسور نیست، که جایگاه نمایش این داشته‌ها در همین صنعت نهفته است.»
او ادامه داد: «به‌لحاظ سیاسی هم صنعت میهمان‌داری و میهمان‌پذیری می‌تواند اثرگذار باشد. برای تحقق اهداف سیاسی در این حوزه ابتدا باید موانعی که در این راه وجود دارد مرتفع شود. با هر بار مسافرت گردشگران خارجی، انتقال فرهنگی صورت می‌گیرد و تمام تبلیغات منفی علیه کشورمان خنثی می‌شود در واقع مهمان‌نوازی می‌تواند به‌عنوان یک میانجی فرهنگی سالم و جاذب به‌نوعی به رفع این تبلیغات مدد برساند.»
گفتمان گردشگری، گفتمان ملی دولت تدبیر و امید بوده و خواهد بود
معاون رئیس‌جمهوری گفت: «قرار دادن گردشگری در اولویت‌های اقتصادی کشور تمام ابعاد علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را پوشش می‌دهد و حتی برگزاری انواع تورهای علمی، ادبی، هنری را با مزیت‌های خاص خود و به‌ویژه منافع اقتصادی در کشور بهینه می‌کند. بیشتر توانمندی‌های کشور ما برای جذب گردشگر مسئله فرهنگ و ملیت است، یعنی به‌خاطر قدمتی که کشور ما دارد بیشترین جذابیت را در حوزه فرهنگ و تمدن دارد. با قرار گرفتن گردشگری در ردیف کالاهای صادراتی غیرنفتی و توجه به این صنعت در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی می‌توان به کسب درآمد اقتصادی از جهان‌گردی امیدوار بود.»
او افزود: «البته باید به فرهنگ و سنت دیرین میهمان‌نوازی نگاهی تازه افکند و گردشگری را هم از این ظرفیت خاص فرهنگی بهره‌مند ساخت، چراکه امروزه در صنعت گردشگری نیز، مهمان‌نوازی (Hospitality)تعریفی مشخص دارد که در آن کمیت و کیفیت زیرساخت‌ها و ظرفیت‌هایی مانند حمل‌و‌نقل هوایی، حمل‌و‌نقل ریلی و زمینی، اقامتگاه‌ها، هتل‌ها و غیره سنجیده می‌شود. بی‌شک توسعه این بخش مستلزم جذب سرمایه، رونق گرفتن کسب‌و‌کار، ورود هر چه بیشتر به بازار گردشگری و ارتباط مؤثر در عرصه بین‌الملل خواهد بود. با سیاست‌های دولت تدبیر و امید در بخش گردشگری و به‌لطف فضای مناسب ایجادشده در دوره پسابرجام، در شاخص‌های مهمان‌نوازی نیز در گردشگری ایران بهبود چشمگیری حاصل شده و آمارها، محاسبات و گزارش‌های رسمی نهادهای معتبر این حوزه مانند سازمان جهانی گردشگری و مجمع جهانی اقتصاد، حاکی از رشد صعودی و چشمگیر شاخص‌های گردشگری ایران از در اقدامات دولت یازدهم بوده‌اند.»
احمدی‌پور خاطرنشان کرد: «البته این توسعه و بهبود واقعیتی است مشهود که به‌طور عینی هم ملموس بوده است. امروز به‌جرئت و باافتخار می‌توان گفت که گفتمان گردشگری، گفتمان ملی دولت تدبیر و امید بوده و خواهد بود. امروز فضای گردشگری کشور بیش از هر زمان دیگری پذیرای سرمایه‌های انسانی و اقتصادی در حوزه‌های مختلف است.»
- 12
- 3
