موسسه «هنلی پاسپورت ایندکس» با انتشار تازه‌ترین رده‌بندی گذرنامه‌ها، قدرتمندترین و ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان را معرفی کرد و ایران در این رده‌بندی صعود ٥ پله‌ای داشته است.مهمترین شاخص در تعیین این رتبه‌ها، تعداد کشورهایی است که می‌توان بدون ویزا یا با ویزای فرودگاهی به آنها سفر کرد که بر این اساس گذرنامه‌های ژاپن با امکان سفر آزاد به ۱۸۹ کشور، معتبرترین در جهان شناخته شده است و درحالی‌که تا سه ماه پیش سنگاپور با آن هم‌رده بود، اکنون در کنار آلمان و در جایگاه دوم این فهرست قرار گرفته که اتباع آن امکان سفر بدون ویزا یا با ویزای فرودگاهی به ۱۸۸ کشور را دارند. گذرنامه آلمان نیز بعد از پنج‌سال که در مقام نخست این فهرست قرار داشت در رتبه‌بندی جدید، یک پله تنزل کرد و در جایگاه دوم این رده‌بندی قرار گرفت. اتباع آلمانی نیز امکان سفر بدون ویزا به ۱۸۸ کشور را دارند.
رتبه سوم قدرتمندترین گذرنامه با امکان سفر بدون ویزا به ۱۸۷ کشور مشترکا از آنِ فنلاند، فرانسه، ایتالیا، کره‌جنوبی، اسپانیا و سوئد است. اتریش، لوکزامبورگ، هلند، نروژ، پرتغال، انگلستان و ایالات متحده آمریکا نیز با امکان سفر آزاد به ۱۸۶ کشور موفق شدند رتبه چهارم این فهرست را به دست آورند.
ایالات متحده آمریکا در یک‌سال گذشته تغییرات قابل توجهی را در این جدول تجربه کرده است. گذرنامه این کشور سال گذشته جزو سه رتبه نخست این جدول بود که در نخستین رده‌بندی پاسپورت‌های قدرتمند سال ۲۰۱۸ دو پله سقوط کرد و به جایگاه پنجم رسید، اما سه ماه بعد با آزاد شدن ویزا در بیشتر کشورها و با جابه‌جایی رنکینگ‌ها، گذرنامه ایالات متحده نیز بار دیگر یک پله صعود کرد. بنا بر اعلام «پاسپورت ایندکس» از زمان انتخاب دونالد ترامپ، اعتبار گذرنامه آمریکا دچار افت شده است.
اما ضعیف‌ترین یا به عبارتی بی‌اعتبارترین گذرنامه با امکان سفر بدون ویزا یا با ویزای فرودگاهی به ۳۰ کشور مشترکا به کشورهای عراق و افغانستان تعلق گرفته است که رتبه ۱۰۰ این جدول را به دست آورده‌اند.
ایران که تا ماه فوریه ۲۰۱۸ همراه با بنگلادش، کوزوو و لبنان با امکان سفر آزاد به ۳۸ کشور رتبه ۹۷ این فهرست را به‌دست آورده بود، پس از گذشت سه ماه در تازه‌ترین رده‌بندی، پنج پله صعود کرد و به رتبه ۹۲ این جدول دست یافت که البته گذرنامه آن همچنان جزو کم‌اعتبارها به شمار می‌آید و هشت پله تا آخرین رتبه فاصله دارد. ایران در رتبه‌بندی جدید با امکان سفر آزاد به ۴۳ کشور در کنار کنگو و کره‌شمالی قرار گرفته است.
گذرنامه‌های کشورها هر سال از سوی موسسه «هنلی و شرکا» براساس شاخص «آزادی سفر» رده‌بندی می‌شود. تعیین این رتبه‌ها با همکاری انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی و براساس اطلاعات رسمی پایگاه داده جهانی و با تجزیه و تحلیل قوانین ویزا در قلمروهای جهانی و کشورها انجام می‌شود که آخرین رده‌بندی منتشرشده در ۲۲ می نیز با تغییراتی روبه‌رو و تحت‌تأثیر آزادتر شدن قوانین ویزا در بیشتر کشورها بوده است. بر این اساس گذرنامه آلمان نیز پس از پنج‌سال اوج به رتبه دوم این جدول سقوط کرده است.
اوکراین، گرجستان و چین که رتبه‌های ۳۸، ۴۹ و ۶۸ قدرتمندترین گذرنامه را به‌دست آورده‌اند، در فهرست سال ۲۰۱۸ به ترتیب ۲۰، ۱۹ و ۱۷ پله صعود کرده‌اند. این جهش رتبه‌ای تحت‌تأثیر تعامل مثبت در ویزا با اتحادیه اروپا بوده است. قدرتمند شدن ویزای گرجستان که همزمان با تغییر مواضع آمریکا در برجام اتفاق افتاد، در کنار دیگر مزیت‌های اقتصادی و سیاسی این کشورِ نزدیک به ایران، باعث شده مهاجرت ایرانی‌ها و سرمایه‌های آنها به گرجستان در یک‌سال اخیر با رشد قابل توجهی همراه باشد. بنگلادش نیز از دیگر کشورهایی بوده که از سال ۲۰۰۸ بیشترین تنزل را تجربه کرده و تاکنون ۲۴ رتبه را از دست داده است، اما گذرنامه امارات متحده عربی بیشترین جهش را در یک دهه اخیر داشته که ۳۴ رتبه ارتقا یافته است.
اتباع کشورهای عراق، افغانستان، سوریه، سومالی، پاکستان، یمن، سودان، فلسطین، اریتره و نپال همچنان بی‌اعتبارترین پاسپورت‌های جهان را دارند. در رده‌بندی اوایل سال ۲۰۱۸، کشور افغانستان آخرین رتبه را به دست آورده بود که اکنون عراق به انتهای این فهرست رفته است.
- 16
- 6
