خواهر دوقلوي محمدرضاشاه پهلوي، به‌عنوان يکي از چهره‌هاي تأثيرگذار دربار پهلوي، چهارم آبان ۱۲۹۸، پنج ساعت پس از محمدرضا در تهران به دنيا آمد. نام اصلي وي زهراست که پس از به‌سلطنت‌رسيدن پدرش، رضاشاه، به اشرف‌الملوک ملقب شد. مادرش تاج‌الملوک از خانواده‌هاي نظامي مهاجري بود که پس از انقلاب بلشويکي روسيه از آذربايجان به ايران آمده بودند. اشرف داراي ۱۰ خواهر و برادر تني (شمس، محمدرضاشاه پهلوي و عليرضا) و ناتني (همدم‌السلطنه، فاطمه، غلامرضا، عبدالرضا، احمدرضا، محمودرضا و حميدرضا) از سه همسر ديگر رضاشاه بود.
در ۶ سالگي اشرف و با به‌سلطنت‌رسيدن پدرش زندگي کاخ‌نشيني اين خانواده آغاز شد. اشرف‌الملوک، برادر خويش را والاحضرت خطاب مي‌کرد و صد تومان مقرري ماهانه از رضاشاه داشت و اسب‌سواري و اتومبيل به‌ويژه از نوع آمريکايي از چيزهاي موردعلاقه او بود. اشرف، تحصيلات خود را در مدرسه دخترانه زرتشتي‌ها گذراند و زبان فرانسه را از معلم خانوادگي دربار، مادام ارفع فراگرفت و اولين آشنايي‌هاي او با غرب نيز از تعاريف مادام ارفع در همين‌جا شکل گرفت.
اولين سفر وي به اروپا در سال ۱۳۱۲ براي ديدار وليعهد در سوئيس رخ داد که به دليل علاقه‌مندي شديد به زندگي در اروپا و نيز تحصيل، از پدر تقاضاي ماندن در کنار برادر برای ادامه تحصيلات کرد که به دليل عدم اجازه رضاشاه، پس از مدتي به ايران بازگشت. خانواده رضاشاه و ازجمله اشرف از نخستين افرادي بودند که بنابر تصميم رضاشاه بر تغيير الگوي ايراني بر‌اساس غرب، به‌صورت بي‌حجاب در مراسم جشن فارغ‌التحصيلي دانشسراي عالي در ۱۳۱۴ شرکت کردند.
اشرف در ۱۷ سالگي به توصيه پدرش، رضاشاه پهلوي با علي قوام، پسر قوام‌الملک شيرازي ازدواج کرد که بعد از شهريور ۱۳۲۰ اين ازدواج به طلاق انجاميد. ثمره آن هم پسري به نام شهرام پهلوي‌نيا بود. رضاشاه به هنگام خروج از کشور و نيز در تبعيد همواره به اشرف تأکيد مي‌کرد که در کنار برادر خويش مانده و مراقب وي در امر سلطنت باشد. اشرف پهلوي در ۱۷ دي ۱۳۹۴ خورشيدي در منطقه مونت‌کارلو واقع در شاهزاده‌نشين موناکو به دليل کهولت سن و به مرگ طبيعي درگذشت. او از بيماري آلزايمر رنج مي‌برد. مراسم تدفين اشرف پهلوي، روز پنجشنبه، ۲۴ دي ۱۳۹۴ برگزار شد. در مراسم تدفين او اعضاي خاندان پهلوي شرکت داشتند.
- 15
- 6
