درآمد روزانه ۱.۵ میلیاردی متکدیان تهرانی

محمد رحیم فاضلی نژاد در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه بخش وسیعی از کسانی که در سطح خیابان‌ها و به ویژه کلان شهرها تحت عناوین مختلف، مانند کودک کار، کودک خیابان و... مشغول تکدی گری هستند را اتباع خارجی تشکیل می‌دهند، گفت: از آنجایی که این افراد مجوز اقامت در ایران را ندارند، هویت آنها نیز قابل شناسایی نیست و به همین دلیل هم توسط نهادهای حمایتی پذیرش، ساماندهی و کشف علت تکدی گریشان نیز امکان پذیر نمی‌شود.

وی با اشاره به اینکه براساس قوانین و دستور العمل‌های اجرایی، بخش اعظم مسئولیت ساماندهی کودکان کار و خیابان و متکدیان بخش در حوزه اختیارات شهرداری است اظهار کرد: چنانچه فرد متکدی توسط بهزیستی پذیرش و تحت حمایت قرار گیرد، سازمان بهزیستی وظیفه خود می‌داند که بعد از پذیرش حمایت‌های لازم را از این افراد به عمل آورد و در نهایت خدمات مددکاری را برای این افراد شروع کند.

سرپرست امور مجلس سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: در نهایت سازمان بهزیستی بسته‌ای از خدمات مورد نیاز را به متکدیانی که شناسنامه و مجوز اقامت دارند یا اتباع ایرانی هستند، ارائه می‌دهد. قطعا نهادهای مانند کمیته امداد هم چنین برنامه‌ای دارند و اگر کسی باشد که تحت حمایت سازمان بهزیستی قرار داشته باشد وظیفه نهادهای حمایتی است که آنها را رصد کنند و مشکلات آنها را در حد بضاعت، توان و متناست با آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های موجود برطرف کنند.

فاضلی نژاد ادامه داد: به هیچ عنوان مورد رضایت یا تایید سازمان بهزیستی نیست که افراد تحت پوشش بهزیستی اقدام به تکدی گری کرده و از این محل نسبت به تامین نیازهای خودشان اقدام کنند. این موضوع صراحتا مورد تایید سازمان نیست و چنانچه فردی به عنوان متکدی شناسایی و به سازمان بهزیستی معرفی شود این سازمان به جد وارد شده و خدمات مددکاری خود را ارائه می‌دهد.

وی در ادامه توضیح داد: معضل اصلی ما افرادی هستند که در سطح شهر، خیابان، چهارراه‌ها و  اماکن پر تردد حضور دارند و با انجام تکدی گری سلامت جامعه را به خطر می اندازند، درحالیکه این افراد به دلیل نداشتن کارت شناسایی، امکان تشخیص هویتشان وجود ندارد. البته مسئولیت رسیدگی به این بخش بر عهده سازمان بهزیستی نیست و قطعا نهادهای مسئول و متولیان باید به این موضوع وارد شوند.

سرپرست امور مجلس سازمان بهزیستی با اشاره به اجرای طرح ساماندهی کودکان کار و خیابان با مشارکت استانداری و فرمانداری نیز گفت: براساس داده‌های به دست آمده از اجرای طرح بیش از ۹۰ درصد کودکان کار سطح شهر و خیابان، اتباع بیگانه فاقد مجوز اقامت هستند که عملا نهادهای مسئول نمی‌توانند کاری برای آنها در داخل کشور انجام دهند. این کودکان یا باید تحویل خانواده‌شان شوند که اغلب در کشور ما حضور ندارند چراکه این کودکان گروهی ترانزیت شده و در کلان شهرها ساکن شده‌اند. برخی از خانواده‌های ساکن در ایران هم فاقد مجوز هستند و به این ترتیب عملا امکان ساماندهی کودکان مذکور از سوی بهزیستی وجود ندارد.

فاضلی نژاد در ادامه براساس آمارهای به دست آمده از پژوهش و پروژه‌های تحقیقاتی در حوزه کودکان کار و خیابان نیز اظهار کرد: برهمین اساس درآمد این کودکان به مبالغ کلانی می رسد و شهروندانی که با نیت خیر به این کودکان کمک می کنند، باید بدانند که این مبالغ از دست کودکان خارج می‌شود و با کمک آنها نه تنها به ارتقای سطح زندگی این کودکان کمک نمی‌شود بلکه در عمل برای سلامت جامعه نیز مضر است.

وی ادامه داد: باید این فرهنگ سازی اتفاق بیفتد که پولی که شهروندان با این نیت خیر هزینه می‌کنند، آگاهانه و هوشمندانه در اختیار نهادهای مسئول، سازمان‌های مردم نهاد و موسسات شناسنامه دار قرار بگیرد. همچنین افراد می‌توانند نیازمندانی که خودشان می‌شناسند را شناسایی و کمک کنند، اما به هرحال کمک مستقیم به کودکان کار و خیابان و متکدیان باعث افزایش تعداد آنها در فضاهای عمومی می‌شود.

سرپرست امور مجلس سازمان بهزیستی با تاکید بر اینکه در خصوص کودکان کار و خیابان درصد محدودی از آنها دختران هستند و اکثریت مطلق با پسران است، نیز گفت: فرد متکدی از احساسات مردم سوء استفاده می‌کند. در دهه‌های قبل متکدیان فقط مرد بودند، اما در چند سال اخیر زنان به عرصه تکدی‌گری ورود پیدا کرده‌اند و به دنبال این موضوع کودکان نیز وارد این حوزه شده‌اند.

سرپرست امور مجلس سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه در کلانشهر تهران روزانه حدود ۱.۵ میلیارد تومان پول به متکدیان از سوی مردم پرداخت می‌شود، افزود: اگر مسیر تکدی‌گری به درستی بررسی شود و دستگاه‌های مسئول و آگاهی‌ساز وارد کار شوند، می‌توان در حوزه مدیریت فقر و پیامدهای ناشی از آن گام‌های مثبتی را برداریم.

فاضلی نژاد با اشاره به نقش سازمان بهزیستی در حمایت از مردم نیازمند، گفت: در حال حاضر این سازمان تا سقف ۵۱۶ هزار تومان به افراد نیازمند یارانه پرداخت می‌کند. در رویکرد مددکاری پول دادن صرف نمی‌تواند به معنای سرویس اجتماعی تعریف شود. در حال حاضر کمتر از پنج درصد متکدیان حاضر در سطح شهرهای ایران نیازمند واقعی هستند و بسیاری از این افراد مجوز اقامت قانونی در داخل کشور را ندارند.