آشنایی با ورزش بسکتبال + قوانین بازی

بسکتبال

بسکتبال (Basketball) یک بازی تیمی از نوع ورزش های همراه با توپ است که در آن دو تیم در دو گروه ۵ نفره در ۴ زمان ۱۰ دقیقه ای سعی دارند تا بر اساس قوانین بازی توپ را درون سبد تیم مقابل قرار دهند. این ورزش یکی از پر طرفدار ترین ورزش های دنیا به حساب می آید. مهمترین لیگ این ورزش لیگ NBA است که در ایالت متحده آمریکا برگزار می شود و همه ساله از تماشاگران زیادی برخوردار است.

تاریخچه ورزش بسکتبال

ورزش بسكتبال در سال ۱۹۸۱ میلادی توسط آموزگاری به نام دكتر جمیزناسمیت ابداع و در استادیوم اسپرینگ فیلد ماساچوست به نمایش در آمد. در آن زمان به جای حلقه های گل از سبدهای مخصوص كه به شكل زنبیل بودند استفاده می شد كه توپ پس از گل شدن در درون آنها قرار می گرفت که پس از هر بار گل شدن توپ را به وسیله نردبان از درون سبد بیرون می آوردند و به وسیله بین طرفین در جریان بازی قرار می دادند.

هدف اصلی از ابداع چنین ورزشی ایجاد فعالیت در محیط سر بسته ای در فصل زمستان بود تا ورزشكاران بتوانند در این فصل نیز فعالیت داشته و با ورزش فرم بدنی و وضعیت جسمانی خود را در حد مطلوب حفظ نمایند.

فواید ورزش بسکتبال

- كسب تعادل رواني و فراهم بودن زمينه هاي لازم براي رشد رواني

- ايجاد انگيزش مطلوب در افراد براي شركت در فعاليتهاي ورزشي

- ايجاد شخصيت متعادل و روحيه تعاون و همكاري

- تقويت عوامل رواني مانند : اعتماد به نفس ، تمركز و توجه و خود شكوفايي

- كسب نشاط و شادابي

- پرورش و تقويت توان رهبري افراد

- افزايش قدرت تصميم گيري افراد به صورت صحيح و قضاوت منطقي

- پرورش فرد از نظر هوشي و افزايش ظرفيت هاي ذهني

بسکتبال، ورزشی پر فایده

زمین بسکتبال

- اندازه زمين بسكتبال بايد (۲۸*۱۵) يا (۲۶*۱۴) يا (۲۴*۱۲) باشد و ارتفاع زمين بازي تا سقف سالن بايد هفت متر باشد.

- تمامي خطوط زمين بايد ۵ سانتيمتر عرض داشته باشد:

- شعاع دايره های زمین بازی بسکتبال بايد ۱.۸ متر باشد.

- اندازه تخته بسکتبال بايد ۱۸۰ * ۱۵۰ سانتی متر باشد كه با فاصله ۲.۹ متر از سطح زمين نصب مي گردد.

زمین بازی بسکتبال

تخلف های تیمی در بسکتبال

- رانينگ: زمانی كه بازيكن توپ را در دست گرفته و يك يا دو گام به اطراف برود، رانينگ نام دارد.

- پاي پيوت: اگر بازيكني توپ را در دست داشته و يك پا را ثابت و پاي ديگر را به هر طرف كه بخواهد به حركت در آورد پاي ثابت را پاي پيوت مي گويند. اگر بازيكني با توپ با دو پا همزمان به زمين بيايد هر دو پاي او پاي پيوت مي باشد. اگر يك پاي خود را بلند كند پاي ديگر به عنوان پاي پيوت خواهد بود.

- تخلف سه ثانيه: زماني كه تيمي توپ را در اختيار دارد نبايد هيچ يك از بازيكنان آن تيم بيش از سه ثانيه در منطقه ذوزنقه تيم مقابل توقف نمايند. تمامي خطوط منطقه ذوزنقه جزء منطقه محدوده محسوب مي شوند .

- هشت ثانيه: زماني كه بازيكني مالكيت توپ را در زمين دفاعي خود در اختيار مي گيرد بايستي در عرض هشت ثانيه توپ را از زمين خارج كرده و به زمين حمله ببرد.

- ۲۴ ثانيه: اگر تيمي مالك توپ شده باشد. بايد در عرض ۲۴ ثانيه توپ را وارد حلقه حريف بكند يا به طرف حلقه تيم مقابل شوت بزند در زدن شوت توپ بايد حتماً به حلقه بخورد تا ۲۴ ثانيه صفر شود اگر توپ به تخته بخورد ۲۴ ثانيه ادامه مي يابد و اگر توپ توسط تيم مقابل اوت شود باز هم ۲۴ ثانيه ادامه مي يابد.

۲۴ ثانيه موقعي صفر مي شود كه ۱- خطا صورت بگيرد ۲- بازيكن تيم مقابل با پا توپ را به اوت بياندازد. اگر دستگاه ۲۴ ثانيه بوق بزند و توپ از دست بازيكن رها شده و در هوا باشد، اگر گل شود گل قبول مي باشد. اگر در هوا با دست بازيكني لمس شود و گل شود گل مردود مي باشد.

- بیش از ۴ خطای شخصی در تیم: در هر ده دقيقه، تيمي كه خطاهاي انجام شده آن بيش از ۴ خطا باشد، خطاي تيمي محسوب مي شود و جريمه آن دو پرتاب آزاد توسط بازيكني كه خطا روي آن اتفاق افتاده است انجام مي شود.

خطاها شخصی در بسکتبال

- بلاك كردن

- شارژ كردن

- دفاع از پشت سر

- تماس با دست

- نگهداشتن

- استفاده غيرقانوني از دستها

- هل دادن

خطاها در بازی بسکتبال

- خطاي طرفين: خطايي است كه دو بازيكن مخالف روي همديگر در يك زمان انجام مي دهند.

- خطاي غير ورزشي: خطاي شخصي است كه به طور عمد روي بازيكن با توپ و يا بدون توپ صورت مي گيرد و جريمه آن دو پرتاب آزاد و مالكيت توپ از وسط زمين مي باشد.

- ديسكاليفه: هرگونه خطايي خارج از روحيه ورزشكاري را با ديسكاليفه (اخراج از زمين بازي) جريمه و دو پرتاب آزاد و مالكيت توپ از وسط زمين به حريف داده مي شود.

- خطای فنی: خطايي است كه بدون برخورد بازيكن بوجود مي آيد. جريمه آن يك پرتاب آزاد با مالكيت توپ از وسط زمين مي باشد. خطاي فني براي بازيكن ذخيره دو پرتاب آزاد با مالكيت توپ و خطاي فني براي مربي و همراه تيم دو پرتاب آزاد و مالكيت توپ است. شایان ذکر است که خطای فنی همان خطای Technical ( تکنیکال ) می باشد.

- دبل: این خطا در چند حالت گرفته می‌شود:

الف: اگر توپ را دو دست دریبل بزنیم، مرتکب خطای دبل شدیم.

ب: اگر در دریبل زدن توپ بالاتر از سینه آید، دبل محسوب می شود که جریمه ی آن تعویض مالکیت توپ است.

ج: اگر توپ را روی زمین بغلتانیم و پیش بریم.

- نیمه: در صورتی که توپ را از زمین خود به زمین حریف منتقل کنیم، دیگر حق برگشت توسط ما وجود ندارد در غیر اینصورت خطای نیمه اعلام می گردد.

- سد: اگر بازیکن مدافع در جلوی بازیکن صاحب توپ که لی آپ یا سه گام می رود ساکن نایستد و ضربه بزند، خطای سد اعلام می شود. این خطا، عکس حطای شارژ می باشد.

- رانینگ: این خطا در چند مرحله ی مختلف گرفته می شود:

الف: دویدن با توپ بدون دریبل بیش از یک گام

ب: برداشتن گام اضافه در سه گام ، لی آپ و پاور موو ( Power move )

ج: برداشتن گام ریز در سه گام بطوری که قابل تشخیص نباشد

د: کشیده شدن پا روی زمین برای فاصله ی بیش از ۵ سانتی متر در هر حرکت

ه: پرش با توپ و برگشت به زمین بدون رها کردن آن . برای مثال بازیکنی که به قصد شوت ، پرش جفت می کند اگر به زمین برسد و هنوز توپ را رها نکرده باشد ، رانینگ کرده

و: اگر بازیکن در اوت ، هنگام پرتاب اوت با توپ حرکت کند

- خطای پیک: اگر در پیک دادن به بازیکن خودی ، حریف را هل دهیم یا دستها حرکت کند.

- خطای پا: دفع و حرکت توپ به وسیله ی پا.

- خطای اوت و پرتاب آزاد: در صورتی که پا از محدوده ی مجاز خارج شود این خطا رخ می دهد.

- خطای اسلم دانک: این خطا صرفاً در ایران اجرا می شود و منوط به هنگامی است که بازیکنی اسپک یا اسلم دانک اجرا کرده و بعد از آن به حلقه آویزان شود.

بازی بسکتبال

بسکتبال در ایران

دائرةالمعارف بریتانیکا، سال ورود بسکتبال به کشور ایران را ۱۹۰۱ میلادی برابر با ۱۲۸۰ هجری شمسی آورده است. آنچه مسلم است، نخستین نشانه‌های ورود بسکتبال به ایران در سال‌های ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ دیده شده که آن هم توسط کارکنان سفارتخانه‌های خارجی در ایران بوده‌است.

در سال ۱۳۱۴، یک مربی ورزش به نام «فریدون شریف‌زاده» ورزش بسکتبال را به دانش آموزان دبیرستان البرز (کالج البرز) تهران معرفی و پایه‌گذاری کرد و کم‌کم دیگر مربیان ورزش به گسترش و آموزش این ورزش پرداختند. در سال ۱۳۲۴، فدراسیون بسکتبال ایران تشکیل شد و نخستین حضور بسکتبال ایران در میدان‌های بین‌المللی، در بازی‌های المپیک لندن (۱۹۴۸) بود.

تیم ملی بسکتبال ایران

تیم ملی بسکتبال مردان ایران تیم بسکتبال بین‌المللی است که به نمایندگی از ایران در در مسابقات جهانی و بین‌المللی به میدان می‌رود. تیم ملی بسکتبال ایران زیر نظر فدراسیون بسکتبال جمهوری اسلامی ایران فعالیت می‌کند. ایران در حال حاضر بر اساس آخرین رده‌بندی فیبا در سال ۲۰۱۴ در رده ۱۷ام جهان قرار دارد.

تیم ملی بسکتبال ایران در حال حاضر یکی از دو قدرت اول بسکتبال آسیا به شمار می‌رود و تا به حال در سال‌های ۲۰۰۷، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ قهرمان آسیا شد ه است و در سال ۲۰۱۴ نیز مدال نقره بازی آسیایی را به دست آورد. تیم ملی بسکتبال ایران در سال ۲۰۰۸ نیز به المپیک پکن صعود کرد.

گردآوری: بخش ورزش سرپوش