آموزش تکنیک ساعد در والیبال (+ تصاویر)

تکنیک ساعد در والیبال، هنگامى کارایی دارد که توپ، پایین‌ تر از ناحیه کمر باشد

تکنیک ساعد در والیبال

معمولاً زمانی که توپ، پائین تر از ناحیهٔ کمر قرار می گیرد و در حال نزدیک شدن به زمین است، فن ساعد در والیبال کارآئی بیشتری پیدا می کند. همینطور در‌حالتی که توپ در اثر یک ضربهٔ محکم با سرعت زیاد هدایت می شود، میتوان با اجراء تکنیک ساعد در والیبال آنرا به خوبی مهار کرده، بعد با وارد کردن نیروئی مناسب آنرا به محل دلخواه ارسال نمود. یکی از مهمترین قسمت های بازی والیبال توپ گیری با ساعد میباشد چرا که نخستین گام برای شروع حمله می باشد. در صورتیکه توپ گیری با مشکل رو به رو شود فرصت حمله و گرفتن امتیاز از دست می رود. دقت این نوع پاس (ساعد) نسبت به پاس پنجه اندکی کم تر است ولی با تمرین های اصولی میتوان دقت آنرا بسیار بالاتر برد.

تاریخچهٔ تکنیک ساعد در والیبال

در آغاز پیدایش والیبال، توپ هائی که پایین تر از حد کمر بازیکنان قرار می گرفت، با قسمت کف هر دو دست دریافت و ارسال می گردید. به مرور زمان و افزایش سرعت توپ این روش هم کارآئی خود را از دست داد، چون سرعت توپ دست های دریافت کننده را از یکدیگر جدا میکرد و در نتیجه مانع ارسال توپ به محل دلخواه می گردید.

نحوه قرار گیری بدن هنگام زدن تکنیک ساعد در والیبال

سرانجام ژاپنی ها فنی را اختراع کردند که توانست جوابگوی تمامی نارسائی های مورد نظر باشد و این بود که فن ساعد در والیبال در بین علاقمندان مرسوم گشت ولی چون چنین دریافتی معمولاً با مکث همراه بود و همچنین سرعت توپ باعث جدا شدن دست ها می شد، این روش دوام چندانی نیافت. بعد اهل فن روش دیگری را اختراع کردند که باعث شد مکث توپ در داخل دست ها کاهش یابد، با این روش توپ هائی که در سطح پایین بدن قرار داشت با پشت دست ها دریافت و ارسال می شد.

آموزش تکنیک ساعد در والیبال

 در این ورزش رسیدن به محل مناسب جهت اجرای تکنیک ها یکی از مهمترین عوامل محسوب میشود. بسیارند افرادی که تنها به علت قرار نگرفتن در موقعیت مناسب از اجرای کامل و مطلوب تکنیک ها و حتی تاکتیک های تیمی عاجزند. بنابراین نیاز است که انواع جابجایی را بصورت کامل فراگرفته و با مهارت اجرا نمود. در این بخش از تکنیک به علت شباهت زیاد آن با فن پنجه، سعى مى شود از شرح وضعیت هاى مشابه این فنون چشم پوشی شود و تا جاى امکان تنها به نکاتى توجه گردد که مخصوص فن ساعد باشد. بدین ترتیب لازم است در موقع تمرین فنون ساعد در والیبال، تذکرات لازم در این مورد از سوى مربیان به فراگیران داده شود. براى یادگیرى این فن باید به این موارد توجه شود:   

- یکی از فنون ساعد در والیبال اینست که پاهای خود را اندکی بیش از عرض شانه هایتان باز کنید.

- پاهای خود را طوری خم کنید که فاصله بین ران و ساق پای جلوتان ۹۰ درجه باشد.

- از دیگر فن های ساعد در والیبال، اینست که به دلخواه خود یکی از پاهایتان را اندکی جلوتر ببرید.

- چهار انگشت دست عادت در داخل دست دیگر قرار داده مى شود، بعد از آن شست ها به هم نزدیک شده و در امتداد هم وضعیت ساعد را بوجود مى آورند.

- برای زدن ساعد در والیبال، سطح برخورد توپ با دست ها هر قدر بیشتر باشد، به همان اندازه ارسال توپ به هدف مورد نظر از دقت بیشترى برخودار است.

- براى ایجاد سطح وسیع در ناحیهٔ ساعد، کافى است دست ها را از ناحیه مچ به طرف پایین بکشید.

- در كلیه حالات، ساعد و بازوى فراگیر در امتداد یكدیگر قرار دارند و هیچگاه دست ها از ناحیهٔ مفصل آرنج خم نمى شوند (دست ها كاملاً راست و كشیده هستند).

 - یکی از فنون ساعد در والیبال اینست که در موقع دریافت توپ، اگر فراگیر شکم و شانه هاى خود را به طرف داخل بکشد، شرایط آسان ترى براى دریافت توپ بوجود مى آید.   

- محل اصلى دریافت توپ كاملاً روى ساعد فراگیر مى باشد، این محل تقریباً به قطر دو انگشت بالاتر از مچ دست ها است.

- برای زدن ساعد در والیبال، بالاتنه به سوی جلو متمایل است و پشت فراگیر کاملاً صاف و سر به طرف بالا قرار دارد.

- در دریافت و ارسال توپ برای زدن ساعد در والیبال، در وضعیت روی سر، بالاتنه تقریباً عمود بر پاها می باشد.

وضعیت استقرار پاها هنگام زدن تکنیک ساعد در والیبال

به طور كلى با اتخاذ سه روش مى توان نسبت به دریافت و ارسال توپ با ساعد در والیبال اقدام كرد. البته لازم به یادآورى است كه این شیوه ها براى اجراء فن پنجه نیز مناسب مى باشد. بدیهى است فراگیران برحسب عادت خود (راست دست و چپ دست بودن) روش مناسب را اتخاذ مى كنند. این روشها عبارت است از:

- پاى چپ جلو و پاى راست عقب

- پاى راست جلو و پاى چپ عقب

- هر دو پا موازی

مرحله دریافت پاس در والیبال

۱-  نخستین کاری که در مرحله دریافت توپ با ساعد در والیبال باید انجام دهید این است که خودتان را در مسیر حرکت توپ قرار دهید.

۲- باتوجه به ارتفاعی که توپ دارد یکی از گاردهای ساعد در والیبال را انتخاب کنید.

۳- مسیر توپ را با دقت تا رسیدن به نزدیکی بدنتان دنبال کنید.

۴- اجازه دهید توپ به برترین منطقه برای زدن ضربه برسد (منظور جلوی شکم تان است).

۵- مفاصل و ساعد خود را برای یک دریافت عالی آماده کنید.

نحوه قرار گیری دستها در تکنیک ساعد در والیبال

ارسال توپ با تکنیک ساعد در والیبال

پس از دریافت توپ فورا مرحله ارسال توپ با ساعد در والیبال آغاز مى شود. در این مرحله فراگیر در نظر دارد توپ دریافتى را به طرف هدف معین ارسال كند. معمولاً ارسال توپ با هدایت دست ها به طرف جلو انجام مى شود. لازم به ذكر است كه هدایت دست ها پس از جدا شدن توپ از ساعد هم ادامه داشته، تا حد امكان به دنبال توپ كشیده مى شود. انتقال وزن بدن از پاى عقب به پاى جلو در هدایت توپ به هدف موردنظر كمك قابل توجهى مى كند. در این شرایط برخلاف مرحله دریافت، زوایاى اهرم هاى بدن بیشتر (بازتر) شده، مركز ثقل بدن نیز به طرف بالا هدایت مى شود.

نحوه ارسال توپ با ساعد در والیبال

اجراء ساعد در والیبال در بالاى سر

اگر بخواهیم توپ به صورت ساعد در بالاى سر دریافت و یا ارسال شود، باید نکات زیر برای این نوع ساعد در والیبال مورد توجه قرار گیرد:   

- در این شرایط بالاتنه تقریباً عمود بر اهرم هاى پا است.

- زاویهٔ دست ها نسبت به بدن تقریباً ۹۰ درجه است.

- کلیهٔ اصول دریافت و ارسال توپ با ساعد در والیبال رعایت مى شود. 

در تکنیک ساعد در والیبال، زاویهٔ بالاتنه نسبت به پاها بیش از ۹۰ درجه مى باشد

در شرایط بازى اجراء این فن نسبت به دیگر فنون ساعد در والیبال کمتر مشاهده مى شود ولى اگر بخواهیم توپ به صورت ساعد به طرف پشت ارسال شود، لازم است نکات زیر مورد توجه قرار گیرد:  

۱. در این حالت زاویهٔ بالاتنه نسبت به پاها بیش از ۹۰ درجه مى باشد.  

۲. زاویهٔ دست ها هم نسبت به بدن از ۹۰ درجه بیشتر بوده، در حالات گوناگون این زاویهٔ گاهى به ۱۸۰ درجه مى رسد.   

۳. برای زدن ساعد در والیبال، دست ها در مسیر توپ هدایت مى شوند و ارسال کننده مى تواند از بالاى سر مسیر حرکت توپ را مشاهده نماید.

نكات ایمنى ساعد در والیبال

در این تمرین بیشتر فشارها بر مفصل مچ پا و زانو و عضلات ران و... وارد مى شود. همچنين در اثر جابه جائى فراگیران كه در اسرع وقت انجام مى گیرد، احتمال كشیدگى عضلات پا وجود دارد. بدین ترتیب لازم است پیش از تمرین فنون ساعد در والیبال بخصوص نواحى مذكور كاملاً گرم شود.

- سعى شود در موقع (پنجه، ساعد و...) فراگیران در مقابل هم و در امتداد یكدیگر قرار گیرند تا بتوانند حركات یكدیگر را زیر نظر داشته باشند. از قرار دادن فراگیران در پشت سر هم جداً خوددارى شود چون در زمان جابه جائى امكان برخورد شدید بین آن ها وجود دارد.

- اکثراً دیده مى شود كه برخى از فراگیران در هنگام دریافت توپ با ساعد در والیبال از جمع كردن برخى از انگشتان (انگشت نشانه) خوددارى مى كنند. این امر به ویژه در این مقطع از آموزش احتمال آسیب دیدگى انگشت را فراهم مى سازد، كه باید تذكرات لازم در این باره، به فراگیران داده شود.

گردآوری: بخش ورزش سرپوش