تاریخچه جودو
منشأ جودو از هنر رزمی جوجیتسو میباشد.لغت جوجیتسو (Jujutsu) در قرن ۱۶ میلادی در ژاپن به وجود آمد.این واژه به همه ی هنرهای رزمی که با دست خالی انجام می گرفت اطلاق می شد.جودو پیش از آنکه در المپیک ۱۹۶۴ بعنوان یک رشته ی ورزشی پذیرفته شود سیستمی از دفاع شخصی بود که توسط جیگورو کانو بنیانگذاری شده بود.
جیگارو کانو یک دانشمند و معلم ژاپنی بود. کانو در یک خانواده نسبتاً مرفه به دنیا آمد. پدرش، جیروسکو، پسر دوّم کاهن اعظم معبد شینتو هیوشی بود. او با کانو ساداکو ازدواج کرد.
در سال ۱۸۸۲ استاد جوانی به نام جیگوروکانو باشگاهی را برای آموزش هنر رزمی خود به وجود آورد . وی نام این باشگاه ( یا مدرسه ) را باشگاه کودوکان و نام هنر رزمی خود را جودو نامید. همانگونه که جوجیتسو به معنای هنر ملایمت است جودو نیز به معنای روش ملایمت می باشد. آقای کانو می خواست با انتخاب این کلمه به شاگردانش هنرهای رزمی عالی را نیز بیاموزد.
زمانی که جودو برای اولین بار به ایالات متحده آمد و شهرت جهانی یافت گرفتن کمربند مشکی تبدیل به یک هدف آرمانی شد. و این بدان علت بود که برای بسیاری کمربند مشکی به معنای استاد مطلق در مبارزه بود. بسياري بر این باور بودند که کسی دارای کمربند رنگ مشکی است شکست ناپذیر است. هر چند ژاپنی ها اینگونه فکر نمی کردند.
هنر رزمی جودو که بر خاسته از ژاپن است جز هنر های رزمی مثل کاراته ، تکواندو و کونگ فو می باشد با این وجود بسیار متفاوت از دیگر هنرهای رزمی میباشد چرا که در آن مشت زدن و لگد زدن ممنوع است.
معرفی کلی جودو
جودو هنری است رزمی برای ارتقاء روح و جسم، و شناخت بیشتر اصول و مقاصد آن برای هر جودوکا الزامی است.
استاندارد و مرکز فدراسیون جهانی جودو، سازمان کودوکان Kodokan جودو در شهر توکیو پایتخت ژاپن می باشد. جودو اولین رشتهٔ رزمی است که در المپیک ۱۹۶۴ توکیو وارد مسابقه های المپیک شد. جودو را" روش زندگی" می دانند.
جودو اگر بدرستی تعلیم داده شود یکی از بهترین روش های دفاع شخصی میباشد . بزرگ ترين ارزش جودو در تأکید آن روی ملایمت و اعتدال به عنوان یک روش است. جودو به شخص می آموزد که از درگیری خودداری کند و به دنبال معتدل ترین راهکار برای همه درگیری ها باشد.
مزایای ورزش جودو
در ورزش جودو، ورزشکار می آموزد با حداقل کار، حداکثر نتیجه را بگیرد.
رزمی کار رشته جودو، سریعتر از بقیه افراد میتواند تمرکز حواس خود را بالا ببرد
در ورزش رزمی جودو رزمی کار با انجام تمرینات مداوم میتواند قدرت و قابلیت انعطاف پذیری خود را بالا ببرد و همچنین باعث تقویت قلب و عروق می گردد.
رزمی کار یاد می گیرد که چگونه از خود دفاع کند.
در جودو ورزشکار می آموزد که چطور در مواقعی که تحت فشار قرار دارد ارامش خود را حفظ و به اعصاب خود مسلط باشد و چطور با مشکلات رو در رو شده و کاملا منطقی و بدون استرس و فشار عصبی با آن ها برخورد کند.
خطرات و آسیب دیدگی ها در ورزش جودو
۱- اسیب های ورزشی دیگر عبارتند از شکستگی ها و کشیدگی های رباطی( خصوصاً در شانه) و کشیدگی های عضلانی.
۲- اسیب های زانو میتواند به منیسک ها یا رباطهای زانو وارد آید یا به کشکک وارد شده و باعث شکستگی یا دررفتگی آن گردد.
۳- شایعترین اسیب اندام تحتانی کبودی ها در نواحی ساق، داخل ران و پشت پا می باشد.
۴- در اثر مشت قوی یا ضربه شدید پا به قفسه سینه احتمال شکستگی دنده یا التهاب قسمت قدامی دنده و در مواردی ورود هوا به داخل پرده جنب وجود دارد.
۵- پارگی و خونریزی از بینی و کبودی دور کاسه چشمی
۶- شابع ترین مصدومیت های ورزش جودو را خراشیدگی بدن، کشیدگی عضلات و رباط ها، کوفتگی و له شدگی بدن دانست.
قوانین مسابقات جودو
رقابت جودو درون یک تشک یا تاتامی مشخص ۱۴ در ۱۴ با فضای رقابت ۱۰ در ۱۰ برگذار می شود. جودو کارها باید پیش از گام گذاشتن به داخل تشک تعظیم کنند و قبل و پس از هر تمرین یا رقابتی به یک ديگر تعظیم کنند. جودوکارها باید لباس مناسبی بپوشند که آستین های آن بیش از ۵ سانتیمتر از مچ پا و غوزک زانو فاصله نداشته باشد، همچین کمربند آنها بدرستی گره خورده باشد.
جودوکار نباید از روش های غیرقانونی استفاده کند؛ حمله به مفاصل( به جز ارنج)، مشت زدن یا لگد زدن حریف، لمس کردن چهره حریف و یا قصداً مجروح کردن حریف اصلاً جایز نیست.
مسابقه های بین المللی "جودو" در هفت وزن برگزار می شود. در تمام این وزن ها، وزن جودوکار باید کم تر از وزنی باشد که برای شرکت در آن دسته در نظر گرفته شده است؛ مسابقات بخش مردان در وزن ۶۰، ۶۶، ۷۳، ۸۱، ۹۰، ۱۰۰و ۱۰۰+( سنگین تر از ۱۰۰ کیلوگرم) و رقابت های زنان در وزن های ۴۸، ۵۲، ۵۷، ۶۳، ۷۰، ۷۸ و ۷۸+( سنگین تر از ۷۸ کیلوگرم) برگزار می شود.
به طور کلی قوانین ورزش جودو در مسابقات به سه ماده میباشد :
۱. قوانین مربوط به محیط مسابقه ( تاتامی)
۲.قوانین مربوط به لوازم و تجهيزات برگذاری مسابقه
۳. قانون های مربوط به لباس جودوکاران
فنون و تکنیک های جودو
۱-۱-تاچی وازا که شامل سه بخش زیر است:
۱-۱-۱- ته وازا شامل ۱۵ فن دست.
۱-۱-۲- کوشی وازا شامل ۱۱ فن کمر.
۱-۱-۳- آشی وازا شامل ۲۲ فن پا.
۱-۲- استمی وازا یا سدتمی وازا.
۲- آته می وازا یا فنون مرگ
۳- انواع فنون کار در خاک( نه وازا) شامل:
۳-۱ - اوسای کومی وازا یا گاتامه وازا شامل ۱۰ فن چنگ زدن و نگهداشتن.
۳-۲ - شیمه واز شامل ۱۱ فن فشردن و خفه کردن.
۳-۳- کانستسو وازا شامل ۹ فن اهرم بر روی مفاصل.
اصطلاحات مهم در جودو
جودوکا | جودوکار |
اوکِمی | تکنیک افت بی خطر (نحوهٔ صحیح زمین خوردن) |
کوزوشی | کشش و بر هم زدن تعادل |
مایماواری | غلت به جلو |
دوجو | محل تمرین جودو |
سِنسِی | استاد |
میگی | راست |
هیداری | چپ |
جودوگی | لباس جودو |
ریتسو | بلند شو |
سزا | بشین |
رِی | دستور ادای احترام در جودو |
هاجیمه | دستور شروع مسابقه جودو |
مَتِی | دستور توقف مسابقه جودو |
جونای | داخل |
جوگای | خارج |
تاتامی | تشک جودو |
نهوازا | کار در خاک |
توری | مبارزی که در مسابقه جودو اجرای فن میکند |
اوکی | مبارزی که فن بر روی او اجرا میشود |
آنزا | چهار زانو نشستن |
آشی وازا | تکنیکهای پا در جودو |
آیومی آشی | راه رفتن معمولی |
گوشین هو | روشهای دفاع از خود |
گوشین جوتسو | هنر دفاع از خود |
هانسوکوماکی | شکستن مقررات در مسابقه جودو |
جی گوهان تای | وضعیت اصلی دفاع در جودو |
جوسی کی | نشتن در مکان بالا برای جودکاران سطح بالا |
کاکی | اجرای واقعی پرتاپ |
کی کو | تمرین |
کی گا | صدمه |
کی آی | فریاد روحیه بخش |
کوشی وازا | تکنیکهای کمر |
مودان شا | کسی که کمربند سیاه جودو ندارد |
ناگه وازا | تکنیکهای پرتاپ کردن |
اوه بی | کمربندی که روی لباس میپوشند |
ری گی شاهو | تشریفات وآیین رسوم تشک |
رنراکووازا | تکنیکهای ترکیبی جودو |
رنزوکووازا | تکنیکهای ادامه دار |
ریسوری: | تعظیم کردن در حالت ایستاده |
شی آی | مسابقه جودو |
سوتای رنشو | حریف تمرینی |
تای ساباکی | راه رفتن به صورت استاندارد |
جودو توکویی وازا | تکنیکهای مورد علاقه |
تسوکوری | وضعیت گرفتن برای پرتاپ |
تسوری کومی | بال کشیدن |
وازا | تکنیک |
یودان شا | کسی کمربند سیاه جودو دارد |
زاری | تعظیم کردن در حلت زانو زده |
نوگاره کاتا | روشهای فرار در جودو |
لباس مخصوص جودو
لباس جودو، یا جودوگی، شامل یک شلوار و یک ژاکت محکم از جنس پنبه و کتان است. کمربند رنگی برای نشان دادن درجه تمرین کننده بر روی ژاکت و دور کمر محکم بسته می شود. پوشیدن لباس جودو در ابتدای قرن بیستم تصویب شد، در آن زمان سفید رنگ سنتی برای شلوار و ژاکت بود. در دهه ۱۹۸۰، پوشیدن جودوگی آبی در بعضی از مسابقات به تصویب رسید. از آن زمان تا به حال، استفاده از یک جودوکی آبی و سفید در بسياري از محافل رقابتی معمول بوده است.
هر جودوکار با گرفتن لباس فرم مخصوص حریف، از قدرت تعادل، نیروی بدنی و حرکات ناگهانی برای شکست دادن او استفاده می کند. لباس مخصوص جودو (Judo) از جنس كتان و یا ماده مشابه و در شرایط خوب بدون پارگی و پوسیدگی، لباس در عین استحكام نباید خيلي كلفت، زبر و یا لیز باشد كه مانع در دست گرفتن حریف شود.
لباس جودوکاران در مسابقه یکی به رنگ سفید و دیگری به رنگ آبی می باشد.بدنه ژاكت جودوگی، باید به قدری گشاد باشد كه قفسه سینه را دور زده و حداقل به میزان ۲۰ سانتی متر روی هم افتاده باشد. درج علامت اختصاری كمیـته ملی الـمپیك( پشت جودوگی) به عرض ۱۱ سانتی متر و آرم ملی( سمت چپ سینه) حداكثر به اندازه ۱۰۰ سانتی متر مربع( ۱۰×۱۰ سانتی متر).
ترتیب کمربندها در جودو
با افزایش مهارت جودوکار رنگ کمربند او تغییر کرده و به درجه بالاتر ارتقا پیدا می کند. در بیشتر کشورها ترتیب کلی عموم کمربند ها به صورت؛ سفید، زرد، رنگ سبز، بنفش، قهوه ای( سه درجه)، و سیاه است. اصطلاح" دان" برای سطوح کمربند مشکی و اصطلاح" کیو" برای درجه بندی کمربندهای رنگی استفاده می شود. کمربند مشکی جودو دارای ۱۰ دان است.
کمربند | سطح | اسم |
سفید | کلاس ششم کیو | روکیو |
سفید | کلاس پنجم کیو | گوکیو |
سفید | کلاس چهارم کیو | یون کیو |
قهوه ای | کلاس سوم کیو | سان کیو |
قهوه ای | کلاس دوم کیو | نی کیو |
قهوه ای | کلاس اول کیو | آی کیو |
مشکی | کلاس اول دان | شودان |
مشکی | کلاس دوم دان | نی دان |
مشکی | کلاس سوم دان | سان دان |
مشکی | کلاس چهارم دان | یودان |
مشکی | کلاس پنجم دان | گودان |
قرمز و سفید یا مشکی | کلاس ششم دان | روکیودان |
قرمز و سفید یا مشکی | کلاس هفتم دان | شی چی دان |
قرمز و سفید یا مشکی | کلاس هشتم دان | هاچی دان |
قرمز و سفید یا مشکی | کلاس نهم دان | کودان |
قرمز و سفید یا مشکی | کلاس دهم دان | جودان |
موارد ممنوعه و جرایم مربوطه در رقابت جودو
۱- اگر جودوکار عمداً اعمال به هم زدن لباس، بالا زدن آستین بیش از حد ارنج) باز كردن كمربند، یا دوباره بستن كمربند یا شلوار بدون اجازه داور انجام دهد.
۲- گرفتن سر آستین حریف بین شصت و انگشتان مانند( تپانچه.)
۳- گرفتن حریف در حالت ایستاده، بطور مستمر بدون حمله( غالبا بیش از ۵ ثانیه)
۴- خم كردن انگشت یا انگشتان حریف رو به بالا به منظور خلاصی از گارد گرفته شده
۵- اعمال هر حركتی كه میتواند موجب آسیب دیدگی گردن یا ستون فقرات حریف گردد و یا بر خلاف روح جودو باشد.
۶- بی توجهی به داور وسط
گردآوری: بخش ورزش سرپوش
- 31
- 12
محسن اکبری
۱۴۰۲/۹/۲ - ۱۱:۰۳
Permalink