«نمایشگاه کار» از آن دسته اصطلاحات تازه‌ای است که این روزها از گوشه و کنار به گوش‌تان می‌خورد. از نمایشگاه کاری که در بوستان گفت‌وگوی تهران برگزار شده است تا نمایشگاه‌های آنلاین کار و حتی نشست‌های عمومی مردم با کارآفرین‌ها. در این میان حتی اپلیکیشن‌های استخدام و کاریابی زیادی است که سر از بازار و مارکت‌های ایرانی درآورده‌اند.
اگر شما یک‌دهه شصتی باشید، احتمالا به یاد دارید که در روزگار نه‌چندان دور چطور روزنامه‌هایی مثل همشهری، بازار کار و... با آگهی‌های استخدام‌شان معروف شدند و تا ساعت ٩ صبح دیگر روی کمتر دکه‌ای اثری از این روزنامه‌ها مشاهده می‌کردید. حالا اما وضع خیلی متفاوت شده است و نه‌تنها با گسترش فضای مجازی کاریابی‌های سنتی و اطلاعیه‌های چاپی بازارشان را از دست داده‌اند بلکه کارآفرین‌ها هم مدل‌های متفاوتی برای انتخاب پرسنل‌شان انتخاب کرده‌اند.
جولان اپ‌های استخدامی
کافی است مارکت‌های ایرانی را باز کنید و با کلیدواژه‌هایی مانند استخدام، کار و... سرچ کنید تا با تعداد زیادی از اپلیکیشن‌های استخدام و کار مواجه شوید. اپلیکیشن‌هایی که یا خریدنی هستند یا کاملا رایگان به کارجویان عرضه شده‌اند. کارنت، بازار کار، کاریشه، کسب‌وکار و مغازه‌داری، راز‌های ثروت و کسب‌وکار موفق و... تعدادی از این اپلیکیشن‌ها هستند و البته در میان آنها اپ‌های جالبی مانند اپلیکیشن کشت زعفران در خانه یا پرورش شترمرغ و حتی کبک به چشم می‌خورد.
بعضی از این اپلیکیشن‌ها فقط آگهی‌های کار را در اختیارتان می‌گذارند و البته محل درآمدشان از قبال پولی است که از صاحبان کسب‌وکار برای درج آگهی می‌گیرند. قیمت آگهی‌های کار تفاوت خیلی زیادی با قیمت آگهی‌های روزنامه‌ای ندارد. بعضی آگهی‌ها رایگان است. آگهی‌هایی که از کسب‌وکارهای کوچک و خانگی دریافت می‌شود و معمولا حجم کمی دارند. بعضی آگهی‌ها هم بین ٣٠ تا ١٠٠هزار تومان قیمت دارند و به مدت یک‌ماه نمایش داده می‌شوند. برخی دیگر رقم‌های کلان‌تری دارند و بستگی به حجم آگهی و خدماتی که به آگهی‌دهنده ارایه می‌شود، نرخ‌شان تا چند‌میلیون تومان می‌رسد.
آنلاین مصاحبه کنید
خدماتی که این برنامه‌های استخدامی ارایه می‌دهند، متفاوت است. برخی از این اپلیکیشن‌ها علاوه بر صاحبان آگهی از متقاضیان کار هم پول دریافت می‌کنند و بابت ایجاد یک اکانت در اپلیکیشن آنها باید مبالغ متفاوتی پرداخت کنید. معمولا این مبالغ بین ٥٠ تا ٢٠٠هزار تومان است و پس از ایجاد اکانت در واقع فایلی از مشخصات فردی و روزمه‌کاری‌تان ایجاد می‌کنید تا صاحبان کسب‌وکار برای پیداکردن نیرو به آنها دسترسی داشته باشند.
برخی از این اپلیکیشن‌ها برایتان مصاحبه‌های آنلاین هم برگزار می‌کنند. درصورتی که افراد رزومه‌شان تأیید شود، برای مصاحبه دعوت می‌شوند تا در جلسه مصاحبه فرد به مدت ۱۵دقیقه برای مصاحبه ویدیویی آنلاین با شرکت مورد نظر حاضر شوند. امکان حضور در چندین مصاحبه در یک روز در این نرم‌افزار نیز فراهم شده است. درصورتی که همین مصاحبه اگر قرار بود در یک روز برگزار شود، دست‌کم ٤ساعت زمان می‌برد و نمی‌توانستیم در یک روز چندین مصاحبه را انجام دهیم.
کارآموزی به شرط شهریه
اگر موفق شوید نظر یک کارفرما را جلب کنید، باید در دوره‌های کارآموزی شرکت کنید. در این مرحله کارآموز به شرکتی جهت کارآموزی معرفی می‌شود و چیزی حدود دوماه دوره کارآموزی را پشت سر می‌گذارد و البته گواهینامه‌ای مبنی بر طی کردن دوره کارآموزی به افراد داده می‌شود. البته دوره کارآموزی رایگان نیست و بسیاری از اپلیکیشن‌های کاریابی بخشی از درآمدشان را از این محل به دست می‌آورند. دوره‌های کارآموزی معمولا شهریه‌ای بین ٥٠٠هزار تا ٢,٥میلیون تومان دارد و اگر بتوانید پس از دوره کارآموزی دوره آزمایشی کار را با موفقیت پشت سر بگذارید و به استخدام درآیید، چیزی حدود ١٥ تا ٢٠درصد نخستین حقوق‌تان به‌عنوان دستمزد به حساب صاحبان اپلیکیشن واریز می‌شود.
وام برای شرکت در سمینار!
برخی اپلیکیشن‌های کاریابی هم راهنمایی‌تان می‌کنند که با مدرک دوره کارآموزی وام اشتغال بگیرید. اگر مدرک کارآموزی مورد تایید سازمان فنی‌وحرفه‌ای باشد، آنها معمولا پروسه‌های دریافت وام اشتغال از بانک‌ها را به شما می‌گویند. البته در این میان وام‌های عجیب‌وغریب هم به چشم می‌آیند. وام شرکت در سمینار کارآفرینی! یکی از این موارد است. در یکی از اپلیکیشن‌های کار درباره سمینار سه روزه اطلاع‌رسانی شده است که در آن مدیران چند برند بزرگ و تعدادی از سلبریتی‌ها شرکت می‌کنند. مدیران برندها قرار است به شما ایده‌های ثروت‌آفرینی بدهند و البته سلبریتی‌ها از تجربه کسب‌وکارهای غیررسمی‌شان می‌گویند، کسب‌وکارهایی مانند ایجاد کافی‌شاپ و رستوران و گرفتن نمایندگی برندها و ... هزینه این سمینار سه روزه ٤میلیون تومان است که اگر شما توانایی پرداخت این هزینه را ندارید، می‌توانید با سفته و دسته چک وام فوری دریافت کنید و وام ٤میلیون تومانی‌تان را ١٠ ماهه و با سود ٢٠درصد پس بدهید!
برخی سمینارها و نمایشگاه‌های یک‌روزه کار هم ماجرای جالبی دارند. آنها با هزینه‌های ورودی بین ١٠٠هزار تا ٢ تا ٣میلیون تومان که از شما دریافت می‌کنند، کارجویان را با مدیران گزینش نیروی کار برندها مواجه می‌کنند. برندهایی که از کسب‌وکارهای آنلاین موفق را شامل می‌شوند تا شرکت‌های تجاری و واردکننده و خدماتی... آنها از شرکت‌کنندگان مصاحبه‌های رودررو می‌گیرند و احتمال دارد که افرادی را از بین آنها به استخدام درآورند.
تبلیغ برندها با جیب مردم
امید شنعه، مدیرعامل بنیاد توسعه و کارآفرینی استان تهران با اشاره به این‌که کاریابی‌های سنتی بازار خود را از دست داده‌اند، به «شهروند» می‌گوید: «این اپلیکیشن‌ها، سمینارها و البته نمایشگاه‌های کار می‌تواند برای کارجویان واقعا فایده داشته یا تبدیل به راهی برای درآمدزایی افراد و حتی برندها شده باشد، زیرا آنها در این نمایشگاه‌ها و سمینارها می‌توانند علاوه بر کسب درآمد از محل فروش بلیت‌ها و هزینه‌هایی که به کارجویان تحمیل می‌کنند، خود را رایگان تبلیغ کنند و در این میان اگر نیاز به نیروی کار داشته باشند، نیروهایشان را هم گزینش کنند.»
او ادامه می‌دهد: «اما این‌که واقعا آنها با هدف کاریابی برای کارجویان تشکیل می‌شوند، نمی‌توان نظر قطعی داد و بهتر است کارجویان به کاریابی‌های دارای مجوز مراجعه کنند.»
پورتال جامع کاریابی نداریم
در جای جای جهان مراکز کاریابی وجود دارد و به‌عنوان بهترین راه برای افراد جویای کار محسوب می‌شود، اما شنعه معتقد است: «کاریابی سنتی دیگر پاسخگو نیست.» او ضمن انتقاد از عدم‌وجود پورتال جامع و رایگان کاریابی در این زمینه اضافه کرد: «کاریابی‌های سنتی باید از میان برداشته شود و پورتال جامعی از اطلاعات شغلی در اختیار کسانی که جویای کار هستند، قرار بگیرد.»
او ادامه می‌دهد: «اگرچه دولت اقداماتی در این زمینه انجام داده، اما هیچ گاه موفق نشده، چراکه گروهی وجود نداشته است که بتواند اطلاعات جامعی را گردآوری کند. البته در برهه‌ای از زمان روزنامه همشهری چنین کاری را انجام می‌داد و از توفیق بالایی هم بهره‌مند بود، اما اکنون با گسترس فضای مجازی و قرار دادن اطلاعات در آنها این روزنامه هم به مرور زمان کارآیی خود را از دست می‌دهد. باید منتظر رخداد پدیده‌های جدید و البته سوءاستفاده‌هایی در این زمینه باشیم، چراکه در ایران بانک اطلاعات مشاغل و کارجویان وجود ندارد.»
فاطمه صفری
- 17
- 5
