فروشگاه زنجیره ای
به مجموعه فروشگاه هایی که مدیریت واحد دارند و در سطح یک شهر، کشور یا چندین کشور پراکنده اند؛ فروشگاه های زنجیره ای می گویند. چنین فروشگاه هایی عنوان تجاری یکسانی دارند و معمولاً به ارائه ی محصولات مشابه یا تقریباً مشابهی میپردازند.
فروشگاه های وال مارت در سال ۲۰۰۴ میلادی، بعنوان بزرگترین و سرمایه دارترین فروشگاه های زنجیره ای جهان محسوب میشوند.
تاریخچۀ شکل گیری فروشگاه های زنجیره ای در ایران
براداران اخوان کاشانی در سال ۱۳۴۰ نخستین فروشگاه زنجیره ای ایران را تأسیس کردند. به چنین فروشگاه هایی،« فروشگاه های زنجیره ای بزرگ ایران» می گفتند که شکل گیری آن با الهام از فروشگاه والمارت آمریکا بود. پس از گذشت هشت سال، حمید کاشانی اخوان با همکاری احمد خیامی توانست فروشگاه های زنجیره ای کوروش را در تهران بنا کند. درواقع مجموعه کوروش در سال ۱۳۴۹ تأُسیس شد. تعداد نمایندگی های کوروش در همان سال های ابتدایی در سطح تهران به چهارده فروشگاه رسید و موفقیت بزرگی بدست آورد.
فروشگاه های کوروش بعد از انقلاب، فعالیت خود را تحت عنوان قدس بمدت چندین سال شروع کردند ولی روند رو به رشدشان سریعا متوقف شد و در اواخر دهۀ هفتاد ورشکسته شدند.
ویژگی های فروشگاه های زنجیره ای
* تخصص فروشگاه های زنجیره ای در یک خط محصول میباشد و طیف اقلام عرضه کننده ی آن ها محدود است.
* ارتباط فروشگاه های زنجیره ای با یکدیگر به صورت افقی است و تحت نظارت متمرکز می باشند.
* فعالیت و کارکرد فروشگاه های زنجیره ای به صورت نقدی است و فروش اعتباری ندارند.
* قیمت محصولات در فروشگاه های زنجیره ای، ثابت است و خریداران نیازی به چانه زنی ندارند.
* فروش محصولات در فروشگاه های زنجیره ای، به صورت غیرمتمرکز میباشد به گونه ای که هر واحد، یک خرده فروش کامل محسوب می شود.
* بیشترین تأکید فروشگاه های زنجیره ای بر روی گردش مالی زیاد و سریع می باشد.
* فروشگاه های زنجیره ای در زمینه ی گسترش شعبه هایش انعطاف پذیر است.
* اقلام فروشی شعبه های یک فروشگاه زنجیره ای، به یک شکل می باشند.
* به اقلامی که مشتریان به آنها نیاز مبرم دارند و ماهیت شان بادوام است( مثل کفش، لباس و غیره)، اقلام فروشی فروشگاه های زنجیره ای میگویند.
چگونه یک فروشگاه زنجیره ای موفق داشته باشیم؟
عوامل متعددی در ایجاد یک فروشگاه زنجیره ای، تاثیر دارند. شما برای داشتن یک فروشگاه زنجیره ای موفق به دانش این کار، پیش از هرچیزی نیاز دارید. از این رو میتوانید از مشاورانی در این زمینه کمک بگیرید که سال هاست به فعالیت در این عرصه مشغولند. برخی از مشاوران، نسبت به موارد لازم برای تاسیس یک فروشگاه آگاهند و می دانند که طبق چه نقشه و دستورالعملی پیش بروند. این نقشۀ راه، شامل مواردیست که از انها میتوان به جایابی مکان فروشگاه، طراحی قفسه بندی و چیدمان فروشگاه، خرید تجهیزات اولیه موردنیاز ، نصب و راه اندازی این تجهیزات، تعریف استراتژی های فروش و …. اشاره کرد.
مزایای فروشگاه زنجیره ای
>> در جایی که هزینه ی کم تری در مقایسه با سود به دست آمده وجود داشته باشد؛ صرفه جویی های اقتصادی اتفاق می افتد. هزینه ها در فروشگاه های زنجیره ای به علت حجم زیادی از کالا ها، در مقایسه با خرده فروشی های کوچک، کم تر است و موجب صرفه ی اقتصادی می شود.
به طور مثال اگر هزینه باربری براساس حجم زیاد کالاها، بر تعداد کالاها تقسیم شود ناچیز است؛ به همین خاطر، هزینه های حمل و نقل در فروشگاه های زنجیره ای کاهش می یابد و رشد و سوددهی بالاتر می شود.
>> از بهترین مزایای فروشگاه زنجیره ای میتوان به تخفیف ها و آفر های ویژه ی ارائه شده به مصرف کنندگان اشاره کرد. این فروشگاه ها نسبت به سایر فروشگاه های کوچک تر، توان ارائه قیمت های کم تری را دارند به این دلیل که حجم محصولاتشان بالاست و میزان فروش و سود بیش تری دارند. همین تخفیف های ویژه و یا آفر های فصلی باعث جذب مشتریان بیشتر میشوند.
>> علت کشش مشتریان به فروشگاه های زنجیره ای، قیمت پائین آنها می باشد. تعداد سفارشات و محصولات در فروشگاه های زنجیره ای نسبت به سایر فروشگاه ها و مغازه ها چند برابر است و به همین علت آنها به صورت عمده، محصولات زیادی را خریداری می کنند تا هزینه کم تری برایشان حساب شود و میزان فروش خود را با حاشیه سود کم تر ، بالا نگه می دارند و سود بیش تری می کنند.
>> آزادی و حق انتخاب مشتری در انتخاب کالا بدون دخالت فروشنده، از دیگر مزایای فروشگاه های زنجیره ای به شمار می رود. مشتریان در اکثر مواقع به دلیل این که فروشندگان به همراهشان می آیند احساس ناخوشایندی داشته و نمی توانند خرید راحتی داشته باشند، لذا هنگامی میتوانند راحت تر، خرید کنند و با رضایت بیش تری از فروشگاه خارج شوند که علاوه بر داشتن آزادی عمل، کسی برایشان مزاحمتی ایجاد نکند.
>> تنوع بالای محصولات در فروشگاه های زنجیره ای، از اصلی ترین دلایل انتخاب این فروشگاه ها برای خرید می باشد. شما میتوانید به آسانی در این فروشگاه ها بسیاری از مایحتاج روزمره ی خود را تهیه کنید. چیدمان مناسب این محصولات در قفسه های مرتب باعث میشود که شما بعنوان یک خریدار، راحت تر در بین محصولات مختلف، گشت بزنید و به بررسی آن ها بپردازید. مزیت این شیوه ی ارائه و قفسه بندی اینست که به رنج وسیعی از محصولات در مدت زمان کوتاه تری دسترسی پیدا می کنید در حالیکه در مغازه های قدیمی برای خرید هر کدام از این دسته ها باید به یک مغازه ی جداگانه می رفتید.
>> از دیگر مزایای فروشگاه های زنجیره ای میتوان، به روز بودن محصولات را نام برد. شما میتوانید در این فروشگاه ها محصولات جدید و متنوعی را پیدا کنید که در یک سوپرمارکت وجود ندارد. گاهی اوقات به یک سوپرمارکت برای خرید محصولی مراجعه کرده اید که به شما گفته اند، آن را ندارند و این محصول در این منطقه مشتری ندارد در حالی که طیف وسیعی از این محصولات در فروشگاه های زنجیره ای به دلیل تنوع بالای مشتریانِ مراجعه کننده، وجود دارند.
>> اگر یک شعبه با کمبود کالایی مواجه شود، مجوز تأمین آنرا از شعبه ی دیگری در همان منطقه یا منطقه ی مجاور دارد.
>> فروشگاه های زنجیره ای، صرفا به صورت نقدی کار می کنند.
>> معمولاً هزینه های عملیاتی فروشگاه های زنجیره ای، اندک است.
>> باتوجه به نظارت متمرکز در فروشگاه های زنجیره ای، همه ی شعبه ها تبلیغات مشترکی دارند.
معایب فروشگاه زنجیره ای
فروشگاه های زنجیره ای، علاوه بر مزایایش نیز دارای معایبی میباشد که در ادامه با آن ها اشنا میشوید:
- بین فروشندگان و مشتریان در این نوع از فروشگاه ها، ارتباط کمتری شکل می گیرد ولی بسیاری از روش های وفادارسازی مشتریان به ارتباط با آنها وابسته است. بنابراین تاثیرگذاری بر روی مشتریان در فروشگاه های زنجیره ای، سخت تر است.
- با توجه به اینکه کالاهای فروشگاههای زنجیره ای به یک صنعت خاص، مرتبط است؛ احتمال دارد که همه مشتریان را جذب نکند. مثلا جنس برند چرم مشهد در صنعت پوشاک، لباس و اکسسوری، چرم است و محدودیت جنس محصولات در این فروشگاه به جنس چرم، برای همه مشتریان مطلوب نیست و مشتری خاص خودش را جذب می کند.
- همه ی شعبه های فروشگاه های زنجیره ای به سختی اداره و کنترل می شوند و به مدیریت حرفه ای نیاز دارند.
- اگر بر روی شعبه های فروشگاه های زنجیره ای و عملکردشان نظارت کافی وجود نداشته باشد؛ احتمال تحت تاثیر قرار گرفتن کل مجموعه وجود دارد.
- راه اندازی فروشگاه های زنجیره ای به سرمایه قابل توجهی نیاز دارد.
- حقوق اغلب کارمندان فروشگاه های زنجیره ای، ثابت است و نمی توان پورسانت فروش برای آنها در نظر گرفت. این مسأله موجب کاهش میزان تلاش آنها برای جذب مشتری میشود و مشتریان، متوجه بی تفاوتی تیم فروش می شوند.
گردآوری: بخش کار و کارگر سرپوش
- 9
- 2