شغل آتش نشانی و نحوه ی ورود به آن چگونه است؟

شغل آتش نشانی شامل دو بخش اطفاء حریق و عملیات امداد و نجات می شود

شغل آتش نشانی

آتش نشان به فردی اطلاق میشود که از مهارت هایی همچون مهارت های اطفاء حریق و عملیات امداد و نجات برخوردار است. او با محافظت از افراد و اموالشان دربرابر آتش به آن ها در شرایط اضطراری کمک می کند. همچنین آموزشهایی به مردم درباره مسائل ایمنی می دهد. کار آتش نشانی از دو بخش اطفا حریق و عملیات امداد و نجات تشکیل شده است. بخش اطفاء حریق به اینصورت است که انواع آتش ها را در مناطق مختلف خاموش می کنند درحالیکه در بخش عملیات امداد و نجات، به نجات افرادی می پردازند که در چاه یا معدن سقوط کرده اند یا دچار مسمومیت و خفگی شده و یا در اسانسور و ارتفاعات و زیر آوار مانده اند.

حداقل سن برای آتش نشان شدن، سن ۱۸ سالگی می باشد درحالیکه حداکثر سن، ۳۵ سالگی میباشد و از ویژگی های ظاهری دیگر یک آتش‌نشان اینست که باید دارای۱۷۰ سانتیمتر قد باشد و علاوه بر یادگیری اموزش های مربوطه از امادگی جسمانی خوب برخوردار باشد. یک آتش‌نشان باید بتواند سریع و بموقع ، عکس‌العمل نشان دهد و در شرایط بحرانی، ارامش خود را حفظ کند. این شغل از مشاغل استرس زا به شمار میرود و آتش‌نشان با خطراتی مواجه میشود که از آن ها می توان به سوختگی، مواجهه با مواد شیمیایی و گازهای سمی، انفجار، سقوط و ... اشاره نمود. افراد استخدام شده در آتش نشانی، در ابتدا به عنوان مامور آتش‌نشان شناخته می شوند و بتدریج سمت های بالاتری را دریافت می کنند که شامل راننده، رییس ایستگاه، فرمانده شیفت، معاون شیفت، معاون عملیاتی و معاون امور ایستگاه ها می باشد. درصورت داشتن مدرک تحصیلی بالا میتوانید بعنوان افسر آتش‌نشان ، رییس ایمنی و آتش نشانی و افسر ارشد آتش‌نشان استخدام شوید.

هدف شغل آتش نشانی

شغل آتش نشانی به این منظور ایجاد شده تا از سلامت افراد، حفاظت شود و آسیبی به اموال، وارد نشود و علاوه بر موارد مذکور از محیطزیست ، حفاظت شود.

روش های آتش نشانی

با توجه به نوع آتش، روش های آتش نشانی متنوع است. در زمان مواجه شدن با آتش باید قادر به کنترل یکی یا بیشتر عوامل اصلی مثلث آتش یعنی هوا، ماده سوختنی یا حرارت باشید. همچنین سیستم های خاموش کننده آتش، متشکل از دو گروه دستی و اتوماتیک می باشند که عملیات خاموش کردن آتش در نوع دستی، توسط افراد یا آتش نشانان به صورت دستی انجام میشود و این عملیات در اطفای حریق اتوماتیک، بدون حضور عوامل انسانی و به صورت خودکار انجام میشود.

وظایف آتش نشان

- یکی از وظایف آتش نشان ، حمل و نقل وسایل و تجهیزات آتش نشانی می باشد.

- یک آتش نشان باید بتواند آتش را خاموش و کنترل کند.

- وظیفه ی آتش نشان اینست که در محل های آتش سوزی ، صحنه تصادفات و سایر موقعیت های خطرناک نظیر گیر کردن زیر آوار، آتش سوزی ، آسیب دیدگی با دستگاه هایی مانند دستگاه برش، چرخ گوشت، حلقه های فلزی، سقوط در چاه و .... مصدومان و قربانیان را نجات دهد.

یکی از ویژگی های شغل آتش نشانی استرس زا بودن آن است

- همچنین یک آتش‌نشان باید بتواند نشت مواد شیمیایی و خطرناک را کنترل کند.

- از دیگر وظایف یک آتش‌نشان می توان به نظارت بر عملیات های آتش نشانی و کار آتش‌نشان ها( مخصوص مسئولان تیم آتش نشانی) اشاره کرد.

- آتش‌نشان ، مسئولیت دارد به صورت روزانه ازعملیات ها( مخصوص مسئولان تیم آتش نشانی) گزارشاتی تهیه کند.

- آتش نشانان موظفند که در مدارس و سایر مراکز اجتماعی، دوره های اموزشی برگزار کنند.

- آتش نشان ها باید برای اطمینان از این که مسائل ایمنی در ساختمان ها رعایت شده یا خیر؛ آن جا را بازرسی کنند.

- آتش‌نشان ها وظیفه دارند در مورد رعایت موارد ایمنی دربرابر آتش سوزی به پروژه های ساخت ساختمان ها، مشاوره حرفه ای بدهند.

ویژگی های شغل آتش نشانی

استرس زا بودن شغل آتش نشانی باعث شده تا آتش نشانان به خاطر موقعیت های بحرانی و حوادث غیر قابل پیش بینی با استرس های روحی و روانی زیادی رو به رو شوند. از این رو آن ها باید بتوانند اضطراب خود را مدیریت کنند تا در زمان حادثه بهترین واکنش را از خود بروز دهند و به مدیریت سریعتر حادثه بپردازند. آتش نشانان در این شغل، همواره در معرض خطرات تهدید کننده ی جان مانند انفجار، سوختگی، سقوط از ارتفاع و مواجهه با مواد شیمیایی و گازهای سمی و .... هستند. احتمال دارد که آتش‌نشان دچار نقص عضو، قطع نخاع، شکستگی دست یا پا و یا حتی مرگ در هر یک از این حوادث شوند.

برای ورود به شغل آتش نشانی میتوانید در مقطع دبیرستان وارد رشته ایمنی و آتش نشانی شوید

مصدومینی در حوادث رخ داده در هرروز در سطح کشور وجود دارند که وظیفه ی آتش نشانان نجات آنها میباشد و یا چنانچه مصدوم، فوت کرده باشد؛ موظف به بیرون آوردن جنازه آن از محل حادثه هستند. بنابراین این افراد ممکن است با صحنه های دل خراش در طول عملیات امداد رسانی مواجه شوند که باید توانایی کنار آمدن با این شغل را از نظر روحی و روانی داشته باشند و از ظرفیت مواجهه با چنین مسایل را برخوردار باشند. کوچکترین اشتباهی در این شغل میتواند جان آتش‌نشان و یا همکاران او را از دست یدهد؛ بدین ترتیب در این شغل باید به دقت و توجه بالا اهمیت ویژه ای داد.

نحوه ورود به شغل آتش نشانی

نخستین شرط لازم برای ورود به شغل آتش نشانی اینست که رشته ایمنی و آتش نشانی شاخه کار و دانش را در مقطع دبیرستان انتخاب کنید. همچنین میتوانید برای ادامه تحصیل در رشته آتش نشانی در دوره های کاردانی( گرایش های نجات، اطفای حریق، ایمنی و حفاظت ساختمان های بلند)، کارشناسی( گرایش های مدیریت عملیات، پیشگیری) و کارشناسی ارشد( گرایش ایمنی و مدیریت) اقدام کنید. افرادی که به این شغل علاقه دارند باید برای ورود به آن از ویژگی ها و شرایط عمومی و تخصصی مذکور در اگهی های استخدامی برخوردار باشند. سپس ازمون های عملی و تخصصی را پس از قبولی در ازمون اولیه با موفقیت بگذرانند تا وارد این شغل شوند.

بعد از این که آتش نشانان جدید استخدام شدند، اموزش های عملی و نظری مختلف را به آن ها می دهند. آن ها در دانشکده آتش نشانی، بعد از تقسیم شدن در ایستگاه های مختلف به مدت دو سال، آموزش تکمیلی می بینند. افردی که دوست دارند افسر آتش‌نشان شوند؛ مجوز ادامه تحصیل در دانشگاه در مقاطع مختلف را دارند. همچنین افراد علاقمند میتوانند در سازمان آتش نشانی بعنوان آتش‌نشان داوطلب، دوره های تخصصی را بگذرانند و به یاری کارکنان آتش نشانی در مواقع بحرانی و حوادث غیر مترقبه بشتابند.

از شرایط پذیرش آتش‌نشان داوطلب بر اساس اعلام آتش نشانی، می توان به برخورداری از سلامت کامل جسمی و روحی، دارا بودن سوادخواندن و نوشتن، علاقه مندی به فعالیت در سازمان آتش نشانی، ارائه مدارک معتبر شناسایی نظیر شناسنامه، دارا بودن حداقل سن پذیرش داوطلبان، کارت ملی – دو قطعه عکس ۴* ۳، تکمیل فرم تعهدنامه اخلاقی نسبت به جان و مال مردم، نداشتن اعتیاد به هر گونه موادمخدر و مشابه آن، تکمیل فرم تقاضای عضویت اشاره کرد.

شغل آتش نشانی درباره مسایل ایمنی به مردم آموزش و مشاوره می دهد

ساعات کاری آتش نشان ها

آتش نشان ها باید به صورت ۲۴ ساعت کار کنند و شیفت استراحت آن ها ۴۸ ساعت می باشد.

تیپ شخصیتی یک آتش نشان

عوامل مختلفی در انتخاب یک شغل صحیح و درست، دخیل هستند که برای هر فرد، این عوامل نظیر ویژگی های شخصیتی، مهارت ها، ارزش ها، شرایط خانوادگی، علایق، شرایط جامعه و ... می باشد. ویژگی های شخصیتی از مهم ترین این عوامل به شمار می روند. برای شناخت درست شخصیت هر فرد باید زمان کافی اختصاص داد. البته هر فردی دارای ویژگی های خاصی میباشد ، حتی افرادی با تیپ شخصیتی مشابه، باز هم با یکدیگر در بعضی از موارد، فرق دارند.

همیشه در تمام مشاغل، افراد موفقی از تیپ های شخصیتی مختلف وجود دارند و نمی توان صرفا در این شغل، تیپ های شخصیتی خاصی را موفق تلقی کرد ولی در کل آتش نشان ها به افرادی میگویند که لذت بسیاری از کارهای پویا و چالشی می برند. آن ها تمایل به کمک به دیگران دارند و از خصوصیات دیگر آن ها می توان به منعطف و ریسک پذیر بودنشان در کار اشاره کرد. آتش نشان ها علاقه دارند که از مردم، حفظ و حراست کنند. علاوه‌براین عملکرد افرادی که در بخش خدمات شهری، عالی است؛ میتوانند در شغل آتش نشانی استخدام شوند. یکی از ویژگی های بارز آتش نشان های موفق، توانایی مدیریت بحران نام دارد.

فرصت شغلی و بازارکار آتش نشان

آتش نشانان مجوز کار در سازمان آتش نشانی را دارند.

چالشهای پیش روی شغل آتش نشانی

چالشهای پیش روی شغل آتش نشانی در کشور به شرح زیر میباشد :

>> آتش‌نشان ها همیشه در عملیات های مختلف در معرض خطر هستند.

>> احتمال دارد که آتش نشانان به بیماری هایی ناشی از دود، گازها و مواد شیمیایی مختلف مبتلا شوند.

>> عدم امنیت شغلی کافی یکی از چالشهای پیش روی شغل آتش نشانی محسوب میشود.

>> آتش‌نشان ها در صورت بروز حادثه توسط مسئولان دچار آسیب دیدگی هایی میشود.

البته شغل آتش نشانی در کشور به صورت رسمی از مشاغل سخت و زیان آور محسوب میشود و مشمول قوانین این نوع مشاغل شده است. به عنوان مثال ، آتش نشانان درصورتی میتوانند بازنشسته شوند که ۲۰ سال سابقۀ کار و ۵۰ سال سن داشته باشند.

میزان درآمد آتش نشان

حقوق و مزایایی که آتش نشانان باتوجه به خطرات موجود در این شغل در داخل ایران دریافت می کنند، متناسب و کافی نیست. میزان درآمدها براساس مواردی همچون سابقۀ کاری، مهارت و تخصص افراد، تجربه، حوزه های مختلف کاری، شهر محل کار، نوع شرکت، کارفرما و …. تعيين میشود.

شغل آتش نشانی استرس زا بوده و معمولا آتش نشان با خطرات مختلفی روبرو است

گردآوری: بخش کار و کارگر سرپوش