مالیات حقوق
هر کسی که به انجام کاری به هر شکلی مشغول است و حقوق به او تعلق میگیرد و بیمه تامین اجتماعی برایش لحاظ میشود؛ باید به عنوان مالیات حقوق، بخشی از حقوق دریافتی اش را به وزرات اقتصاد و دارایی بپردازد. این قانون، دربرگیرنده ی کلیه مشاغل و افراد دریافت کننده ی حقوق و بیمه می باشد.
در هر سال، میزان این مالیات حقوق، متفاوت است و کلیه کارفرماها و بنگاه های اقتصادی، بخش نامه هایی دریافت می کنند و آنها باید با کسر مالیات تعلق گرفته به حقوق و مزایای کارکنان خود، نسبت به واریز به حساب وزرات امور اقتصادی و دارایی اقدام کنند. به مبلغ برداشت شده از حقوق کارگر که به صندوق دولت پرداخت می شود؛ مالیات حقوق می گویند. هیات دولت در هر سال، مبلغ معافیت مالیاتی حقوق کارگران و کارمندان را اعلام می کند.
انواع مالیات حقوق
مالیات حقوق متشکل از دو دسته مستقیم و غیرمستقیم میباشد :
- مالیات مستقیم:
مالیات های حاصله که از دارایی و درامد اشخاص( حقیقی یا حقوقی) به صورت مستقیم می باشد؛ از این نوع مالیات ها می توان به مالیات بر درآمد حقوق و مالیات بر دارایی اشاره کرد.
- مالیات غیرمستقیم:
مالیات غیرمستقیم به مالیاتی اطلاق میشود که به قیمت کالا و خدمات اختصاص داده میشود و مصرف کننده آن را دریافت میکند. به عنوان نمونه مالیات واردات و مالیات بر ارزش افزوه در این دسته قرار دارند.
بنابراین یکی از مالیات های مستقیم و تکلیفی، مالیات بر درامد حقوق یا مالیات حقوق می باشد.
اشخاص مشمول مالیات بر درآمد چه کسانی هستند؟
طبق ماده ۸۲ قانون مالیات های مستقیم درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر( اعم از حقیقی یا حقوقی) در قبال تسلیم نیروی کار خود بابت اشتغال در ایران برحسب مدت یا کار انجام یافته بطور نقد یا غیرنقد تحصیل می کند مشمول مالیات بردرآمد حقوق است.
چگونگی فرایند محاسبه مالیات بر حقوق کارگران
یکی از دغدغه های تمامی مشمولان در هر سال، مالیات و نرخ آن میباشد و در واقع بخش نامه مراجع قانونی برای همه مودیان در ابتدای سال اعلام میشود که این بخش نامه مربوط به میزان معافیت مالیاتی و چگونگی محاسبه آن میباشد ولی مالیاتِ کارگران و افراد کارمند در کارخانه های تولیدی یا خدماتی در میان همه مودیان و مشمولان به دلیل داشتن سطح درآمد پائین تر، اهمیت خاصی دارد و همیشه رسانه ها به آن توجه نشان می دهند. این که نمایندگان کارگران تا چه میزان قادر به رعایت حقوق کارگران هستند و شرایط اقتصادی و تورم تا چه حدی تاثیرگذار است که بسته به کمسیون تعیین کننده مالیات ها میباشد و در نهایت خروجی این کمسیون، الزامات قانونی را بهمراه دارد و وظیفه ی کارفرمایان اینست که مالیات تکلیفی کارگران را پیش از پرداخت حقوقشان کسر کرده و به حساب آنها باقی مانده حقوق را واریز کنند.
درخصوص مالیات حقوق و دستمزد نکاتی ارائه شده که باید آنها را مدنظر قرار دهید :
> درآمدهایی مشمولِ پرداخت مالیات بر حقوق می شوند که به صورت مستمر و غیر مستمر( پیش از زمان وضع کسری ها و پس از کم کردن میزان معافیت آن) باشند و از این درآمدها می توان به حقوق، مقرری، دستمزد اصلی و مزایای شغلی اشاره کرد.
> طبق ماده ۱۹۷، در صورت عدم تحویل لیست حقوق کارکنان توسط کارفرمایانشان در زمان مقرر، باید بعنوان جریمه دو درصد از حقوق پرداختی را پرداخت کنند.
> مودیان برای این که اطلاعات مالیات بر حقوق را به سازمان امور مالیاتی کشور تحویل دهند باید پروسه زمانی خاصی را طی کنند. سامانه ای به آدرس tax.gov.ir توسط سازمان امور مالیاتی در این راستا، ایجاد شده است تا مودیان، توانایی ثبت اطلاعات خودشان، دریافت کنندگان حقوق و مقدار حقوق آن ها در این سامانه را داشته باشند.
> از مالیات حقوق و دستمزد معاف می توان به درآمدهایی از جمله خانه های سازمانی، عیدی سالانه، حقوق بازنشستگی، حقوق کارکنان نظامی و انتظامی، جانبازان و آزادگان و… اشاره کرد.
زمان واریز مالیات حقوق
هر کارفرما برای پرداخت مالیات حقوق براساس قانون مالیات حقوق، بمدت یک ماه( برابر با سی روز) از سررسید تخصیص حقوق ماهانه پرسنل زمان دارد. او در این زمان مقرر باید بتواند قبض مالیات حقوق را به صورت اینترنتی پرداخت کند. درصورت عدم واریز مالیات حقوق تا این تاریخ توسط کارفرما، او باید جریمه تأخیر پرداخت مالیات حقوق را بدهد.
معافیت های مالیات بر درآمد حقوق
ماده ۹۱ ق.م.م به شرح معافیت های مالیات حقوق بطور شفاف پرداخته است که در ادامه با آن ها اشنا میشوید:
>> مدیران و اعضای هیئت های سیاسی خارجی که به کشور وارد می شوند. همچنین اعضای نمایندگی های فوق العاده از دولت های بین المللی که در کشور حضور دارند. البته این معافیت به شرط وجود معاملات متقابل قابلیت اجرایی دارد.
>> کارشناسان خارجی که از محل کمک های بلاعوض فنی و اقتصادی و علمی و فرهنگی دولت خارجی و یا مؤسسات بین المللی با موافقت دولت جمهوری اسلامی به ایران اعزام می شوند.
>> از دیگر معافیت های مالیات بر درامد حقوق می توان به حقوق بازنشستگی و خسارت اخراج و بازخرید خدمت و وظیفه و مستمری و پایان خدمت و وظیفه یا مستمری پرداختی به وراث و پرداخت حق سنوات و حقوق ایام مرخصی استفاده نشده در موقع بازنشستگی اشاره کرد.
>> خانه های سازمانی که در اختیار مأموران کشوری با اجازه قانونی یا به موجب آئین نامه های خاص قرار داده می شود.
>> وجوهی که کارفرما به وسیله حقوق بگیر یا مستقیماً به خاطر هزینه معالجه کارکنان خود یا افراد تحت تکفلشان به پزشک یا بیمارستان به استناد اسناد و مدارک مثبته پرداخت کند.
>> مالیات به درامد حقوق پرسنل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نظیر نظامی و انتظامی، مشمولان قانون استخدامی وزارت اطلاعات و جانبازان انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی و آزادگان، تعلق نمی گیرد.
نحوه ارسال فایل مالیات بر درآمد حقوق
در حال حاضر از طریق سامانه اینترنتی می توان فایل و فهرست مالیات بر درامد حقوق و دستمزد را ارسال کرد. داشتن نام کاربری و کلمه عبور و همچنین کد اقتصادی برای ورود به این سامانه و ارسال فایل از طریق آن الزامیست. گزینه صفحه شخصی را با ورود به این سامانه مشاهده میکنید که متشکل از چند بخش فهرست حقوق، حقوق بگیران، خروج و نام شرکت و یا کارفرما است.
در صورت ورود به بخش فهرست حقوق به گزینه فهرست حقوق جدید دسترسی پیدا کنید. سپس با مشخص کردن نحوه ثبت لیست می توانید به تکمیل بخش های مربوط به ماه، حوزه مالیاتی، نوع لیست و نام آن بپردازید. در چنین شرایطی باید با انتخاب نام حوزه مالیاتی که به صورت پیش فرض وجود دارد؛ گزینه اصلی را در بین موارد اصلی، الحاقی و اصلاحی از میان نوع لیست، انتخاب کنید ولی این نکته را در نظر داشته باشید که اگر در فهرست ارسالی شما اشتباهاتی وجود داشته باشد و بخواهید اصلاحش کنید باید به سراغ گزینه الحاقی بروید. گزینه اصلاحی، همچنین قابلیت اصلاح و ویرایش فایل های ارسال شده را برای شما فراهم کرده است.
پس از انجام این کار با ورود به فهرست حقوق، کلیکی را بر روی فهرست لیست ها انجام دهید. شما می توانید یک لیست جدید را با استفاده از گزینه فهرست حقوق جدید بوجود آورید. فهرست فایل های ارسالی، بیانگر فایل های ارسالی شما می باشند. فهرست لیست ها هم نشاندهنده ی حقوق مؤدی است و کاربرد فهرست قبض ها اینست که کدام لیست ها توسط مؤدی، ارسال شده است. در صورت مطابقت تعداد نفرات با لیست موردنظر شما میتوانید به سراغ گزینه عملیات و خلاصه لیست بروید و کلیکی را به ترتیب بر روی این دو گزینه، انجام دهید. در صورت درست بودن اطلاعات شما در سامانه میتوانید آنها را تائید کنید.
توجه کنید که امکان اصلاح مجدد در صورت تأیید نهایی اطلاعات، برای شما وجود ندارد. بنابراین باید کلیه خطاهای موجود را پیش از تائید اطلاعات، برطرف کنید.
گردآوری: بخش کار و کارگر سرپوش
- 9
- 2