متخصص شخصیت های منفی دوست داشتنی ام

مهران احمدی بازیگر فیلم های «کارگر ساده نیازمندیم»، «من دیوانه نیستم»، «ماحی»، «اسب حیوان نجیبی است» و… طی سال های اخیر فعالیت بیشتری در سینما داشته است. در روند بازی این بازیگر شاهد نوعی تحول خاص هستیم که در اکثر مواقع نقش ها و شخصیت هایی را به عهده گرفته است که هم وجه مثبت و هم وجه منفی دارند و حتی اگر گاهی وجه منفی آن غالب شود، باز هم تماشاگر به طور کامل نسبت به او احساس منفی پیدا نمی کند. به قول خود احمدی، او متخصص نقش های منفی دوست داشتنی است.

شخصیت هایی از طبقه متوسط جامعه که سختی های بسیاری متحمل شدند و به تدریج رشد کرده اند. احمدی اخیرا در فیلم «ماحی» در نقش فرزین با گریم و سر و شکل متفاوتی ظاهر شده است.

دقایقی با این بازیگر همراه شدیم تا از چالش های بازی در «ماحی» صحبت کند.

چطور با آقای خیام به عنوان کارگردان فیلم اولی همکاری کردید؟

ـ‌ طبق روال همه فیلم هایی که کار کردم، اول متن را خواندم و قبلاً هم سابقه همکاری با کارگردانان فیلم اول را داشتم و آقای خیام هم یکی از آنها بود و فیلمنامه (ماحی) خیلی خوب و منسجم بود و آمدیم و با هم نشستیم و تمریناتی داشتیم و این همکاری شکل گرفت.

زمانی که پذیرفتید فرزین را بازی کنید، چه تصوری نسبت به این شخصیت داشتید و چه انگیزه ای باعث شد بیشتر به سمت فرزین برید؟

ـ‌ فیلمنامه برایم مهمترین موضوع بود و در آن مسائل و ماجراهایی بیان شده بود که جزو دغدغه های روز اجتماع است و این برای من به عنوان یک بازیگر وسوسه برانگیز است. این داستان ها دغدغه روز اجتماع هستند و هر روز اخبار فراوانی از شخصیت های مختلف می شنویم و این برای من خیلی ارزشمند است. فرزین شخصیتی است که جزو کارتل های اقتصادی و سیاسی است و دوست داشتم نقشی را که تا به حال تجربه نکرده ام، بازی کنم و مجموع این دغدغه ها و خود این شخصیت که در سیاست و اقتصاد فعالیت زیرزمینی انجام می دهد، برایم جذاب بود.

حال و هوای این شخصیت خیلی متناقض است و حدس می زنم بازی چالش برانگیزی را از سر گذراندید. فرزین در عین برخورداری از وضعیت مالی خوب، اعتماد به نفس ندارد و گذشته ای دارد که به نظر رفتار فعلی او را توجیه می کند.

ـ شخصیت هایی مانند فرزین جزو بی ریشه هایی هستند که در جامعه ریشه می دوانند و وجود این شخصیت ها در جامعه احتیاج به ذاتی بیمار دارد؛ یعنی باید درون این شخصیت ها بیماری و مرضی باشد که بتوانند به خاطر آن هر کاری انجام دهند. فرزین با وجود اینکه پول و وضعیت اقتصادی و اجتماعی بالایی دارد، از دوران کودکی عقده های روانی دارد که در بزرگسالی نمود پیدا می کند. هر چقدر وارد این نقش می شدم، بیشتر به این لایه ها پی می بردم و انگار که نسل اندر نسل ناخلف هستند و تا آخر به همین شیوه پیش خواهند رفت. بهترین تعریف برای این افراد، بی ریشه هایی که ریشه می دوانند است و این برای جامعه خطرناک است. وقتی کارتل های قدرت یک جامعه به دست افرادی می افتد که می توانند هر کاری انجام دهند و گریزی ندارند، اگر کسی بخواهد به فکر اصلاح امور بیفتد، کارشان نشدنی یا سخت می شود. این افراد به حدی در مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ریشه می دوانند که جمع کردن آنها کار دشواری است. در حقیقت لایه لایه بودن، برخورد و ارتباطات این فرد برایم خیلی جذاب بود.

او می خواهد پدر باشد تا نسلی از او باقی بماند. از یک طرف کفر و ایمان او مخلوط شده و معجونی آشفته از آن خارج شده و از طرف دیگر با مباحث سیاسی و اقتصادی رو به رو هستیم.

شیوه گفت و گو با آقای خیام برای رسیدن به این نقش چطور بود؟

ـ با ساعت های متمادی و حدود ۱۰ روز، هر روز با هم دورخوانی، تمرین و صحبت داشتیم و حتی درباره گریم هم بحث کردیم.

 به نظر می رسد نوع این گریم، چهره فعلی شما را بدتر از آنچه هست، نمایش می دهد.

ـ این گریم عمدی بود و می خواستیم شومی و ذات بد در این فرد وجود داشته باشد و به هر حال سخت بود. دندان هایم که جلو آمده بود، پیشنهاد خودم بود و قبل از فیلمبرداری پیشنهاد دادم و بعد از آماده کردن یک هفته داخل دهانم گذاشتم. خیلی سخت بود و لثه هایم خیلی اذیت شد. موی سر فرزین، نوع چهره و حالات مختلف روحی که داشت، خیلی خاص بود و حتی فکر کردن به این شخصیت نیز دشواری هایی داشت. در هر صورت من متخصص آدم های منفی هستم که مخاطب در نهایت چندان از او ناراضی نیست.

اتفاقا می خواستم به همین اشاره کنم؛ ما شاهد یک روند در شخصیت هایی که شما بازی کردید، هستیم. در «نفس»، «کارگر ساده نیازمندیم» و «ماحی» معمولاً شما را در نقش افرادی دیدیم که طبقه متوسطی دارند و به تدریج رشد می کنند.

ـ در حقیقت من متخصص شخصیت های منفی دوست داشتنی هستم؛ یعنی بیننده از آنها متنفر و منزجر نمی شود و حتی گاهی همذات پنداری هم می کند.

بازی در این شخصیت ها برایم ریشه درونی دارد و احساس می کنم یک شخصیت مطلقاً منفی یا مطلقاً مثبت وجود ندارد و سعی می کنم در شخصیت هایی که بازی می کنم این ویژگی را در نظر داشته باشم و لایه های منفی و مثبتی از آنها را نشان دهم. ما هیچ وقت آدم های صرفاً سیاه و سفید در دنیا نمی بینیم و همه وجه مثبت و منفی دارند. یکی از شخصیت هایی که احساس می کنم درست و تکنیکی آن را بازی کردم، فرزین است و خیلی آن را دوست دارم. متأسفانه سختی هایی که برای فیلم متحمل شدیم را نمی بینند.

سال گذشته به طور کلی فیلم بایکوت شد و اجازه ندادند به جشنواره بیاید و امسال هم زمان اکرانی که به آن دادند، خوب نبود. تصمیم گرفتم روی دست هایم راه بروم و ظاهرا روی پا راه رفتن برای دیده شدن فایده ای ندارد.

فکر می کنم این متفاوت ترین نقشی بود که بازی کردید.

ـ من نقش غیر متفاوت اصلاً ندارم و اگر یک نقش غیر متفاوت از من دیدید، حاضرم هر چه بگویید انجام دهم. در مقابل افرادی را می بینم که نقش های مشابه بازی می کنند و تحسین می شوند و تبدیل به کلیشه جشنواره شدند. شاید این یک نوع شانس و اقبال باشد اما من تا به حال اعتراضی نکرده ام.

برای بازی در «ماحی» با توجه به سوژه ملتهب آن ابهام خاصی نداشتید؟

ـ این فیلم ها به گونه ای سیاسی و اقتصادی است و هر بازیگری جرأت بازی در آن را ندارد. اگر جناح بندی خاصی در این فیلم وجود داشت، قطعا نمی پذیرفتم  اما جناح بندی در فیلم نیست و تنها به یک مسأله اقتصادی ـ سیاسی می پردازد. بارها از این نوع فیلم هایی که جناح بندی دارند، در سینما دیده و شاهد برخوردهایی که با بازیگران صورت گرفته، بوده ایم، اما ویژگی مهم این فیلم آن است که هیچ نوع جناح بندی سیاسی در آن وجود ندارد. تمام اتفاقات در این فیلم، سال ها پیش به صورت واقعی افتاده است.

 به نظرتان چرا خیلی کم فیلم در این حوزه ساخته می شود؟

ـ چون معمولاً مورد غضب واقع می شود و فیلم هایی از این دست یا اکران نمی شود یا اکران خوبی به آن نمی دهند و با وجود این شرایط فیلمساز نابود می شود. ما از مردم می خواهیم فیلم را ببینند، ما باید اطلاع رسانی درستی برای «ماحی» وجود داشته باشیم تا متوجه ساخت آن شوند.

دغدغه این روزهای شما چیست؟

ـ‌ دغدغه ام بازیگری است و می خواهم فیلم بازی کنم اگر اجازه دهند و شرایط فراهم باشد. دغدغه اصلی ام این است که خیلی ویژه به بازیگری ادامه دهم و اگر دقت کنید متوجه کم کاری ام خواهید شد. در حال حاضر حتی دوست ندارم فیلم متوسط بازی کنم و دوست دارم فیلمی که بازی می کنم،‌ حرفی برای گفتن داشته باشد. این آخر سال کاری با علیرضا امینی و داریوش یاری کاری انجام دادم و احتمال می دهم فیلم های خوبی می شود. ما باهر تهیه کننده ای کار می کنیم، در آن سال توقیف است و سال بعد آزاد می شود.

 کمی هم درباره بازی در فیلم «کارگر ساده» بگویید؟

ـ‌ امسال صدای خیلی ها برای فیلم های جشنواره بلند شد اما هیچکس نیامد بگوید چرا بازی های خوبی مانند بهرام افشاری و مهران احمدی فیلم را ندیدند.

امیدوارم اکران خوبی به فیلم بدهند چون موضوع قابل تأملی دارد و در حال بیان یک مسأله اجتماعی است که در تهران به شدت دیده می شود. نقش رحمت را به رغم کوتاهی بسیار دوست داشتم و معمولاً سوژه فیلم و تأثیرگذاری نقش برایم اهمیت بیشتری دارد.