طنز از نگاه خواننده آهنگ غمناک رسم زمونه

این بازیگر و خواننده در گفت‌وگو با خبرنگار رسانه ایسنا با اشاره به سابقه فعالیت‌های طنز خود گفت: من طنزهای چخوف را برای اولین بار به تلویزیون آوردم. قبل از انقلاب فعالیت طنز داشتم و بعد هم به تشویق هوشنگ گلمکانی به مدت ۱۰ سال، صفحه طنز «مجله فیلم» را به عهده گرفتم و آن جا تعریفی از طنز ارائه دادم؛ بنابراین با این مفهوم بیگانه نیستم. عده‌ای تصور می‌کنند به دلیل اینکه شعر «رسم زمونه» را گفته‌ام اهل گریه و زاری هستم اما بسیار طنازم و به شکل علمی هم طنز می‌نویسم و کار می‌کنم.

او با ارائه تعریفی جامع از مفهوم طنز گفت: «طنز شلیکی است به سوی نابه‌سامانی‌ها». این تعریف را با اشاره به اسم خودم در خارج از کشور هم بازتعریف کردند. ما معمولا به مسائلی می‌خندیم که نباید باشد ولی هست و همچنین به مسائلی می‌خندیم که باید باشد و نیست. هر طنزی که می‌بینید مستثنی از  این تعریف طنز نیست یعنی خنده به ناهنجاری‌ها و بی‌هنجاری‌ها.

این بازیگر با بیان اینکه برنامه‌هایی مانند «خندوانه» و «دورهمی» از کیفیت بسیار عالی برخوردار هستند، اظهار کرد: اگر این برنامه‌ها در تلویزیون تولید نشوند، اشتباه است. بسیاری از سریال‌های تلویزیونی هم که بستر خنده دارند از لحاظ کیفیت، شدت و ضعف دارند و گاهی ممکن است در سریال حرفی زده یا مساله‌ای نمایش داده شود که مخاطب یا قشر خاصی را ناراحت کند که بگویند تعدیل کنید؛ برای مثال سریال مهران مدیری به دلیل اعتراض برخی از پزشکان ادامه پیدا نکرد.

او با اشاره به اینکه طنز باید مرز مشخص داشته باشد، ادامه داد: طنز باید مرزی در روشن‌بینانه‌ترین و هوشیارانه‌ترین شکل داشته باشد تا بفهمیم مساله‌ای که به عنوان طنز مطرح می‌شود، توهین است یا یک نابه‌هنجاری اجتماعی را بیان می‌کند. گاهی در طنز جوزدگی سیاسی و سیاست‌زدگی هم رخ می‌دهد که اگر طنز به این سمت برود به هجو، خودخواهی و برخوردهای شخصی تبدیل می‌شود، در حالی که طنز باید جهان شمول باشد.

این کارگردان با تاکید بر اینکه افرادی که طنز کار می‌کنند باید به مطالعه ادبیات کلاسیک بپردازند، اظهار کرد: هیچکس حق ندارد بدون مطالعه ادبیات کلاسیک طنز و فهم آن به طرف کار طنز برود. مگر می‌شود یک ایرانی عبید زاکانی را نخواند و به طرف طنز برود. طنز عبید نه تنها شما را می‌خنداند بلکه به شما تکنیک آموزش می‌دهد.

او اضافه کرد: افرادی در این عرصه برای نان سریال می‌سازند و عده‌ای هم برای معنویت، ضرورت و جان کار و سریال تولید می‌کنند. معمولا افرادی که در این عرصه برای نان کار می‌کنند به حاشیه می‌روند.

این نویسنده با اشاره به اینکه افرادی که طنز کار می‌کنند چه ویژگی باید داشته باشند، گفت: عوامل سازنده یک برنامه یا سریال طنز بدون مطالعه طنازهای ایران و جهان به خصوص کلاسیک‌ها حق ندارند دست به نوشتن بزنند و کارگردانی کنند. همچنین آن‌ها باید به دلیل ضرورت و معنویت، کار طنز انجام دهند. در حال حاضر می‌بینید که داعش مردم را می‌کشد و شما با طنز می‌توانید چنان ضربه‌ای به داعش بزنید که بلند نشود، این قدرت طنز است و شلیک به سوی نابه‌سامانی‌هاست.

رسول نجفیان در بخش پایانی این گفت‌وگو به مجموعه جدیدی که در حال نگارش آن است اشاره و بیان کرد: اسم سریالی که در حال نوشتن آن هستم «ژرفاخند» است و نامش ثبت شده است. داستان‌های طنز جناب مولانا، سعدی، عبید زاکانی و بسیاری از این عزیزان را به شکل بی پیرایه و ساده در ۱۰۰ قسمت نوشته‌ام که قرار است هر قسمت آن به مدت ۲۰ یا ۴۰ دقیقه باشد. در حال حاضر به دنبال اسپانسر هستم تا این سریال را بسازم و به تلویزیون ارائه کنم. در همین راستا با رامبد جوان هم تماس خواهم گرفت.