فلورا سام: همه‌چیز شده اسپانسر!

بارها نام فلورا سام را به عنوان بازیگر، نویسنده و كارگردان در مجموعه‌های تلویزیونی دیده‌ایم. شروع فعالیت حرفه‌ای او در تلویزیون با بازی در مجموعه «مهر و ماه» به كارگردانی حمید لبخنده بود و پس از آن سریال‌هایی چون نشانی، ماه عسل، توطئه فامیلی، راز و نیاز، بی‌قرار، باغ سرهنگ، ما فرشته نیستیم و... را كارگردانی كرد. این روزها اولین فیلم بلند سینمایی سام بر پرده سینماها قرار دارد. «قرارمون پارك شهر» در عین داشتن داستان از خلاقیت كارگردان برخوردار است. این فیلم فضایی زنانه دارد و داستان زندگی نویسنده‌ای را روایت می‌كند كه در حین نوشتن آخرین رمان خود پرده از حقایق زندگی‌اش برداشته می‌شود. شقایق فراهانی، ماه‌چهره خلیلی، امین زندگانی، سام نوری، سیاوش طهمورث، امید روحانی، افسر اسدی، شیوا خسرومهر، مریم كاویانی، نرگس محمدی و محمدرضا شریفی‌نیا بازیگران اصلی این پروژه هستند. به بهانه اكران این فیلم در سینما با سام گفت‌وگویی انجام دادیم كه در ادامه می‌خوانید.

 شما در ساخت اولین فیلمتان به سمت یك داستان كاملا رئال و به تعبیری تلخ رفته‌اید. آیا این واقعگرایی در ایده اولیه فیلمنامه هم وجود داشت؟ منظورم این است كه داستان فیلم برگرفته از واقعیت است یا تخیل؟

بله، زمینه و خاستگاه اولیه فیلم كاملا رئال است و باید این‌طور می‌بود كه ما بتوانیم داستان را تعریف كنیم، اما با این‌كه می‌گویید تلخ است موافق نیستم. به این دلیل كه بعد از تمام مشكلاتی كه برای كاراكتر اصلی فیلم می‌افتد او باز هم به كارش ادامه می‌دهد و رمانش را منتشر می‌كند. در واقع فیلم می‌گوید در زندگی هر انسانی مشكلاتی پیش می‌آید، اما مهم این است كه بتواند مشكلاتش را پشت سر بگذارد و به راهش ادامه دهد. بنابراین این فیلم نگاهی امیدوارانه به زندگی دارد.

 پس ریشه در واقعیت دارد، نه تخیل؟

بله. ایده اصلی فیلمنامه از همان زندگی شاعری در دوره قاجار كه در فیلم می‌بینید به ذهن من رسید. زندگی این شاعر در آن دوره كاملا واقعی است كه وقتی از آن مطلع شدم به نظرم بسیار جذاب و دراماتیك آمد. جنگ باعث می‌شود بین زنی و نامزدش فاصله بیفتد و بعد تا آخر عمر هم آن مرد برنمی‌گردد و زن نمی‌داند چرا برنگشت! نمونه چنین اتفاقاتی قطعا بی‌شمار در كشور ما وجود دارد. حتی شخصیت اصلی فیلم من پریچهر كه نویسنده است در جایی از فیلم می‌گوید كه داستان‌هایی كه در گذشته اتفاق افتاده در حال هم اتفاق می‌افتد. این فیلم تلفیقی از گذشته و حال است و اتفاقا جالب است این را هم بگویم كه در یكی از مراسم‌ نقد و بررسی فیلمم همسر شهیدی به من گفت این فیلم بسیار به واقعیت نزدیك است و مسائلی كه در آن مطرح شده را با گوشت و پوست‌اش احساس كرده كه این گفته‌ها برای من خیلی ارزشمند بود.

 اگر فیلم شما را یك اثر اجتماعی بدانیم كه حرفی برای مخاطب امروز دارد، چه پیام و حرفی در این قصه وجود دارد كه شما بخواهید آن را امروز مقابل مخاطبان‌تان قرار دهید؟

مهم‌ترین پیامی كه سعی كردم آن را بدون هیچ شعاری بیان كنم این بود كه ما گاهی خشونت‌هایی را علیه زنان انجام می‌دهیم كه خودمان هم خبر نداریم. در این فیلم تلفیقی از گذشته و حال انجام دادم كه عمدی بود. اگر مثلا در زمان قاجار با خشونت‌های جسمی در مورد زنان روبه‌رو می‌شدیم امروز حتی در طبقه تحصیلكرده اجتماعی هم بعضا اجازه تصمیم‌گیری به زن داده نمی‌شود و این مرد است كه به جای زن تصمیم می‌گیرد! كمااین‌كه هنوز هم خشونت‌های جسمی علیه زنان در تمام دنیا دیده می‌شود. زن داستان ما در دو جای داستان به دو مرد مختلف می‌گوید كه ای‌كاش گذاشته بودی من هم تصمیم بگیرم و این تاثر‌برانگیز است.

 متاسفانه خشونت علیه زنان پیشینه تاریخی درازی دارد كه البته در دهه‌های اخیر اشكال مدرنی به خود گرفته است. شما خودتان به عنوان زنی كه فعالیت‌های اجتماعی گسترده و البته خانواده موفقی دارید چه توصیه‌ای به زنان امروز دارید؟

من تنها حرفی كه می‌توانم بزنم - كه البته در فیلمم هم آن را بیان كردم -این است كه باید جنگید. زنان برای كسب موفقیت باید دو‌سه‌برابر بیشتر از مردان بجنگند. به این دلیل كه مشكلات پیش‌روی‌شان بسیار است و بستر اجتماعی برای‌شان چندان مساعد نیست. با این اوصاف زنان نه‌تنها در ایران، بلكه در تمام دنیا ثابت كردند كه می‌ایستند و برای خواسته‌های خود تلاش می‌كنند. زنان باید تلاش كنند بستر اجتماعی مناسبی برای خود و به‌خصوص نسل بعد از خودشان فراهم كنند.

 با توجه به این‌كه خاستگاه حرفه‌ای خودتان و همسرتان (مجید اوجی، تهیه‌كننده) تلویزیون است قطعا الان كه وارد سینما شدید از تیزرهای تلویزیونی خوبی هم بهره‌مند هستید.

نه متاسفانه. تیزرهای تلویزیونی فیلم ما در زمان‌های مناسبی از تلویزیون پخش نمی‌شود. تیزرهای فیلم ما كم و در ساعات كم‌بیننده و شبكه‌های كم‌مخاطب پخش می‌شود. از آن‌طرف تبلیغات شهری هم كه دیگر چه عرض كنم!

سازمان زیباسازی شهرداری صرفا با دیدن پوستر فیلم كه سه خانم روی آن است به ما اجازه تبلیغات شهری نداد. با این توضیح كه فیلم تجاری است! یعنی حتی به خودشان این زحمت را نداند كه یك نفر را مامور كنند بیاید اول این فیلم را ببیند بعد نظر بدهد و من واقعا نمی‌دانم چطور می‌توان از روی پوستر یك فیلم به این نتیجه رسید كه فیلم تجاری است! در صورتی‌كه تمام فیلم‌هایی كه با فیلم من روی اكران هستند از تبلیغات شهربرخوردارند.

 چطور شد به این ترکیب از   بازیگران حرفه‌ای رسیدید؟

سابقه كاری‌شان را دیده بودم و در این فیلمنامه با توجه به سن و چگونگی نقش در نهایت به این بازیگرانی كه می‌بینید، رسیدم. مثلا در مورد شخصیت حیران خانم كه شاعری ترك زبان است در ابتدا عكسی از ایشان دیده بودم كه به نظرم به نرگس محمدی شبیه آمد و خب از آنجا كه ایشان هم اصالتا ترك زبان هستند و به آن تسلط دارند او را برای این نقش انتخاب كردم.

 برای نوروز برنامه خاصی دارید؟

هنوز برنامه خاصی نداریم، اما امیدوارم در آستانه نوروز حال دل همه مردم خوب باشد. آدم‌ها می‌توانند در كنار خیابان بایستند، آبمیوه بخورند و خوش باشند و می‌توانند به سفرهای اروپایی بروند و خوش نباشند. مهم حال دل است.

 در حال حاضر چه كاری انجام می‌دهید؟

من در هر مدیومی كه بتوانم، كار می‌كنم. الان دو سریال در حال تولید در مقام نویسنده دارم كه دو سال است با وجود این‌كه متن‌هایش تصویب شده، اما اجازه تولید به آنها داده نمی‌شود و در پاسخ به چرایی‌اش حرف از عدم‌بودجه می‌زنند! از آن‌طرف یك نمایشنامه هم دارم، اما متاسفانه مشكل این روزها برای كار در مدیوم‌های مختلف جذب اسپانسر است كه انگار ما هم برای بقا در این حرفه باید راه و رسم جذب اسپانسر را یاد بگیریم. بازیگری را هم البته  مانند گذشته دوست دارم، اما سال‌هاست پیشنهاد خوبی نگرفته‌ام و فكر می‌كنند چون كارگردان شدم دیگر بازی نمی‌كنم. در صورتی‌كه اصلا این‌طور نیست.