بهرام ابراهیمی: حالِ خوب بهتر از مالِ خوب است

بهرام ابراهیمی را از سریال «اولین شب آرامش» ساخته احمد امینی به یاد دارم.نقشش كوتاه بود اما من حتی جزئیات آن را هم به خاطر دارم، شاید به این دلیل كه سریال را دوست داشتم و پیگیرش بودم.خاصیت كارهای خوب همین است، به یاد می‌مانند و زحمت سازنده‌های آن هدر نمی‌رود، حتی اگر در آن نقش كوتاهی داشته باشند. ابراهیمی نقش كوتاه زیاد دارد، نقش‌هایی كه طولشان اهمیتی ندارد اما عرضشان آن‌قدر است كه بازیگری مثل او كه به گفته خودش از ده سالگی و از تئاترهای مدرسه عشق به بازیگری را تجربه كرده، آنها را بپذیرد و برایشان زحمت بكشد.

ابراهیمی چند سالی است در رادیو هم فعالیت دارد و از ظرفیت‌های صدایش استفاده كرده و در حوزه كتاب گویا هم فعال است و تا حالا ده پانزده كتاب با صدای او منتشر شده كه از میان آنها می‌توان به بینایی نوشته ژوزه ساراماگو اشاره كرده كه قبلا كتاب كوری را نوشته، همان كتابی كه ایرانی‌های زیادی آن را خوانده‌اند و دوستش داشته‌اند. با ابراهیمی هم‌صحبت شدم تا از دنیای خودش و هنر برایم بگوید.او این روزها مشغول بازی در سریال دنیای گمشده است كه قرار است عید نوروز از تلویزیون پخش شود.او در این سریال نقش سركارگر یك كارخانه ورشكسته را بازی می‌كند.

به نظر می‌رسد در شرایط سخت امروزی بازی كردن نقش سركارگر یك كارخانه ورشكسته شرایط را برای شما سخت‌تر می‌كند.

شرایط سخت باعث شده آثار نمایشی و نقش‌ها هم تلخ و سخت شوند. فارغ از نقشی كه بازی می‌كنم از شرایط به وجود آمده متاسفم! همه را خسته و افسرده كرده است.

از تجربه شخصی‌تان برایم بگویید و این كه در چنین اوضاع و احوالی آدم‌ها چگونه می‌توانند درون و به اصطلاح اعصاب خود را آرام كنند تا بتوانند تصمیم‌های درست‌تری بگیرند و از این شرایط سخت به سلامت عبور كنند؟

من نه مصلح اجتماعی هستم ونه سوادم در زمینه جامعه‌شناسی امروز ایران آن‌قدر است كه بتوانم برای دیگران نسخه بپیچم. واقعیت این است اگر بگویم به خودتان و درون خودتان بپردازید فقط شعار داده‌ام و نمك ریخته‌ام روی زخم مردم.اما دوست و همكار قدیمی‌ام امیر دژاكام نسخه‌ای دارد كه خودم در شرایط سخت از آن استفاده می‌كنم؛ «این نیز بگذرد...». سختی و آسانی می‌گذرد و آنچه می‌ماند خاطره این دوران در ذهن خودمان و دیگران است.

در تئاتر، تلویزیون، سینما و رادیو فعالیت دارید. كدام حوزه را بیشتر دوست دارید و با روحیه‌تان سازگارتر است؟

همه حوزه‌ها. هر كدام دنیای خاص خود را دارند و من همه‌شان را دوست دارم.با این گفته برخی همكارانم كه مثلا می‌گویند جز تئاتر جای دیگری حالم را خوب نمی‌كند، موافق نیستم ! اگر چنین است چرا در حوزه‌های دیگر فعالیت می‌كنید؟ من جایی كار می‌كنم كه حالم را خوب كند، بنابراین هر جا اسم بهرام ابراهیمی را دیدید یعنی فعالیت در آنجا را دوست دارد. برای كارم سختی زیاد دیده‌ام اما از انتخاب‌هایم راضیم و خوشحالم كه بازیگر و گوینده هستم.

می‌گویند آدم‌ها اگر كاری را كه دوست دارند انجام بدهند، نیمی از مسیر موفقیت را طی كرده‌اند، حتی اگر پول زیادی در میان نباشد...

من می‌گویم همه راه را طی كرده‌اند.البته من از این شعار كه پول خوب نیست اصلا خوشم نمی‌آید. پول خوب است، چون ما برای امرار معاش و گذراندن زندگی به آن نیاز داریم.كسی كه بگوید من پول را دوست ندارم حتما اشكالی در مغز و ذهنش دارد.من كاری را انجام می‌دهم كه دوستش داشته باشم و حالم را خوب كند. امسال در نمایشی به نام دلاك‌ها به كارگردانی شهرام عبدلی بازی كردم كه پولی از آن نصیبم نشد، اما آن‌قدر این كار را دوست داشتم كه بسیار حالم را خوب می‌كرد. معتقدم همه چیز پول نیست همان‌گونه كه بدون پول هم هیچی وجود ندارد.

اهل فیلم دیدن و شنیدن موسیقی هم هستید؟

بله، بسیار زیاد. در زمینه فیلم، اولویت با فیلم‌های هالیوود است،البته فیلم‌های خوبش و بعد سینمای اروپا را پیگیری می‌كنم. در زمینه موسیقی، راك اند رول را دوست دارم و بعد موسیقی كلاسیك. موسیقی مقامی به‌خصوص كردی را گوش می‌كنم چون اصالتا كرد هستم.

گفتید به راك‌اند رول علاقه‌مندید پس باید روحیه جوانی داشته باشید.

نمی‌دانم! شاید. محمدرضا آهنج می‌گوید بیشتر مردم كودك درون فعالی دارند، اما بهرام ابراهیمی غولك درون دارد پر از سر و صدا و انرژی.

در دوره‌ای كه كتاب‌های كاغذی با اقبال خوبی  روبه رو نمی‌شود به نظرتان كتاب‌های صوتی و اینترنتی چقدر می‌توانند مردم را به مطالعه تشویق كنند چون هر دو احتیاج به تمرین دارند و باید به آنها عادت كرد تا بتوان آنها را شنید یا خواند.

اتفاقا از شرایط استقبال نکردن مردم از كتاب‌های چاپی، برخی موسسات سوء استفاده كرده و كتاب‌هایی را منتشر می‌كنند كه فقط اسم كتاب صوتی را یدك می‌كشند و انگار تعریف آنها از كتاب صوتی این است كه صدایی آن را بخواند.اما واقعیت این است در حوزه كتاب صوتی باید جذابیت‌هایی برای مخاطب ایجاد كرد تا بتوان اعتماد او را جلب كرد.

خوانش كتاب صوتی باید به گونه‌ای باشد كه مخاطب احساس كند دارد به شبه نمایش گوش می‌كند.

در این زمینه تولید كننده‌های كتاب‌های صوتی باید صدایی انتخاب كنند كه جذاب و گیرا باشد و از طرفی خود گوینده اهل مطالعه باشد و كتابخوان حرفه‌ای كه بتواند اول خودش با كتاب ارتباط برقرار كند و بعد خوانش خود را چنان تنظیم كند كه مخاطب هم از شنیدن كتاب لذت ببرد

شما زیاد كتاب می‌خوانید؟

به‌شدت! رمان‌خوان حرفه‌‌ای هستم. دوره‌ای فلسفه و روان‌شناسی هم مطالعه می‌كردم، اما به مرور از این فضاها فاصله گرفتم و بیشتر روی رمان متمركز شدم.

رمانی هست كه آن را چند بار خوانده باشید؟

بله! مرشد و مارگاریتا نوشته میخائیل بولگاكف را چهار بار خوانده‌ام و هر بار چنان لذت برده‌ام كه انگار بار اول است، می‌خوانمش.