اکبر نبوی : اجازه نمی‌دهیم که کسی برای ما تعیین تکلیف کند

بعد از انتشار نام داوران سی و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر و تکرار نام برخی داوران از دوره‌های گذشته تاکنون‌، حاشیه‌هایی ایجاد شده است و با توجه به حاشیه‌های بعد از اعلام فیلم‌های برگزیده هر دوره پذیرش این سمت به‌طور مکرر برای برخی جای سوال دارد. در راستای این موضوع با برخی داوران این دوره از جشنواره به گفت‌وگو می‌پردازیم.

بوی توهم توطئه به مشام بعضی می‌رسد

در میان داورانی مانند رسول صدرعاملی که پنج دوره داوری جشنواره را برعهده داشته، بعضی دیگر همچون خسرو دهقان، منتقد و کارشناس سینما برای بار نخست در این سمت حضور دارند. دهقان درباره اولین حضور خود در هیات‌داوران جشنواره فجر به «وقایع‌اتفاقیه» توضیح می‌دهد: «من تجربه داوری در جشنواره‌های دیگر را داشته‌ام اما فکر نمی‌کنم اولین حضور در جشنواره فیلم فجر نیز تفاوت خاصی در انتخاب آثار به همراه داشته باشد. هنوز هیچ معیار خاصی برای انتخاب‌ها به ما بیان نشده است و به‌طور کلی داوری‌های هر دوره براساس سواد و دانش داوران همان دوره انجام می‌شود».

این منتقد در ادامه حاشیه‌های ناشی از حضور چندباره برخی داوران را نوعی توهم توطئه می‌داند و می‌گوید: «این نگاه‌هایی که همیشه به دنبال دسیسه‌ها هستند را نمی‌فهمم، چون جهان من هرگز این‌چنین نیست. انتخاب داوران در دوره‌های قبل منحنی عجیب و غریبی نداشته است، به‌هرحال هر کسی بنا به دیدگاه خود اثری را انتخاب می‌کند.

ما فرم‌هایی را بعد از تماشای هر فیلم پر می‌کنیم و بر‌این‌اساس نتیجه نهایی اعلام می‌شود. برترین‌های جشنواره‌های گذشته نیز دور از منطق نبوده، اما به‌هرحال نگاه برخی این‌چنین است که اگر اثر من انتخاب نشده، حتما اشتباهی رخ داده و نادرست و ناشی از توهم توطئه است. هر کسی سمت داوری را برعهده بگیرد، قطعا بر‌اساس نگاه شخصی امکان تایید همه آثار را ندارد و عده‌ای هم ناراحت می‌شوند که مهم نیست».

حضور فیلمسازان جوان باعث خوشحالی است

دهقان تعداد زیاد فیلمسازان جوان را باعث خوشحالی می‌داند و در این خصوص اشاره می‌کند: «آدم نوستالژیکی نیستم و از اینکه تعداد فیلمسازان جوان در جشنواره امسال زیاد است، خوشحال و امیدوار هستم. سنت جشنواره‌های جهان همیشه با ظهور یک پدیده خاص همراه است و به نظرم این اتفاق در جشنواره‌ای که با اکثریت آن را جوانان تشکیل می‌دهند، محتمل‌تر است و شاید چند اثر به‌طور چشمگیر ظهور کنند. امیدوارم حالا که تعداد جوان‌ترها بیشتر است از دور تکرار خارج شویم و هنگام اعلام جوایز نام هنرمندان همیشگی را برای دریافت جایزه نشنویم. من جوان‌گرا هستم و به آنها اهمیت می‌دهم. هنرمند جوان اولویت من است».

اجازه دخالت نمی‌دهیم

داوران دوره‌های قبلی جشنواره فیلم فجر نیز از تجربه‌های خود درباره اعتراض‌های قبل و بعد از جشنواره نسبت به انتخاب گروه داوری گله‌مند هستند و درواقع انتخاب هر هنرمندی برای داوری نارضایتی عده‌ای را به همراه می‌آورد.اکبر نبوی، تهیه‌کننده، منتقد و داور سه دوره از جشنواره‌ فیلم فجر، همچون سایر داوران جشنواره به توهم و قضاوت‌های نادرست برخی رسانه‌ها و منتقدان اشاره می‌کند و به «وقایع‌اتفاقیه» می‌گوید: «کسی در دوره‌های مختلف جشنواره حق تعیین متر و معیار برای انتخاب برگزیده‌های داوران را ندارد و اگر هم زمانی چنین اتفاقی افتاده باشد و اگر روزی چنین اتفاقی افتاده باشد، کسانی مثل من، رسول صدرعاملی، کمال تبریزی و... اجازه نمی‌دهیم که کسی برای ما تعیین تکلیف کند و اصلا این تفکر نسبت به همه داوران در همه دوره‌ها بیمارگونه است.

اگر برخی از داوران به‌طور استثنا دست به چنین کارهایی زده‌اند، قطعا دیگران به نظر و رویکرد آنها توجهی نکرده‌اند و نتیجه‌ای حاصل نشده است. هر داور بنا به تجربه حضورش در سینما و بر‌اساس زیبایی‌شناسی و معیارهای تکنیکی در بخش‌های اصلی و فرعی انتخاب‌هایی انجام می‌دهد و قاعدتا بعد از اعلام برگزیدگان آنهایی که در این لیست قرار نمی‌گیرند، نسبت به داوری موضع منفی می‌گیرند. سال های ۸۴ و ۸۶ برگزیده‌های جشنواره در جشن خانه سینما نیز برتر شمرده شدند و این به معنای این است که هر کسی که تجربه سینمایی داشته باشد و بین داوران قرار بگیرد، انتخاب مشابهی خواهد داشت».

شایعات رسانه‌ای

اکبر نبوی که داوری دوره قبل را نیز برعهده داشته است، صحبت‌های بهروز افخمی در جشنواره گذشته را به‌عنوان شایعات و تهمت‌های رسانه می‌داند و در این خصوص اشاره می‌کند: «اینکه بهروز افخمی به راحتی در دوربین نگاه می‌کند، ما را اهل معامله‌گری خطاب می‌کند و مورد ناسزا قرار می‌دهد، تنها به بی‌اطلاعی خود تاکید کرده است.

من برای حضور در داوری همیشه به ترکیب گروه داوران اهمیت داده‌ام، در دوران آقای شمقدری به من پیشنهاد داوری شد اما نه به خاطر نام آقای شمقدری - که ایشان را شخصیت سیاسی می‌دانم نه هنری - بلکه به‌دلیل ترکیب داورانی که مورد تایید من نبوده‌اند، حضور در هیات داوران را نپذیرفتم. من تاکنون ۲۸جشنواره سینمایی را داوری کرده‌ام و همیشه با وسواس زیادی مسئولیت داوری را برعهده می‌گیرم.

همچنین معتقدم داوران باید بعد از جشنواره به صورت تخصصی مورد نقد قرار بگیرند». این تهیه‌کننده در پایان درباره داوران سی و ششمین دوره جشنواره فیلم فجر توضیح می‌دهد: «من برای داوران این دوره آرزوی موفقیت می‌کنم و می‌دانم که حسادت‌ها آزارشان خواهد داد، اما باید ایستادگی کرد. هر کس داوری جشنواره را می‌پذیرد انواع حرف‌ها و نقدها را نیز باید بپذیرد و این گروه داوری بهترین انتخاب برای جشنواره پیش‌‌رو بوده است».

گرچه برخی رسانه‌ها انتخاب داوران را در حد جشنواره ملی ندانسته‌اند، اما اهالی هنر از این انتخاب‌ها دفاع می‌کنند و باید منتظر نتیجه حضور این داوران در پایان جشنواره باشیم. داوری این دوره از جشنواره فیلم فجر با حضور فرشته طائرپور، تهیه‌کننده و فیلمنامه‌نویس، رسول صدرعاملی، کارگردان و تهیه‌کننده، کمال تبریزی، کارگردان، حسن خجسته، عضو هیات امنای بنیاد سینمایی فارابی و عضو هیات امنای مدرسه ملی سینمای ایران و محمدرضا فروتن، بازیگر انجام می‌گیرد.