بهت اهالی سینما از اعلام نامزدهای جشنواره ملی فیلم فجر

امسال برای اولین بار قرار بود اعضای هیئت داوران مقابل خبرنگاران و دوربین ها بنشینند و ضمن اعلام اسامی نامزدها، پاسخ گوی خبرنگاران باشند. فهرست نامزدها و واکنش های لحظه ای حضار اما نشان داد، ماجرا عجیب تر از آن است که با دستمایه قرار دادن کلیشه «سلیقه هنری» قابل توجیه باشد. فهرست اعلام شده نامزدها حواشی عجیبی را به همراه داشت و درنهایت کار به جایی رسید که داوران پس از اعلام اسامی، بدون هیچ توضیحی سالن را ترک کردند.

جدای از بی نظمی در تعداد نامزدهای هر بخش که بدون هیچ توضیح یا الگویی بین پنج تا هفت مورد متغیر بود، این فهرست نکات مبهم دیگری هم داشت که هضم آن ها برای خیلی از مردم و سینماگران دشوار است. با ما همراه باشید با مهم ترین نکات و عجایب نامزدهای سی وششمین جشنواره فیلم فجر. توضیح ضروری آن که در زمان نگارش این مطلب، هنوز چند ساعتی تا شروع مراسم افتتاحیه باقی مانده است. گزارش برنده های جشنواره را می توانید در صفحه ۲بخوانید.

پیشتازان دوست داشتنی

دو فیلم «تنگه ابوقریب» و «مغزهای کوچک زنگ زده» هر کدام با ۱۱ نامزدی صدرنشینان فهرست نامزدهای امسال هستند که درباره درخشش آن ها تقریباً حرف و حدیثی وجود ندارد چرا که هر دو فیلم توانسته اند رضایت اکثر مردم و منتقدان را جلب کنند. این دو اثر که در بخش های صدابرداری، صداگذاری، فیلم برداری، نقش اول مرد، کارگردانی و بهترین فیلم رقابت مشترکی دارند، در بخش های دیگر نیز با بقیه فیلم ها رقابت می کنند و این شانس را دارند که رکورد سیمرغ های تاریخ جشنواره را جابه جا کنند.

با این حال، نامزد نشدن «مغزهای کوچک زنگ زده» در رشته های طراحی صحنه، چهره پردازی و موسیقی و نیز نامزدنشدن مهدی پاکدل و جواد عزتی از ابهامات نامزدی های این دو اثر جذاب است. «دارکوب» بهروز شعیبی با ۱۰ نامزدی و «به وقت شام» ابراهیم حاتمی کیا، «عرق سرد» سهیل بیرقی و «سرو زیر آب» محمدعلی باشه آهنگر با ۸نامزدی در رده های بعدی قرار دارند.

قانع به حضور در جشنواره

از میان ۲۲ اثر داستانی حاضر در جشنواره، شش فیلم در هیچ رشته ای نامزد نشدند و تنها به انتخاب شدن برای حضور در جشنواره بسنده کردند. این فیلم ها عبارتند از «هایلایت» اصغر نعیمی، «اتاق تاریک» روح ا... حجازی، «امیر» نیما اقلیما، «جشن دلتنگی» پوریا آذربایجانی و «جاده قدیم» منیژه حکمت. در این میان تنها منیژه حکمت کارگردانی باسابقه و اسم ورسم دار محسوب می شود که امیدوار بود حالا که پس از چند سال به سینما برگشته است، فیلم اش بتواند به نتیجه بهتری دست یابد.

نقش های اصلی

در بخش بهترین بازیگر نقش اول مرد نام امیر جدیدی برای دو فیلم «تنگه ابوقریب» و «عرق سرد»، امین حیایی برای «شعله ور»، بابک حمیدیان برای «سرو زیر آب»، رضا عطاران برای «مصادره»، سعید آقاخانی برای «کامیون» و نوید محمدزاده برای «مغزهای کوچک زنگ زده» به چشم می خورد. غیبت ساعد سهیلی که با سه فیلم «لاتاری»، «اتاق تاریک» و «ماهورا» در جشنواره حاضر بود و در هر سه نقش هم بازی های استانداردی ارائه کرده بود از نکات عجیب این فهرست است. محسن کیایی هم می توانست با حضور در «چهارراه استانبول» و «جشن دلتنگی» جزو نامزدها باشد.

در بخش بهترین بازیگر نقش اول زن اما اتفاقات عجیبی رخ داد. بر اساس فهرست نامزدها، در اقدامی بی سابقه، سارا بهرامی و مهناز افشار هردو به عنوان بازیگران نقش اول زن فیلم «دارکوب» نامزد شده اند که این موضوع با توجه به فیلم و ویژگی های نقش مهناز افشار که بیشتر به مکمل شباهت داشت، در نوع خودش شگفت انگیز است. شبنم مقدمی برای «خجالت نکش» دیگر نامزد این بخش است که حضورش قابل پیش بینی بود.

ماهور الوند برای «چهارراه استانبول» هم با این که بازی اش زیاد توجه مردم و منتقدان را جلب نکرده بود، در فهرست قرار گرفته است. باران کوثری دیگر نامزد این بخش است و با وجود این که عده ای نامناسب بودن فیزیک اش را برای ایفای نقش یک فوتسالیست نقطه ضعف نقش او دانسته بودند اما برای «عرق سرد» نامزد شده است.

ابهام در معنای مکمل

بخش بهترین بازیگران نقش مکمل مرد اما شگفت انگیزترین سیمرغ بازیگری امسال است. حضور سیامک انصاری برای «بمب» و فرهاد اصلانی و نوید پورفرج برای «مغزهای کوچک زنگ زده» قابل قبول و منطقی به نظر می رسد اما مسعود کرامتی در حالی در این بخش نامزده شده که بازی اش در «چهارراه استانبول» از نظر جایگاه نقش پدر بودن، بسیار شبیه و به مراتب ضعیف تر از فرید سجادی حسینی در «مغزهای کوچک زنگ زده» است و مهم تر از آن حضور جمشید هاشم پور در فهرست نامزدهاست که بازی کاملاً معمولی اش در «دارکوب» بیش از ۳تا۴ دقیقه و ۲تا۳ سکانس نیست ولی برای این فیلم نامزد شده است!

اما انتخاب حیرت انگیز این بخش، نام پژمان جمشیدی برای «سوءتفاهم» است که اعلامش با حواشی هم همراه شد. جمشیدی که چند سالی است با فاصله گرفتن از فوتبال به بازی در نقش های عمدتا طنز روی آورده است، در حالی که در «سوء تفاهم» چیز جدیدی ارائه نکرده است و حتی عده ای بازی او را نقطه ضعف فیلم می دانند امروز نامزد سیمرغ است.

فاجعه اصلی این فهرست خط قرمز روی نام هادی حجازی فر بود که با بازی فوق العاده در «لاتاری» شانس نامزد شدن را داشت. حجازی فر که معلوم نیست چرا بازی عالی اش در «لاتاری» دیده نشده است، حتی در «دارکوب» هم نسبت به جمشید هاشم پور بازی پررنگ تر و بهتری ارائه کرده بود.

در بخش بازیگری مکمل زن نیز سحر دولتشاهی، لیلی رشیدی و هدی زین العابدین سه بازیگری هستند که برای «عرق سرد» نامزد شده اند. البته سحر دولتشاهی برای دو فیلم در این فهرست حضور دارد که فیلم دیگرش «چهارراه استانبول» است. دیگر نامزد این بخش نگار عابدی برای «دارکوب» است که به نظر می رسید اگر قرار است زن مکملی از این فیلم انتخاب شود، شادی کرم وردی انتخاب شایسته تر و پررنگ تری باشد. همچنین نادیده گرفته شدن مرجان اتفاقیان که در اولین حضورش روی پرده برای فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» حسابی به دل مخاطبان نشسته بود از دیگر نکات ابهام این فهرست است.

غافلگیری با نورچشمی ها

تقریباً همه مخاطبان و منتقدان بر این باور بودند که فیلم «کامیون» کامبوزیا پرتوی، به جز بازی خوب سعید آقاخانی هیچ نکته مثبت دیگری ندارد. فیلمی که فیلم نامه اش ناهمساز است و بسیار کم اتفاق و خسته کننده پیش می رود و تقریباً در نیم ساعت اول آن هیچ اتفاقی نمی افتد، از نیکی کریمی در یک نقش تجاری و کلیشه ای استفاده می کند و هیچ نقطه قوت خاصی ندارد، با نامزدی در شش رشته که چهار رشته آن (کارگردانی، فیلم نامه، فیلم و بازیگر نقش اول مرد) اصلی هستند، موجب شگفتی شد.

«لاتاری» کجاست؟

عجیب ترین و تأسف آورترین نکته فهرست نامزدی های سیمرغ های امسال، نادیده گرفتن کامل و حیرت آور فیلم «لاتاری» محمدحسین مهدویان و تمام عوامل اش است که تنها در بخش جلوه های ویژه بصری، آن هم به طور مشترک با «ماهورا» نامزد شده است. این فیلم که با اقبال خوب مردم هم مواجه شده بود و بیشترین سئانس های فوق العاده را در طول جشنواره به خود اختصاص داده بود، می توانست حداقل در ۴تا۵ رشته نامزد شود اما به نظر می رسد بدتر از سال گذشته عمدی در کار بوده است تا «لاتاری» نادیده گرفته شود.

این موضوع زمانی مایه دلسردی عموم منتقدان می شود که به نظر می رسد بازی هادی حجازی فر در «دارکوب» و جواد عزتی در «تنگه ابوقریب» نیز فقط به جرم حضور این دو بازیگر در فیلم مهدویان نادیده گرفته شده است و این بازیگران، چوب حضور در «لاتاری» را می خورند.

محمد عنبرسوز