باز هم کفش و لباس در کن حاشیه‌ساز شد

شهر ساحلی کن را در روزهای برگزاری فستیوال سینمایی کن می‌شود شهر عجایب نامید. شهر ستاره‌ها. شهر اتفاقات جنجالی. شهر فیلم و سینما و تیتر و عکس و خبر. شهری که نفس‌کشیدن سینماگران سرشناس هم در این دو هفته تیتر یک مطبوعات می‌شود.

روز گذشته در شهر ساحلی کن یک اتفاق جالب یک بار دیگر نگاه‌ها را متوجه حواشی این فستیوال کرد. عکس‌هایی که از مراسم فرش قرمز فیلم جدید اسپایک لی که با عنوان مرد کوکلوس کلان سیاه اکران شد، دقایقی بعد از آغاز فرش قرمز مخابره شد، حاکی از این بود که کریستین استوارت، داور جشنواره کن ۲۰۱۸ با درآوردن کفش و پابرهنه راه رفتن روی فرش قرمز به یکی از مهمترین قوانین فستیوال در زمینه پوشش اعتراض کرد. قانون نپوشیدن کفش بی‌پاشنه در فرش قرمزهای فستیوال کن از قواعد پابرجای این فستیوال در سال‌های مدید برگزاری این فستیوال بوده و البته در تمام سال‌های برگزاری فستیوال کن اعتراضات و انتقاداتی را هم موجب شده است.

    داستان چه بود؟

ستارگان و داوران روی فرش قرمز مقابل عکاسان و دوربین‌های رسانه‌ها ژست گرفته بودند. عکاسان پشت مرزهای حائل دوربین‌هایشان را به سمت ستاره‌ها نشان کرده بودند. خبرنگاران دنبال چهره‌ای بودند که چند ثانیه‌ای از وقت خودش را به آنها بدهد و به سوالی حاشیه‌ای پاسخ دهد. هواداران فیلم و سینما هم از فاصله‌ای دورتر ستارگان محبوبشان را در رادار داشتند که ناگهان همگان متوجه کریستین استوارت شدند. ستاره محبوب و پرطرفدار ‌هالیوود که امسال از اعضای گروه داوری بخش اصلی جشنواره فیلم کن است. کریستن استوارت در حالی‌که همه نگاه‌ها متوجهش بود، ناگهان در حضور عکاسان در اعتراض به قانون نپوشیدن کفش بی‌پاشنه، کفش‌های پاشنه بلندش را درآورد و با پای برهنه روی فرش قرمز رفت. قصد این بازیگر سرشناس در اندک زمانی از سوی رسانه‌های بازتاب‌دهنده اعتراض خانم ستاره، صدور یک بیانیه تند و آتشین سیاسی علیه کن و مقررات آن عنوان شد.

   ستاره‌ها در قفس

کسانی که میهمانان همیشگی فستیوال کن هستند و یا حداقل این‌که علاوه بر سال‌های اخیر در سال‌های ماضی دور هم در این فستیوال حاضر بوده‌اند، همواره با حسرت از روزهایی نام می‌برند که کن حال‌وهوای دیگری داشت. آنها می‌گویند که در آن سال‌ها ستارگان در کن ماجراها می‌آفریدند و شماری از آنها را می‌شد در حال گردش در بلوار کروازت و یا رستوران‌های کوچک شهر دید. امروز دیگر خبری از این نزدیکی‌ها نیست. ستاره‌ها را در خودرو‌های سیاه با شیشه‌هایی سیاه، جلوی فرش قرمز تحویل می‌دهند و آنها نیز از میان موج عکاسانی می‌گذرند که بنا به معیارها و مقررات از پیش تعیین‌شده صف بسته‌اند.

برخی از آنان حتی پس از رسیدن به بالای پله‌ها و خودی نشان‌دادن، از پله‌های پشتی ساختمان که ورودی هنرمندان نیز هست، بیرون می‌روند. برای این چند لحظه، شماری از اهالی در پشت میله‌های نزدیک به محل ایست خودروها، از ساعات بسیار زود بر روی چهار پایه یا نردبان‌های کوچک خود در انتظار می‌نشینند و تنها فرصت کن و ستارگانش برای جلوه‌گری همین چند ثانیه فرش قرمز است و برای همین هم هست که کن قواعدی وضع کرده که ستارگان را در اوج درخشش روی فرش قرمز داشته باشد؛ قواعدی چون ممنوعیت نپوشیدن کفش بی‌پاشنه برای خانم‌ها و ممنوعیت نپوشیدن لباس غیررسمی و بدون کراوات یا پاپیون برای آقایان. اینها همه برای این است که به گفته ژیل ژاکوب، رئیس پیشین فستیوال ستارگان لکوموتیو‌هایی هستند که فستیوال را با خود می‌کشند و باید در اوج زیبایی و شکوه این کار را بکنند.

    اعتراض به پاشنه بلند

این اول بار نبود که ممنوعیت نپوشیدن کفش بی‌پاشنه در کن دردسرساز شد. خود همین خانم معترض، یعنی کریستین استوارت پیش‌تر نیز به این قانون کن اعتراض کرده و‌ سال ۲۰۱۶ با درآوردن کفش‌هایش گفته بود: اصلا نمی‌توانم باور کنم که من روی فرش قرمز دارم راه می‌روم و کسی جلوی مرا بگیرد و خیلی محترمانه بگوید شما کفش پاشنه‌دار نپوشیده‌اید و من هم مجبور شوم به او بگویم بله دوست عزیز نپوشیده‌ام؛ اما مگر مجبورم که بپوشم؟ من هر وقت دلم بخواهد کفش پاشنه‌بلند می‌پوشم و هر وقت نخواهد نمی‌پوشم.

صحبت‌های او خطاب به بیش از ٤٠٠٠ خبرنگار، یعنی رقمی بیشتر از بازی‌های المپیک، مثل بمب صدا کرد؛ همچنان که عکس‌های امسالش. به گفته روزنامه اسکرین دیلی ماجرای دو‌ سال پیش زمانی آغاز شد که گروهی از زنان میانسال به خاطر نپوشیدن کفش‌های پاشنه بلند از ورود به نمایش فرش قرمز کارول ساخته تاد‌هاینز منع شدند. بعد هم بسیاری از طرفداران فیلم علیه این موضوع اعتراض کردند و گفتند این مسأله قانون لباس پوشیدن متعصبانه جنسی است.

با وجود این‌که بعدتر تیری فرمو، مدیر کن گفت کفش‌های پاشنه بلند ضروری نیستند ولی حرف او فایده‌ای نداشت و شمار معترضان بیشتر شد؛ ازجمله امیلی بلانت که در پاسخ به بحث‌های پیش‌آمده در کنفرانس خبری فیلمش گفت: راستش همه باید کفش صاف بپوشند. نباید پاشنه‌بلند بپوشیم. این خیلی ناامیدکننده است، آن هم درست وقتی آدم فکر می‌کند موج‌های جدیدی از برابری به وجود آمده‌ است. دنیس ویلنوو، کارگردان فیلم سیکاریو هم گفت که او و بنیسیو دل تورو و جاش برولین به نشانه همبستگی در پیش‌نمایش فیلم‌شان کفش پاشنه بلند خواهند پوشید.

    قانون کفش و کراوات!

حالا به نظر می‌رسد ماجرای امسال هم دنباله‌دار خواهد بود و اعتراضات دامنه‌داری را شاهد خواهیم بود. این در حالی است که مدافعان این قانون می‌گویند که کن قواعدی دارد و کسی که در مراسم کن شرکت می‌کند، با پیش‌فرض پذیرش این قواعد و قوانین است. حضور در فرش قرمز کن فقط با دعوت قبلی ممکن است. بعد از این‌که میهمانان بلیت فیلم را دریافت می‌کنند، قواعد لباس‌پوشیدن رسمی فستیوال برایشان توضیح داده می‌شود. همه در کل می‌دانند که مردان باید کراوات مشکی با کفش‌های مشکی بپوشند و خانم‌ها نیز باید لباسی باوقار و کفش‌هایی زیبا داشته باشند. این در حالی است که کارمندان فستیوال که گاردین از آنها در این‌باره سوال کرد، نیز نمی‌دانستند پوشیدن کفش پاشنه‌بلند ضروری است یا خیر.

پولاد امین