احتمال سرماخوردگی گیشه پاییزی را جدی بگیرید!

چندسالی است که گیشه سینما نسبت به قبل رونق گرفته است و فیلم های زیادی طعم چند میلیاردی شدن را چشیده اند و این اتفاق برای همه خوش یمن و خوشایند است. برخی از بازه های زمانی به این قضیه دامن می زند. مثلا تعطیلات نوروز و فصل تابستان اصولا ایام داغی بازار و برعکس بهمن ماه که مقارن با جشنواره فیلم فجر و بعد از آن اسفند ماه و مشغولیت های مراسم نوروز و… روزهای کسادی بازار سینماهاست. پاییز هم به عنوان آغاز فصل تحصیلی، در واقع فصل مخاطب ریزان است و هر سال با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها، سینماها بخش زیادی از تماشاگران فیلم های سینمایی را از دست می دهد و در نتیجه فروش فیلم ها هم سیر نزولی پیدا می کند. حالا اگر در ادامه این شرایط ماه محرم و ایام سوگواری هم پیش رو باشد، مشکل دو چندان می شود و امیدهای بیشتری ناامید.

با توجه به این که کم کم شاهد تاثیرات فصل مرده سینما بر گیشه هستیم و آثار سینمایی زیادی در حال اکران است و فیلم های بیشتری هم در نوبت اکران قرار دارد، روز گذشته گزارشی درباره این مسئله تهیه کردیم و نظرات سینماگرانی را که فیلم هایی روی پرده دارند جویا شدیم. منصور سهراب پور تهیه کننده فیلم سینمایی «ناردون» که تا امروز فروش نسبتا خوبی هم داشته است، درباره تاثیر آغاز فصل درس و مدرسه و بعد از آن ایام محرم بر فروش فیلم خود به بانی فیلم گفت: «به هر حال این فصل و درگیری خانواده ها برای راهی کردن فرزندانشان به فضای مدرسه و دانشگاه چنین وضعیتی را ایجاد می کند و روی فروش فیلم ها اثر می گذارد. البته در فروش «ناردون» تاثیر چندان محسوس نیست و تغییرات قابل توجه نبوده. یکی از دلایل تاثیرگذاری کمتر بر«ناردون» می تواند این مسئله باشد که خانواده ها دوست دارند فیلمی مثل «ناردون» را به صورت خانوادگی تماشاکنند ضمن اینکه فرزندان برای رفتن به فضای تحصیل نیاز به تغییر روحیه دارند».

سعید خانی هم با فیلم سینمایی در حال اکران «من» این شرایط را تجربه می کند. وی در مورد این مسئله و تاثیر پاییز و محرم برگیشه سینماها به بانی فیلم گفت: «اکران فیلم «فروشنده» هم علاوه بر این دو موضوع روی فیلم «من» اثر گذاشت و نمی توانیم کار خاصی کنیم و راهی غیر از تبلیغات تلویزیونی و مجازی وجود ندارد که هر کدام مشکلات خاص خودشان را دارند».

خانی در ادامه گفت: «اکران «فروشنده» در فصل مرده گیشه به نفع سینمادارها بود و ما ضرر کردیم و البته این نظر شخصی من است.  ای کاش در چیدمان و ترکیب فیلم هایی که قرار است همزمان اکران شوند، چنین نکاتی در نظر گرفته شود».

حسن توکل نیا تهیه کننده فیلم سینمایی «سایه های موازی» در گفت و گو با بانی فیلم در ادامه درباره این مسئله توضیح داد: «فروش فیلم من در پاییز تقریبا نصف شد و خیلی از آثار درگیر این مشکل هستند. نمی توانیم تمهید خاصی هم داشته باشیم و فکر می کنم فیلم هایی که در این بازه زمانی اکران می شوند ناگزیر از تن دادن به مسئله هستند».

در بخش دوم این گزارش درباره تاثیر بازگشایی مدارس و دانشگاه ها بر فروش فیلم ها، با برخی از فیلمسازهایی که سال گذشته چنین شراطی را تجربه کرده اند گفت و گویی کردیم که به دلیل زمان اکران شدن، نتوانستند سازنده اثر، سرمایه گزار و سینمادار را از نظر گیشه راضی کنند.

حمیدرضا قطبی:

l تبلیغات ماهواره ای در فروش موثرند

فیلم سینمایی «جامه دران» با وجود داشتن قصه و چهره های جوان در این فیلم، با اکران شدن در پاییز سال گذشته، نتوانست آن طور که انتظار می رفت گیشه پررونقی داشته باشد و با حدود یک میلیارد و ۲۱۰ میلیون تومان از پرده نقره ای خداحافظی کرد. حمیدرضا قطبی کارگردان این اثر درباره این مسئله به بانی فیلم گفت: «ما هم دوست داشتیم فیلم حتما کمی زودتر اکران شود و آغاز فصل تحصیلی در فروش اکثر فیلم ها تاثیر منفی می گذارد. البته من باید یک نکته مهم را یاد آوری کنم، اینکه همه مشکل زمان اکران نیست با اینکه نقش مهمی دارد، اما داشتن سانس های خوب و سالن های مناسب می تواند کمی از قوت تاثیرگذاری فصل مرده برفروش فیلم بکاهد. از نظر من اگر «جامه دران» در وضع بهتری در همان فصل پاییز اکران می شد، خیلی شرایط بهتری داشت».

وی افزود: «بین فصل اکران و داشتن سالن و سانس خوب من فکر می کنم دومی مهم تر است و می تواند بحران ناشی از فصل اکران را کاهش دهد. یک فیلم برای فروش خوب باید فاکتورهای زیادی داشته باشد که بسته به شرایط هم متفاوت است، اما در هر حال سالن و سانس داشتن خیلی اهمیت دارد. از ابتدای سال فروش اکثر فیلم ها نسبت به سالهای قبل بهتر شده و این چندبرابر شدن استقبال مرهون نگاه بازتر به بحث تولید و اکران است. همچنین تبلیغات گسترده تر که پای شبکه های ماهواره ای هم به میان آمد در رونق گیشه بی تاثیر نبود. من فکر می کنم اصلا چرا نباید تبلیغات ماهواره ای صورت بگیرد؟ وقتی فیلمساز برای رسیدن به سرمایه اولیه اش برای آغاز کار بعدی نیازمند فروش موفقیت آمیز فیلم در حال اکرانش است، چرا نباید  فیلمش را به صورت تقریبا مجانی از ماهواره تبلیغ کند؟ مردم در طیف گسترده تری تبلیغات فیلم را می بینند و در نتیجه فروش بالا می رود. این تبلیغات حتی در فصل مرده هم می تواند یاری رسان باشد».

قطبی در ادامه افزود: «به طور کلی چون سالن کم است، در هر فصلی فیلم ها برای نمایش به مشکل بر می خورند. ماه رمضان برای بالابردن امکان تماشای فیلم برای مردم سانس های فوق العاده افطار تا سحر می گذارند، من فکر می کنم می شود چنین راهکارهایی را برای فیلم هایی که در پاییز اکران می شوند هم به کار برد. تصمیم گیری های شناور و خلاقیت در عمل می تواند برای همه اوضاع بهتری ایجاد کند و همیشه همه چیز قطعی نیست و تصور کنید اگر تمهیدات درستی حتی برای پاییز و اسفندماه و… که گیشه کساد است اندیشیده شود، می تواند کمی به فروش فیلم ها کمک کند».

جلال فاطمی:

l مشکل اساسی ما تعداد کم سالن های سینماست

«بچگیتو فراموش نکن»، فیلمی که می توانست به دلیل کمدی بودن فروش بهتری داشته باشد، با اکران در آذرماه سال گذشته، از نظر اقتصادی چنگی به دل نزد و نتوانست سازندگانش را راضی کند و با فروش نزدیک به ۴۰۰ میلیون صحنه نمایش را ترک کرد. جلال فاطمی کارگردان این فیلم درباره رضایتش از اکران این فیلم در فصل پاییز به بانی فیلم گفت: «همه می دانند این ایام چه شرایطی دارد و درست مشابه این وضعیت در بهمن ماه و همزمان با جشنواره فیلم فجر حاکم می شود. فیلم «بچگیتو فراموش نکن» یک فیلم شادخانوادگی بود که ما دوست داشتیم به همین دلیل پایان بهار یا عید نوروز اکران شود که این امکان فراهم نشد. ظاهرا کسانی که تصمیم گیرنده هستند و از نظر تهیه کنندگی اسم و رسم خاصی دارند، خودشان با سینمادارها به توافق می رسند و مجالی برای اکران فیلم های ما در روزهای خوب باقی نمی ماند».

وی افزود: «تهیه کننده ما هم تلاش زیادی کرد، اما به هر حال نتوانستیم کاری کنیم. البته تبلیغات فیلم «بچگیتو فراموش نکن» خیلی زیاد نبود، ولی در فروش از شبکه نمایش خانگی اوضاع بهتری داشت و رضایت بخش بود. من فکر می کنم اکران در بازه زمانی بهتر، تبلیغات گسترده تر و… می توانست منجر به موفقیت فیلم شود».

کارگردان فیلم سینمایی «نخودی» در ادامه ضمن تاکید به اهمیت همه جانبه مسائل تاثیرگذار در فروش یک فیلم، گفت: «لزوما پاییز فصل بدی نیست، البته حتما تابستان می تواند زمان بسیار بهتری باشد. من فکر می کنم آنقدر که آذرماه برای اکران یک فیلم نامناسب است، مهرماه اینطور نباشد و باز هم جای امیدی هست. با بازگشایی مدارس و دانشگاه ها و بیشتر شدن فعالیت بیرون از خانه افراد، شاید نیاز باشد که خانواده ها از سینما به عنوان تفریحی برای این ایام استفاده کنند.

وی گفت: «ما محرم و ایام سوگواری که بیشتر از همه این نکات در سینما اثر گذار است. من فکر می کنم مشکل اساسی ما تعداد کم سالن های سینماست. اگر تعداد سالن ها بیشتر باشد مخاطب های بیشتری با توجه به سرما و برف و باران، می توانند به نزدیکترین سینما دسترسی پیدا کنند و همین مسئله جلوی افت فروش را می گیرد. گاهی سینمادارها فیلم یک فیلمساز معروف که جوایزی هم به دست آورده را به خاطر نفع شخصی در بازه زمانی اکران می کنند که به سایر آثار آسیب می زند. همیشه باید در بین فیلم های روی پرده ترکیب و چیدمان متنوعی وجود داشته باشد تا همه راضی شوند».

حماسه پارسا:

l شاید پاییز امسال بازار سینما گرم باشد

حماسه پارسا یکی از فیلمسازانی است که نسبت به اکران فیلمش در پاییز کاملا مخالف بوده، اما به هر حال شرایط برای نمایش اثرش در بازه زمانی دیگر فراهم نشد.

فیلم سینمایی «چهارشنبه خون به پا می شود» تنها ساخته این کارگردان با اینکه بازیگرانی مثل حامد بهداد، فرامرز قریبیان، همایون ارشادی و… در این فیلم به ایفای نقش پرداخته بودند، نتوانست گیشه پر وبال داری داشته باشد و با فروش نزدیک به ۲۱۸ میلیون از گود اکران خارج شد. پارسا در مورد اکران در فصل پاییز به بانی فیلم گفت: «اصلا دوست نداشتم این اتفاق رخ دهد و فکر می کنم این بازه زمانی بدترین وقتی است که یک فیلم می تواند اکران شود، به خصوص اینکه اکران درستی هم نداشته باشد. دو تاریخ در سال برای روی پرده  رفتن فیلم اصلا مناسب نیست؛ پاییز تا جشنواره فیلم فجر و اسفندماه پیش از عید نوروز. در پاییز و زمستان روزها کوتاه می شود و شرایط جوی به صورتی است که گاهی مخاطب علاقه ای به بیرون آمدن در سرما و باران و برف ندارد و دقیقا فیلم های زیادی در همین برهه نمایش داده می شوند».

وی افزود:‌ «باید فیلم ها در فصل های خوب با تعداد بیشتری اکران شوند و اثار کمتری را در فصل مرده اکران کنند، درحالی که این اتفاق کاملا برعکس است و گاهی فیلم هایی که عید اکران می شوند تا تابستان هم به اکران ادامه می دهند! ما نمی توانیم کاری کنیم و فقط باید در این شرایط به این فکر کرد که از هرراهی که ممکن است به سازندگان آثار کمک کنند که ضرر کمتری ببینند. دادن سانس های بیشتر یا هفته های طولانی تر اکران به فیلم هایی که پاییز و زمستان اکران می شوند می تواند راهکار منطقی باشد. فکر می کنم به جای اینکه پخش کننده ها پیش بینی کنند که کدام فیلم بهتر می فروشد، مردم قضاوت کنند و فرصت را باید به آنها داد».

پارسا گفت:‌«در دوسال گذشته گیشه کمی رونق گرفته و شاید پاییز امسال نسبت به گذشته بازار سینما گرم تر باشد».

 فاطمه رستمی