زندگی روی لبه تیز «حاشیه»

شهرت و پیامدهای آن همیشه جزو بحث های پر حرف و حدیثی بوده که در هر حوزه ای درباره افراد آن فضا وجود داشته است.اینکه فرد مشهور و اتفاقاتی که برای او می افتد، بیشتر در معرض دید عموم قرار دارد موضوعی است که به روشنی همه به آن واقف هستند. در این میان مسئله ای که وجود دارد، راهها و مؤلفه هایی است که یک هنرمند می تواند با در نظر گرفتن آنها تا حدی از این حواشی فاصله بگرید. حواشی که همیشه در کمین سلبریتی ها هستند و گاهی حتی زندگی شخصی و حرفه ای آنها را تحت الشعاع قرار می دهند.

در اینباره جدا از بخشی که به مردم و گستردگی فضای رسانه ای و ارتباطات برمی گردد، بخشی وجود دارد که به دست خود آن سلبریتی است و آن فرد در هر جایی می تواند با عدم انجام بعضی رفتارها، کارها و حتی رفتن به فضاهایی حواشی موجود را تا حد ممکن کم کند. پیرامون این موضوع تعدادی از چهره های دنیای تصویر و جامعه شناسان در گفت و گو با بانی فیلم صحبت هایی را ارائه داده اند که در ادامه آن را می خوانید.

جعفر بای:علاقه افراطی به هنرمندان خطرناک است

جعفر بای جامعه شناس و کارشناس مسائل اجتماعی در خصوص بحث مصونیت هنرمندان در جامعه و مؤلفه هایی که با رعایت آنها این حواشی تا حد امکان کم می شود، به بانی فیلم گفت: جامعه هنری ما از چند جهت جامعه آسیب پذیری است، یکی به لحاظ ذات هنر و ویژگی های سرشت هنرمند که اگر چنین نباشد هنرمند نخواهد شد، چون هنرمندان بسیار حساس و لطیف هستند و این ویژگی های ذاتی مقداری موجب آسیب پذیری در آنها شده است. از سوی دیگر شهروندان جامعه ما اینگونه اند که عشق و علاقه افراطی نسبت به هنرمندان دارند به همین جهت این موضوع نیز مقداری مایه دردسر برای آنها شده است. به طور کلی به دلیل همین حساسیت های موجود هنرمندان باید مراقبت های خاصی در رفتارشان داشته باشند. این موضوع در حالی است که برخی از هنرمندان هنوز نتوانسته جایگاه خودش را در افکار عمومی جامعه ایرانی درک کند و این عدم شناخت واقعی از جایگاهی که دارد، باعث شده که متأسفانه هنرمندان در ملاءعام دست به کارهایی بزنند و اقداماتی را انجام دهند که چون در معرض دید هستند و به شدت از سوی مردم رصد می شوند، خبر آن یک کلاغ چهل کلاغ می شود. یعنی در این شرایط یک مسئله ساده و پیش پا افتاده ممکن است باعث یک ماجرای بسیار عظیم و نامناسب در افکار عمومی شود. به همین دلیل از یک سو این حضرات یعنی هنرمندان اشراف و احاطه به جایگاه حساس و ظریف خود ندارند و از سوی دیگر متأسفانه به سادگی دست به اقدامات دور از شأن و جایگاه خودشان می زنند.

وی ادامه داد: در کنار این مسئله همان طور که گفتم در جامعه ما عناصری وجود دارند و آدمهایی هستند که از قصد به هنرمند نزدیک می شوند تا بعد او را تخریب کنند. این نکته مهمی است که هنرمند خبر از نقشه های شومی که برخی از این سودجویان کشیده اند ندارند و گاهی ناخواسته دم به تله می دهند. این افراد هنرمند را به ناکجاآباد می کشانند.

بای خاطرنشان کرد: از آنجایی که هنرمندان محبوب مردم هستند، آنها نباید به جایگاهشان بی توجه باشند و باید حواسشان را به این امر جمع کنند و از سوی دیگر کنجکاوی های موجود نیز باید تا حد ممکن از سوی مردم کم شود تا این حواشی به حداقل برسد.

لیلا برخورداری:قوانین و موازین باید رعایت شوند!

در بخش دیگری از این گزارش لیلا برخورداری بازیگر فیلم ها و سریال هایی چون «سالهای ابری»، «ساختمان ۸۵»، «حس سوم»، «بی صدا فریاد کن» و… در گفت و گو با بانی فیلم درباره بحث مصونیت سلبریتی ها از حواشی، رخدادهایی که ممکن است دامن گیر آنها شود و راهکارهایی که این وقایع را کاهش می دهد، بیان کرد: به نظرم زمانی که فردی وارد حرفه ای می شود که برای او شهرتی را به همراه می آورد، ناچار هستی که یکسری از موازین و قواعد را رعایت کنی، حال من نوعی بخشی از این اصول را که دست خودم است را رعایت می کنم اما در بخش دیگر به واسطه شهرتی که وجود دارد، تمام آن حواشی دست خود فرد نیست، یعنی ممکن است شما تا حد امکان، مسائلی که باید را رعایت می کنید، اما باز هم حرف و حدیث درست می شود، چرا که ما در جامعه قضاوت گری که همه چیز زیر ذره بین است زندگی می کنیم. در نتیجه گاهی شما هر چقدر هم رعایت کنی، بعضی مسائل از دستتان خارج است. این اتفاق متأسفانه جزء جدا نشدنی آدمی است که با عنوان یک چهره زندگی می کند و یکسری از مسائل زندگی اش از دستش خارج می شود و نمی تواند آن را کنترل کند.

وی ادامه داد: واقعاً در بعضی شرایط نمی شود چیزهایی را کنترل کرد و ما نمی توانیم بگوییم که اگر فلان اتفاق برای یکی از افراد چهره افتاد، حتماً او مقصر بوده است.فکر می کنم ما باید فضای جامعه و آگاهی مردممان را به این سمت ببریم که هم کمتر همدیگر را قضاوت کنیم و هم کمتر دنبال تجسس در زندگی همدیگر بخصوص افراد چهره باشیم. چون تب کنکاش در زندگی آدمهایی که چهره هستند همیشه داغ است. اما خوب منی که کمی شناخته تر شده هستم هم زندگی و مسائل شخصی دارم که دلم نمی خواهد یکسری افراد از آن چیزی بدانند، در واقع این کنکاش دیگران علاوه بر حواشی و قضاوت هایی که سبب آن می شود، موجب می گردد تا زندگی من هم تحت الشعاع قرار بگیرد و هیچ اتفاق خاص دیگری رقم نمی خورد، به جز اینکه تنها یکدیگر را در معرض از بین رفتن آبرو قرار دهیم.

برخورداری اضافه کرد: من به عنوان کسی که در چنین جامعه ای زندگی می کنم، انتظار دارم که در چنین فضایی که ادعای ایرانی اسلامی بودن داریم، مردم بیشتر حواسشان به چنین مسائلی باشد و بدانند که تجسس کردن در زندگی دیگران کار قبیحی است که نباید اتفاق بیفتد. شما وقتی تجسس و کنکاش کنید و آبروی فردی که سلبریتی است را ببرید، به مراتب او بیش از یک فرد عادی مورد قضاوت و سختی قرار می گیرد و حتی زندگی اش از هم می پاشد، این مسئله اصلاً درست نیست و فرهنگ سازی در اینباره در جامعه ما نیاز به آموزش دارد تا بالاخره همه متوجه شونده که نباید قضاوت کنند و به راحتی با آبروی یک آدم بازی کنند. چنین رخدادی برای من هم اتفاق افتاده و هر چقدر هم که با این عناوین خواستم قضاوت نکنند، فایده ای نداشته است.

بازیگر سریال «کلانتر» یادآور شد: این بحث جدا از همه احتیاط هایی که یک چهره باید داشته باشد به یک بررسی آسیب شناسی و اجتماعی دارد که باید آن را واکاوی کنند تا به عمق ماجرا پی ببرند.

سپند امیرسلیمانی:نباید با حاشیه آبرو بفروشند! 

سپند امیرسلیماین در بخش دیگری از این گزارش به بانی فیلم گفت: به نظرم آنقدر حاشیه سازی ها زیاد شده است که آدم برای مصون ماندن از آن باید در بتن زندگی کند و این تنها راه باقی مانده است، چرا که شما هر کاری که می کنید بالاخره از جایی یک حرف در می آید. این موضوع در کشور ما خطرناک شده است و در عین حال به یک تفریح برای عده ای مبدل شده.

در هر جای دنیا ممکن است چنین اتفاقاتی بیفتد یعنی حرفها و حواشی درباره آنها ایجاد شود، اما قضاوت اینجا با آنجا این است که در آنجا تنها عکس را می فروشند و پخش می کنند اما در ایران آبروی آن فرد را می فروشد و دیگر چیزی اهمیت ندارد. به همین دلیل است که می گویم این ماجرا به به خطر رسیده است. در واقع ما در این داستان و بحث آبروبری یک جورهایی به عرفان رسیده ایم.

وی درباره مصونیت در این حوزه و مواردی که باید در این راستا در نظر گرفته شود گفت: درباره خود من اینطور است که دیگر از خانه بیرون نمی روم و مدام در خانه هستم یا سرکار هستم. برای حل این مشکل ابتدا همه ما باید پروژه استفاده درست از فضای مجازی را پشت سر بگذاریم، چون ما هنوز کشوری هستیم که تب این ماجرا را داریم. یعنی هر روز یک کمپین یک داستان در این فضا راه می افتد، کمپین حالم خوبه، حالم بده، من شمال نمی روم و… یعنی از صبح که بیدار می شویم چند صد تا کمپین راه افتاده است، آن وقت در این بین من از بعضی دوستان عکس هایی را می بینم که هم دوست دارند باد بوزد و هم نوزد! و حتی موضع مشخصی نیز ندارند.

او ادامه داد: به نظرم تنها راه این است که سلبریتی ها و دیگران تا مدتی صبوری کنند تا این دوران بگذرد و دعا کنیم تا در این موج بلایی سر ما نیاید.

امیرسلیمانی خاطرنشان کرد: با این تفاسیر در وهله اول همان بحث فرهنگ سازی مطرح است و بعد از آن هم خود هنرمند باید تا حد ممکن حواسش را جمع کند که درگیر این موج نشود. با همه اینها تنها بخشی از ماجرا دست خود هنرمند است، اما خیلی اوقات عکسها و اخباری که از سلبریتی ها بیرون می آید و به گوش می رسد از مهمانی ها و ماجراهای عجیب و غریب نیستند و خیلی از آنها به زندگی شخصیشان برمی گردد نه ماجرای دیگری، از همین رو باید آن عده ای که این رخدادها را به چشم تفریح می بینند و با آبروی اشخاص بازی می کنند نیز به خود بیایند.

محمد نظری:مگر ما حریم خصوصی نداریم؟

محمد نظری مجری و کارشناسی که برنامه هایی چون «به خانه بر می گردیم» را در کارنامه کاری خود دارد، در گفت و گو با بانی فیلم، درباره بحث مصونیت و امنیت چهره ها و سلبریتی ها، عواملی که ممکن است این امنیت را خدشه دار کند و مؤلفه هایی که یک سلبریتی باید برای کاهش هر چه بیشتر حواشی در نظر بگیرد، بیان کرد: در ابتدا باید مختصات زندگی آن سلبریتی مشخص شود، در حال حاضر بحث ما قطعاً چهره های داخل کشور هستند، در اینباره من کاری به درستی و غلطی خط قرمزهایی که در این محدوده وجود دارد، ندارم، بلکه بحث این است که من در بین این خط قرمزها تصمیم می گیرم سلبریتی چنین جامعه ای شوم، حال یا باید خط قرمزهای موجود را بپذیرم و در این فضا حرکت کنم، یا نباید بپذیرم و از اینجا بروم و در محدوده دیگری سلبریتی شوم.

 اتفاقی که شاید خیلی بیشتر از الان به شهرت من کمک کند. وی ادامه داد: اینکه چرا من کمی با توپ پر صحبت می کنم، باید بگویم دلیل آن این است که متأسفانه ما دوستانی را داریم که خط قرمزها را در اوج شهرتشان رعایت کردند اما همیشه به حاشیه کشانده شده اند و به گونه ای کنار گذاشته شده اند، اما از سوی دیگر آدمهایی را داریم که با وقاحت تمام از زمان جوانیشان  حاشیه ساز شدند و مدام در فضاهای مجازی مطرح و ممنوع الکار شدند، بعد هم با پررویی تمام در بطن داستان قرار گرفتند. بخشی از این ماجرا به سوء مدیریت بر می گردد، همین ضعف در مدیریت است که چند نوجوان یک جامعه را به بازی می گیرند و با حواشی خودشان هر روز نقل محفلی می شوند. من اسم نمی برم، ولی می دانید که درباره نزدیک به ۶ نفر صحبت می کنم، ۵ یا ۶ نفری که متأسفانه رسانه ملی به آنها ستاره می گوید، ولی از نظر من و همکارانم با بیست و چند سال سابقه، آنها نه تنها ستاره نیستند، بلکه حاشیه سازترین موجوداتی اند که برای ما نیز حاشیه درست می کنند. محمد نظری مجری و کارشناسی که برنامه هایی چون «به خانه بر می گردیم» را در کارنامه کاری خود دارد.

در گفت و گو با بانی فیلم، درباره بحث مصونیت و امنیت چهره ها و سلبریتی ها، عواملی که ممکن است این امنیت را خدشه دار کند و مؤلفه هایی که یک سلبریتی باید برای کاهش هر چه بیشتر حواشی در نظر بگیرد، بیان کرد: در ابتدا باید مختصات زندگی آن سلبریتی مشخص شود، در حال حاضر بحث ما قطعاً چهره های داخل کشور هستند، در اینباره من کاری به درستی و غلطی خط قرمزهایی که در این محدوده وجود دارد، ندارم، بلکه بحث این است که من در بین این خط قرمزها تصمیم می گیرم سلبریتی چنین جامعه ای شوم، حال یا باید خط قرمزهای موجود را بپذیرم و در این فضا حرکت کنم، یا نباید بپذیرم و از اینجا بروم و در محدوده دیگری سلبریتی شوم، اتفاقی که شاید خیلی بیشتر از الان به شهرت من کمک کند. وی ادامه داد: اینکه چرا من کمی با توپ پر صحبت می کنم، باید بگویم دلیل آن این است که متأسفانه ما دوستانی را داریم که خط قرمزها را در اوج شهرتشان رعایت کردند اما همیشه به حاشیه کشانده شده اند و به گونه ای کنار گذاشته شده اند، اما از سوی دیگر آدمهایی را داریم که با وقاحت تمام از زمان جوانیشان  حاشیه ساز شدند و مدام در فضاهای مجازی مطرح و ممنوع الکار شدند.

 بعد هم با پررویی تمام در بطن داستان قرار گرفتند. بخشی از این ماجرا به سوء مدیریت بر می گردد، همین ضعف در مدیریت است که چند نوجوان یک جامعه را به بازی می گیرند و با حواشی خودشان هر روز نقل محفلی می شوند. من اسم نمی برم، ولی می دانید که درباره نزدیک به ۶ نفر صحبت می کنم، ۵ یا ۶ نفری که متأسفانه رسانه ملی به آنها ستاره می گوید، ولی از نظر من و همکارانم با بیست و چند سال سابقه، آنها نه تنها ستاره نیستند، بلکه حاشیه سازترین موجوداتی اند که برای ما نیز حاشیه درست می کنند. او اضافه کرد: در این شکی نیست که در هر جامعه ای درجاتی از اختلال شخصیت بین آدمهای آن جامعه وجود دارد و همه ما درجاتی از نابسامانی های روانی را داریم، این موضوع در برخی شدیدتر است و در برخی خفیف تر؛ طبیعتاً وقتی این آدمها در هر جامعه تعدد و حضور دارند، آسیب پذیری یک سلبریتی خیلی بیشتر می شود، حال اگر این سلبریتی بی احتیاط هم باشد، این حاشیه ۱۰ برابر می شود، یعنی آن وقت من نمی گویم آن آدم مریض احوال که در جامعه است چنین حاشیه ای را ایجاد کرده است، بلکه می گویم این سلبریتی بی مراقبت خودش را بازیچه دست دیگران قرار داده است، در چند روز اخیر نیز جریانی در ۲ جبهه راه افتاده است، برخی ها می گویند عکس های فلانی را دیدی و عده ای دیگر می گویند در جامعه ای که برخی قوانین اجباری باشد، آدم دو رو می شود!

اما اینجا باید پرسید که شما از کدام موضوع پشت پرده خبر دارید که درباره آن قضاوت می کنید؟ من این موضوع را برای کسانی که مدام مدعی حریم خصوصی هستند، اینطور تشریح می کنم، که مگر من و دیگر همکارانم حریم خصوصی نداریم؟ پس چرا در مورد ما با رخ دادن کوچکترین اتفاقی باید چند صد دفعه بالا و پایین ببریم تا آن را توجیه کنیم؟ آن وقت در سوی دیگر شخصی به فجیع ترین شکل ممکن فجیع ترین کار را می کند، بعد همه می گویند این حریم خصوصی بوده است؟ البته این مسئله تنها در مورد یک نفر نیست، بلکه به همان ۵-۶ نفر بر می گردد. مثال دیگر این است که به یک خلبان می گویند نباید دندان پر کرده داشته باشی و او می گوید که دهان من حریم خصوصی ام است، حال این خلبان یکبار مست پای پرواز می نشیند و بعد باز هم می گوید این موضوع به حریم خصوصی شب قبل من بر می گردد، در صورتی که اینگونه نیست و جماعتی درگیر همین حریم مثلاً خصوصی او می شدند و آن دیگر حریم خصوصی نمی شود، چون او با این حریم ۵۰۰ نفر را به کام مرگ می کشاند.نظری در ادامه با اشاره به حواشی که برخی ها دارند، گفت: در این میان نیز یک همکار یا همکارانی مدام در فضای مجازی برای خودشان حاشیه درست کرده و مردم را درگیر می کنند، بعد بالاخره در جایی که دستشان رو می شود، یک دفعه می گویند اینها جزو حریم خصوصی است. در اینجا باید گفت در این صفحه ها مگر چه گیر تو می آید که انقدر برای آن هزینه می کنی؟ هر اتفاقی هم که در این فضا می افتد، سریع آن را به قوانین کشور منتهی می کنند،که اگر حجاب اجباری نبود، فلان نمی شد و…،

اما چه ربطی به خط قرمزها دارد، این خطوط برای ما هم هست، با این تفاوت که آن مریض احوال خودش را به این وسیله مطرح می کند و یکی دیگر از همکاران ما زمانی که برایش حاشیه هم درست می شود، سکوت می کند، ضرر مالی می دهد و می گوید بگذار تمام شود، ولی این ۵-۶ آدم به باور اینکه مثلاً سوپراستاراند مضحکه مردم شده اند، کسانی که به باور ما واقعاً اینگونه نیستند.نظری خاطرنشان کرد: همانطور که گفتم، تو اگر سلبریتی این جامعه شدی باید خطوط و حریم آن را رعایت کنی، در این شرایط هر لحظه در معرض خطر هستی، آدمهای سودجو، باج گیر و مردم آزاری زیاد هستند، اما تو نباید خودت را در معرض آنها قرار دهی و این اتفاق درباره همه همکاران و افرادی که در این عرصه هستند وجود دارد، ولی آن ۵-۶ تا بولد می شوند و زیاد از حد حرف می زنند، برای همین حاشیه های عجیب و غریب اتفاق می افتد. یعنی طرف هنوز ۲۵ سالش تمام نشده، ادعا می کند که من مجری اسمی صدا و سیما هستم، بعد که ممنوع الکارش می کنند، می گوید من هم سازمان را قبول ندارم، خوب آنجا تو را قبول ندارد تو هم نداشته باش. چه اهمیتی دارد؟! بزرگتر از اینها از این گردونه حذف شده اند و آب از آب تکان نخورده است. در مورد ما این نکته وجود دارد که اگر دستمان را در گوشمان کنیم، تصمیم های نظارتی می فهمند و از آن طرف آقایان و خانمهای دیگر که همین کار را می کنند نیز آنها متوجه اش می شدند اما نمی دانم چرا در موردشان سکوت می کنند؟! و همه اینها قطعاً به سوء مدیریت برمی گردد.

پرستو صالحی:بازیگر بودن تبعات دارد، اما…

پرستو صالحی در خصوص مؤلفه هایی که باید برای کم شدن حواشی در زندگی سلبریتی ها در نظر گرفته شود و بحث امنیت و مصونیت چهره ها به بانی فیلم گفت: وقتی کسی قبول می کند که چهره شود، مردم او را بشناسند و از این شناخت لذت می برد، باید تبعات آن را بپذیرد، یعنی نمی توانی وقتی جلو دوربین رفته ای و همه تو را می شناسند مثل آدمهای عادی زندگی کنی، قاعدتاً باید این را بپذیری و سعی کنی ذهنیت مردم به هم نریزد، این چیزی است که خود من سعی کردم در زندگی آن را رعایت کنم و رعایت کردن آن هم هزینه بالایی دارد. چرا که تو دیگر زندگی شخصی نداری، مسافرت، مهمانی و خیلی جاها نمی روی، اما من ترجیح دادم تا همه این کارها را نکنم تا حداقل آنچه که مردم از من می بینند با آنچه که عمل می کنم مغایرت نداشته باشد که ذهنیتشان بهم بخورد، این زندگی شخصی من است، حال بقیه هر سیاستی دارند، خودشان می دانند. وی ادامه داد: قاعدتاً در تمام دنیا آدمهای معروف زیر ذره بین اند و در همه جا کافی است تا تنها یک سوتی بگیرند و دیگر فرقی ندارد ترامپ باشد یا جنیفر لوپز! با این وجود اگر یکی از عکسهای خصوصی یک هنرپیشه هالیوودی روی جلد بخورد یا جایی منتشر شود اتفاق خاصی نمی افتد و تنها تا مدتی سوژه خبری می شود، اما در اینجا متأسفانه زندگی آن آدم بهم می ریزد. صالحی ادامه داد: در اوضاع و احوال امروز که گوشی ها و ابزار انتشار خبر در اختیار همه قرار دارد کار ما سخت تر می شود و یک سلبریتی تا حدی می تواند جلوی برخی اتفاقات را بگیرد، اما در این وضع باز هم رخدادهایی هستند که دیگر دست ما نیست و همه اینها از انجام ندادن برخی کارها تا مسافرت و مهمانی نرفتن ها خیلی سخت است اما وقتی تو می پذیری که محبوب و مشهور باشی ناچاری آنها را تحمل کنی. متأسفانه چنین شرایطی هست اما قابل کنترل هم نیست، ولی همانطور که گفتم در کشور ما در ازای انتشار یک عکس یا خبر ما هم از سوی مردم مجازات می شویم و هم از طرف مسوولان یعنی آن طرف باید چندین بار تاوان پس دهد.