داستان متری شش و نیم درباره یک سرگرد پلیس مبارزه با مواد مخدر بنام صمد (با بازی پیمان معادی) است که به دنبال توزیع‌کننده دانه درشت مواد مخدر بنام ناصر خاکزاد (با بازی نوید محمدزاده) است.
صمد تلاش می‌کند با دستگیری تمام خرده‌فروشان و بازجویی از آن‌ها به چهره اصلی ناصر خاکزاد برسد. سرانجام در بازجویی از الهام (با بازی پریناز ایزدیار) به محل زندگی ناصر پی می‌برد و ...
سعید روستایی پدیده سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر بود. «ابد و یک روز» توانست هم توجه مخاطبان را به خود جلب کند و هم جوایز متعددی را نصیب خود کند. همین درخشش خیره‌کننده کار روستایی را برای فیلم دوم بسیار سخت کرد و سه سال طول کشید تا او برای ساخت فیلم دومش آستین بالا بزند.
متری شیش و نیم هم مثل ابد و یک روز فیلمی اجتماعی است با کنایه‌ها و اشارات واضح سیاسی از سوی نویسنده و کارگردان فیلم. سعید روستایی این بار و برخلاف ابد و یک روز دوربینش را سمت پلیس می‌برد و داستان را از منظر پلیسی خشن، اما منصف بنام صمد روایت می‌کند که به دنبال یک عمده فروش مواد مخدر بنام ناصر خاکزاد است.
روستایی در طول فیلم دوربینش را به جا‌هایی می‌برد و تصاویری را از تهران به ما نشان می‌دهد که قبل از این شاهد چنین تصاویر تکان‌دهنده‌ای از تهران نبوده‌ایم. روستایی تلاش کرده این تصویر چرک و سیاه از شهر تهران را با دقت بالا و در کمال امانت ثبت و ضبط کند.
روستایی با ثبت این تصاویر نشان می‌دهد که زیرپوست این شهر چه خبر است و پشت برج‌ها، مراکز خرید و سینما‌های شیکی که هر روز در تهران ساخته می‌شود چه فاجعه‌ای خوابیده است. تلاش قابل ستایش روستایی البته محدود به نمایش بی‌پرایه از خشونت‌ها و سیاهی شهر تهران باقی نمی‌ماند.
روستایی تلاش می‌کند در حد بضاعت سینمای ایران تصویر متفاوتی از پلیس مواد مخدر و مصائبی که آن‌ها درگیر آن هستند نشان دهد. پلیس در فیلم متری شیش و نیم متفاوت است از چیزی که مخاطب در این سال‌ها در سینما و تلویزیون دیده است. آن تصاویر شیک و کلیشه‌ای که با محافظه‌کاری تمام به عنوان تصویری از پلیس در ذهن مخاطب شکل گرفته است در مقابل واقع‌گرایی فیلم روستایی رنگ می‌بازد. مهمترین حسن فیلم روستایی هم در همین است.
مخاطب از همان پلان‌های ابتدایی فیلم با پلیس‌ها همراه می‌شود و آن‌ها را انسان‌هایی واقعی می‌بیند از جنس خودش. تنها تفاوت صمد و دیگر پلیس‌های فیلم در این است که فقط شغلی که برگزیده‌اند با سایر مردم تفاوت دارد، وگرنه آن‌ها هم درگیر همان مشکلات و مصائبی هستند که هر انسان دیگری ممکن است در زندگی روزمره‌اش با آن مصائب دست و پنجه نرم کند.
سعید روستایی همین میزان دقت و انصاف را هم در ترسیم قطب دیگر ماجرا ناصر خاکزاد رعایت کرده است. ناصر خاکزاد فیلم نه یک جانی بالفطره و خلاف‌کاری بی‌رحم که جوانی ساده و فقیر است که جبر زندگی او را مجبور کرده تا بدل به یک قاچاقچی مواد مخدر شود. همین رعایت انصاف در پردازش شخصیت‌ها هم هست که تقابل صمد و ناصر را به جذاب‌ترین قسمت فیلم بدل می‌کند.
صمد و ناصر هر دو معلول شرایطی هستند که در آن زندگی می‌کنند. اگر ناصر به صمد پیشنهاد رشوه می‌دهد و صمد به آن فکر می‌کند (هر چند پای شرافتش می‌ایستد و آن را نمی‌پذیرد) به خاطر مشکلات و مصائبی است که در زندگی روزمره با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. روستایی در اقدامی تحسین برانگیز نوک تیز پیکان انتقاداتش را متوجه شرایط جامعه می‌کند که مسئول آشفتگی آن نه صمد و ناصر بلکه سیاست‌گذارانی هستند که چنین شرایطی را برای یک جوان فراهم کردند که او برای فرونشاندن عقده‌های کودکی‌اش مجبور می‌شود مواد مخدر معامله کند.
آدم‌های فیلم روستایی در حد خودشان انسان‌های باشرفی هستند. صمد آنقدر حواسش هست که برای بچه کوچکی که دستگیر کرده پیتزا بخرد و ناصر هم تمام پولی را که از قاچاق درآورده خرج خانواده‌اش کرده تا بهتر زندگی کنند. با همین نگاه است که روستایی موفق می‌شود در عین نشان دادن مصائب و مشکلات زندگی شهری در تهران امروز نگاهی انسانی و عزت‌مندانه به شخصیت‌های فیلمش داشته باشد.
اما مشکل اصلی متری شیش و نیم در کمبود ایده‌های خلاقانه برای بسط و گسترش داستان تکراری فیلم است. بعد از دستگیری ناصر و بریدن حکم دادگاه برای او عملا فیلم تمام شده است، اما روستایی دلش نمی‌آید تمام ایده‌هایش را کنار بگذارد فیلم را ادامه می‌دهد و همین مسئله باعث می‌شود تا از تاثیرگذاری داستان کم شود.
در متری شیش و نیم مشکل کمبود مصالح داستانی نیست، بلکه ایده‌های خلاقانه‌ای وجود ندارد که این مصالح داستانی را به خوبی بارور کند. به همین خاطر روستایی برای رسیدن به تاثیرگذاری مورد نظرش به اجرا تکیه کرده و تا حد زیادی هم موفق شده به عنوان کارگردان فیلمش را با اجرایی نفس‌گیر از خطر ملال‌آور بودن نجات دهد. متری شیش و نیم شاید به اندازه ابد و یک روز خوب نباشد، اما فیلمی است محکم و تاثیرگذار که تصویری انسانی از آدم‌هایی ترسیم می‌کند که به خاطر زیست در جامعه‌ای با روابط ناسالم به بیراهه کشیده شده‌اند.
عوامل فیلم
کارگردان و فیلمنامه نویس: سعید روستایی
مدیرفیلمبرداری: هومن بهمنش
صدابردار: ایرج شهزادی
چهره پرداز: ایمان امیدواری
طراح صحنه: محسن نصراللهی
طراح لباس: غزاله معتمد
تدوین: بهرام دهقانی
صداگذاری: امیرحسین قاسمی
موسیقی: پیمان یزدانیان
بازیگران: فرهاد اصلانی، پیمان معادی، نوید محمدزاده و پریناز ایزدیار
- 19
- 6
