حدود یک‌ماه می‌شود که فیلم رحمان ١٤٠٠ با انواع و اقسام آمارها و رکوردشکنی‌ها در صدر اخبار قرار دارد. آخرین بهانه تیترشدن این فیلم، اما نه اخباری از جنس همیشگی؛ که این‌بار شایعه توقیفش بود. اتفاقی‌که با توجه به این واقعیت که تاکنون سینمای تجاری با سانسور و توقیف مواجه نشده، باورکردنی به‌نظر نمی‌رسید. اما بالاخره روابط عمومی سازمان سینمایی تخلف رحمان را محرز دانست و اعلام کرد که از ادامه اکران این فیلم جلوگیری به عمل می‌آید...
خلاصه داستان
سال ٩٨ برای رحمان ١٤٠٠ پر بود از کامیابی. پر از موفقیت مالی. فروش ٢٠میلیاردی. البته انتقاداتی هم وجود داشت، به‌خصوص از یک‌سری از رسانه‌های اصولگرا؛ اما به‌نظر می‌رسید در روزهای رویایی منوچهر هادی و شرکا این انتقادات حکم خامه روی کیک را داشته و اتفاقا آنها را به لذت بیشتری می‌رسانند. اما داستان به یک‌باره تغییر کرد...
اول این‌که بعد از تعطیلات فروش روزانه فیلم شیب کمتری گرفت و این یعنی رویاپردازی سازندگان برای شکستن رکورد ٤٠میلیاردی هزارپا محقق نخواهد شد. به‌این‌دلیل هم بود که وقتی شایعه شد رحمان ١٤٠٠ توقیف شده است، کسی ماجرا را جدی نگرفت؛ چراکه این باور وجود داشت این شایعه بهانه‌ای برای بالابردن فروش فیلم است. اما نکته این بود که ادعای توقیف رحمان از زبان محمدرضا فرجی، مدیرکل سینمای حرفه‌ای مطرح شده بود؛ که یعنی ماجرا جدی است..
توقیف چرا؟
اتهام رحمان ١٤٠٠، اتهام سنگینی است. روابط عمومی سازمان سینمایی به روشنی گفته که رحمان ١٤٠٠ به دلیل نمایش نسخه‌ای غیر از آن‌چه مجوز گرفته، اجازه اکران ندارد. موضوعی‌که البته توسط علی سرتیپی و منوچهر هادی تهیه‌کننده و کارگردان فیلم تکذیب شد. با این‌که رسانه‌های مجازی از قبیل سینما اکران و سینما ایده‌آل درباره پشت‌پرده توقیف رحمان، منوچهر هادی را که یک‌بار هم به مخاطبان فیلم اعلام کرده بود نسخه کامل فیلم را در سینماهای غیر از حوزه هنری ببینند، متهم کرده‌اند نسخه اصلاح‌شده علی سرتیپی را کنار گذاشته و نسخه دلخواه خودش را به سینماها داده است- که چندان با عقل جور درنمی‌آید...
رحمان و توقیف
درباره توقیف رحمان ١٤٠٠ تحلیل‌ها و فرضیه‌های مختلفی وجود دارد. نخستین نظر همین ظاهر ماجرا را قبول داشته و ادعا دارد که این فیلم تخلف کرده و توقیف مجازات تخلف رحمان است. گروهی دیگر اما تکذیبیه‌های سرتیپی و هادی را پذیرفته‌اند و بر این باورند که ارشاد به دنبال انتقاد چند رسانه از پروانه نمایشش کوتاه آمده و این اتهام را به سازندگان فیلم وارد کرده؛ تا شاید با پایین کشیده شدن فیلم از پرده، آب‌ها از آسیاب بیفتد. گروهی دیگر هم اما وجود دارند که بر این باورند همه اینها یک بازی تبلیغاتی است که قرار است نتیجه آن اوج‌گیری دوباره رحمان ١٤٠٠ در گیشه و رسیدن به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم سینمای ایران باشد.
هر کاری ممکن است؟
بر فرض ادعای سازمان سینمایی درست باشد و سرتیپی و هادی نسخه بی‌مجوز را اکران کرده باشند. در این‌صورت آیا این سوال پیش نمی‌آید که چگونه نسخه غیرمجاز فیلمی پرسروصدا و پر از سوپراستار یک ماه تمام، روزانه در حدود ٨٠ تا ١٠٠ و در یک ماه حدود ٣هزار بار اکران شود و ارشاد متوجه نشود؟ آیا این باورکردنی است؟
یکی از کسانی که به این نکته انگشت می‌گذارد، جواد شمقدری است. مسئول سینمایی دولت سابق که به «شهروند» می‌گوید: «به‌طور منطقی و طبیعی احتمال چنین چیزی وجود ندارد. در مجوزی که داده می‌شود و البته در تعهدی که صاحب فیلم قبل از نمایش فیلم می‌دهد، همه چیز فیلم، زمانش، طولش و... ذکر شده و بنابراین تغییر دادن نسخه مجوزگرفته و نمایش نسخه‌ای دیگر در سینما ممکن نیست.»
حبیب ایل‌بیگی، مدیر نظارت سابق سازمان سینمایی اما با این‌که به‌کرات اصرار می‌کند که نمی‌خواهد به این مورد ورود کند، در پاسخ اصرار «شهروند» می‌گوید: «هرچیزی می‌تواند اتفاق بیفتد. به‌هرحال نسخه‌ها را نمی‌شود تک‌تک کنترل کرد. پوستر نیست که بشود مهرش کرد، هارد کامپیوتر است و هر کاری ممکن است انجام شود.»
رضا اورنگ، منتقد قدیمی عقیده دارد که «نمی‌شود ارشاد متوجه این موضوع نشده باشد. مگر بازرس وجود ندارد؟ مطمئنا پخش‌کننده جرأت این قانون‌شکنی را ندارد. بی‌شک مسئولانی در جریان بوده‌اند و حالا که اعتراضات برخی رسانه‌ها به اوج رسیده و فروش هم کاهش پیدا کرده، یادشان افتاده که این فیلم اجازه اکران نداشته! مردم را چه فرض کرده‌اید؟!»
پشیمانی
اما اگر ارشاد از مجوزش برگشته باشد چه؟ از همان لحظه که توقیف رحمان مطرح شد، تحلیل‌هایی مطرح شد با این مضمون که «با افزایش انتقادها درباره شوخی‌ها و سکانس‌های اروتیک و جنسی فیلم، ارشاد راه گریز را در این یافته که بگوید این نسخه از فیلم نباید اکران می‌شده و تخلفی در این بین صورت گرفته.» این گزینه هم به نظر معقول نمی‌رسد، به‌خصوص که سرتیپی و هادی کسی نیستند که در مقابل این زیاده‌خواهی سکوت کنند. جواد شمقدری این گزینه را هم مردود می‌داند: «این یعنی عذر بدتر از گناه. اما از یک نظر دیگر هم نمی‌تواند این اتفاق افتاده باشد، چون در پرونده فیلم تمام موارد ذکر شده و اگر اتفاقی خارج از چارچوب قانون رخ دهد، آن‌وقت صاحب یا صاحبان فیلم می‌توانند از ارشاد شکایت کنند که شما هم دروغ می‌گویید و هم ما را از نظر مالی متضرر می‌کنید»...
یک شیوه تبلیغی
می‌ماند گزینه سوم و این یعنی همه‌چیز یک بازی تبلیغاتی است که قرار است «رحمان ۱۴۰۰» پس از چند روز با عنوان توقیفی به سینماها برگردد و فروشش چند برابر شود.
عکس‌العمل
منوچهر هادی و علی سرتیپی بعد از آن تکذیب اولیه دیگر واکنشی نشان نداده‌اند و حتی تلاش‌های خبرنگار «شهروند» برای گرفتن پاسخی حتی یک جمله‌ای از آنان نیز ناکام مانده است. تنها چیزی که از هادی بعد از این اتفاقات شنیده‌ایم، پستی پرکنایه است که پس از لغو نمایش فیلمش منتشر کرده و «به دوستانی که منتظر توقیف رحمان ۱۴۰۰ بودند» تبریک گفته است.
چه می‌شود؟
پایان ماجرا هنوز معلوم نیست. اما هرچه شود و هرکدام از تئوری‌های مطرح‌شده اگر درست باشد، تفاوتی در این موضوع ایجاد نمی‌کند که بازنده اصلی این بازی سازمان سینمایی است. سازمانی که با گافی تاریخی تمام سوتی‌های قبلی را کمرنگ کرده است!
دریا فرج‌پور
- 10
- 6
عباس علیزاده
۱۳۹۸/۱/۲۹ - ۱:۵۱
Permalink