۴ نکته درباره «مرد عنکبوتی»

کاراکتر مرد عنکبوتی اگر محبوب ترین ابرقهرمان دنیای شخصیت های کامیک بوکی نباشد، قطعاً یکی از جذاب ترین هاست. قهرمان دوست داشتنی که نه تیری شلیک می کند و نه هیچ ابزار جنگی خاصی دارد و ۵۶ سال است که با آن تارهای معروفش، برای پاک کردن جهان از شر و پلیدی تلاش می کند. در حالی که برخی فکر می کردند کاراکتر مرد عنکبوتی پس از اکران پنج فیلم، چاپ ده ها جلد کتاب مصور، چندین مجموعه پویانمایی با بیش از دویست اپیزود و انواع و اقسام حضورهای کوتاه و بلند دررسانه های گوناگون، دیگر کشش لازم برای تولید یک اثر سینمایی سطح بالا را ندارد، امسال اکران «مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» بار دیگر ظرفیت حیرت انگیز کاراکتر مرد عنکبوتی را به مخالفانش یادآوری کرد. این اثر در مجموع نمایش قابل قبولی داشته و رضایت مخاطبان و منتقدان را توأمان جلب کرده است.

۱- پسرک عنکبوتی

هر سال مخاطبان جدیدی به جرگه علاقه مندان سینمای جهان افزوده می شوند؛ یعنی نوجوانانی که بخش عمده ای از بینندگان فیلم های ابرقهرمانی را تشکیل می دهند. سازندگان با آگاهی از این واقعیت، به شدت سن قهرمان داستان شان را کم کرده اند تا مخاطب نوجوان همدلی بیشتری با فیلم نشان دهد. بدین ترتیب ایفای نقش مرد عنکبوتی به تام هالند سپرده شده است که موقع بازی در این فیلم هنوز بیست سالش تمام نشده بود. بخش قابل توجهی از داستان هم در دبیرستان و محیط مربوط به نوجوانان می گذرد که این موضوع نشان دهنده فضای نوجوانانه حاکم بر نسخه جدید مرد عنکبوتی است.

در نیمه اول فیلم با پسر نوجوانی مواجهیم که هنوز نقش مرد عنکبوتی را به خودش نگرفته و دغدغه های کودکانه اش به گرفتن عکس سلفی و نهایتا ثابت کردن خودش به مرد آهنی محدود می شود. اما پس از حدود چهل دقیقه از فیلم، با نوعی بلوغ شخصیتی در کاراکتر مرد عنکبوتی مواجه می شویم که از نقاط قوت مهم فیلم محسوب می شود. در واقع نکته اخلاقی و آموزشی «مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» در دیالوگ مهم مرد آهنی نهفته است که به پسرک نوجوان می گوید: «اگه بدون این لباس هیچی نیستی، پس لیاقت پوشیدنشو نداری» .

۲- تارهای رایانه ای

اگر شروع ماجرای مرد عنکبوتی را در اولین فیلم این مجموعه به یاد بیاورید، داستان از این قرار بود که یک عنکبوت دست پیتر پارکر را نیش می زد و جوان دست وپاچلفتی و در عین حال خوش قلب قصه به یک ابرقهرمان افسانه ای تبدیل می شد اما «مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» داستانی کاملا متفاوت با فضای فیلم های قبلی دارد و همه چیز برنامه ریزی شده و تکنولوژیک است. لباس مرد عنکبوتی در این فیلم یک لباس روباتیک پیشرفته است که منوهای مختلفی دارد و حتی مرد عنکبوتی بعضی مواقع منوهای لباسش را قاطی می کند و تنظیمات لباس به هم می ریزد.

نکته جالب تر درباره ویژگی تکنولوژیکی مرد عنکبوتی جدید این است که تقریبا در سرتاسر فیلم یک همدم و همراه همیشگی دارد که لباسش است. سکانس جالب، جایی است که مرد عنکبوتی در یک انبار زندانی می شود و در این شرایط به گفت وگو با لباسش می پردازد، با او درد دل می کند و درباره مسائل مختلف از او راهنمایی می گیرد. در ادامه آن قدر این ارتباط پررنگ می شود که مرد عنکبوتی برای صدای درون لباسش اسم هم انتخاب و در ادامه از او به عنوان یک مشاور استفاده می کند.

۳- عضویت در سازمان ابرقهرمان ها

اگر فیلم «کاپیتان آمریکا: جنگ داخلی» را دیده باشید، به یاد دارید که در سکانس فرودگاه، ابرقهرمانان دور هم جمع شدند و موقعیت جذابی را رقم زدند. این سکانس در واقع از نقش جدید مرد عنکبوتی در شکل و شمایل جدیدش رونمایی کرد. با مرور مرد عنکبوتی فیلم های سم ریمی، (با بازی توبی مگوایر) به یاد می آورید که او یک ابرقهرمان مستقل بود. کسی که بنا به صلاحدید خودش به مبارزه با ضد قهرمان ها و کمک به مردم می پرداخت و گاهی هم از مرد عنکبوتی بودن خسته می شد و ترجیح می داد همان پیتر معمولی باشد.

«مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» اما این شخصیت را به عنوان عضوی از گروه انتقام جویان معرفی می کند که در حال کسب آمادگی زیر نظر مرد آهنی برای عضویت در این گروه است. حتی در برخی سکانس ها مرد آهنی به کمکش می آید. این موضوع نشان دهنده ارائه متفاوتی از مرد عنکبوتی است و احتمالا یا در نسخه های بعدی این فیلم شاهد حضور ابرقهرمان های دیگری هم خواهیم بود یا باید در آینده منتظر حضور پررنگ تر مرد عنکبوتی در فیلم های گروه انتقام جویان باشیم.

۴- شوخ طبعی نوجوانانه

یکی از مهم ترین ویژگی هایی که عموماً نسخه های مختلف «مرد عنکبوتی» را با آن می شناسیم، وجه طنزپردازی آن هاست؛ به طوری که اتفاقات مختلفی مانند درست کار نکردن تارها و سوتی های کاراکتر مرد عنکبوتی همواره موقعیت های طنزی را در این مجموعه ایجاد می کند و در مجموع مردم او را به عنوان یکی از شیرین ترین و شوخ طبع ترین ابرقهرمان های جهان مارول می شناسند.

«مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» اما با توجه به فضای نوجوانانه و مخاطب کم سن وسال ترش که اثری شاد و مفرح را می پسندد، چند برابر نسخه های قبلی درون مایه و موقعیت های طنز دارد. کاراکتر دوست و همکلاسی مرد عنکبوتی که یک نوجوان تپل است و به نوعی وردست قهرمان قصه محسوب می شود، بخش مهمی از بار طنز فیلم را به دوش می کشد و فضای دلنشینی را برای مخاطب نوجوان ایجاد می کند؛ شخصیتی که در نسخه های قبلی «مرد عنکبوتی» کمتر دیده بودیم.

ناآماده بودن، بی تجربگی و هیجان های نوجوانی خود مرد عنکبوتی هم باعث ایجاد موقعیت های شادی در فیلم می شود که در مجموع به جذب مخاطب یاری می رساند. شرایط سنی مرد عنکبوتی نوجوان، سکانس های مدرسه و نحوه ارتباط او با همکلاسی هایش، برخوردش با والدین و مسئولان مدرسه و... تا حدودی یادآور طنز شدیدی از نوع سریال «دوستان» است.

در مجموع «مرد عنکبوتی: بازگشت به خانه» اگرچه یک فیلم ابرقهرمانی فوق العاده نیست، اما ارزش دو ساعت وقت گذاشتن و آَشنا شدن با یک مرد عنکبوتی متفاوت را دارد؛ بالاخص اگر یک نوجوان علاقه مند به دنیای خوش آب ورنگ و جذاب مارول باشید.

 محمد عنبرسوز