تئاتر؛ کسب و کار و زندگی من است

به گزارش فارس، نمایش «دیگری» به کارگردانی بهاره رهنما، بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون و نویسندگی انزو کرمن چند روزی است که در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر به صحنه رفته است. این نمایشنامه اثر یک نویسنده معاصر فرانسوی است که پیش از این نیز به کارگردانی علی منصوری در تئاتر شهر به صحنه رفته بود. اما اخیرا نیز به کارگردانی جدید بهاره رهنما و دراماتورژی سهراب حسینی و ایفای نقش رهنما و شیوا اردویی به اجرا درآمده است. درباره این نمایش با بهاره رهنما گفت وگو کردیم گه در ادامه می‌خوانید:

به عنوان سوال نخست نمایش دیگری چه هدفی را دنبال می‌کند؟ در اجرای این نمایشنامه به دنبال چه چیز بودید، بیان یک قصه جذاب یا واگویه دغدغه‌های شخصی؟

من صحبت کردن از دنیای زنان را خیلی دوست دارم چون این دنیا را خیلی خوب می‌شناسم و طبیعتاً به عنوان یک زن دوست دارم از آسیب‌های اجتماعی حوزه زنان حرف بزنم. چیزی که شاید کار مرا متفاوت می‌کند و آمار تماشاچی‌های مرا هم بین آقایان و هم خانم‌ها بالا نگه می‌دارد، این است که کارهای نوشته من یا انتخاب به عنوان کارگردان مطلقاً در فضای فمینیستی رایج و مردستیزانه نیست، من از آسیب‌های اجتماعی می‌گویم که چون خودم زنی  در این اجتماع بودم شنیدم و لمس کردم و می‌خواهم که حرف‌هایمان شنیده شود و این برایم مهم است.

همان‌طور که خودتان اشاره کردید این صحبت همیشه درباره کارهای شما مطرح بوده که خواسته یا ناخواسته فضای فمینیستی را تداعی می‌کنید

واقعیت اینطور نیست من نمی‌گویم فمینیسم خوب است یا بد، این یک بحث مفصلی است اما دلیلی ندارد من غیر از واقعیت ذهنم صحبت کنم، من خیلی فراجنسیتی به موضوعات نگاه می‌کنم و خیلی تخصصی به عنوان یک زن از آسیب‌های اجتماعی زنان صحبت می‌کنم چون خودم زن بودم متأسفانه در جامعه ما تفاوت این فضا با کار فمینیستی مشخص نیست، زنانه نگاه کردن و نوشتن به معنای مردستیزی نیست و  من امیدوارم بتوانم این فرهنگ را جا بیندازم، من آقایونی را می‌بینیم که کار ما را می‌بینند و همزادپنداری می‌کنند و حس ملاطفت انسانی‌شان برانگیخته می‌شود. کار در واقع درباره مسئله دوهمسری به عنوان یک آسیب اجتماعی و شکست عاطفی زنان است، من حسی که دارم غصه مادرها و خواهرها و زنان دیگر است حتی نویسنده‌ای نمایش ایرانی هم نیست اما جالب است که این فضا را تجربه کرده است.

 از دغدغه‌های اجتماعی و آسیب‌های آن صحبت کردید، به نظر شما بیان این آسیب‌ها در تئاتر واقعا می‌تواند تأثیرگذار باشد؟

من نکته خیلی مهمی را می‌خواهم بگویم جامعه تئاتر خیلی کوچکتر از سینما است اما جامعه بسیار تأثیرگذار‌تری است یعنی آدم‌هایی که تئاتر می‌بینند به دلیل اینکه دغدغه فرهنگی‌شان عمیق‌تر است این پیام را جدی‌تر نشان میدهد تا کسی که برای سرگرمی به سینما می‌رود. تجربه تخصصی هجده ساله من در تئاتر این را می‌گوید که تماشاچی تئاتر در تأثیرگذاری با وجود اندک بودن اما کیفیت بالاتری دارد.

 تا اینجا بازخوردها از نمایش چطور بوده است؟

البته تازه نمایش شروع شده یک مقدار درگیر انتخابات هم بودیم اما بازخورد خوب بوده من تماشاچی را خداراشکر حمل میکنم که از این تئاتر به تئاتر دیگرم میآید و جامعه هدفم مشخص است اما به نظر باید اجازه دهیم تا زمان بگذرد و متوجه شویم که استقبال صورت می‌گیرد.

بازهم به دغدغه‌های اجتماعی خواهید پرداخت؟

تمام کارهایی که من کارگردانی کرده‌ام تا الان همینطور بوده است  و تا زمانیکه حرف داشته باشم دراین فضا بزنم  از این فضا خارج نمیشوم مگراینکه یک زمان ببینم دیگر حرفی ندارم. متهم کردن من به مردستیزی مثل این است که بگوییم ابراهیم حاتمی کیا فیلسازی است که طرفدار جنگ است درحالیکه او از جنگ می‌نویسد و می‌گوید چون فضا را لمس کرده اما هرگز نمی‌گوید که جنگ چیز خوبی است. من هم سعی می‌کنم پیام‌های فراجنسیتی را بگنجانم و بگویم جایی انسانیت است که حرف می‌زند نه زن یا مرد بودن. البته این نمایشنامه چیزی بود که به دستم رسید مشاور کارگردان پیشنهاد بازی این کار را به من داده بودند که من نتوانستم بازی کنم از طریق اقای آسانی دوباره به دستم رسید.

نمایشنامه‌ جدیدی در دست کار ندارید؟

یک نمایشنامه به نام «زن باران پای به جاده زدن» از نشر نگاه به زودی از من به چاپ می‌رسد.

تئاتر این روزها را چطور می‌بینید؟

تئاتر خداراشکر در سبد اقتصادی و فرهنگی خانواده‌های ایرانی جای بهتری پیدا کرده و اصولا می‌گویند هر سالن تئاتری در شهری باز می‌شود به نوعی امنیت فرهنگی را بیشتر میکند و به همین دلیل تماشاچی تئاتر هم از مدیاهای دیگر متفاوت است اما متأسفانه از شروع تئاتر امسال هنوز کارها جان نگرفته است. مثلا همین کار ما تقریبا حدود یک هفته است که شروع شده چند روز اول خوب بود اما بعد به دلیل انتخابات دچار بحران شدیم.

پیشنهاد بازی جدید تئاتر داشته باشید، قبول می‌کنید؟

الان که یک متن دیگر از همین نویسنده را  بازی می‌کنم، اصولا تئاتر کسب و کار زندگی من است سر سریال بهرام بهرامیان هم هستم که یک کار تاریخی است و هنوز اسمش قطعی نشده ولی در زمان پهلوی اول است و در نهایت چیزی که برایم از همه مهمتر است، تئاتر و ادبیات است.