آیا ترامپ تعرفه واردات خودرو را افزایش می‌دهد؟

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا دستور داده است که تاثیر واردات خودرو بر خودروسازی داخلی این کشور بررسی شود. او تهدید کرده در صورتی که مسجل شود واردات خودرو موجب تضعیف روند تولید خودروهای آمریکایی شده است، بی‌درنگ تعرفه واردات خودرو را افزایش خواهد داد. او در اقدامی موازی از خودروسازان جهان خواسته است سطح تولید خود را در خاک آمریکا افزایش دهند.

ترامپ در مراسم اعلام این خبر گفت قصد دارد خودروسازان آمریکایی را خوشحال کند، اما در روزهای گذشته خودروسازان آمریکایی، ژاپنی، کره‌ای و آلمانی اعلام کرده‌اند بازی تعرفه‌ای تازه ترامپ جز اخلال در روند فعالیت این شرکت‌ها نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت و شرکت‌های خودروسازی، قطعه‌سازان و مشتریان بر اثر چنین اقدامی متضرر خواهند شد. فراگیر شدن سیاست‌های حمایتگرایانه در کشورهای مختلف سبب شده است خودروسازی در معرض تهدید تصمیمات تنگ‌ نظرانه سیاستمدارانی قرار بگیرد که بدون توجه به پیچیدگی‌ها و مناسبات جهانی در این صنعت در پی خودنمایی هستند.

به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد» ترامپ بدترین زمان ممکن را برای اعلام تصمیمش انتخاب کرد چرا که بازار خودروی آمریکا از سال گذشته با رکودی روزافزون دست به گریبان شده است و اعمال تعرفه‌ها به رکود بیش از پیش این بازار منجر خواهد شد. از سوی دیگر اعمال تعرفه واردات موجب افزایش قیمت خودروهای خارجی و پس از آن افزایش قیمتخودروهای داخلی خواهد شد و قدرت خرید مصرف‌کنندگان آمریکایی را متاثر خواهد ساخت. صنعت خودروی آمریکا اکنون بیش از هر زمان دیگری به فعالیت شرکت‌های خارجی وابسته است. هوندا و تویوتا دو خودروساز بزرگ ژاپنی سال گذشته اعلام کردند مبلغ یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار برای ساخت کارخانه‌ای در آلابامای آمریکا سرمایه‌گذاری خواهند کرد.

تصمیم جنجالی ترامپ ممکن است این برنامه را تحت‌تاثیر قرار دهد. اعمال تعرفه وارداتخودروسازان آمریکایی را نیز قربانی خواهد کرد. در سال ۲۰۱۷ شرکت جنرال موتورز ۳ میلیون دستگاه خودرو در آمریکا به فروش رساند. این در حالی است که مجموع تولید این خودروساز در خاک آمریکا ۲/ ۲ میلیون دستگاه بود و مابقی از کارخانه‌های جنرال موتورز در سایر کشورها وارد شدند. گروه نمایندگان خودروسازان آمریکایی نیز اعلام کردند: «ما اطمینان داریم که واردات خودروامنیت ملی آمریکا را به خطر نمی‌اندازد.» تعرفه کنونی واردات خودرو به آمریکا ۵/ ۲ درصد است. ترامپ تهدید کرده است این تعرفه را به ۲۵ درصد افزایش خواهد داد.

خودروسازان آلمانی

خودروسازان آلمانی صادرات گسترده‌ای به آمریکا دارند، اما از سوی دیگر حجم تولید آنها در خاک آمریکا نیز قابل‌توجه است. اغلب این برندها نظیر مرسدس بنز، فولکس‌واگن و بی‌ام‌و، نظیر دیگر خودروسازان خارجی همچون نیسان و هوندا، هر یک لااقل یک کارخانه در خاک آمریکا دارند و ده‌ها هزار فرصت شغلی در آمریکا ایجاد کرده‌اند. حجم سرمایه‌گذاری این خودروسازان در خاک آمریکا میلیاردها دلار است. ۸۲ درصد از خودروهای فولکس‌واگنی که در آمریکا به فروش می‌رسند وارداتی هستند. این رقم در مورد برند مرسدس بنز ۷۰ درصد و در مورد بی‌ام‌و ۶۸ درصد است. دایملر شرکت مادر برند مرسدس بنز و نیز بی‌ام‌و بخش قابل‌توجهی از تولیدات خود را در آمریکا به اتحادیه اروپا و چین صادر می‌کنند. بزرگ‌ترین کارخانه بی‌ام‌و در کارولینای جنوبی واقع شده است که در سال گذشته میلادی ۷۰ درصد تولید ۳۷۱ هزار دستگاهی‌اش به ارزش ۱۰ میلیارد دلار صادر شد.

خودروسازان ژاپنی

در صورتی که ترامپ مصمم باشد تعرفه واردات ۲۵ درصدی را بر واردات خودرو از ژاپن اعمال کند، خودروسازان ژاپنی به شدت متضرر خواهند شد. شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن دو روز پیش اعلام کرد در این خصوص با ترامپ مذاکره خواهد کرد؛ زیرا خودروسازان ژاپنی نقش بسزایی در رونق اقتصادی آمریکا دارند و شمار خودروهای ژاپنی که در آمریکا تولید می‌شوند دو برابر تعداد خودروهایی است که از ژاپن به این کشور وارد می‌شوند. حجم تقاضا برای خودروهای ژاپنی در بازار آمریکا روند رو به رشد خود را حفظ کرده است. در سال ۲۰۱۷ بیش از یک میلیون و ۷۷۰ هزار دستگاه خودرو به ارزش تقریبی ۴۰ میلیارد دلار از ژاپن به آمریکا صادر شد.

بازنده کیست؟

بنابر آمار رسمی فروش خودرو در آمریکا، از مجموع ۱۷ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرویی که در سال ۲۰۱۷ در این کشور به فروش رسید، قریب به ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه از محل واردات تامین شده بود و مابقی در خاک این کشور تولید شد. عمده واردات خودروی آمریکا از مبدأ مکزیک و کانادا صورت می‌گیرد که طبق پیمان نفتا در صورت رعایت قوانین این پیمان، از پرداخت تعرفه واردات معاف خواهند بود. کمتر از ۲۳ درصد از خودروهایی که در آمریکا به فروش می‌رسند از آلمان، ژاپن و کره جنوبی به آمریکا وارد می‌شوند.

باید در نظر داشت که حتی سه غول دیترویتی یعنی شرکت‌های فورد، فیات کرایسلر و جنرال موتورز نیز تمامی محصولاتی را که در آمریکا به فروش می‌رسانند در خاک این کشور تولید نمی‌کنند. بررسی‌ها نشان داده‌اند سهم تولید داخلی فورد ۸۰ درصد و تولید داخلی جنرال موتورز و فیات نیز به ترتیب ۶۰ و ۵۵ درصد است. به این ترتیب تولیدات خودروسازان آمریکایی در خارج از کشور نیز مشمول تعرفه واردات خواهند شد. اتاق بازرگانی آمریکا اعلام کرد حجم تولید خودروی آمریکا طی یک دهه اخیر دوبرابر شده است و وضع تعرفه بیش از آنکه به معنای حمایت از صنعت خودرو آمریکا باشد، می‌تواند به یک جنگ تجاری جهانی منجر شود که نتیجه‌ای جز نابودی صنایع در پی نخواهد داشت.