چالش «مومو» وجود خارجی ندارد

چند روزی است که فضای مجازی با شایعه پراکنی‌های گسترده علیه چالش خیالی «مومو» دست به گریبان است. زنی خیالی با چهره‌ای ترسناک و چشم‌های گشاد و بدنی همانند یک پرنده که کودکان را تشویق به خودکشی می‌کند. شایعات شکل گرفته و نگرانی‌های ایجاد شده درمیان والدین، یک مؤسسه تحت حمایت کمیسیون اروپا را بر آن داشت تا در خصوص این موضوع تحقیق و تفحص کند.

نتیجه جالب توجه بود چرا که مدرکی دال بر اثبات این چالش به دست نیامد و اعلام شد این بازی اینترنتی اساساً وجود خارجی ندارد.

چالشی خیالی با طعم دروغ

تابستان سال گذشته شایعات گسترده‌ای در خصوص گسترش بازی یا چالشی جدید در محیط واتس اپ با نام مومو(Momo) در سراسر جهان به گوش رسید. اما آغاز نگرانی‌ها در بریتانیا از زمانی آغاز شد که زنی در فضای مجازی نوشته‌ای دال بر خطرات گسترده چالش مومو در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد. مدت زمانی از انتشار این نوشته نگذشته بود که رسانه‌های رسمی بریتانیا با آب و تاب گسترده در خصوص این چالش اظهارنظر کرده و ظرف یک هفته گذشته داستان‌های غیرواقعی و بسیار اغراق‌آمیز در خصوص آسیب‌های وارده به کودکان از سوی این شخصیت مجازی در تمامی شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت.

کم کم شایعات ایجاد شده از محیط فضای مجازی به رسانه‌های جمعی راه پیدا کرده و با اظهارنظر برخی از مسئولان گونه‌ای ترس جمعی در جامعه ایجاد شد. در همین راستا یکی از مؤسسات حمایت از کودکان وارد این بازی پرچالش شده و مومو را با شخصیت شکل دهنده چالش‌های خودکشی آنلاین در میان کودکان و نوجوانان معرفی و نرخ آسیب‌پذیری این بازی را به سلامت و روح کودکان فزاینده توصیف کرد. بلافاصله تمامی مدارس واکنش نشان داده و نامه‌هایی به والدین ارسال و درخصوص تهدیدها و خطراتی که اساساً وجود خارجی ندارند هشدار دادند.

به هرحال با دامنه‌دار شدن ماجرای چالش مومو، هفته گذشته این موضوع در پارلمان بریتانیا مطرح و نمایندگان ضمن ابراز نگرانی از دولت درخواست کردند تا هر چه سریعتر برنامه‌های موردنظر خود برای مبارزه با شایعات ایجاد شده را اعلام کند و در نهایت برخی از کارشناسان بازی های رایانه‌ای دست به کار شده و پس از تحقیق و تفحص به تمامی شایعات شکل گرفته پیرامون چالش مومو در بریتانیا خاتمه داده و اعلام کردند حواشی پیرامون این شخصیت مجازی اساساً برپایه یک ادعای دروغ شکل گرفته است.

همزمان «مرکز اینترنت امن‌تر برای بریتانیا» مؤسسه‌ای تحت حمایت کمیسیون اروپا، شایعات اخیر را بررسی و اعلام کرد که مدرکی برای اثبات این چالش نیافته و به نوعی باید گفت این بازی اینترنتی اساساً وجود خارجی ندارد. با انتشار این خبر، رسانه‌ها، مدارس و نیروهای پلیس موظف شدند دست از شایعه‌پراکنی درباره چالش مومو بردارند.

یک چالش مرموز

حتماً برای شما این سؤال پیش آمده است که چالش مومو اساساً چیست و چگونه جان کودکان و نوجوانان را تهدید می‌کند؟ پس از انتشار چالش «نهنگ آبی» و خودکشی چند نوجوان در کشورهایی نظیر روسیه، چالش دیگری به‌نام چالش «مومو» در پیام رسان‌های واتس اپ، فیس‌بوک و یوتیوب گسترش پیدا کرد. برخی کارشناسان این چالش را خطرناک‌تر از نهنگ آبی توصیف کردند که طرفدارانش را به خودکشی و خشونت ترغیب می‌کند.

در حقیقت بازی مومو یک بازی آنلاین چالشی است که براحتی از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌تواند عضو بگیرد. تنها کافی است کاربران به اکانت اصلی این چالش پیام دهند تا وارد چرخه بازی شوند.مومو کودکان و نوجوانان را تهدید می‌کند در صورت عدم پیروی از دستوراتش، شب هنگام ظاهر شده و آنها را نفرین خواهد کرد.

تصویر پروفایل چالش مومو، یک زن بسیار زشت با چشمان از حدقه بیرون زده و یک خنده ترسناک شبیه به جوکر است. این تصویر به یک موجود افسانه‌ای ژاپنی تعلق دارد که اقدام به ربودن کودکان می‌کرد. احتمالاً نیز نام این چالش به همین دلیل انتخاب شده است. این بازی شامل تصاویر و ویدئوهای ترسناک و مخرب و دستوراتی می‌شود که کاربر را تشویق می‌کند اقداماتی بسیار خطرناک انجام دهد.

بدیهی است که کودکان و نوجوانان خلاق و کنجکاو، بیشتر جذب این بازی شده و به عبارتی در معرض خطرات بیشتر قرار می‌گیرند. در حال حاضر این بازی آنلاین در کشورهایی نظیر مکزیک، آرژانتین، آلمان، فرانسه و امریکا فراگیر شده و به نظر می‌رسد در امریکای جنوبی گسترش بیشتری پیدا کرده است.

مومو و مرگ‌های دروغین

حدود ۷ ماه پیش خبر خودکشی یک دختر بچه ۱۲ ساله در آرژانتین به صدر اخبار تمامی رسانه‌های جهان تبدیل شد. با تحقیقات و بررسی‌های انجام شده، مشخص شد که خودکشی این دختر نوجوان با بازی آنلاین «مومو» مرتبط است. در همین راستا روزنامه بوینس آیرس تایمز نوشت این قربانی توسط فردی به خودکشی ترغیب شده و از تمامی فعالیت‌های خود پیش از خودکشی فیلمبرداری کرده است. در هر حال هنوز هیچ کس نمی‌داند این چالش دقیقاً از کی و از کجا شروع شده و چه کسی آن را کارگردانی می‌کند؟ در حال حاضر ۷ شماره تماس مرتبط با این چالش و با پیش شماره ژاپن و چند کشور امریکای جنوبی کشف شده است. درهمین راستا از کاربران واتس اپ خواسته شده است با شماره‌های ناشناس تماس برقرار نکرده و در صورت دریافت پیام بلافاصله آن را بلاک کنند.

گفتنی است شبکه اجتماعی یوتیوب با فراگیر شدن چالش مومو در این پیام رسان و نگرانی گسترده والدین، وعده حذف ویدئوهای مرتبط با این چالش را از پلتفرم خود داد.

کیم کارداشیان سلبریتی معروف نیز به طور رسمی از یوتیوب خواست تا هر چه سریع‌تر این چالش خطرناک را متوقف کند. همزمان مدیران پیام رسان واتس اپ نیز ضمن تأکید دوباره بر امنیت افراد در این پیام رسان اجتماعی، از کاربران درخواست کردند تا به شماره‌های ناشناس پاسخ نداده و در صورت تماس مشکوک آن را بلاک کنند. مدیران واتس اپ همچنین از والدین درخواست کردند تا نظارت خود بر فعالیت فرزندان در فضای مجازی را گسترده‌تر کرده و در صورت مشاهده هرگونه تماسی با چهره ترسناک مومو، آن را بلاک کرده و بلافاصله گزارش دهند.

«آن لانگفیلد» یکی از فعالان حقوق کودک می‌گوید: بهتر است پیش از هرگونه پیش داوری، خطرات موجود در فضای مجازی را بدرستی ارزیابی کرده و درباره خطراتی که هنوز تأیید نشده است اظهارنظر نکنیم. چرا که در چنین وضعیتی تنها تأثیرات مخرب بر روح و روان کودکان را چندین برابر می‌کنیم.

وی از والدین درخواست می‌کند در صورت برخورد با چالش‌های مشابه با فرزند خود مشورت کنند. چرا که آنها در بسیاری از مسائل، درک بهتری از رسانه‌های آنلاین می‌توانند داشته باشند. این فعال بریتانیایی در عین حال تأکید می‌کند: والدین و مسئولان با درک نادرست مسائل و هشدارهای غیرضروری به کودکان نه تنها جایگاه خود را تضعیف می‌کنند بلکه این ذهنیت را در آنها ایجاد می‌کنند که در مواقع خطر واقعی هشدارهای آنها جدی گرفته نشود.

گفتنی است در همین راستا بنیاد بازی‌های رایانه‌ای نیز نسبت به این چالش واکنش نشان داد و اعلام کرد: متأسفانه چالشی که وجود خارجی ندارد، به ترند جذاب رسانه‌ها تبدیل شده است. از آنجا که چنین سوژه‌هایی بسرعت و در سطح گسترده منتشر می‌شوند بیش از آنکه مفید باشند ضرر می‌زنند به همین علت نیاز است در خصوص آن آگاهی بخشی دقیقی صورت بگیرد.

بیتا میرعظیمی