مصوبات آبی سفر دولت به اصفهان به کجا رسید؟/ خسارت کشاورزان شرق از رهاسازی ناقص آب زاینده‌رود

یک ماهی می‌شود که از سفر رئیس جمهور و جمعی از اعضای هیات دولت به استان اصفهان می‌گذرد. نتیجه سفر دولتی‌ها به اصفهان ۲۱۷ مصوبه به ارزش ۳۰ هزار میلیارد تومان بوده و گفته می‌شود ۴۲ مصوبه در حوزه آب و خاک و کشاورزی است که یعنی یک سوم مصوبات در این سفر استانی.

از آبان سال گذشته که کشاورزان اصفهانی، به ویژه اهالی شرق اصفهان نسبت به نرسیدن آب به کشت پاییزه شان اعتراضات گسترده‌ای را برگزار کردند، وعده‌های زیادی برای حل مشکل و احیای زاینده رود به مردم داده شد.

حل مشکل آب اصفهان به هر وسیله‌ای! 

همان زمان مخبر، معاون اول رئیس جمهور در شبکه خبر گفت که به هر وسیله‌ای شده مشکل آب اصفهان را برطرف می‌کند. پس از آن هم در دفترش جلساتی برای حل مشکل آب برگزار شد، اما خبری از محتوای این جلسه‌ها به بیرون درز نکرد و نمی‌دانیم ادامه دار بود یا نه.

از آن سو، وزیر نیرو به اصفهان سفر کرد و بدون دیدار با کشاورزان، در همان استانداری و شورای آب و ... گفت که تصمیماتی برای کشاورزان اصفهانی و مشکل آب در این استان اتخاذ شده، اما باز هم مشخص نشد که این تصمیمات دقیقا چه بودند و اکنون در چه مرحله‌ای از انجام هستند؟

برای فروکش کردن اعتراضات کشاورزان در آبان پارسال، مسئولان آب منطقه‌ای و استانداری اصفهان جلساتی با شورای میراب‌ها و شورای آب بران غرب و شرق استان برگزار کردند که نتیجه آن را اعضای این دو شورا به صورت بیانیه منتشر کردند و از کشاورزان خواستند که دیگر تجمع نکنند.

وعده‌های محقق نشده از پارسال 

براساس این بیانیه مسئولان باید هر ۱۵ روز یکبار گزارش می‌دادند که برای انجام تصمیمات اتخاذ شده در این جلسات چه کرده اند. برای انجام بند‌های فرااستانی مطالبات ۹ گانه کشاورزان هم سه ماه مهلت خواستند.

یکی از مصوبات مهم در این جلسات چهارجانبه، حل مشکل حقابه داران تا اردیبهشت ۱۴۰۱ بود. اجرای مدیریت پساب و ساماندهی رودخانه و پیگیری درباره تأمین اعتبارات لازم براساس تعهدات وزارت نیرو هم از دیگر مصوبات این جلسات بوده است و در کنار همه این‌ها مسئولان قول دادند که برای مطالبات ۹ گانه کشاورزان برنامه ریزی کنند.

جاری شدن دائمی زاینده رود، اجرای قوانین و مصوبات شورای عالی آب و شورای هماهنگی زاینده رود، قانون توزیع عادلانه آب، توقف بارگذاری‌های جدید روی زاینده رود و ... از جمله مطالبات کشاورزان بود. شفاف سازی مصارف آب، اجرای قانون درباره آب‌هایی که فروخته شده، حفاظت و ساماندهی رودخانه و اجرای کامل قانون و مصوبات جبران خسارات وارده به حقابه بران و ذیحقان هم جزو مطالبات کشاورزان بود.

در نیمه فروردین بار دیگر کشاورزان اصفهانی تجمع کردند. در ۱۰ روز اول فروردین، آب در زاینده رود جاری شد تا به اراضی شرق اصفهان برسد، اما کشاورزان نیاز داشتند حداقل تا نیمه خرداد آب جریان داشته باشد. معاون هماهنگی عمرانی استانداری اصفهان گفت که تدام جریان زاینده رود امکان پذیر نیست و تمام.

آب در خرداد کامل رها نشد

در خرداد هم بار دیگر آب رهاسازی شد. از پنجم رهاسازی آب شروع شد تا سیزدهم تا نوبت پنجم آبیاری مزارع شرق استان اصفهان تأمین شود. قرار بود آب تا نیمه خرداد در زاینده رود جاری باشد، اما با کاهش مقدار آب رهاسازی شده، به کشاورزان خسارت وارد شد.

حسین محمدرضایی، عضو هیات مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان در همان زمان گفت که با این شیوه رهاسازی آب زاینده رود، عملا توافق کمیته چهارجانبه مبنی بر رهاسازی ۱۰ روزه آب محقق نشد و نوسان در آبیاری موجب خسارت کشاورزان شد.

عدم شفافیت در مصوبات سفر رئیسی به اصفهان

در ۲۶ خرداد، رئیسی و برخی از اعضای هیات دولت به اصفهان رفتند و رئیسی در نشست خبری اعلام کرد که هیچ ایده و نظری درباره حل مشکل کم آبی اصفهان نادیده گرفته نمی‌شود. اما مشخص نیست که در یک ماه گذشته چه اقدامی برای انجام این وعده‌های رئیس جمهور انجام شده است؟

حسین محمدرضایی بر این نکته تأکید می‌کند که مصوبات سفر‌های استانی علنی نشده و معلوم نیست قرار بوده چه اقداماتی انجام دهند و تا حالا چه اقداماتی انجام شده است.

عضو هیات مدیره نظام صنفی کشاورزان اصفهان می‌گوید: قول احیای زاینده رود هم دادند، اما تا الان اثری از انجام این وعده‌ها را ندیده ایم.

آب در زاینده رود جاری است اما فقط تا سد نکوآباد

محمدرضایی توضیح می‌دهد که آب زاینده رود در این روز‌ها برای غرب اصفهان رها شده و تا پشت سد تنظیمی نکوآباد هم می‌آید؛ بنابراین آب به شرق اصفهان نمی‌رسد.

او می‌گوید: کشت گندم در برخی مناطق در آخرین نوبت آبیاری به طور کامل آب به دست نیاورد و کشاورزان متضرر شدند. برای کشت گلرنگ هم یک آبیاری دیگر نیاز داشت و اگر محقق می‌شد، محصول خوبی به دست می‌آید که آن هم عملی نشد.

به گفته او این آبیاری در نیمه خرداد رخ داده و پس از آن آب دیگر به اراضی کشاورزی شرق اصفهان نرسیده است.

نمی‌دانیم تصمیمات دولت برای حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان اعتباری که برای حل مشکلات آبی اصفهان در نظر گرفته شده، دقیقا برای چه پروژه‌هایی است، اما امیدواریم دولت برای تغییر شیوه‌های کشت و ترغیب کشاورزان به کشاورزی مدرن، برای جلوگیری از برداشت آب برای آبیاری درختان و باغات در غرب اصفهان، برای کنترل مصرف آب صنایع و از همه مهمتر برای شفاف سازی مصارف آب در اصفهان هم در این بودجه‌ها برنامه درنظر گرفته باشد.

اعظم ذوالفقاری منظری