هشدار؛ موج دوم هجوم ملخ‌ها در اردیبهشت‌

با توجه به پیش‌بینی حضور ملخ‌ها تا پنج‌سال آینده در کشور و اینکه موجب آسیب و ضرر می‌شوند باید برنامه‌ریزی دقیق و مدونی برای مبارزه با آنها داشته باشیم. در بهمن‌ماه سال گذشته موج اول مبارزه با ملخ‌های صحرایی با سمپاشی حدود ۲۱۰۰ هکتار در کل استان انجام شده است. مرحله دوم مبارزه را که مبارزه با پوره ملخ‌ها (بچه‌ملخ‌ها) است از شنبه و یکشنبه این هفته آغاز خواهیم کرد. پیش‌بینی می‌شود موج دوم ورود ملخ‌های مهاجر به کشور نیز از اواسط اردیبهشت باشد که در این مرحله پیش‌بینی مبارزه در سطح ۶‌هزار هکتار داشتیم، اما اکنون می‌بینیم نیاز به سمپاشی حدود ۸ تا ۱۰‌هزار هکتار زمین‌های کشاورزی است.

 این ملخ‌ها تمام گیاهان سر راه خود را می‌خورند و اگر کنترل نشوند روزانه ۲۰۰ تا ۴۰۰ کیلومتر قدرت پروازی و در صورت عدم‌مبارزه تا ۳۵۰۰ کیلومتر قدرت جابه‌جایی دارند یعنی اگر در استان بوشهر با ملخ‌ها مبارزه نشود به استان فارس و پس از آن به نقاط دیگر هدف می‌روند. در پی هجوم آفت ملخ به ۶ استان جنوبی کشور و هجوم به زمین‌های کشاورزی، گستره وسیعی از خاک این مناطق را تحت هجوم خود درآوردند. این ملخ‌ها از شبه‌جزیره عربستان وارد کشور شده‌اند و روزانه تا چندبرابر وزن خود علوفه، غلات، صیفی‌جات و حتی علف‌های هرز می‌خورند. 

ملخ‌های صحرایی که از مضرترین انواع ملخ‌ها هستند، در دسته‌های چندصد‌هزارتایی، میهمان ناخوانده استان‌هایی چون فارس، بوشهر، هرمزگان، کرمان، خوزستان و سیستان و بلوچستان شده‌اند و در سر راه خود هرگونه سرسبزی را خورده و پیشروی می‌کنند. مدیرکل مبارزه با آفات عمومی ضمن اعلام اینکه در اردیبهشت‌ماه جمعیت بیشتری از ملخ‌ها وارد کشور می‌شود، شیطنت عربستان و عدم‌مبارزه تعمدی با ملخ‌ها را محتمل دانست. مدیرکل مبارزه با آفات عمومی و همگانی سازمان حفظ نباتات درباره اینکه آیا ورود جمعیت‌های بیست‌میلیونی و بیشتر از ملخ‌ها به کشور صحت دارد یا نه به «مهر» گفت: در فائو برای جمعیت‌های ملخ‌ها از اصطلاح دسته و گروه استفاده می‌شود. گروه از چند‌هزار ملخ تا چندده‌هزار ملخ در کیلومتر مربع را شامل می‌شود. دسته در تعریف فائو عبارت از بیست‌میلیون تا ۱۵۰‌میلیون ملخ در هر کیلومتر مربع است که می‌توان گفت متوسط هر دسته پنجاه‌میلیون ملخ است.

زمان هجوم ملخ‌ها

سعید معین تاکید کرد: از ابتدای شروع مبارزه تاکنون ریزش‌هایی که داشتیم از چند‌هزار تا چند ده‌هزار ملخ بوده که واردشده و با آنها مبارزه می‌شود. وی درباره اینکه از چه زمانی هجوم ملخ‌ها آغاز شده و چه مناطقی را درگیر کرده، گفت: از نیمه بهمن‌ماه ریزش ملخ صحرایی که خطرناک‌ترین نوع ملخ است از طرف شبه‌جزیره عربستان به کشور ما آغاز شد و همچنان هم ادامه دارد. از آن تاریخ تا الان استان‌های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، فارس، کرمان و سیستان و بلوچستان مورد حمله قرار گرفته که مبارزه شبانه‌روزی با این آفت در حال انجام است. معین در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال ورود جمعیت بیشتری از ملخ‌ها در ابعاد بزرگتر به کشور وجود دارد یا نه، گفت: پیش‌بینی‌ها بر این است که دسته‌هایی که در مناطق مرکزی عربستان و دریای سرخ عربستان هستند به‌سمت شمال حرکت می‌کنند و آنجا هم چون باد به‌سمت ایران است و اینها هم موقع پرواز خودشان را به‌سمت باد تنظیم می‌کنند و با باد حر کت می‌کنند به‌سمت سواحل ایران حرکت خواهند کرد. وی گفت: عربستان در حال حاضر با ملخ‌ها مبارزه می‌کند ولی مبارزه‌ای که قبلا انجام می‌داد و می‌توانست جلوی ملخ‌ها را بگیرد الان انجام نمی‌شود. شاهدش هم این است که ما از خرمشهر تا چابهار مورد حمله ملخ قرار گرفته‌ایم و تراکمی از ملخ که وارد کشور می‌شود بسیار بیش از آن چیزی است که سال‌های قبل که مبارزه موضعی داشتیم وارد می‌شد و بنابراین می‌توان متصور بود که به نفعشان است که شیطنت کنند و مبارزات لازم را انجام ندهند.

مبارزه هوایی و زمینی

مدیرکل مبارزه با آفات عمومی درباره اینکه اکنون چگونه می‌توان با این جمعیت‌های بزرگ ملخ مبارزه کرد، گفت: مبارزه هوایی با استفاده از هواپیمای سمپاش است و در مبارزه زمینی هم با استفاده از همه امکانات زمینی و سمپاشی‌های ویژه ملخ که مورد تایید فائو است استفاده می‌کنیم. معین در پاسخ به اینکه آیا نمی‌توان از روش‌های بیولوژیک برای کنترل ملخ‌ها بهره برد، تاکید کرد: وقتی تراکم یک آفتی، چه ملخ و چه هر حشره‌ای، از حدی فراتر می‌رود روش‌های کنترل غیرشیمیایی دیگر پاسخگو نیست و الان که ما در مورد ملخ صحرایی صحبت می‌کنیم وضعیت، منطقه، هجوم در حدی است که هیچ‌یک از این روش‌ها نمی‌تواند جلوی هجوم را بگیرد و تنها راه مقابله و سرکوب استفاده از حادترین روش یعنی همین مبارزه شیمیایی است که انجام می‌دهیم.

سازمان مدیریت بحران در برابر ملخ‌ها

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور اظهار کرد: در کنار سیلاب‌های مخربی که برخی از استان‌های کشور را در بر گرفته است، سازمان مدیریت بحران به دیگر حوادث و وقایع نیز توجه دارد که یکی از این مسائل پدیده هجوم ملخ‌ها به کشور است که گرچه مسئولیت اصلی مبارزه با آفات گیاهی و جانوری با وزارت جهادکشاورزی و سازمان حفظ نباتات است، اما با توجه به درخواستی که از سازمان مدیریت بحران شده این سازمان نیز برای مبارزه با این پدیده ورود کرده است. اسماعیل نجار با بیان این که قریب به ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی و باغات کشور با ورود ملخ‌ها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت، گفت: تاکنون ۴۵ هزار هکتار از اراضی از طریق سمپاشی هوایی و سمپاشی دستی مورد پاکسازی و مقابله قرار گرفته‌اند اما لازم است که در ۲۵۰ هزار هکتار از اراضی باقی مانده نیز این مبارزه ادامه داشته باشد.