در ایران ۲۰ هزار و ۴۷۵ شعبه و ۲۳۱۴ باجه بانکی وجود دارد. این بر مبنای آخرین اطلاعاتی است که در سامانه بانک مرکزی وجود دارد. با این حساب تقریباً به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر، ۳۰ شعبه بانکی وجود دارد. بانک جهانی نیز در آخرین گزارش خود از وضعیت بانکی کشورها، تعداد شعبههای بانکهای تجاری را به ازای هر ۱۰۰هزار نفر بزرگسال، ۳۱ شعبه گزارش داده است.
این در حالی است که متوسط جهانی، ۱۲.۵شعبه است و ایران برای رسیدن به این میانگین باید تعداد شعبات بانکی خود را به ۸۸۶۸ شعبه برساند که نیاز به حذف ۱۱ هزار و ۷۳۰ شعبه بانکی دارد.
بیشترین تعداد شعب بانکی در ایران با ۳۱۰۱ شعبه، متعلق به بانک ملی است و بعد از آن نیز صادرات با ۲۳۲۹ شعبه قرار دارد. بانک خاورمیانه نیز در میان بانکهای خصوصی با ۱۷ شعبه کمترین تعداد شعبههای بانکی را دارد و بانک مشترک ایران و ونزوئلا، یک شعبه دارد.
بر اساس آمار صندوق بینالمللی پول، کلمبیا با ۲۵۷.۷ شعبه به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر، بیشترین تعداد شعبههای بانکی را در اختیار دارد. سن مارینو با ۲۳۸.۸ شعبه در جایگاه دوم و لوکزامبورگ نیز با ۷۶.۸ شعبه در جایگاه سوم رده بندی کشورها بر اساس تعداد شعبههای بانکی قرار دارد. در این رده بندی کشورهای توسعه یافتهای مانند ایتالیا، سوئیس و فرانسه نیز به ترتیب در ردههای دهم، یازدهم و شانزدهم قرار دارند. ایران نیز در این رده بندی در جایگاه ۳۱ام قرار گرفته است. کمترین تعداد شعبههای بانکی به ازای هر صد هزار نفر نیز متعلق به کشورهای آفریقایی مانند نیجریه، کنگو و چاد است. در آخرین رده نیز اوکراین با ۰.۵۶ شعبه به ازای هر صد هزار نفر قرار گرفته است.
بر اساس گزارش دنیای اقتصاد، در پژوهشی دیگر از سوی بانک جهانی ارتباط تعداد شعب بانکها و نظام تأمین مالی کشورها، نیز بررسی شده است. در این پژوهش، دو گروه از کشورهایی که نظام تأمین مالی آنها بانک محور و سرمایه محور است، مقایسه شدند. نظامهای اقتصادی مختلف کشورهایی که در این گزارش بررسی شده بودند، از منظر تراکم شعب مورد بررسی قرار گرفتند.
بهطور میانگین، تراکم شعب بانکها نسبت به ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در کشورهای بانک محور بیشتر از کشورهای بازار سرمایه محور است.
میانگین ارزش شاخص مذکور در کشورهای منتخب بانک محور و سرمایه محور به ترتیب ۴۲/ ۲۴ و ۵۱/ ۱۸ است.
همچنین تراکم شعب بانک نسبت به مساحت در کشورهای منتخب بانک محور و سرمایه محور، بهطور میانگین، ۱۳/ ۳۷ و ۹۱/ ۱۴ است. این نتایج نشان میدهد بین تعداد شعب و نظام اقتصادی کشورها، رابطه معنیداری
وجود دارد. با توجه به بانک محور بودن نظام تأمین مالی ایران، نسبت شعب بانکها به جمعیت برای ایران (۲۹/ ۳۱)، به میانگین همین نسبت برای بانکهای کشورهای بانک محور (۴۲/ ۲۴) نزدیک است.
نسبت شعب بانکها به مساحت کشور برای ایران (۹۳/ ۹)، به میانگین همین نسبت برای کشورهای بانک محور (۱۳/ ۳۷) به مراتب عدد پایینتری است.
- 14
- 4