با تصویب نهایی لایحه «تأسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی» تمام ساختمان‌های کشور اعم از مسکونی، تجاری و اداری تحت پوشش بیمه حوادث طبیعی قرار می‌گیرند و بدین ترتیب یکی از گسترده‌ترین بیمه‌های پایه کشور شکل می‌گیرد. تعدد حوادث طبیعی و تکرار آنها که در سال‌های اخیر بر دامنه آن افزوده شده است، ضرورت یک بیمه همگانی در برابر این خطرات را ضروری کرده است. ۳۳ نوع از مجموع ۴۳ حوادث طبیعی که در جهان شناسایی شده است، در ایران رخ می‌دهد و بدین ترتیب ایران یکی از ۱۰ کشور بلاخیز جهان شناخته می‌شود.
براساس اطلاعات ارائه شده تنها در فاصله سال‌های ۸۶ تا ۹۱ خسارت وارد شده به کشور از ناحیه حوادث طبیعی بیش از ۲۶.۷ هزار میلیارد تومان بوده است. یعنی به طور متوسط در هر سال بیش از ۴.۴ هزار میلیارد تومان یعنی نزدیک به ۴ درصد از بودجه عمومی کشور را باید صرف پرداخت خسارات حوادث کرد.درهمین راستا پیشنهاد بیمه همگانی در برابر حوادث طبیعی با یک پیشینه ۱۵ ساله مراحل پایانی خود را در نهادهای قانونگذاری سپری می‌کند.
براساس گفته‌های غلامرضا سلیمانی، رئیس کل بیمه مرکزی که روزگذشته در جمع فعالان بخش خصوصی در اتاق بازرگانی تهران حاضر شده بود، بر اساس طرحی که در هیأت دولت تصویب شده، مشروط به تأیید مجلس و شورای نگهبان، در سال آینده همه واحدهای مسکونی و تجاری در برابر حوادث طبیعی بیمه خواهند شد که حق بیمه آن به‌صورت نصف نصف از سوی مردم و دولت پرداخت می‌شود.
حق بیمه چقدر است؟
نخستین پرسشی که دراین طرح مطرح می‌شود این است که حق بیمه آن برای بیمه شدگان چقدر است. طبق توضیحات معاون وزیر اقتصاد، در این طرح سالانه ۱۲۰ هزار تومان حق پوشش بیمه در نظر گرفته شده که ۶۰ هزار تومان آن را دولت و ۶۰ هزار تومان را مردم پرداخت می‌کنند و در مقابل تا سقف ۳۰ میلیون تومان تحت پوشش بیمه قرار خواهند گرفت.
فاز نخست منازل مسکونی
معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی ایران در گفت‌و‌گو با «ایران» درباره جزئیات این طرح بزرگ گفت: این طرح در چند فاز اجرا خواهد شد که در فاز نخست تمام منازل مسکونی تحت پوشش قرار می‌گیرند. رحیم مصدق افزود: در فازهای بعدی ساختمان‌های تجاری و اداری نیز تحت پوشش قرار می‌گیرند.
همه مشترکان برق بیمه می‌شوند
معاون بیمه مرکزی توضیح داد: در قالب این طرح تمام واحدهایی که دارای کنتور برق هستند تحت پوشش بیمه همگانی حوادث طبیعی قرار می‌گیرند. دراین طرح در صورت نهایی شدن حق بیمه از طریق قبوض برق دریافت می‌شود و نیمی از آن را مشترک و نیمی دیگر را دولت می‌پردازد. طبق توضیحات این مقام مسئول شرکت‌های برق منطقه‌ای پس از دریافت حق بیمه‌ها مبلغ را به خزانه واریز می‌کند و پس از پرداخت سهم دولت در اختیار صندوق بیمه همگانی قرار می‌گیرد.
حق بیمه متفاوت است
وی درباره رقم دقیق حق بیمه افزود: رقم نهایی حق بیمه قرار است در آیین نامه‌ای که به‌صورت مشترک توسط شورای عالی بیمه و یازمان مدیریت بحران تدوین می‌شود، اعلام شود. براساس گفته‌های وی، با توجه به اینکه استان‌ها یا مناطق مختلف کشور از نظر ریسک بلایای طبیعی تفاوت دارند، بنابراین حق بیمه متفاوتی تعیین خواهد شد. به طوری که ممکن است این حق بیمه براساس مناطق یا استان‌ها محاسبه شود چرا که برخی از مناطق کشور از نظر زلزله، سیل و... ریسک بیشتری دارد.
وی اضافه کرد: در قانون پیش‌بینی شده است که براساس خطرپذیری هر منطقه کشور حق بیمه تعیین شود که این موضوع طبق میزان، تواتر و شدت حوادث طبیعی که تاکنون در کشور و در مناطق مختلف رخ داده محاسبه خواهد شد.
کم درآمدها استثناهستند
معاون بیمه مرکزی در پاسخ به این پرسش که درصورتی که برخی از مشترکان قادر به پرداخت حق بیمه نباشند یا تمایل نداشته باشند چگونه اقدام می‌شود گفت: یکی از مسائلی که شورای نگهبان هم مطرح کرده این است که با توجه به اختیاری بودن بیمه حوادث، اجباری کردن آن مشکل دارد. اما راهکارهایی برای آن دیده شده است. وی ادامه داد: برای کسانی که توان پرداخت حق بیمه ندارند، همانند تحت پوششان کمیته امداد و بهزیستی، پیشنهاد داده‌ایم که حق بیمه را دولت بپردازد.
چه حوادثی بیمه می‌شود
مصدق در پاسخ به این سؤال که به طور دقیق چه حوادثی دراین طرح تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد، گفت: دراین طرح تمام حوادث طبیعی از جمله زلزله، سیل، رانش زمین، سنگینی برف و... تحت پوشش قرار می‌گیرد.
ساختمان‌هایی که بیمه‌اند چکار کنند
مصدق همچنین درباره اینکه هم‌اکنون برخی از مردم واحدهای مسکونی یا تجاری خود را بیمه حوادث کرده‌اند، قانون برای این افراد چه راهکاری پیش‌بینی کرده است اظهار کرد: کسانی که واحد خود را بیمه کرده‌اند، تنها مابه التفاوت حق بیمه را به شرکت بیمه خود می‌پردازند. درواقع در این طرح تمام واحدها بیمه پایه می‌شوند و مردم می‌توانند مازاد بر آن را از طریق بیمه‌های بازرگانی بیمه تکمیلی کنند.
به‌گفته وی، مردم می‌توانند سقف بالاتری از خسارت یا موارد بیشتری مانند سرقت را از طریق شرکت‌های بیمه، تحت پوشش قرار دهند.
تأمین منابع در شرایط حاد
معاون بیمه مرکزی درباره تجارب جهانی بیمه همگانی حوادث گفت: بررسی تجربه جهانی نشان می‌دهد در برخی از کشورها مانند ترکیه چنین طرحی اجرا شده است. بر همین اساس بزرگترین نگرانی در این طرح وسعت زیاد آن است که تمام ساختمان‌های کشور را در بر می‌گیرد و طبیعتاً اعتباری زیادی نیاز دارد. مصدق افزود: برهمین اساس پیش‌بینی کرده‌ایم بخشی از اعتبارات مورد نیاز این طرح از طریق بیمه اتکایی تأمین شود. به گفته وی در مواردی مانند امسال که تعداد و وسعت حوادث طبیعی بالاست دولت در قالب بودجه سال آینده خود کمبود منابع را جبران می‌کند.
سیاوش رضایی
- 18
- 3
