پس انداز
پس انداز عبارت است از سهمی از درآمد مردم یک كشور كه به مصارف جاری و زودگذر تخصیص نمی یابد و به امید تحصیل درآمد آینده كه مؤثر در افزایش سرمایه ملی می باشد اندوخته (پس انداز) میشود. پس انداز دارای سررسید معینی نیست و بنا به تقاضای پس انداز كننده، در هر زمان مسترد می شود و كلاً غیر قابل انتقال است.
در تعریف عامیانه، پس انداز مقدار پولی است که بعد از کسر هزینه ها از درآمدهای قابل مصرف هر شخصی، برای استفاده در آینده ذخیره می شود. برای اشخاصی که در زندگی مالی خود افراد محتاطی هستند، مقداری پول پس از کسر هزینه های شخصی باقی می ماند. این افراد همان مقدار پول را برای آینده خود پس انداز می کنند و هر ماه قدری روی آن می گذارند.
صرفه جویی و پس انداز کردن جزء برنامه های اقتصادی خانواده های خوشبخت است. پس انداز پول میتواند روزی به سرمایه گذاری آن منجر شود. از طرف دیگر، همینطور افراد سال خورده به مقدار زیادی از پس انداز و اندوخته های خویش برای گذران بقیه سال های زندگی شان استفاده می کنند.
همه ما بخاطر داریم که پدران و مادران ما همگی مقداری از درآمدهای ماهانه را پس انداز می کردند و با آن پول برای خرید خانه یا ماشین و یا هر چیز دیگری اقدام می کردند. به عبارتی دیگر در تعریف درست تر از واژه پس انداز باید بگوییم که درواقع یک استراتژی مالی است که میتواند در آینده به سرمایه گذاری منجر شود. بعضی از افراد هم هستند که نمی توانند پول خود را پس انداز کنند. این افراد معمولاً برای اینکه خودشان را ناگزیر به این کار کنند، از بانک ها وام های بدون بهره و یا کم بهره می گیرند و خود را ملزم به پرداخت قسط می کنند تا پول خود را پس انداز کنند.
پیشینه پس انداز
وقتی بانک ها بوجود آمدند برای نخستین بار مردم قادر بودند که پول های خود را در محیط امن بانک قرار بدهند و در قبال آن رسید دریافت کنند. به این ترتیب بتدریج این اعتماد به بانک ها بیشتر شد و مردم می توانستند پول های خود را در بانک پس انداز کنند. پس از جنگ جهانی دوم توجه ها به صرفه جویی و پس انداز برای بازسازی کشورها بیشتر شد. اوج این محبوبیت در سال های ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۰ میلادی بود. تا جایی که خیلی از کشورها روزی را برای روز پس انداز در نظر گرفتند و در آخر، امروزه روز ۳۱ ماه اکتبر را بعنوان روز جهانی پس انداز می شناسند.
انواع استراتژی های پس انداز پول
در کنار آموزش روش های سرمایه گذاری میتوانید با یادگیری استراتژی های پس انداز نیز این خصلت را در خود تقویت نمایید. بعضی از مرسوم ترین استراتژی های پس انداز عبارتند از:
۱. پس انداز پله ای:
به جای سرمایه گذاری یک دفعه با حجم بالا میتوانید کم کم میزان سرمایه خویش را پس انداز و افزایش دهید. این روش بخصوص برای افراد حقوق بگیر و با درآمد ثابت ماهیانه میتواند بسیار مناسب باشد.
۲. پس انداز تصاعدی:
در روش پس انداز تصاعدی که کمی مشابه با روش قبل است شما میتوانید در قدم های بعدی میزان سرمایه را با نرخ تصاعدی فزونی دهید.
۳. پس انداز غیرمستقیم:
یکی دیگر از استراتژیهای پس انداز، پس انداز غیرمستقیم است. مبالغ بالا همیشه سودهای بالاتری را برای ما به ارمغان می آورند. در صورتیکه به سرمایه های زیاد برای چنین پس اندازهایی دسترسی ندارید، میتوانید با شراکت با اطرافیان و یا خرید واحدهای صندوق های سرمایه گذاری نسبت به آن مبادرت نمایید.
چرا باید پول پس انداز کنیم؟
پس انداز پول، هم میتواند با اهداف جزئی و خاص باشد و هم در یک دید کلی و درازمدت در نظر گرفته شود. خرید جنس های گران قیمت و رسیدن به رفاه بیشتر در زندگی، داشتن یک پشتیبان مالی در زمان های اضطراری، تأمین آتیه فرزندان و خانواده و دلایلی از این دست میتوانند ازجمله انگیزه های ما برای پس انداز باشند.
مقصود از پس انداز پول بیشتر بسته به شرایط فعلی زندگی افراد تعیین می شود. به عنوان مثال شخصی با پشتوانه مالی زیاد و بدون دغدغه های زندگی روزمره میتواند برای خرید یک ملک گران تر به دنبال پس انداز باشد. هدف از پس انداز به صورت مستقیم به وضعیت زندگی افراد بستگی دارد ولی واضح و مبرهن است که پس انداز لازمه زندگی بشر مدرن است. بدون پس انداز، دست یافتن به شرایط بهتر زندگی غیر ممکن خواهد شد.
بیشتر کدام دسته از افراد به فکر پس انداز هستند؟
در یک تعریف کلی و بهتر می توانیم پس انداز کردن را به افرادی نسبت بدهیم که آینده نگر بوده و به فکر آینده مالی خود و فرزندان خود هستند. افرادی که زندگی هدفمندی دارند و برای رسیدن به این اهداف، انگیزه کافی داشته باشند، خودبه خود برای بهتر کردن شرایط مالی زندگی، پس انداز پول را نیز جزء اولویت های خود قرار می دهند.
بهترین روش برای پس انداز کردن چیست؟
رمز موفقیت مالی و اقتصادی هر خانواده در پس انداز کردن است. بدون پس انداز درآمدها بیهوده هدر میروند و منابع در دسترس برای اموری کم اهمیت هزینه می شوند. پس انداز توانایی مالی را افزایش می دهد و امکان سرمایه گذاری و پیاده سازی برنامه های کلان را ایجاد می کند. بعضی فکر می کنند که پس اندازکردن کاری سخت است؛ به خصوص اگر خانواده با شرایط دشواری روبرو باشد ولی حقیقت چیز دیگری است. درصورتی که روش های مدیریت ذهنی و مالی را بیاموزید، پس انداز را بسیار آسان خواهید یافت. روش های زیر پیشنهاداتی برای خانواده ها است که از طریق آن انجام این اقدام سرنوشت ساز تسهیل می شود:
- فهرست بندی و بودجه بندی:
همان طور که برای کارهای روزانتان برنامه ریزی می کنید، برای دخل و خرج تان هم برنامه ریزی کنید، میتوانید جدول بکشید و جلوی هر آیتم، هزینه های معین را بنویسید. مقدار باقی مانده را پس انداز کنید. با این روش پول تان را بهتر مدیریت می کنید و از بی محابا خرج کردن جلوگیری می کنید. آیتم هایی که در جدول قرار می دهید میتواند اجاره خانه (اگر اجاره نشین هستید)، هزینه پوشاک، هزینه خوراک، کرایه راه، هزینه جانبی خودرو و بنزین (اگر از اتومبیل شخصی استفاده می کنید)، بیمه، هزینه درمانی، تفریح، سفر، آب، گاز، برق، تلفن، شارژ ساختمان، کلاس های آموزشی، هزینه فرزندان (درمانی و چکاپ ماهانه، درسی و مدرسه، لباس، خوارک، تفریحی و …) باشد. واضح و روشن است که در صورتی که درآمدتان کم است نمی توانید برای همه موارد فوق پول کنار بگذارید البته بعضی از این هزینه ها دوره ای هستند ولی میتوانید با صرفه جویی، پس انداز کنید. حتی اگر میزان کمی هم ماند، باز هم پس انداز کنید. حتماً روزی به دردتان می خورد.
- توجه به نیازهای مستقیم خودتان:
در بین مسیرهای هزینه و بدهکاران ماهیانه، جایی هم برای خودتان در نظر بگیرید. با این کار روحیه مناسب تری برای پیشبرد برنامه پس انداز خواهید داشت. برترین روش برای پس انداز، تعیین اهداف میان مدت و بلندمدت است. این اهداف باید به صورت جمعی تعیین شوند و در جلسات منظم، نظر تمام اعضای خانواده نیز تامین گردد. بعد از تعیین اهداف، میتوانید به صورت ماهیانه بودجه ای را برای تحقق آن ها کنار بگذارید. برای این کار تا انتهای ماه صبر نکنید، زیرا امکان دارد تمام درآمد خود را خرج کرده و جایی برای پس انداز باقی نماند. پس از دریافت دستمزد ماهانه فورا مبلغ مربوط به برنامه ریزی های شخصی را کنار بگذارید. به این روش وفادار بمانید و تا حد امکان عهد خود را نشکنید.
- برای کاهش هزینه های درمانی، به بیمارستان های طرف قراردادتان مراجعه کنید:
بیمارستان هایی هستند که طرف قرارداد با بیمه های تکمیلی و یا بیمه های رایگان (مانند نیروهای مسلح) و…. هستند. پیش از مراجعه به بیمارستان، حتماً نوع بیمه طرف قرارداد را چک کنید. درصورتی که نوع بیمه خدمات درمانی شما، مشمول تخفیف و یا مجانی هست، حتماً استفاده کنید. این حق شماست. هر ماه مبلغی بابت بیمه از حقوق تان کسر می شود، پس بهتر است از این حق تان بهره ببرید که این کار به پس انداز کردن شما کمک میکند.
- استفاده از ظروف شیشه ای بعنوان قلک نیز یکی از روش های جالب برای پس انداز کردن:
این روش پس انداز بنظر کودکانه میرسد ولی اگر آنرا بکار گیرید متوجه کارایی بالای آن خواهید شد. ظرفی را انتخاب کنید که درب آن کوچک باشد و نتوانید به سادگی دست خود را در آن فرو کنید. مبالغ پس انداز شده را به نسبت درآمدتان در ظرف بیندازید و تا زمان پر شدن آن صبر کنید. این روش به دلیل آنکه میزان پول جمع شده را بسیار ساده و مستقیم به شما نشان می دهد بسیار کارآمد است و انگیزه جدی برای تمام اعضای خانواده ایجاد خواهد کرد.
- به جای خرید محصولات فرهنگی، آنها را اجاره کنید یا امانت بگیرید:
با توجه به گران شدن قیمت کاغذ و درنتیجه قیمت کتاب های چاپی، تمایل برای کتاب های الکترونیکی و یا امانت گرفتن کتاب از کتاب خانه بیشتر شده است. پیشنهاد می شود کتاب هایی را که صرفا یک بار خوانده می شود، از کتابخانه امانت بگیرید و مطالعه کنید مگر این که خیلی ضروری باشد و در طول سال چند مرتبه مورد استفاده قرار بگیرد. بنابراین بجای خرید این محصولات فرهنگی پولتان را پس انداز کنید.
- نکته با اهمیت دیگر در امکان پس انداز، کاستن میزان انرژی مصرفی:
ماهانه مبالغ زیادی برای هزینه برق، آب و گاز در خانواده ها مصرف می شود که میزان زیادی از آن کاملاً بیهوده و قابل کاهش است. به اعضای خانواده خود اهمیت صرفه جویی را یادآور شوید و ارتباط این مسئله با پس انداز را به آن ها بیاموزید. این روش تأثير چشمگیر در حفظ پول و بالا رفتن نرخ پس انداز شما خواهد داشت.
- بدهی های جدید ایجاد نکنید:
یکی دیگر از روشهای مفید برای پس انداز کردن اینست که بدهی های جدید ایجاد نکنید. بعضی بدهی ها اصولا اجتناب ناپذیرند. به عنوان مثال فقط افراد ثروتمند آن قدر پول دارند که به صورت نقد و بدون بدهی خانه بخرند. هنوز میلیون ها نفر از مردم تنها با گرفتن وام و پرداخت تدریجی آن میتوانند خانه بخرند ولی بطور کلی بدهی جدیدی به حساب خود اضافه نکنید. همیشه پرداخت مبلغی به صورت نقد، از پرداخت معادل همان مبلغ به صورت وام ارزان تر تمام می شود، دلیل آن اضافه شدن سود به وام در طول زمان است که در حوالی خودمان و وام هایی که تابحال گرفته ایم دیده ایم.
- مشاور اقتصادی داشته باشید:
داشتن مشاور برای پس انداز پول و سرمایه گذاری مثل سایر عرصه های زندگی انسان لازم است. خیلی از افراد مشاور مالی را تنها یک هزینه اضافی می پندارند در حالیکه ثروتمندترین افراد هم برای نیل به اهداف بلندمدت خود از این خدمات عالی بهره می برند. هزینه های مشاور اقتصادی بزودی به جیب شما برخواهد گشت و در آینده ای نزدیک به سودآوری خواهید رسید.
- به دنبال وام های با سود سنگین برای سرمایه گذاری و پس انداز نباشید:
وام گرفتن هم یکی از روش های متداولی است که افراد از آن برای سرمایه گذاری و تکمیل پس انداز خود بهره می برند. وام را میتوان پس اندازی محسوب کرد که شما پیشاپیش کل مبلغ نهایی را در اختیار دارید ولی حتماً باید با اصول وام گرفتن و هزینه کردن آن آشنا باشید. در غیر اینصورت در دام بزرگ اقساط بانک ها گرفتار شده و سرمایه های خود را از دست خواهید داد.
- ایجاد چهارچوب برای رسیدن به اهداف:
این که خودتان چهارچوب زمانی برای رسیدن به آرزوها به صورت منطقی دهید، میتواند عامل انگیزشی بسیار خوبی باشد. هدف شما خرید یک خانه با فاصله ی دو سال از تاریخ امروز است. در این باره باید قیمت متوسط یک منزل را در منطقه ای که دوست دارید بدست بیاورید و بعد شروع به پس انداز برای پیش پرداخت خانه جدیدتان بکنید. این از باب مثال بود و در خرید بزرگ دیگری این قبیل انتخاب ها در نظر افراد می آید.
گردآوری: بخش اقتصاد سرپوش
- 19
- 5