به گزارش ایسنا، فرشاد مومنی رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد با مدیران و برخی از پژوهشگران موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی دیدار و گفتگو کرد که بخشی از سخنانش در ادامه می‌آید.
وی با اشاره به نتایج بدست آمده از گزارش فقر در موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی در خصوص وضعیت نامطلوب فقر در روستاها و توجه به این نکته که جمعیت زیر خط فقر در روستاها بیش از جمعیت زیر خط فقر شهری است گفت: گفته می‌شود هر سیاست فقرزایی که در دستور کار قرار می‌گیرد با اینکه ممکن است ابتدا به ساکن و در ظاهر بر جامعه روستایی بی‌تاثیر باشد اما نتایج آن نشان می‌دهد که آسیب پذیری جامعه روستایی از این سیاست‌ها بیشتر است.
وی گفت: در ۵۰ سال اخیر یک مطالعه نداریم که غیر از این را گفته باشد در سال ۱۳۸۳ بانک جهانی در مورد شوک قیمت بنزین مطالعه‌ای را انجام داد و کتابی با عنوان "اقتصاد ایران از نگاه بانک جهانی" نیز منتشر کرده در این کتاب، آنها اظهار شگفتی می‌کنند چرا که تصور اولیه شان این بوده که تورم زایی قیمت بنزین بر روی خانوارهای روستایی کمترین تاثیر را می‌تواند داشته باشد اما پس از انجام محاسبات به این نتیجه رسیده‌اند که زیان رفاهی خانوارهای روستایی از این بابت دو برابر خانواده‌های شهری است. البته این مسئله جدیدی نیست و تمام مطالعات قبلی هم بر این موضوع تاکید دارند اما موضوعات تکان‌دهنده در حال رخ دادن است که نظام پایش ما دچار فلج مغزی شده و شاید بدیهی‌ترین چیزها را نمی‌بیند.
مومنی ادامه داد: در ۱۰ سال گذشته بیش از ۵ بار شاهد سبقت شاخص cpi روستایی نسبت به شهری بوده‌ایم که در هر کجای دنیا این مسئله اگر رخ می‌داد آنها دچار نگرانی می‌شدند چراکه این شاخص بر پنج مورد دلالت دارد که اساس امنیت ملی را متزلزل می‌کند و توسعه را ناممکن می‌سازد.
وی با بیان اینکه باب اندیشه ورزی مسئله محور و با کیفیت تا حد زیادی مسدود شده، اظهار کرد: کشور در ۱۰ زمینه آسیب پذیر شده که یکی از آنها، حاشیه نشینی است؛ در حال حاضر میزان جمعیت حاشیه نشین از ۲۵ درصد کل جمعیت کشور در حال عبور است، این مساله، نشان دهنده آن است که در آن دوره، به اعتبار اینکه بر روی ارتقای بنیه تولید فناورانه در بخش کشاورزی کار بایسته‌ای انجام نشده بود و بخش اصلی اهتمام به خدمات عمرانی و زیرساختی فیزیکی اختصاص یافت، زمانی که اولین شوک از طریق سیاستگذاری‌های غلط وارد شد، به هیچ وجه آن خدمات در آن ابعاد بزرگی که ارائه شده بود، نگهدارنده جمعیت روستایی نبود و اکنون تعداد روستاهای خالی از سکنه ابعاد نگران‌کننده‌ای پیدا کرده است.
وی اظهار کرد: در موج اصلاحات ارضی می‌بینیم که فقط جمعیت نیروی فعال مهاجرت می‌کرده و پیوند و همدلی آنها با روستا از بین نمی‌رفته اما اکنون با پدیده تخلیه روستاها به طور کامل مواجه هستیم و به نظر می‌رسد بهتر است در سال تدوین برنامه هفتم توسعه اهتمام ویژه در بحث حمایت اجتماعی به ویژه در مناطق روستایی داشته باشیم و به این نکات کلیدی توجه کنیم.
مومنی گفت: نتایج پژوهش‌ها بویژه مطالعه موسسه عالی پژوهش نشان می‌دهد که در دوره سه ساله ۹۶ تا ۹۹، جمعیت زیر خط فقر بیش از دو برابر شده و این نیازمند گفتگوهای جدی است و باید بررسی شود که چه عواملی موجبات ایجاد این شوک را فراهم کرده است!؟
این استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی با تاکید بر اینکه اکنون نیازمند گفتگوهای ملی هستیم، ادامه داد: متاسفانه در برخی سطوح حتی نگاه به مسائل اجتماعی و اقتصادی نگاهی امنیتی پیدا کرده و این موجب می‌شود واکنش‌ها خاموش بمانند و زمانی که اوضاع شکننده شد دیگر آن موقع، اعتراضات و واکنش‌ها قابل پیش بینی و قابل جمع کردن نخواهد بود.
وی اظهار کرد: این نحوه جهش جمعیت به زیر خط فقر در تاریخ بیش از صدساله کشور بی‌سابقه بوده و این امر نیازمند آن است که از ده‌ها زاویه به آن نگاه شود، سطح آگاهی عمومی و نظام آموزشی و تربیتی کشور باید به موضوعاتِ کم اهمیت، پشت کند و در مقابل به مسائل مبتلابه و حیاتی در جامعه بنگرد.
مومنی با اشاره به نزدیک شدن به فصل بودجه نویسی در کشور گفت: رفاه را نمی‌توان مستقل از تحولات فناورانه دید چراکه جزء حیاتی‌ترین مسائل این است که اثار بنیه تولید ملی در مسائل سطح کلان دیده شود در حالی که اکنون به کلی نادیده گرفته می‌شود از طرفی فهم نظری از مسائل بسیار تعیین کننده است و در هدف گذاری برنامه های توسعه باید به آن توجه کرد.
رئیس موسسه مطالعات دین و اقتصاد گفت: تمام اهداف توسعه از سال ۱۳۲۷ تا برنامه ششم توسعه و اکنون در برنامه هفتم توسعه نیز تکرار می‌شود و این به معنی آن است که به فهم نظری دیررسیده‌ایم و حتی یکی از اهداف کلیدی برنامه توسعه تاکنون محقق نشده است.
به گزارش روابط عمومی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، وی ضمن تقدیر از تلاش‌های انجام شده در موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی اظهار داشت: امیدوارم همه ما در شرایط کنونی و حساس کشور، نگاهی غیرسیاست‌زده و ملی به مسائل داشته باشیم.
***
تب تند تورم در ۲۶ استان ایران
مرکز آمار ایران می‌گوید؛ نرخ تورم ۱۲ماهه در ۲۶استان ایران بالاتر از نرخ تورم کشوری است. فقط ۵استان البرز، گیلان، سمنان، تهران و قم نرخ تورم کمتری را نسبت به میانگین کشوری تجربه کرده‌اند. طبق داده‌های مرکز آمار، نرخ تورم در مناطق شهری ۲۷استان و نرخ تورم روستایی در ۱۶استان، از نرخ تورم سالانه شهری و روستایی فراتر رفته است؛ طوری که روستاییان استان‌های ایلام، فارس، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، یزد، آذربایجان غربی، اردبیل، کردستان، لرستان، خراسان رضوی و شمالی، بوشهر، چهارمحال و بختیاری، اصفهان، گلستان و آذربایجان شرقی از مرز ۵۰درصد عبور کرده است.
بررسی‌های همشهری نشان می‌دهد؛ در ۲ماه نخست دولت سیزدهم اغلب کالاهای خوراکی مورد مصرف مردم نرخ تورم بالایی را تجربه کرده و فقط ۴قلم کالا در مهرماه نسبت به مرداد ارزان‌تر شده است. دولت تلاش دارد نرخ تورم را از مسیر کنترل کسری بودجه کاهش دهد. به همین دلیل انتظار می‌رود روند شتابان رشد قیمت‌ها در ماه‌های آینده به شرط مهار تورم کندتر شود.
تب‌سنجی تورم در استان‌ها
از جمله تغییرات در نرخ تورم بین استان‌های ایران می‌توان به مشاهده بالاترین نرخ تورم نقطه به نقطه در استان کهگیلویه و بویراحمد و کمترین آن در استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد. هرچند همچنان قم کمترین نرخ تورم سالانه را در کل ایران به‌خود اختصاص داده و قم و تهران به‌ترتیب کمترین نرخ تورم در مناطق شهری و روستایی را در اختیار داشته‌اند. این در حالی است که شهروندان ساکن استان ایلام با بالاترین فشار تورمی مواجه هستند. تازه‌ترین گزارش مرکز آمار نرخ تورم ماهانه در ایران را ۳.۷درصد نشان می‌دهد درحالی‌که خانوارهای ساکن استان‌های گیلان وکرمان که شاهد افزایش ۵.۸درصدی میانگین قیمت کالاها و خدمات در مهرماه نسبت به شهریورماه امسال بوده‌اند، در صدر جدول نرخ تورم ماهانه قرار گرفته‌اند درحالی‌که شهروندان ساکن استان سیستان و بلوچستان در پایین جدول با نرخ تورم ۲.۲درصدی جای گرفته‌اند. نرخ تورم نقطه به نقطه ایران در مهرماه ۳۹.۲درصد برآورد شده بود که بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد (۴۸.۵درصد) و کمترین آن مربوط به استان سیستان و بلوچستان (۳۱.۹درصد) بوده است. درماه مهر که نرخ تورم ۱۲ماهه به ۴۵.۴درصد رسید، بالاترین نرخ تورم ۱۲ماهه به‌گفته مرکز آمار ایران در استان ایلام به میزان ۵۳.۳درصد و کمترین هم در استان قم به میزان ۴۰.۹درصد ثبت شده که نشان از شکاف ۱۲.۴درصدی دارد.
نبض تورم در شهر و روستا
بالاترین نرخ تورم ماهانه در نقاط شهری ایران در مهرماه را خانوارهای شهری کرمانی با ۶.۷درصد رشد و کمترین را خانوارهای شهری سیستان و بلوچستان با ۱.۹درصد مشاهده کرده‌اند، درحالی‌که میانگین نرخ تورم ماهانه شهری ۳.۶درصد بوده است. به‌گفته مرکز آمار ایران در مهرماه امسال نسبت به مهرماه پارسال هزینه سبد کالاها و خدمات مصرفی در نقاط شهری ۳۸.۴درصد گران شده اما شهرنشینان استان زنجان شاهد افزایش قیمت تمام‌شده سبد کالاها و خدمات مصرفی‌شان به میزان ۴۷.۳درصد و شهرنشینان استان سیستان و بلوچستان ناظر فشار تورم ۳۰.۹درصد بوده‌اند. این گزارش نشان می‌دهد نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به مهرماه ١٤٠٠ برای خانوارهای شهری عدد ۴۴.۷درصد بوده که بیشترین نرخ تورم ۱۲ماهه مربوط به استان ایلام (۵۲.۵درصد) و کمترین آن مربوط به استان قم (۴۰.۸درصد) است. نرخ تورم در نقاط روستایی ایران چندسالی است از نرخ تورم نقاط شهری سبقت گرفته و مرکز آمار در برآورد خود نرخ تورم ماهانه روستایی را ۴.۱درصد برآورد و اعلام کرده که روستاییان گیلانی شاهد رشد ۶.۸درصدی تورم ماهانه بوده‌اند و در صدر جدول قرار داشته‌اند درحالی‌که در پایین جدول نرخ تورم ماهانه نقاط روستایی، استان خراسان شمالی با ۲.۵درصد قرار دارد. افزون بر این نرخ تورم نقطه به نقطه روستایی ایران در مهرماه ۴۳.۹درصد بوده که بیشترین نرخ در استان کهگیلویه و بویراحمد به میزان ۵۴.۳درصد و کمترین آن دراستان سیستان و بلوچستان به میزان ۳۴.۱درصد مشاهده شده است. همچنین نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به مهرماه١٤٠٠ برای خانوارهای روستایی به عدد ۴۹.۶درصد رسید و بالاترین نرخ تورم ۱۲ماهه در استان ایلام ۵۶.۹درصد و کمترین هم در استان‌های تهران و قم ۴۳.۳درصد ثبت شده است.
نبض قیمت خوراکی‌ها در ابتدای کار دولت
مرکز آمار ایران تازه‌ترین تغییر قیمت ۵۳قلم کالای خوراکی در ایران در ۲ماه نخست دولت سیزدهم را منتشر کرد که نشان می‌دهد در این دوره قیمت ۴قلم کالا شامل گوشت مرغ، هویج فرنگی، روغن نباتی جامد و سیب اندکی ارزان‌تر شده و در مقابل دست‌کم ۱۳قلم کالا با رشد بالای ۲۰درصدی در مهرماه امسال نسبت به مرداد مواجه شده است. البته قیمت هندوانه با توجه به پایان فصل برداشت و خارج شدن آن از چرخه مصرف با رشد ۵۴درصدی در مهرماه نسبت به مردادماه مواجه شده و پس از آن کدو سبز ۴۴درصد، فلفل دلمه‌ای ۳۲درصد، رب گوجه‌فرنگی و پرتقال هم ۳۱درصد گران‌تر شده است.
۲ محصول پرطرفدار لبنی یعنی پنیر و ماست پاستوریزه هم در مهر نسبت به مرداد امسال با رشد قیمت ۲۶درصدی مواجه شده و مردم بادمجان، تخم مرغ و ماهی قزل آلا را ۲۴درصد گران‌تر از مرداد خریده‌اند. برنج ایرانی با ۲۱درصد رشد قیمت و سیب زمینی و خیار با ۲۰درصد در رتبه‌بندی رالی قیمت‌ها قرار گرفته‌اند.
- 11
- 3
