اعتراضات دیروز و مطالبات بازاری‌‌ها؛ اعتصاب توام با سکوت

روزنامه جهان صنعت: دیروز همزمان با هفته نهم اعتراضات و سالگرد وقایع آبان ۹۸ برخی از مردم به ویژه بازاری‌ها مغازه‌های خود را تعطیل کرده‌اند. از ظهر دیروز (‌۲۴ آبان) تصاویری از محدوده مرکزی شهر و بازار بزرگ تهران منتشر شده که نشان از تعطیلی نیمی از مغازه‌ها داشت.

در تهران اکثر کسبه مشغول به فعالیت روزانه خود بودند اما از میدان بهارستان به سمت سبزه‌میدان حوالی چهارراه خیابان جمهوری و برخی‌خیابان‌های مجاور‌ با افزایش ترددهای مردم، برخی مغازه‌ها به حال تعطیل درآمدند. البته در برخی کوچه پس‌کوچه‌های خیابان سپه‌سالار تعقیب و گریزهایی بین تعدادی از افراد و نیروهای امنیتی وجود داشت و برخی از نیروهای یگان ویژه نیز از پرتاب کوکتل مولوتف توسط این افراد می‌گفتند. خبرنگار «جهان‌صنعت» به‌منظور آگاهی از واقعیت ماجرا به محدوده مرکزی شهر و بازار بزرگ تهران رفت و شرحی که در ادامه می‌خوانید، روایت میدانی از محدوده بازار بزرگ تهران است.

ترددهای عادی اما پرتنش

نقطه آغاز حرکت، خیابان جمهوری به سمت سبزه‌میدان بود. در این محدوده همچون روزهای گذشته تردد شهروندان در حال انجام بود. اما برخلاف همیشه نیمی از مغازه‌ها بسته بودند. با گذر از باغ سپهسالار متوجه حجم زیادی از ماموران نیروی انتظامی شدیم اما مغازه‌ها همچنان بسته بودند. ترس در نگاه عابران پیاده مشهود بود. فضای عمومی غیرمعمول بودن خود را به رخ می‌کشید. مغازه‌های لاستیک‌فروشی خیابان سرچشمه، لوازم‌فروشی‌های چراغ برق و خیابان ملت هم گویا به جمع تعطیل‌کنندگان کسب‌وکار پیوسته بودند.

بازار کساد لاستیک‌فروشان

کمی جلوتر از سرچشمه کوچه کوکب بازار لاستیک‌فروشان به طورکلی تعطیل بود. یکی از کسبه با نگرانی از اتفاق‌های احتمالی به «جهان‌صنعت» گفت: اخیرا به دلیل نوسانات ارزی بازار خرید و فروش لاستیک خوابیده است. با اینکه بیشتر لاستیک‌ها از چین وارد می‌شود اما با قیمت‌های نجومی و کیفیت ضعیف آن در هفته یک مشتری داریم. افراد کمی به لاستیک‌های چینی اعتماد می‌کنند. در حال حاضر قیمت لاستیک چینی برای ماشین دو دیفرانسیل جفتی ۱۰ میلیون تومان است. سواری هم از جفتی ۳ میلیون تومان شروع می‌شود. به همین دلیل اگر امروز کار خود را تعطیل کردیم تنها برای مشکلات اقتصادی و اجتماعی است که با آن دست به گریبانیم و خواستار راه‌حل مشکل‌گشا هستیم. این کاسب محله می‌گوید: با ادامه این وضع، ورشکستگی لاستیک‌فروشان بازار دور از انتظار نیست.

تورم و مشکلات اقتصادی

یکی از کسبه خیابان ملت درباره علت تعطیلی بازار به «جهان‌صنعت» گفت: برخلاف تصورات، تنها خواست بازاریان کاهش نوسانات ارزی و رفع مشکلات اقتصادی است. هفته گذشته با دلار ۳۲ هزار تومان از چین جنس خریدم اما با گذشت یک هفته نه تنها سود نکردم بلکه به دلیل نوسانات دلار باید مابه‌التفاوت آن را به شرکت چینی پرداخت کنم. مشتری بعد از شنیدن قیمت به طورکل از خرید منصرف می‌شود. این روزها نیمی از بازاری‌ها در معرض ورشکستگی قرار دارند. کاش مسوولان بدانند غم نان درد بزرگی است.وی افزود: ساعتی قبل عده‌ای وارد بازار شدند و شروع به سر دادن شعارهای تند کردند. مأموران انتظامی نیز در بازار مستقر شدند و آن افراد رفتند. به هر حال بازاریان می‌ترسند که اموال آنها از بین برود. به همین دلیل مغازه را می‌بندیم.

اعتصاب توام با سکوت

پس از ورود به بازار بزرگ تهران، به‌رغم روزهای گذشته اغلب مغازه‌ها بسته و یا در حال بستن بودند. یکی دیگر از کسبه بازار با اشاره به چک‌های برگشتی خود به «جهان‌صنعت» گفت: اگر بازاری‌ها حجره‌های خود را بسته‌اند به دلیل مشکلات اقتصادی کشور است. این روزها به دلیل تورم و گرانی مشتری چندانی ندارم. بیشتر چک‌های من برگشت خورده است.

پیش از این اتفاق‌ها عمده فروش ما در اینستاگرام بود اما امروزه به دلیل فیلترینگ کسب‌وکار ما رو به نابودی است. دولت برخلاف وعده‌هایی که پیش از انتخابات داده ، نه تنها اشتغالزایی نکرده بلکه افراد امثال من را هم بیکار کرده است. در حالت عادی امیدی به فروش اجناس نداریم، چرا باید مغازه را باز کنم؟

تهدید به تخریب و تحریق

به سمت خیابان ناصرخسرو رفتیم. در این محدوده نیز برخی از مغازه‌ها تعطیل و یا نیمه‌تعطیل بودند. یکی از کسبه که مغازه لوازم خودرو فروشی داشت، درباره علت پایین کشیدن کرکره خود تا نیمه به «جهان‌صنعت» گفت: ساعتی قبل عده‌ای از اینجا رد شدند و شروع به تهدید کردند که اگر نبندی مغازه‌ات را آتش می‌زنیم. در اصل من متوجه نشدم این افراد نیروی لباس شخصی هستند یا عده‌ای از مردم. به‌همین دلیل کرکره را تا نیمه پایین کشیدم تا مشکلی پیش نیاید.

توجه دولت به مطالبات بازاریان

بررسی‌های میدانی حاکی از این است که علت تعطیلی بسیاری از مغازه‌های بازار به نوعی اعتراض به سختی کسب‌وکار است. اعتراضی که ناشی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی است. در چنین شرایطی نااطمینانی مردم از آینده به‌شدت احساس می‌شود که همین امر سبب افزایش سرسام‌آور هزینه خانوارها شده که این وضع تمایل آنان را برای خرید کاهش داده و در عوض می‌کوشند پول خود را برای روز مبادا ذخیره کنند.

همچنین کاهش حضور مردم در فضاهای عمومی شهری تأثیر منفی‌ای بر تقاضای آنان به کالاها و خدمات مرتبط با آن را دارد. برای مثال با شدت‌گرفتن اعتراضات بسیاری از رستوران‌ها تعطیل یا با کاهش مراجعه‌کننده روبه‌رو می‌شوند و همین امر سبب کاهش فروش مواد اولیه می‌شود. طی اظهارنظر اخیر رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار، اعتراضات در ایران به بازار آجیل و خشکبار آسیب بسیاری وارد کرده و همچنین قطع‌ شدن اینترنت سبب از دست‌رفتن بازار صادرات شده است. در هر صورت به عقیده برخی جامعه‌شناسان در خصوص آثار بلندمدت اعتراضات باید تصریح کرد که ادامه‌دار بودن آن و عدم توجه به خواست‌های مردم برای تدبیر در برون‌رفت از مشکلات اقتصادی سبب ایجاد جو روانی و ناامیدی در بخش سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و مردد شدن سرمایه‌گذاران می‌شود. در نتیجه برای بهبود شرایط کنونی نیاز به تدابیر ویژه و هوشمندانه‌ای است و دولت باید زمینه افزایش اعتماد عمومی را فراهم آورد.