روایت آماری از گرایش سرمایه‌گذاران

روند سرمایه‌گذاری صنعتی در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری از گرایش سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در صنایع کوچک و متوسط حکایت دارد.

براساس داده‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، سرمایه پیش‌بینی‌شده برای جوازهای تاسیس صادر شده در مدت زمان مورد بررسی نشان از رشد ۱۱/۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل دارد. بررسی صورت‌گرفته بیانگر آن است که بالاترین سهم سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در این دوره به گروه ساخت مواد و محصولات شیمیایی اختصاص داشته است.

پیش‌بینی روش‌های سختگیرانه در راستای ساماندهی جواز تاسیس صادره نیز نتوانست خللی در روند صدور جواز تاسیس ایجاد کند؛ ‌طوری که آمارهای اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری همچنان از روند صعودی صدور جواز تاسیس در کشور حکایت دارد. صدور جواز تاسیس صنعتی بدون در نظر گرفتن توان واحدهای تولیدی در سال‌های اخیر موجب شد بخش صنعت با انباشت جوازهایی مواجه شود که بعضا بدون پیشرفت به حال خود رها شده‌اند و عنوان طرح‌های نیمه‌تمام را به خود اختصاص داده‌اند.

در این راستا وزارت صنعت، معدن و تجارت در ابتدا حذف طرح‌هایی که پیشرفت فیزیکی نداشتند را در دستور کار قرار داد و در مرحله دوم صدور جواز را منوط به «داشتن توان رقابتی، توانایی برندسازی و توجیه اقتصادی» کرد. با توجه به آمار اعلام شده می‌توان گفت در نظر گرفتن پیش‌شرط‌های سختگیرانه نیز نتوانست متقاضیان دریافت جواز تاسیس را دلسرد کند، به‌طوری که براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۱۰ ماه منتهی به دی امسال در مجموع ۱۳ هزار و ۴۴۲ جواز تاسیس صنعتی برای متقاضیان صادر شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشد بیش از ۴ درصدی داشته است. از این میزان بیشترین جواز تاسیس صادرات مربوط به گروه محصولات غذایی و آشامیدنی‌ها با سهم ۴/ ۱۶ درصد از کل کشور است.

آمار اعلام شده همچنین حاکی از این است که سرمایه پیش‌بینی شده برای جوازهای تاسیس صادره در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۱/۵ درصدی داشته است. بالاترین سهم پیش‌بینی سرمایه‌گذاری متعلق به گروه ساخت مواد و محصولات شیمیایی به میزان ۲۵ درصد از کل کشور است. رشد سرمایه پیش‌بینی شده برای جوازهای تاسیس صادره در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری در حالی است که در دی ماه سال‌جاری نسبت به آذر ماه و با وجود رشد نزدیک به ۲۲ درصدی صدور جوازهای تاسیس صادره، سرمایه پیش‌بینی شده برای این بخش افتی بیش از ۴۲ درصدی را تجربه کرده است. گرایش سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در صنایع‌کوچک و متوسط از جمله دلایلی است که کارشناسان این وزارتخانه دلیل افت سرمایه‌گذاری را به آن نسبت می‌دهند.

از سوی دیگر، اشتغال پیش‌بینی شده برای جوازهای صنعتی صادره نیز هر چند در ۱۰ ماه منتهی به دی رشد نیم درصدی داشته است، اما در دی ماه نسبت به ماه ماقبل آن اشتغال پیش‌بینی شده نیز افتی نزدیک به ۸ درصدی را تجربه کرده است. اشتغال پیش‌بینی شده برای ۱۳ هزار و ۴۴۲ فقره جواز تاسیس صادره در ۱۰ ماه منتهی به دی امسال برابر با ۲۹۶ هزار و ۴۷۵ نفر است.

اما داده‌های اعلام شده از وضعیت پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی صادره نیز بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۴ هزار و ۴۵۱ فقره پروانه بهره‌برداری صنعتی در کشور صادر شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۹ درصدی داشته است. پروانه‌های بهره‌برداری صادره در دی ماه نیز برابر با ۵۱۶ فقره بوده که در مقایسه با پروانه‌های بهره‌برداری صادره در آذر ماه رشد ۱۵ درصدی را تجربه کرده است. سرمایه محقق شده برای پروانه بهره‌برداری صنعتی صادره نیز بیش از ۱۹۶ هزار میلیارد ریال بوده که رشدی نزدیک به ۳۹ درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال قبل داشته است.

از سوی دیگر، براساس آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی، ایجاد اشتغال برای پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی صادره برابر با ۶۷ هزار و ۱۵۷ نفر بوده که در مقایسه با ایجاد اشتغال برای ۶۰ هزار و ۵۸۳ نفر در مدت مشابه سال قبل، در این بخش شاهد رشد ۱۱ درصدی بوده‌ایم. طی ۱۰ ماه منتهی به دی امسال بیشترین تعداد جواز صادره به استان‌های یزد و خراسان رضوی به ترتیب با ۱۲۵۸ فقره و ۱۱۹۶ فقره تعلق دارد. طی این مدت متوسط پیش‌بینی سرمایه‌گذاری برای ایجاد یک واحد، به میزان ۷۸/۸ میلیارد ریال است که نسبت به مدت مشابه سال قبل حدود ۷ درصد افزایش داشته است. از علل افزایش سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده مندرج در جوازهای تاسیس صادره نسبت به مدت مشابه سال قبل صدور جواز تاسیس واحدهای آب نیروی مکران در منطقه آزادچابهار، سراج گستران رجال در استان بوشهر و ماهان‌شیمی‌زاگرس در استان کرمانشاه است. بیشترین سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در استان بوشهر است که به دلیل صدور جواز تاسیس واحد شرکت سرمایه‌گذاری ساختمان سبحان است. این استان سهم ۱۱/۳ درصدی سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده کل کشور را به خود اختصاص داده است. استان خراسان رضوی نیز بالاترین اشتغال پیش‌بینی شده را با سهم ۹/۵ درصد از کل کشور به خود اختصاص داده است.

روند صدور مجوزهای معدنی

از سوی دیگر هرچند مجوزهای معدنی صادره در ۱۰ ماه منتهی به دی به لحاظ تعداد برای «پروانه اکتشاف» و «پروانه بهره‌برداری معدن» رشد داشته است، اما برخلاف این دو بخش «گواهی کشف» با افت در جوازهای صادره مواجه بوده است.

براساس آمار اعلام شده در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۶۱۲ فقره جواز برای پروانه اکتشاف صادر شده است که در مقایسه با سال قبل این بخش شاهد رشد ۸/۳ درصدی بوده است. پروانه‌های اکتشاف صادره در دی ماه نیز برابر با ۶۴ فقره بوده که در مقایسه با ۵۲ فقره پروانه اکتشاف صادره در ماه آذر شاهد رشد ۲۳ درصدی در صدور پروانه اکتشاف بوده‌ایم. از سوی دیگر، مجوزهای صادره برای گواهی کشف نیز در ۱۰ ماه منتهی به دی سال جاری با افت همراه بوده، به‌طوری که در این مدت در مجموع ۴۵۹ فقره مجوز برای گواهی اکتشاف صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افت ۱۰ درصدی را تجربه کرده است. افت ۱۰درصدی صدور گواهی اکتشاف در مدت زمان مورد بررسی در حالی است که در دی ماه نیز صدور گواهی کشف از افت بی‌نصیب نبود؛ به‌طوری که با صدور ۴۳ فقره گواهی کشف در این ماه نسبت به ماه ماقبل افت ۲۶ درصدی را تجربه کرده است.

این آمار همچنین حکایت از آن دارد که در ۱۰ ماه منتهی به دی سال‌جاری مجموع پروانه بهره‌برداری معدنی صادره نیز برابر با ۶۹۷ فقره بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل این بخش نیز رشد بیش از ۱۱ درصدی را تجربه کرده است. آمارهای اعلام شده همچنین حکایت از آن دارد که در دی ماه سال‌جاری صدور پروانه بهره‌برداری معدنی برابر با ۷۶ فقره بوده که با وجود رشد در مجموع ۱۰ ماه سال جاری در مقایسه با آذر ماه افت بیش از ۱۷ درصدی را ثبت کرده است.