«صف طولانی مرغ جان یک شهروند را گرفت»، «طولانی‌ترین صف مرغ در ایران»، «دلالان وارد صف مرغ شدند» و... اینها تیترهایی است که تیر و مرداد سال ٩١ بارها و بارها روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت. تصاویر منتشرشده ازصف‌های عریض و طویل مرغ مردمی را نشان می‌داد که برای خرید مرغ دولتی ساعت‌ها زیر آفتاب ایستاده یا درهمهمه زدوخورد می‌کنند.
همان روزها همشهری آنلاین به نقل ازسخنگوی اورژانس از آسیب‌دیدن چند ایرانی درصف‌های مرغ گزارشی منتشر کرد و این تنها بخشی از زندگی مردم ایران در روزهای تحریم است. روزهایی که تحریم، واردات خوراک مرغ را تحت‌تأثیر قرار داد و قیمت هر کیلوگرم مرغ ناگهان از ٣٧٠٠ تا ٣٨٠٠ تومان به ٨هزار تومان رسید.
با این حال، دولت وقت برای کنترل فوری شرایط ترجیح داد چشم روی تولیدکنندگان بسته و در آستانه ماه رمضان که تقاضای مرغ بالا می‌رفت، مرغ‌های منجمد وارداتی را از سردخانه‌ها بیرون کشیده و با قیمتی حدود ٤هزار تومان به بازار تزریق کند. از دونرخی‌شدن مرغ دربازار و صف‌های طولانی که بگذریم، زیان سنگین مرغداری‌ها، ایران که ششمین تولیدکننده بزرگ مرغ درجهان به شمار می‌آمد را زمینگیر کرد.
مشاجره مردم در صف‌های طولانی مرغ
یک غرفه‌دار دریکی ازمیادین میوه و تره‌بار محله کارون با یادآوری به «شهروند» توضیح می‌دهد که در تابستان ٩١ که به دلیل ماه رمضان تقاضا برای مرغ بشدت افزایش یافته بود و به حدود ٧٥٠٠ تا ٨هزار تومان رسیده بود، دولت مرغ ٤٧٠٠ تومانی را عرضه کرد که نتیجه آن صف‌های طولانی و پرازدحام بود.
این غرفه‌دار به خاطر می‌آورد که چند باری درصف مرغ دعوا و مشاجره شدیدی بین مردمی که ساعت‌ها درگرمای تابستان سر پا ایستاده بودند، درگرفت. یک‌بار هم که چند خانم زیر دست و پا ماندند و دچار جراحت شدند، کار به آمدن آمبولانس کشید.
به گفته او، در آن روزها مردم معمولا قبل ازشروع ساعت کاری میادین میوه و تره‌بار یعنی حدود ساعت ٧ صبح جلوی این میادین صف می‌کشیدند تا بلکه بتوانند مرغ را به قیمت دولتی بخرند.
به گفته این غرفه‌دار، آنچه علاوه برصف‌های طولانی برای مردم آزاردهنده بود، افزایش قیمت ناگهانی مرغ ازحدود ٣٥٠٠ تا ٣٨٠٠ تومان به ٧٥٠٠ تا ٨هزار تومان بود. البته اگر کسی می‌خواست مرغ را به همین قیمت نجومی از بازار آزاد هم بخرد، مرغی برای خرید وجود نداشت.
یکی ازشهروندان که درحال خرید از غرفه مرغ و گوشت است و مکالمه‌ام با این غرفه‌دار را می‌شنود، می‌گوید: تا حدودی روزهای کمبود و گرانی مرغ درخاطرم است. در آن روزها من و همسرم بارها از صبح زود برای خرید مرغ به قیمت دولتی به مراکزی که عرضه‌کننده بودند، مراجعه کردیم اما فقط یک‌بار و آن هم بعد از چند ساعت درصف ایستادن درگرمای شدید موفق شدیم مرغ تهیه کنیم.
به گفته این شهروند، آن روزها حتی مرغ به قیمت ٨هزار تومان هم به سختی در بازار پیدا می‌شد.
صف مرغ در شأن ملت ایران نیست
بی‌تدبیری و سوء‌مدیریت دولت قبلی درتنظیم بازار مرغ تا جایی رسید که برخی ازنمایندگان مجلس هم به آن واکنش نشان دادند. درهمان زمان، غلامرضا مصباحی‌مقدم نماینده مردم تهران درمجلس با انتقاد ازصف‌های طولانی برای خرید مرغ این صف‌ها را در شأن ملت ایران ندانست.
مصباحی‌مقدم با بیان این‌که شرایط کنونی کشور، شرایط بحرانی یا فوق‌العاده نیست، گفته بود که ما درشرایط جنگی قرار نداریم که مردم برای خرید یک کالا صف‌های طولانی تشکیل دهند و اگر دولت خدماتی به ملت ارایه می‌دهد، باید در شأن و شایسته مردم باشد؛ دولت باید کالاها را به طرق مختلف عرضه کند تا نیازی به تشکیل صف‌های طولانی نباشد.
بازار مرغ در دولت یازدهم متعادل شد
اما محمد یوسفی، رئیس اتحادیه مرغداران گوشتی در گفت‌وگو با «شهروند» بی‌تدبیری‌هایی که در دولت قبلی برای تنظیم بازار مرغ وجود داشت را عامل اصلی صف‌های طولانی مردم در آن روزها می‌داند و تأکید می‌کند که شرایط بازار مرغ از سال ٩٢ به بعد و آغاز به کار دولت یازدهم، متعادل شده و درچهار سال اخیر شاهد صف‌های طولانی برای خرید مرغ نبوده‌ایم. به گفته یوسفی، در تابستان ٩١ و درشرایطی در اوج تقاضا برای مرغ قرار داشتیم.
دولت مجبور شد ذخیره‌های مرغ را ازطریق فروشگاه‌های بزرگ و میادین میوه و تره‌بار وارد بازار کند و به قیمت مصوب عرضه کند و درتمام کشور مردم صف می‌کشیدند تا بتوانند مرغ بخرند. او با اشاره به این‌که درماه رمضان سال ٩١ قیمت هر کیلو مرغ به حدود ٧هزارو٥٠٠ تومان و دربرخی استان‌ها تا ٨هزار تومان هم رسیده بود، می‌گوید: این قیمت‌ها برای پنج‌سال پیش بسیار بالا بود. درحال حاضر، قیمت واقعی مرغ ٨هزار تومان است، اگر قیمت مرغ به ٨هزار تومان برسد، سروصدای خیلی‌ها درمی‌آید.
رئیس اتحادیه مرغداران گوشتی درمورد آسیب‌هایی که سیاست‌های دولت قبلی به صنعت مرغداری کشور وارد کرد، اظهار می‌دارد: درمقطعی از دولت قبلی به دلیل مجوزهای بی‌رویه‌ای که صادر شد، مرغداران به دلیل افزایش تولید و کاهش تقاضا متضرر شدند و برخی ازمرغداران به‌طورکلی دست از کار کشیدند.
به گفته یوسفی، زمانی که مرغداران دریک دوره زمانی زیان دیدند و تولید خود را متوقف کردند، تولیدکنندگان جوجه یک‌روزه هم متحمل ضرر و زیان شدند، زیرا به دلیل فعالیت‌نکردن بخشی از پرورش‌دهندگان مرغ گوشتی جوجه یک‌روزه‌ای که توسط واحدهای مرغ مادر تولید می‌شد، جذب نمی‌شد.
- 12
- 6
