همه شرکت های کوه پیکری که رفتند

تجربه نشان داده است در هیچ کشوری دولت‌ها نمی‌توانند رفتار شرکت‌های بزرگی را که از تجارت و سرمایه‌گذاری با آمریکا منتفع می‌شوند، تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین بانک‌ها و شرکت‌هایی که در حوزه‌های مختلف اقتصادی فعالیت دارند براساس سبک و سنگین کردن مزایای همکاری‌های اقتصادی با ایران و مقایسه آن با تنبیهات مالی آمریکا در این مورد تصمیم خواهند گرفت. بدیهی است در این مقایسه بازار ایران که بسیار کوچک‌تر از بازار آمریکاست، برای این شرکت‌ها پرجاذبه نخواهد بود. از هشتم ماه مه ۲۰۱۸ که دولت ترامپ رسما خروج آمریکا را از برجام اعلام کرد تاکنون ده‌ها شرکت و بانک اروپایی و آسیایی از کار کردن با ایران منصرف شده‌اند. این شرکت‌ها در حوزه‌های نفت و انرژی، خودروسازی، بیمه و امور بانکی و مالی، کشتیرانی، صنایع مهندسی، خطوط هوایی، راه‌سازی، هواپیماسازی و مخابرات فعالیت دارند. برخی از مهم‌ترین آنها به شرح زیر هستند:

در حوزه انرژی:

شرکت کرکوس بریتانیا: این شرکت در ماه آگوست ۲۰۱۸ قرارداد ساخت نیروگاه ۶۰۰ مگاواتی در ایران را به دلیل بازگشت تحریم‌های آمریکا متوقف کرد. ارزش این قرارداد ۵۷۰ میلیون دلار بود و قرار بود بعد از تکمیل، این نیروگاه به ششمین نیروگاه بزرگ خورشیدی جهان تبدیل شود.

شرکت انرژی ساگا (نروژ): شرکت ساگا در اکتبر سال ۲۰۱۷ قراردادی را برای سرماگذاری ۵/۲ میلیون یورویی برای ساخت نیروگاه خورشیدی در ایران امضا کرد. براساس این قرارداد پیش‌بینی شده بود این شرکت طی پنج سال چند نیروگاه خورشیدی با مجموع ظرفیت دو گیگاوات در کویر مرکزی ایران بسازد. در ماه آگوست ۲۰۱۸ این شرکت اعلام کرد که جذب سرمایه برای این پروژه با مشکلاتی روبه‌رو شده و ساخت این نیروگاه ممکن است به تعویق بیفتد

.شرکت نفتی توتال (فرانسه): این شرکت در ماه می ۲۰۱۸ از قرارداد چهار میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلاری خود در پارس‌جنوبی انصراف داد. شرکت چینی نیز که جای توتال را در قرارداد پارس‌جنوبی گرفته بود، در مهرماه سال ۱۳۹۸ از ادامه کار انصراف داد.شرکت رویال داچ‌شل (هلند): در ماه ژوئن ۲۰۱۸ خرید نفت‌خام از ایران را متوقف کرد.

لوک‌اویل (روسیه): شرکت لوک‌اویل روسیه که بزرگ‌ترین شرکت نفتی آن کشور است، سه هفته بعد از اعلام خروج آمریکا از برجام گفت که طرح‌های توسعه خود را در میادین نفتی منصوری و آب‌تیمور به حالت تعلیق درمی‌آورد.

انی (ایتالیا): شرکت انی ایتالیا در ماه می ۲۰۱۸ اعلام کرد که هیچ برنامه‌ای برای انجام پروژه‌های تازه در ایران ندارد. این شرکت در ماه ژوئن سال ۲۰۱۷ قراردادی اولیه برای پروژه‌های تحقیقاتی نفت و گاز با ایران امضا کرده بود.

پرتامینا (اندونزی): دولت اندونزی در ماه ژوئن ۲۰۱۸ تصمیم گرفت شرکت پرتامینا فعالیت در میدان نفتی منصوری در استان خوزستان را به دلیل تمایل این کشور به حفظ «روابط خوب» با آمریکا متوقف کند.

هیوندای ‌اند ‌سی (کره‌جنوبی): شرکت مهندسی و سازه هیوندای کره‌جنوبی اکتبر ۲۰۱۸ قرارداد ۵۲۰ میلیون دلاری خود را برای ساخت یک مجموعه پتروشیمی در ایران لغو کرد.

BASF آلمان: بزرگ‌ترین شرکت صنایع شیمیایی جهان در ماه سپتامبر تعهد جدی خود را به رعایت تحریم‌های آمریکا علیه ایران اعلام کرد. این شرکت در بیانیه‌ای گفت که تلاش می‌کند حضور تجاری خود را در ایران حفظ کند، اما «شدیدا به تمام مقررات جاری پایبند خواهد بود.»

شرکت مهندسی و سازه اس‌کی (کره‌جنوبی): فعالیت خود برای اجرای قرارداد ۸۸/۱ میلیارد دلاری برای توسعه پالایشگاه نفتی تبریز را متوقف کرد.

بیلفینگر (آلمان): شرکت مهندسی بیلفینگر اعلام کرد که قصد امضای هیچ‌گونه قرارداد تازه‌ای را با ایران ندارد. این شرکت در سال ۲۰۱۶ قراردادی را برای کنترل سیستم‌های یکی از پالایشگاه‌های ایران امضا کرده بود.

شرکت صنعتی دائلیم (کره‌جنوبی): دائلیم در ماه ژوئن ۲۰۱۸ قرارداد دو میلیارد و هشتاد میلیون دلاری با ایران برای پروژه توسعه پالایشگاه اصفهان را بعد از اعلام بازگشت تحریم‌های ایران لغو کرد.

در حوزه بانکداری و بیمه:

بانک کونلون (چین): این بانک که به عنوان یکی از کانال‌های اصلی انتقال پول بین ایران و چین شناخته می‌شد، تحت کنترل شرکت ملی نفت چین است. کونلون به مشتریان خود خبر داد که دیگر پرداخت‌های ایران به یوآن (واحد پول چین) را نخواهد پذیرفت.

بانک تجاری بین‌المللی مگا (تایوان): این بانک اعلام کرد قصد دارد سازوکار تسویه‌حساب میان تایوان و ایران را از ماه نوامبر و همزمان با بازگشت دور دوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران متوقف کند.

گروه اینجنیکو (فرانسه): این شرکت خدمات پرداخت اعلام کرد به دلیل بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران قصد دارد از این کشور خارج شود. اینجنیکو اعلام کرد که تا چهارم نوامبر (موعد بازگشت دور دوم تحریم‌های ایران) همکاری با ایران را متوقف می‌کند.

اوبربانک (اتریش): اوبر بانک اعلام کرد پروژه‌های سرمایه‌گذاری ایران را به حالت تعلیق در می‌آورد و پروژه‌های نقل و انتقال و صدور اعتبارنامه برای ایران را تنها برای قراردادهایی که پیش از هشتم ماه می (زمان اعلام خروج آمریکا از برجام) امضا شده تایید می‌کند.

UCO و FIEO (هند): این دو بانک هندی در ماه ژوئن از صادرکنندگان خواستند که هرگونه معامله مالی با ایران را تا تاریخ ششم آگوست سال ۲۰۱۸ تکمیل کنند. این دو بانک تسهیلات مالی برای صادرکنندگان به ایران را فراهم می‌کردند.

بانک KBC (بلژیک): این بانک اعلام کرد که از تاریخ چهارم نوامبر ۲۰۱۸، نقل‌وانتقالات مالی خود را با ایران تنها به موارد بشردوستانه محدود می‌کند.

بانک Dz آلمان: این بانک آلمانی اعلام کرد که معاملات مالی خود را با ایران از تاریخ اول ژوئن ۲۰۱۸ متوقف می‌کند.

آکسا (فرانسه): شرکت بیمه آکسا در ماه آگوست سال ۲۰۱۸، هرگونه قرارداد بیمه دریایی جدید را با ایران به حالت تعلیق درآورد. این شرکت بعد از اعلام توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ کشتی‌ها و محموله‌های ایران را از طریق طرف‌های غیرایرانی بیمه می‌کرد.

لویدز لندن (بریتانیا): رییس شرکت بیمه لویدز در ماه آگوست سال ۲۰۱۸ به خبرگزاری رویترز گفت که بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران به این معناست که بیمه‌گذاران احتمالا قادر به همکاری بیشتر با ایران از طریق شرکت لویدز نخواهند بود. بخشی از این شرکت متعلق به شرکت آمریکایی DGX است.

آلیانس (آلمان): این شرکت بزرگ بیمه آلمانی یک هفته بعد از اعلام خروج آمریکا از برجام گفت که در حال بررسی طرح‌هایی است تا فعالیت‌های خود در ارتباط با ایران را کاهش دهد.

در حوزه شرکت‌های کشتیرانی:

CMA CGM (فرانسه): این شرکت خدمات کشتیرانی، در ماه ژوئن ۲۰۱۸ اعلام کرد که به دلیل تحریم‌های آمریکا تصمیم به خروج از ایران گرفته است.

تورمز ای‌اس (دانمارک): این شرکت نفتکش دانمارکی در ماه می ۲۰۱۸ اعلام کرد که دریافت سفارش تازه از ایران را متوقف می‌کند.

شرکت کشتیرانی مرسک (دانمارک): بزرگ‌ترین شرکت حمل‌ونقل دریایی جهان در ماه می اعلام کرد تا تاریخ چهارم نوامبر ۲۰۱۸ و در واکنش به بازگشت تحریم‌های آمریکا معاملات خود با مشتریان ایرانی را کاهش می‌دهد.

در حوزه حمل‌ونقل هوایی:

ایرفرانس (گروه ک‌ال‌ام): خطوط هوایی ایرفرانس- ک‌ال‌ام در ماه آگوست اعلام کرد که از آخر ماه سپتامبر پروازهای خود را به دلیل «نتایج ضعیف اقتصادی» در مسیر ایران متوقف می‌کند.

بریتیش ایرویز (بریتانیا): شرکت بریتیش ایرویز روز ۲۳ آگوست ۲۰۱۸ اعلام کرد از آنجا که فعالیت در مسیر لندن به تهران در حال حاضر توجیه اقتصادی ندارد، ما این پروازها را به حالت تعلیق درمی‌آوریم.

ایرباس (فرانسه): شرکت صنایع هوایی ایرباس روز ششم آگوست در واکنش به تصمیم آمریکا برای لغو مجوز فروش هواپیمای مسافربری به ایران اعلام کرد که هواپیمای دیگری در اختیار ایران قرار نخواهد داد.

بوئینگ (آمریکا): شرکت بوئینگ برای اولین‌بار در چهار دهه اخیر قراردادی ۲۰ میلیارد دلاری برای فروش هواپیمای مسافربری به ایران امضا کرده بود، اما وزیر خزانه‌داری آمریکا همزمان با اعلام خروج این کشور از برجام تایید کرد که مجوز بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران لغو شده است.

در حوزه صنایع خودروسازی:

ولوو (سوئد): شرکت سوئدی ولوو در ماه سپتامبر ۲۰۱۸ اعلام کرد که به دلیل تحریم‌های آمریکا فعالیت‌های مربوط به مونتاژ کامیون در ایران را متوقف می‌کند.

دوئر (آلمان): شرکت تامین قطعات خودروی دوئر در ماه آگوست ۲۰۱۸ اعلام کرد به دلیل تحریم‌های آمریکا فعالیت خود را در ایران متوقف می‌کند.

اسکانیا (سوئد): شرکت خودروهای سنگین اسکانیا در ماه آگوست اعلام کرد سفارش‌های خود را که تا نیمه ماه آگوست ۲۰۱۸ قابل تحویل نباشد، لغو می‌کند.

دایملر (آلمان): شرکت خودروسازی دایملر در ماه آگوست ۲۰۱۸ اعلام کرد که «تا اطلاع ثانوی و در ارتباط با تحریم‌های مربوطه» فعالیت‌های خود را در ایران معلق می‌کند. اوتونیوم (سوییس): اوتونیوم اواخر سال ۲۰۱۷ اعلام کرد قراردادی با شرکت عایق خودرو توس برای تولید قطعه برای ایران‌خودرو امضا کرده که اجرای آن از سال ۲۰۱۹ شروع می‌شود. این شرکت در ماه آگوست ۲۰۱۸ خبر داد که فعالیت‌های خود را در ایران متوقف می‌کند.

رنو (فرانسه): رنو که پیشتر گفته بود بازار ایران را ترک نخواهد کرد در ماه ژوئن ۲۰۱۸ اعلام کرد که با بازگشت تحریم‌های آمریکا «به احتمال زیاد» فعالیت خود را در ایران متوقف می‌کند. رنو در بازار آمریکا حضور ندارد ولی سهام اصلی شرکت خودروسازی نیسان که در آمریکا فعال است در تملک شرکت رنو است.

هیوندای (کره‌جنوبی) و مزدا (ژاپن): یکی از اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس ایران در ماه ژوئن سال ۲۰۱۸ خبر داد که دو شرکت خودروسازی مزدا و هیوندای به دلیل تحریم‌های آمریکا، قراردادهای خود را با ایران لغو کرده‌اند.

پژو سیتروئن (فرانسه): گروه خودروسازی فرانسوی پی‌اس‌ای (پژو- سیتروئن) در ماه ژوئن ۲۰۱۸ اعلام کرد که برای پرهیز از نقض تحریم‌های آمریکا، فعالیت خود را در ایران تعلیق می‌کند.

در حوزه راه‌سازی:

دویچه‌بان (آلمان): شرکت ساخت راه‌آهن دویچه بان که از طریق زیرمجموعه خود شرکت مهندسی و مشاور ذی‌بی، درصدد اجرای دو پروژه در ایران بود، در ماه آگوست ۲۰۱۸ به رویترز گفت که این پروژه در ماه‌های آگوست و سپتامبر متوقف می‌شود.

استادلر ریل (سوییس): این شرکت در ماه آگوست فعالیت‌های خود برای توسعه خط‌آهن زیرزمینی در تهران را متوقف کرد. استادلر ریل روز هفتم آگوست ۲۰۱۸ اعلام کرد که در ماه فوریه ۲۰۱۷ قصد همکاری با سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران را داشته اما «این مذاکرات اکنون متوقف شده و پروژه به حالت تعلیق درآمده است.»

گروپو ونتورا(ایتالیا): این شرکت در ماه ژوئن ۲۰۱۸ اعلام کرد که پروژه نصب خط‌آهن در حومه تهران را متوقف می‌کند.

گروه زیمنس (آلمان): مدیرعامل زیمنس در ماه می سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که به دلیل بازگشت تحریم‌های آمریکا این شرکت هیچ قرارداد تازه‌ای با ایران امضا نخواهد کرد.

در حوزه مخابرات:

دویچه تله‌کام (آلمان): شرکت دته کون، شاخه فناوری اطلاعات تله‌کام آلمان که قراردادی مشاوره‌ای با ایران داشت در ماه آگوست ۲۰۱۸ فعالیت‌های خود را در ایران متوقف کرد.

گروه MTN (آفریقای‌جنوبی): گروه مخابراتی ام‌تی‌ان در ماه ژوئن سال ۲۰۱۸ طرح ۷۵۰ میلیون دلاری خود برای توسعه اینترنت پرسرعت در ایران با همکاری شرکت ایرانیان‌نت را به حالت تعلیق درآورد.