۲۸ اسفندماه سال ۹۷ بود که پرداخت عوارض آزادراهها به صورت الکترونیکی و بدون توقف در چهار آزادراه تهران-قم، تهران-ساوه، کرج-قزوین و قزوین-زنجان عملیاتی شد.
این طرح با هدف کاهش ایستایی خودروها در محل عوارضی، کاهش صف خودروها در ایام پیک و تسریع در جابهجاییها، کاهش استهلاک خودرو و جاده در محل اخذ عوارضی در زمان ایستایی، توسعه فناوریهای نوین در حوزه حمل و نقل و سرعتبخشی، سهولت استفاده و ارتقای کیفیت در جهت شناسایی و وصول خودکار عوارض تردد در آزادراههای کشور آغاز شد و هماکنون در حال اجرا است.
در این مدل، اخذ عوارضی کاملا به صورت الکترونیکی انجام میشود، پلاکها با دوربینهای مربوطه خوانده میشود و کاربر نیازی به توقف ندارد و به هیچ وجه دریافت نقدی هم وجود ندارد.
در این سیستم تشخیص تردد خودرو بر اساس دوربینهایی که در نقاط مختلف آزادراهها نصب شده است، انجام میشود، ترددها ثبت شده و اطلاعات پلاک به سامانه مرکزی ارسال میشود، مشخصات خودروهای ترددکننده با هر سرعتی که باشد، شناسایی میشود، بنابراین خودروها میتوانند با حداکثر سرعت مجاز در آزادراه تردد کنند.
حال و پس از گذشت ۳ ماه از اجرای این سیستم، به سراغ متولی این سامانه در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل رفتیم و با وی در اینباره گفتوگو کردیم.
سیدحسین میرشفیع به عنوان معاون ساخت و توسعه آزادراههای شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور در اینباره به فارس میگوید: سامانه اخذ عوارض آزادراهی به صورت الکترونیک از ۲۸ اسفندماه سال گذشته آغاز شد و هماکنون در چهار آزادراه تهران-ساوه، تهران-قم، کرج-قزوین و قزوین-زنجان در حال پیاده سازی است.
* ثبت ۶.۵ میلیون پلاک مختلف در سامانه اخذ الکترونیک عوارض آزادراهی
در ۳ ماه اخیر چه میزان تردد و پلاک در این سامانه ثبت شده است؟
میرشفیع: از ابتدای اجرای این طرح تا پایان خردادماه امسال که حدود ۳ ماه است، مجموعاً ۴۵ میلیون تردد در سامانه اخذ عوارض الکترونیک ثبت شده است؛ این میزان تردد شامل ۶.۵ میلیون پلاک متفاوت است.
* درآمد ۵۱ میلیارد تومانی ۴ آزادراه در ۳ ماه از محل اخذ الکترونیک عوارض
در ۳ ماه اخیر چه میزان درآمد از این محل عاید سرمایهگذاران آزادراه شده است؟
میرشفیع: رقم درآمد عوارضیها در ۳ ماه اخیر از این محل حدود ۵۱ میلیارد تومان برآورد میشود که البته همه این رقم هنوز وصول نشده است.
چرا همه این درآمد وصول نشده است؟
میرشفیع: به دلیل آنکه در نظر داشتیم در ابتدا مشکلات سیستم رفع شود، ما شماره پلاکهای ثبت شده توسط سامانه را چندین بار بازبینی کردیم و نواقص در حال برطرف شدن است، همچنین هنوز به پلاکهای عمومی عبور کرده از آزادراهها (نظیر کامیونها) پیامکی بابت پرداخت عوارض ارسال نشده است، بنابراین بخشی از این رقم (۵۱ میلیارد تومان) هنوز وصول نشده است.
* خطای سامانه اخذ الکترونیک عوارض آزادراهی به چهار درصد کاهش یافت
پیش از این کاربران متعددی درباره خطای سیستم و نقص عملکردی آن اعتراضاتی داشتند، به عنوان مثال برخی کاربران مدعی بودند از آزادراهی عبور نکردهاند اما بدهی بابت عوارضی برای آنها ثبت شده است یا آنکه پس از پرداخت عوارضی به صورت الکترونیک، کماکان در سامانه برای آنها بدهی ثبت شده است؛ آیا این مشکلات رفع شده است؟
میرشفیع: سامانه اخذ الکترونیک عوارض آزادراهی به صورت منظم و پی در پی اصلاح شد، نواقص ارتباطات الکترونیکی، نرمافزاری و ارتباط بین پرداخت کنندههای مختلف در سامانه بازبینی و کنترل شد؛ همچنین حدود یک میلیون پلاک ثبت شده در سامانه به روش هوش مصنوعی و بازبینی مستقیم توسط کاربر، بازبینی و بسیاری از خطاها رفع شد.
امروز میتوان مدعی بود خطای سامانه به کمتر از ۴ درصد رسیده است، البته کماکان در حال بررسی و بازبینی سامانه هستیم تا همین میزان خطا را هم کاهش دهیم و دقت مجموعه به ۹۹.۹ درصد افزایش یابد.
* نحوه طرح خطاهای سامانه توسط مردم و رفع مشکلات
مردم چگونه میتوانند خطاهای این سیستم و یا مشکلات خود را درباره این سامانه با شما در میان بگذارند؟
میرشفیع: شماره پیامک ۱۰۰۰۰۱۵۳۱ بابت اعلام خطاهای سیستم از سوی کاربران، معرفی شده است تا کسانی که اعتراضی دارند یا شماره پلاک آنها به اشتباه خوانده شده و عوارض آزادراهی برای آنها لحاظ شده است، در صورتی که از آن آزادراه عبور نکردهاند، موضوع را به ما برای بررسی اعلام کنند.
ما مدام در حال بررسی و رفع مشکلات سامانه هستیم اما طرح مشکلات از سوی کاربران و مردم هم برای ما بسیار مهم است و مطمئن باشید حتماً به نظریات مردم توجه میکنیم ، اصلاً طرح مشکلات توسط مردم موجب شد ما بهتر بتوانیم خطاهای سیستم را به میزان قابل توجهی کاهش دهیم.
در حال حاضر در محل اخذ عوارضی آزادراههای کیوسکهای نصب کردهایم که اطلاعات مناسبی درباره نحوه پرداخت عوارض الکترونیک و روشهای پرداخت، به مردم توضیح میدهند،روشهای متعدد پرداخت عوارض الکترونیک در راستای رفاه حال هموطنان است، در کنار سایر روشهای پرداخت که قبلا اعلام شد (از اینجا بخوانید) به منظور تسهیل در پرداخت، کارتهای اعتباری تحت عنوان آنی کارت در محل عوارضیها ارائه میشود که هموطنان میتوانند با اعلام شماره خودرو و موبایل خود این کارتها را دریافت و با شارژ کردن آن به صورت دایمی نسبت به پرداخت عوارض اقدام کنند.
* فقط کاربرانی در عدم پرداخت عوارضی جریمه شدهاند که مطمئن شدهایم پیامک دریافت کردهاند
برخی کاربران به ما اعلام کردهاند که از آزادراه مجهز به سامانه اخذ الکترونیک عوارضی عبور کردهاند، اما پیامک پرداخت عوارض برای مالک خودرو ارسال نشده است در حالی که در سیستم برای آنها بدهی ثبت شده است؟ مشکل چیست؟
میرشفیع: مشکلی که ما و برخی کاربران در این موضوع مورد اشاره شما داریم این است که برخی از کسانی که مالک خودرو هستند، در هنگام شمارهگذاری شماره تلفن همراهی در سیستم پلیس ثبت کردهاند که با شماره تلفن همراه امروز آنها مغایر است بنابراین ممکن است پیامک پرداخت عوارض به فرد دیگری که آن خط تلفن همراه را دارد ارسال شده باشد البته زمانی که استعلام بدهی پلاک در سامانههای اعلام شده، انجام شود، میزان بدهی مشخص است.
کاربری که پیامک دریافت نمیکند، شاید فراموش کند که باید عوارض عبور از آزادراه را تا ۴۸ ساعت بعد پرداخت کند و بنابراین طبق اعلام قبلی پس از ۴۸ ساعت مشمول پرداخت جریمه میشود، برای رفع این مشکل پیشنهاد شما چیست؟
میرشفیع: ببینید، سامانه طوری طراحی شده است که هوشمند عمل میکند، بدین ترتیب که اگر کاربر چندین بار پیاپی بدهی یک پلاک را با یک شماره تلفن همراه دنبال و استعلام کند، سامانه آن شماره تلفن همراه را به عنوان شماره ارسال پیامک برای کاربر ثبت میکند.
حال به دلیل بروز همین مشکلی که شما اشاره کردید، ما تلاش کردهایم که به ندرت افرادی را که عوارض پرداخت نکردهاند را جریمه کنیم و فقط افرادی که مطمئن بودیم پیامک برای آنها رسیده است و پرداخت نکردهاند، جریمه شدهاند، همچنین پلاکهایی را که چندین بار بازنگری کردیم و مطمئن شدیم که سیستم، پلاک را صحیح خوانده است اما پرداخت عوارضی نداشتهاند، جریمه انجام شده است اما برای کسانی که پیامک ارسال نشده است جریمه لحاظ نشده است ضمن آنکه فعلا در جرایم مدارا میکنیم.
کاربران میتوانند کیف پول الکترونیکی خود را شارژ کنند تا در زمان عبور از آزادراه، عوارضی به طور خودکار از کیف پول الکترونیک آنها کسر شود و یا از طریق نصب اپلیکیشن بر روی تلفن همراه خود، به راحتی از میزان عوارض پرداختی مطلع و آن را پرداخت کنند و خیالشان راحت باشد که جریمه نخواهند شد.
* نحوه ثبت پیامک خطا درباره سامانه اخذ الکترونیک عوارض
برخی کاربران پس از پرداخت الکترونیکی عوارضی، مجدداً مشاهده میکنند که در سامانه، کماکان پلاک آنها بدهکار است، برای رفع این مشکل باید چه کار کنند؟
میرشفیع: کاربران این خطاها و یا مشکلات سیستم را به شماره ۱۰۰۰۰۱۵۳۱ پیامک کنند، به هر حال در این مشکلی که ذکر کردید احتمال دارد پلاک مشابهی وجود داشته باشد که در آن مسیر روزانه تردد میکند اما به اشتباه این شماره پلاک در سامانه ثبت میشود.
متن پیامک ارسالی به شما چگونه باشد؟
میرشفیع: کاربران در ارسال پیامک به شماره مذکور ابتدا جمله «خطا در محاسبه عوارض» را درج و سپس شماره پلاک خودرو را ثبت کنند تا ما مشکلات آنها را پیگیری کنیم؛ کاربران مطمئن باشند در صورت طرح مشکل از طریق این شماره پیامک، سیستم، آن پلاک را بازنگری میکند و در صورت مشخص شدن بروز خطا، بدهی این پلاک حذف و به بدهی پلاکی که واقعاً از مسیر عبور کرده است، اضافه میشود.
این برای ما مهم است که کاربران حتماً خطاهای سیستم را به ما یادآوری کنند، هر چقدر مردم بیشتر اشکالات سیستم را به ما اعلام کنند، موجب میشود زودتر خطاهای سامانه رفع شود، مطمئن باشید ما قطعاًپیگیری و اشکالات را برطرف میکنیم؛ مردم با خود نگویند ۵۰۰ تومان ارزشی ندارد و بدهی را پرداخت میکنیم بلکه این مشکلات را حتماً به ما اعلام کنند تا ما اشکالات را رفع کنیم و بخش نظارتی ما سیستم را کنترل کنند.
* تجهیز ۱۰ آزادراه دیگر تا پایان تیرماه به سیستم الکترونیک اخذ عوارضی
در گام بعدی کدام آزادراهها به سیستم الکترونیک اخذ عوارض تجهیز خواهند شد؟ و چه زمانی؟
میرشفیع: ما توانستیم در مدت زمان کوتاهی، مشکلات سیستم را در اجرای آزمایشی رفع کنیم و برنامه داریم مرحله دوم این پروژه را آغاز کنیم؛ در مرحله دوم تا پایان تیرماه امسال ۱۰ آزادراه دیگر به سیستم اخذ الکترونیک عوارضی تجهیز میشوند، هماهنگیهای لازم با شرکتهای آزادراههای مربوطه انجام و جانمایی محل نصب دوربینها انجام شده است، در حال ساخت باجههای مورد نظر هستیم تا این آزادراهها هم به سرعت به این سیستم تجهیز شوند.
آزادراههایی که تا پایان تیرماه امسال به سیستم اخذ عوارض الکترونیک تجهیز میشوند، شامل آزادراههای مشهد- باغچه، کنارگذر مشهد، زنجان- تبریز، تبریز- ارومیه، تهران- پردیس، قزوین- رشت، ساوه- سلفچگان، قم- کاشان، کاشان- اصفهان و آزادراه بندرعباس- بندر شهید رجایی است که در مرحله دوم به این سیستم مجهز خواهند شد.
* تجهیز آزادراه همت-کرج و منطقه یک تهران-شمال به سامانه الکترونیک عوارضی
و گام بعدی تجهیز آزادراهها به سامانه اخذ الکترونیک عوارضی چه زمانی خواهد بود؟
میرشفیع: چند آزادراه دیگر که به زودی و امسال به بهره برداری میرسند نیز به این سامانه تجهیز میشوند که از آن جمله میتوان به آزادراه ادامه همت تا کرج و منطقه یک آزادراه تهران-شمال اشاره کرد.
منطقه چهار آزادراه تهران-شمال چه زمانی به این سامانه تجهیز میشود؟
میرشفیع: منطقه چهارم آزادراه تهران-شمال هم در مرحله سوم، به سامانه الکترونیک اخذ عوارض تجهیز خواهد شد.
تا پایان امسال همه آزادراهها به سامانه الکترونیک اخذ عوارضی مجهز میشوند؟
میرشفیع: بله، حتماً تلاش میکنیم تا پایان سال جاری همه آزادراههای کشور به سیستم اخذ الکترونیک عوارض مجهز شوند.
به گزارش فارس کاربران این رسانه، در بخش «فارس من» مشکلاتی را در حوزه سامانه الکترونیک اخذ عوارض آزادراهی با موضوعاتی نظیر «از عوارضی اتوبان عبور نکردم ولی مبلغی در بدهیهای بنده ثبت می شود»، «بی توجهی به پرداخت الکترونیکی معابر عوارضی» و «عوارضی اتوبان قزوین-تهران» ثبت کردهاند تا پیگیری شود.
- 11
- 1