‎تأثیر سود بانکی بر بورس در سال ۹۵

‎به گزارش خبرآنلاین، بازارهای سرمایه در همه جای دنیا به صورت درهم تنیده ای به هم پیوسته اند و گاه با کمترین کنش در یک بازار در بازار دیگر واکنش محسوسی نمایان می شود؛ بدون تردید رابطه بازار بورس ایران با سود سپرده های بانکی و همچنین اوراق مشارکت می تواند یکی از با اهمیت ترین مولفه های قابل بررسی در نظام بازار سرمایه ایران باشد.

این رابطه یک رابطه بلند بوده و صرفا ارتباطی به یک دولت ندارد و حتی ارتباطی به یکسال ندارد بلکه  در بررسی این رابطه باید برنامه انتشار اوراق مشارکت در سالهای قبل و سود سپرده ها در سال ها ی قبل و همینطور برنامه بانک ها برای سالهای بعد هم مد نظر قرار گرفته شود تا بتوان قضاوت درستی از عملکرد ها داشت. اما اگر بخواهیم در این مجال تنها نگاهي از تاثیر سود بانکی در بازاربورس در سال ۹۵ داشته باشیم باید بگویيم؛ شاخص بورس در این رابطه با نقدینگی در جامعه ارتباط مستقیم و مثبت داشته و با نرخ ارز و نرخ سود واقعی بانک ها رابطه منفی دارد. یعنی در صورتی که شاهد باشیم در گوشه ای از بازار سرمایه نرخ ارز از یک رشد کاذب برخوردار باشد و یا سود سپرده های بانکی از میزان تورم موجود در جامعه بیشتر باشد بی شک سرریز پول و سرمایه در جامعه به سمت آن دو بازار خواهد بود و بازارهای ریسک پذیر همچون بازار بورس هیچ بهره ای از نقدینگی موجود در کشور نخواهد برد.‎

نباید از یاد ببریم دولت با بکار گیری یکی از روش های موجود تلاش کرد در طی ۴ سال تورم را در کشور تک رقمی کند؛ شاید برخی انتقادات به این روش هم باشد ولی به هر صورت توانست چنین کاری را انجام بدهد؛ اما امروز و از پس این چند سال می بینیم کمترین همراهی را بانک ها با دولت در این امر داشته و دارند. این عدم همراهی تاثیرات بسیار منفی بر کل اقتصاد کشور دارد و نگاه عامه مردم به اين مقوله را ناخوشایند می کند. این عدم همراهی زمانی نخوشایند جلوه می دهد که بانک ها سودی را به مردم در سپر ده ها پرداخت می کنند که حتی دوبرابر تورم اعلام شده  در کشور است و خود این اتفاق باعث می شود مردم به جای سرمایه گذاری در صنایع تولیدی و خدماتی و همینطور بازار بورس رو به سپرده گذاری در بانک بیاورند و این عدم همراهی بانک ها به دلیل منافع شخصی اولین گام در تخريب همه تلاش های دولت برای کنترل تورم و رونق بخشیدن به تولید است.

این عملکرد بانک ها در پرداخت سود های بیش از تورم تاثیر مستقیمی بر عملکرد بازار بورس هم دارد به این شکل که اگر زمانی نرخ سود بانکی چه در بانک های  دولتی و چه در بانک های خصوصی با  کاهش محسوسی روبرو شود باعث می شود نرخ پی بر ای بازار هم متناسب با آن افزایش روبرو شود؛ پی بر ای در بازارهای منطقه غرب آسیا هم از این مثال مستثنی نیستند برای مثال پی بر ای بازار امارات متحده عربی ۱۱ می باشد و این به دلیل کم بودن نرخ بهره بانکی در این کشور است. جالب است بدانید بازار بورس در تاریخ ۵۰ ساله خود تنها توانسته به پی بر ای ۸ دست یابد که بالاترین پی بر ای بازار سهام در ایران بوده است.

بی شک ما می توانستیم در ٤ سال گذشته در بازار سهام شاهد پی بر ای بالای ۱۰ باشیم با  كنترل تورم و مدیریت آن توسط دولت که متاسفانه بانکها با عملکرد متضاد خود با دولت باعث شدند این تلاش دولت تاثیری بر بازار سهام نداشته باشد. نکته قابل بیان در این میان آنست که بانک ها می پندارند با کاهش سود بانکی درآمدهای بانکی هم کم می شود ولی این یک اشتباه محض است ؛ زیرا کاهش سود سپرده های بانکی  برای صنعت بانکداری حاشیه سود بالایی به همراه خواهد داشت، زمانی که نرخ سپرده‌گذارها کاهش پیدا کند بدون تردید با کاهش سریع نرخ تسهیلات بانکی به همان نسبت مواجه نخواهیم بود و خود این می تواند  طی مدت چند ماه حاشیه سود بانک‌ها باشد تا دوباره به مدار اصلی خود برگرداند و اینجاست که یک بازی برد برد شامل حال بانک ها و بازار سهام می شود.

قطع به یقین  با کاهش نرخ سود بانکی با خروج  منابع  عظیمی که در این سالها به بالای یک میلیون میلیارد تومان رسیده است  و در بانک ها به رسوب نشسته است  می توان حرکت عظیمی را در بازارهای مولدتر به وجود آورد که در میان همه بازارهای مولد بازار بورس از بهترین بازارهاست  این اصل نباید فراموش شود همانطور که بازار بورس خود یک بازار مستقل است و به عنوان یکی از بازارهای اصلی قابل رصد است؛ به همین میزان موتور محرک بخش تولید است و می تواند باعث رشد و شکوفایی بخش تولید و صنعت کشور بشود و سود های خوبی را برای سرمایه گذاران بخش تولید حاصل کند؛ همچنین کاهش نرخ سود بانکی باعث کاهش نرخ سود بهره تسهیلاتی که در اختیار واحد های تولیدی  قرار می‌گیرند نیز  مي شود  و این کاهش می‌تواند وضعیت هزینه‌های مالی واحد های تولیدی  را بهبود ببخشد و از این جهت در سود عملیاتی سهام واحد های تولیدی صنعتی  نیز اثر مثبت می گذارد.

بدون تردید رشد در تولید و بالا رفتن نقدینگی تولید کنندگان یعنی ورود پول های هوشمند بخش تولید به سوی بانکها ؛ که باعث رونق وضعیت بانک ها می شود. اما اگر بانک ها نخواهند همگام با دولت گام بردارند زیان سهامداران بورس ، زیان تولید کنندگان و صنعتگران و زیان بانک ها به صورت مستمر ادامه خواهد داشت. 

‎سیدعلی عباسی