رشته مهندسی انرژی
مهندسی انرژی به عنوان یک رشته میان رشته ای( مهندسی برق، مهندسی شیمی، مهندسی مکانیک و فیزیک) محسوب میشود و در ایران در گروه رشته های جدید قرار دارد. منابع انرژی فسیلی بخاطر افزایش مصرف انرژی و تعاملات انرژی در سراسر جهان، رو به پایان است و آلاینده های زیادی در اثر گذر زمان به محیط زیست وارد می شوند. از این رو ، به نیروهای متخصص در زمینه های مربوط به انرژی جهت جلوگیری از این آسیب ها، نیاز است.
به مجموعه ای از فعالیت های تخصصی نظیر محاسبه، برآورد و اجرا، مهندسی انرژی میگویند که برای رسیدن به اهداف یک سازمان مرتبط با انرژی انجام می پذیرد و بر روی اجرای پروژه های صرفه جویی ، متمرکز است.
تاریخچه رشته مهندسی انرژی
در سال ۱۳۷۳ رشته مهندسی انرژی برای اولین بار در مقطع تحصیلات تکمیلی در دانشگاه علوم و تحقیقات تهران، دانشجو پذیرفت. پس از آن در سال ۱۳۸۳ دانشکده رشته مهندسی انرژی در دانشگاه صنعتی شریف تأسیس شد و این رشته در دانشگاه های ایران به صورت رسمی تدریس شد. با گسترش دانشجویان محصل در این رشته و دانشگاه های تدریس کننده، موضوعات مختلف در جامعه، مهم شد.
امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی انرژی و سیستم های انرژی در مقطع دکترا از سال ۱۳۸۸ در دانشگاه های کشور فراهم شد و این رشته در کشور ما از گرایش های اصلی رشته مهندسی مکانیک به شمار می رفت. در سال ۱۳۹۴ رشته مهندسی انرژی برای اولین بار در مقطع کارشناسی در دانشگاه های کشور تدریس شد و هم زمان با آن دانشکده انرژی در دانشگاه صنعتی امیرکبیر راه اندازی گردید و از آن زمان در مقطع کارشناسی در این رشته دانشجو پذیرفت.
هدف رشته مهندسی انرژی
یکی از زیر شاخه های علوم ریاضی و فیزیک، رشته مهندسی انرژی است. رشته مهندسی انرژی با اهدافی همچون طراحی، توسعه و بهره برداری از سیستم های انرژی در جهت تبدیل، انتقال، توزیع و مصرف انرژی بوجود آمد.
توانمندی های لازم برای رشته مهندسی انرژی
از مهارت های لازم برای تحصیل در رشته مهندسی انرژی می توان به قوی بودن در دروس محاسباتی نظیر ریاضی و فیزیک و تسلط بر زبان انگلیسی اشاره کرد.
لازمه ی موفقیت و پیشرفت دانشجویان متقاضی رشته مهندسی انرژی، داشتن توانایی هایی همچون توانایی انجام محاسبات، حل مسائل پیچیده، نظارت و سنجش کارایی اشخاص، آشنایی با کامپیوتر و نرم افزارهای رایانه ای، تعيين علت خطاها و اشتباهات عملیاتی و تصمیم گیری برای آنها ، تحلیل عملیات، کنترل عملیات و عملکرد تجهیزات و سیستم ها و… می باشد.
ویژگی های شخصی تاثیر گذار رشته مهندسی انرژی
در رشته مهندسی انرژی، برخی از ویژگی های شخصی، اثرگذار میباشد که از آن ها می توان به خلاقیت و کنجکاو بودن و جستوجوگر بودن و صبور بودن اشاره کرد .همچنین شخص باید نسبت به مسائل گوناگون، افکار وسیع و دید گسترده ای داشته باشند. یکی از دیگر ویژگی های شخصی موردنیاز این رشته، داشتن دید اقتصادی میباشد .
وظایف کارشناس مهندسی انرژی
فارغ التحصیلان رشته مهندسی انرژی، وظایف مختلفی بر اساس حوزه کاری خود دارند. به عنوان مثال ، وظایف کارشناس مسئول انرژی و سیستم های کنترل عبارتند از:
- کارشناس مسئول انرژی و سیستم های کنترل باید بتواند فرآیندها و تجهیزات انرژی در سیستم موردنظر را شناسایی کند و بر انتخاب و طراحی تجهیزات مناسب، نظارت داشته باشد.
- کارشناس مسئول انرژی و سیستم های کنترل موظف است که برای افزایش کارآیی و بهبود مصرف انرژی، هزینه تغییرات سیستم پیشنهادی و منابع اقتصادی را بطور منطقی، ارزیابی کند.
- از دیگر وظایف کارشناس مسئول انرژی می توان به تهیه، تنظیم و پیگیری اجرای دستورالعمل های بهره برداری از تأسیسات مکانیکی و برقی اشاره کرد.
- اموری همچون پیگیری و تهیه و تدوین برنامه های صرفه جویی انرژی، نظارت بر اعمال تعرفه ای انرژی الکتریکی و کاهش هزینه های مربوطه، از مسئولیت های کارشناس مسئول انرژی به شمار می رود.
دوره تحصیل کارشناسی رشته مهندسی انرژی
طول دوره ی تحصیل در رشته مهندسی انرژی حدود چهار سال میباشد و مجموعا دارای ۱۳۸ واحد درسی است. در ادامه با واحدهای رشته مهندسی انرژی اشنا شوید:
> دروس جبرانی:۶ واحد
> دروس عمومی:۲۰ واحد
> دروس پایه:۳۵ واحد
> دروس اصلی:۶۳ واحد
> دروس انتخابی:۱۶ واحد
> کارآموزی و پروژه:۴ واحد
شرایط ادامه تحصیل برای فارغ التحصیلان رشته مهندسی انرژی
در حال حاضر، تحصیل در رشته مهندسی انرژی در دوره کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در ایران امکانپذیر است و درواقع رشته مهندسی انرژی برای نخستین بار در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه های ایران ارائه شد. متقاضیان تحصیل در رشته مهندسی انرژی برای انتخاب یکی از گرایش های کارشناسی ارشد این رشته باید در ازمون کارشناسی ارشد شرکت کنند و نمره ی لازم را به دست آورند. در ادامه گرایش های مهندسی انرژی در مقطع کارشناسی ارشد آورده شده است:
>> تکنولوژی انرژی :
دانشجویان در گرایش فناوری های انرژی رشته مهندسی انرژی با روش های گوناگون طراحی و ترسیم مفهومی سیستم های تبدیل انرژی پیشرفته، سیستم های تولید همزمان برق، برودت، حرارت اشنا می شود و به کمک روش های تحلیلی( مثل مدل سازی دینامیک سیالات محاسباتی و برنامه ریزی ریاضی) و ازمایش های گوناگون، انواع سیستم های انرژی های تجدید پذیر بررسی می شود.
>> انرژی و محیط زیست :
دانشجویان با رابطه ی بین انرژی های گوناگون و محیط زیست در گرایش انرژی و محیط زیست ، آشنایی پیدا می کنند و نیازمند ابزارهایی نظیر معادلات انتقال جرم، معادلات دینامیک سیالات، و ... هستند. درواقع گرایش انرژی و محیط زیست رشته مهندسی انرژی به بررسی نقش آلاینده های مختلف ناشی از انرژی و جنبه های اقتصادی نیز می پردازد.
>> سیستم های انرژی:
گرایش سیستم های انرژی با هدف تربیت دانشجویانی بوجود آمد که بتوانند در زمینه تکنیک های شبیه سازی سیستم های ترکیبی( مانند سیستم های ترکیبی تولید حرارت و قدرت و یا تولید هم زمان) فعالیت کنند و قادر به ارزیابی جایگاه های حامل انرژی باشند.
بازار کار و درآمد رشته مهندسی انرژی
انرژی های تجدید پذیر و تجدید ناپذیر در ایران وجود دارد و رشته مهندسی انرژی در این کشور بعنوان یک رشته نوپا محسوب می شود. بنابراین رشته مهندسی انرژی در ایران بخاطر این دو شرط، بازار کار متنوعی دارد و اشباع نشده است.
مهندسان انرژی، درآمد متنوعی دارند؛ به این صورت که درآمدشان براساس مهارت و تجربه تعيين میشود. فارغ التحصیلان رشته مهندسی انرژی، مجوز فعالیت در شرکت ها و سازمان های دولتی و خصوصی نظیر وزارت نیرو، سازمان بهره وری انرژی، سازمان انرژی های نو ایران، وزارت نفت، وزارت صمت، سازمان حفاظت از محیط زیست ، شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، شرکتهای خدمات انرژی، شرکتهای صنایع نیروگاهی، سازمان انرژی اتمی ایران و شرکت توانیر و برق های منطقه ای، شرکتهای طراحی سیستم های انرژی تجدید نیرو و کلیه ی شرکت ها و سازمان های مرتبط با حوزه انرژی، را دارند.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 9
- 5