رشته باستان شناسی
یکی از زیر مجموعه های رشته علوم انسانی در ایران، رشته باستان شناسی است. البته دانشکده های هنر از چند سال پیش رشته باستان شناسی را در مقطع کاردانی راه اندازی کردند ولی دانشجویانی که اجبارا در این مقطع و در دانشکده های هنر فارغ التحصیل شدند، میتوانند پس از یک دوره دیگر شرکت در کنکور سراسری در مقطع کارشناسی و در زیرمجموعه علوم انسانی، تحصیلات خود را ادامه دهند.
دانشجویان در رشته باستان شناسی در زمینه های پیش از تاریخ( دوره های پارینه سنگی، میان سنگی و نوسنگی)، دوره تاریخی و دوره اسلامی بیش از ۱۳۰ واحد درسی را اخذ میکنند. همچنین دانشجویان موظفند یک فصل را در محل حفاریی که دانشگاه در نظر گرفته و معمولاً یکی از دو ترم آخر دانشجویان میباشد ، حضور یابند و در این زمینه مهارت هایی را کسب کنند. طبق نظر بعضی از افراد، رشته باستان شناسی با تاریخ یکی است یا اینکه در نظر آن ها این رشته با رشته تاریخ کاملاً مشابه است ولی این نکته را در نظر داشته باشید که هرچند این دورشته باهم شباهت دارند ولی یکی به حساب آوردن این دو اشتباه است. رشته باستان شناسی از برخی از اطلاعات رشته تاریخ تا یک مقطع( تقریباً از زمانی که بشر توانست بنویسد) استفاده می کند ولی از تمامی آن بهره نمی گیرد.
رشته تاریخ درواقع به مجموع نوشته ها و آثار باقی مانده از گذشتگان گفته می شود ولی رشته باستان شناسی ، خودش به دنبال این آثار میگردد. رشته تاریخ طبق آثاری که وجود دارد ، بحث می کند ولی رشته باستان شناسی طبق حدسیات، زمین را کاوش میکند.
توانایی های مورد نیاز برای رشته باستان شناسی
> علاقمندی:
متقاضیان رشته باستان شناسی باید به کار کردن در طبیعت علاقه داشته باشند؛ یعنی اگر جوانی دوست نداشته باشد مجهولات و نقاط تاریک تاریخ گذشته را کشف کند یا به جستجوی آن بپردازد، این رشته برایش مناسب نیست. دانشجویان در این رشته، باید در زمینه تاریخ و جغرافیای ایران و كشورهای همسایه، اطلاعات کافی داشته باشند و به زبان انگلیسی مسلط باشند.
> توانایی جسمی:
کسی که رشته باستان شناسی را انتخاب می کند باید توانایی تحمل سختی ها و مشكلات بسیار را در گرمای كویر و در سرمای كوهستان داشته باشد. براساس گفته ها باستان شناسی بمیزان ۵۰ درصد روی زمین و ۵۰ درصد زیرزمین است. به همین خاطر باستان شناسی برای افراد علاقه مند به پشت میز نشینی نمی تواند رشته مناسبی محسوب شود.
وظایف باستان شناسان
- دانشجوی رشته باستان شناسی باید بتواند مکانهای مناسب حفاری نظیر بررسی های ژئوفیزیکی و عکسبرداری هوایی را پیدا کند.
- از وظایف باستان شناسان می توان به بررسی، مستند سازی و حفظ آثار باستانی اشاره کرد.
- دانشجوی رشته باستان شناسی باید این توانایی را داشته باشند که برای ضبط و تفسیر سایت ها و یافته ها و تولید شبیه سازی ها از برنامه های رایانه ای استفاده کنند.
- تولید، گردآوری و نگهداری سوابق نوشتاری، عکاسی و ترسیم شده و بانک اطلاعاتی الکترونیکی از دیگر مسئولیت های باستان شناسان به شمار می رود.
- دانشجوی رشته باستان شناسی باید بتواند به نظارت و راهنمایی کارکنان بپردازد.
- یکی از وظایف دانشجویان رشته باستان شناسی ، جمع آوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها می باشد.
- دانشجویان رشته باستان شناسی باید گزارشات، مقالات و مقالات دیگر برای انتشار را بنویسند.
- قدمت و تفسیر یافته ها از وظیفه ی فارغ التحصیلان رشته باستان شناسی محسوب میشود.
- دانشجویان رشته باستان شناسی باید توانایی مدل سازی ریاضی، آماری و محاسباتی را داشته باشند.
- فارغ التحصیلان رشته باستان شناسی باید برنامه های برنامه ریزی شده برای توسعه دهندگان ساختمان ارزیابی کنند.
درس های رشته باستان شناسی در طول تحصیل
>> دروس پایه رشته باستان شناسی:
از دروس پایه ی رشته باستان شناسی می توان به دروسی همچون تاریخچه علم باستان شناسی، جغرافیای تاریخی، بررسی تمدن های باستانی از نظر قرآن کریم، اصول و مبانی انسان شناسی، تاریخ هنر از باستان تا آغاز اسلام، اسطوره شناسی، حفظ آثار باستانی ، اصول و مبانی باستان شناسی اشاره کرد .
>> دروس اصلی و تخصصی رشته باستان شناسی:
دروس اصلی و تخصصی رشته باستان شناسی شامل استخوان شناسی، باستان شناسی پیش از تاریخ ایران، ایران در آغاز شهرنشینی، باستان شناسی و هنر ایلام، باستان شناسی ایران در هزاره اول پیش از میلاد، باستان شناسی و هنر ماد و هخامنشی، باستان شناسی اشکانی، باستان شناسی ساسانی، فلزکاری دوره اسلامی، باستان شناسی وهنر اسلامی، باستان شناسی پیش از تاریخ بین النهرین، هنر و معماری بین النهرین در دوران تاریخی، باستان شناسی و هنر آسیای صغیر، باستان شناسی مصر باستان، سکه شناسی، شناخت مهر و تابلت، هنر یونان و روم باستان، حفاظت اشیاء باستانی، تاریخ هنر نقاشی در ایران، سیر تحول خطوط و خواندن کتیبه های اسلامی، باستان شناسی و هنر سرزمین های اسلامی، کتاب آرایی، هنر هند باستان، هنر خاور دور، خواندن خطوط باستانی، تکنیک و هنر سفالگری، طراحی و ترسیم مدارک باستانی، موزه داری، روش کاوش، کاوش در محل، بررسی آثار باستانی ، طبقه بندی سفال، خواندن متون باستان شناسی ، باستان شناسی و هنر قلمرو غربی اسلامی می باشد.
رشته باستان شناسی در ایران
یک سال بعد از این که دانشگاه تهران تأسیس شد، رشته باستان شناسی در سال ۱۳۱۴، در دانشکده ادبیات راه اندازی شد و به این ترتیب باستان شناسی در ایران تدریس شد. فارغ التحصیلان ایرانی رشته باستان شناسی دانشگاه تهران، زمینه ساماندهی پژوهشهای باستان شناختی و اداره عملی آن در سطح کشور را مهیا کردند. باستان شناسی این قابلیت را برای ما فراهم می کند تا کارامد ترین پاسخ ها را به کمک ابزار نوین برای مسایل مشابه امروزی کشف کنیم.
فرصت های شغلی رشته باستان شناسی
باستان شناسی یک رشته شغلی تخصصی محسوب میشود که در صنایع مختلف، فرصت های شغلی بیشماری را برای دانشجویان فراهم میکند. باستان شناسان می توانند در اماکنی همچون آژانس های دولتی ایالتی و فدرال، کالج ها و دانشگاه ها، موزه ها و اماکن تاریخی و شرکتهای مهندسی که بخش هایی به مدیریت تحقیقات فرهنگی دارند، مشغول به فعالیت شوند. بسیاری از باستان شناسان بطور مستقل شرکت هایی را راه اندازی می کنند یا بتوانند بعنوان مشاور کار کنند.
میزان درآمد باستان شناس
از جمله فارغ التحصیلان رشته باستان شناسی که در بخش دولتی مانند سازمان میراث فرهنگی فعالیت می کنند، طبق قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق میگیرند، ولی تعداد محدودی از باستان شناسانی که در بخش خصوصی، کار می کنند، طبق معیارهایی نظیر میزان مهارت و تخصص و توافقی که با کارفرما صورت میگیرد، دستمزدهای متفاوتی دریافت میکنند.
گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش
- 15
- 1